Search

Wat is de impact van trauma op de ontwikkeling? Hoe werk je aan veerkracht? Hoe leer je kinderen zichzelf reguleren? Sinds een aantal jaren is er in Nederland en Vlaanderen meer aandacht voor ingrijpende jeugdervaringen (ACE's) en trauma bij kinderen en jongeren. Deze gebeurtenissen zijn vaak onzichtbaar voor leraren, maar hebben een grote invloed op de sociale en emotionele ontwikkeling, het gedrag en de prestaties op school. De traumasensitieve school reikt je handvatten aan om door een whole child approach traumasensitief onderwijs vorm te geven en een omgeving te creëren waarin kinderen zich veilig en gesteund voelen. Deze aanpak is goed voor álle kinderen. Dankzij een schoolklimaat waarin veel structuur wordt geboden, waar sociaal en emotioneel leren (SEL) belangrijk is en waar kinderen leren zichzelf reguleren met hulp van een steunende volwassene, maak je jouw school een plek waar alle kinderen tot leren komen. Deze nieuwe editie werd aangevuld met praktische ideeën, oefeningen en voorbeelden van traumasensitieve scholen in Nederland en Vlaanderen. Als leerkracht leer je kijken door een traumabril, leer je hoe je coregulator kunt zijn en een warme, steunende relatie kunt opbouwen. Het boek bevat tips voor het versterken van veerkracht en toont hoe je je kinderen hun talenten laat ontdekken.

In deze handleiding wordt een protocol voor psycho-educatie over ADHD gericht op kinderen en jongeren, hun ouders en school theoretisch onderbouwd en praktisch uitgelegd. Hiermee kunt u als behandelaar kinderen, jongeren en hun omgeving op gestandaardiseerde wijze uitleg geven over ADHD, zodat er aan het einde van de psycho-educatie sprake is van een beter idee (ID) van ADHD.Dit protocol voorziet in de behoefte om in Nederland op meer eenduidige en wetenschappelijk onderbouwde wijze psycho-educatie over ADHD te kunnen geven. Daarmee kan dit protocol dienen als uitgangspunt bij de noodzakelijke eerste stap in de behandeling van ADHD. Naast een theoretische inleiding op ADHD, bevat de handleiding een uitgebreide en concrete uitwerking van de psycho-educatie gericht op kinderen/jongeren, hun ouders en onderwijsprofessionals. Hiermee heeft de behandelaar een compleet en op elkaar afgestemd psycho-educatieprogramma in handen.Het bijbehorende werkboek ‘Mijn ID van ADHD'is geschreven voor kinderen (8 t/m 12 jaar) en jongeren (13 tot 18 jaar) met ADHD. Hierdoor kan de behandelaar de psycho-educatie op maat en herhaaldelijk aanbieden.

Wat is spel? Hoe draagt spel bij aan de ontwikkeling van het jonge kind? Hoe creëer je spelgericht aanbod? Jonge kinderen leren en ontwikkelen door te spelen. Veel scholen en pedagogen erkennen dit. Kleuters en spel vertrekt vanuit de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen en plaatst spel centraal in zijn onderwijsvisie. Daarbij zijn er drie spelondersteunende pedagogen die bijdragen aan het leer- en ontwikkelingsproces van jonge kinderen: het kind zelf, de binnen- en buitenomgeving en de rol van de volwassene. Dit boek toont je de mogelijkheden van spel en hoe je spelimpulsen kan geven in grote groep, in kleine groep en tijdens spelbegeleiding. Voorbeelden uit de onderwijspraktijk, pedagogische strategieën en concreet spelaanbod prikkelen je om aan het spelen te gaan met de kinderen. Het boek richt zich op de begeleiding van jonge kinderen van 2,5 tot 7 jaar.

Waaraan herken ik een gedrags- of ontwikkelingsstoornis? Welke ondersteuning hebben jongeren nodig? Hoe voorkom ik probleemgedrag in de klas? Leerkrachten voelen zich niet altijd toegerust om les te geven in een klas waarin steeds meer leerlingen zitten die de nodige ondersteuning behoeven en forse gedragsproblemen vertonen.'Wat kan ik doen in de klas?'is de kernvraag die iedere leraar zich wel eens stelt. Gedragsproblemen in de klas. Basiswerk voor preventief werken met jongeren geeft je de antwoorden die je meteen kunt gebruiken, helder uitgelegd en gebaseerd op de dagelijkse praktijk. Het is een handig overzicht van gedrags-en ontwikkelingsstoornissen die je bij jongeren kunt tegenkomen. Dit boek bevat basiskennis over wat jongeren beweegt die niet het vermogen hebben rustig naar je les te luisteren (vaak in letterlijke zin). En hoe de school, de zorgcoördinator, de leerlingbegeleider, de mentor en natuurlijk de leraren kunnen handelen om leerlingen die het lastig hebben, te ondersteunen. De handreikingen in dit boek, die nog gegroepeerd zijn rond'stoornissen', worden dan denkrichtingen en vormen van preventief werken. Ze helpen de leraar zijn klasomgeving en handelen aan te passen.

Dit boek biedt een veelzijdig overzicht van uiteenlopende perspectieven en methodieken van persoonlijkheidsdiagnostiek. De focus ligt hierbij steeds op de toepassing in de klinische praktijk en de reflectie hierop. Het Praktijkboek persoonlijkeidsdiagnostiek brengt vormen van persoonlijkheidsdiagnostiek in beeld vanuit verschillende theoretische referentiekaders en diverse methoden van onderzoek: een multiconceptueel en multimethodisch perspectief. Centraal staat hierbij steeds het gebruik van specifieke methoden of diagnostische instrumenten in de klinische praktijk, ten behoeve van indicatiestelling voor behandeling inclusief de wijze van verslaglegging. Op basis van fundamentele uitgangspunten voor psychodiagnostiek, als essentieel onderdeel van het diagnostische proces, komen telkens veel gebruikte benaderingswijzen van persoonlijkheidsdiagnostiek en diagnostische instrumenten aan de orde. Bovendien wordt uitvoerig stilgestaan bij de differentiaaldiagnostiek met specifieke psychische stoornissen, waarbij ook aandacht is voor overstijgende transdiagnostische factoren. Ten slotte wordt er ingegaan op persoonlijkheidsdiagnostiek bij specifieke doelgroepen en contexten, zoals adolescenten, ouderen, mensen met een licht verstandelijke beperking, en het forensische kader. Ook cultuursensitieve persoonlijkheidsdiagnostiek komt aan de orde. Het boek heeft een praktijkgerichte opbouw, elk hoofdstuk is gericht op de klinische toepassing, met steeds een praktijkcasus als voorbeeld, inclusief een voorstel voor de verslaglegging. Elk hoofdstuk sluit af met een kritische beschouwing over de sterke kanten en de beperkingen van de gekozen invalshoek. De vele voorbeelden in dit praktijkboek zijn bedoeld als bron van inspiratie voor psychologen, gz-psychologen, psychotherapeuten, klinisch psychologen, psychiaters die uitvoer geven aan persoonlijkheidsdiagnostiek in de klinische praktijk. Bovendien is het boek ook geschikt voor allen die hiertoe in opleiding zijn.

Natuurlijk wil jij van al je leerlingen lezers maken. Want leerlingen die goed en graag lezen, leren vaak beter. De vraag is: hoe doe je dat nu concreet? In Van leerlingen lezers maken maak je kennis met de pijlers van krachtig leesonderwijs. Je leert hoe je met het hele schoolteam een leesbeleid creëert dat inzet op een motiverende leesomgeving, effectieve leesdidactiek en gerichte leesmonitoring. Dit handboek geeft je praktische handvatten om aan de slag te gaan in een doorgaande leeslijn. Van tips om ontluikende geletterdheid te stimuleren, over leesbegrip bevorderen met rijk tekstmateriaal, tot het opvolgen van leesontwikkeling en het maken van een leesplan. Het is geschikt voor leerkrachten, directies, lerarenopleiders, pedagogisch begeleiders, onderwijsondersteuners, bibliotheekmedewerkers... Kortom voor iedereen die elke leerling - van jongste kleuter tot jongvolwassene - wil laten uitgroeien tot een vaardige en gemotiveerde lezer.

Aan de hand van voorbeelden en oefeningen krijg je inzicht in de werking van je perceptie.

Dit boek biedt de handleiding voor therapeuten die de IGT-K behandeling geven (www.igtk.nl). Het bevat een algemene inleiding in het behandelmodel, de theoretische achtergrond, en het behandelprotocol voor de beide therapeuten die samenwerken in deze behandeling: de EMDR-practitioner en de gezinstherapeut. Kinderen die nare gebeurtenissen hebben meegemaakt binnen de gehechtheidsrelatie met hun ouders, hebben intense pijn, angst en wantrouwen ervaren. Dit kan bijvoorbeeld door mishandeling, verwaarlozing, medische ingrepen of uithuisplaatsingen vanaf jonge leeftijd. Deze gevoelens uiten zich vaak in ‘lastig'gedrag zoals agressie of extreme geslotenheid, zelfs nadat de opvoedomgeving is veranderd door adoptie, pleeggezinplaatsing, een andere jeugdbeschermingsmaatregel of het oplossen van de problemen in het gezin. IGT-K is een intensieve behandeling voor kinderen van 6 tot 16 jaar die last hebben van problemen op het gebied van gehechtheid, trauma, gedrag en emotieregulatie, bij wie een eerste keus traumabehandeling niet lukt. De kinderen kunnen te vermijdend zijn of te snel ontregelen. Bij IGT-K werken een EMDR-therapeut en een gezinstherapeut nauw samen, om de traumaverwerking mogelijk te maken door middel van voorbereidende technieken die gehechtheid en zelfregulatie bevorderen. Het gezin en het kind leren begrijpen op welke manier de huidige klachten gerelateerd zijn aan de gebeurtenissen in het verleden, en de relatie tussen het kind en de (pleeg-)ouder verbetert waarna de ouder het kind beter kan ondersteunen in de traumaverwerkingsfase. IGT-K wordt onderzocht en de eerste resultaten zijn veelbelovend. IGT-K is gebaseerd op het boek boek Integrative Team Treatment for Attachment Trauma in Children, geschreven door Debra Wesselmann, Cathy Schweitzer and Stefanie Armstrong (Norton: New York, 2014). De Nederlandse bewerking is verzorgd door Nathalie Schlattmann, klinisch psycholoog, EMDR- en TF-CBT supervisor, Maravan der Hoeven, orthopedagoog en onderzoeker, en Irma Hein, kinderpsychiater, traumatherapeut en senior onderzoeker. Zij zijn alle drie verbonden aan Levvel, specialisten voor jeugd en gezin, te Amsterdam. Zij bewerkten ook het boek Integratief Opvoeden, Strategieën voor de opvoeding van kinderen met gehechtheidstrauma, dat gebruikt wordt in de gezinsbehandeling van IGT-K.

Door verminderd ‘incidenteel leren'missen dove en slechthorende kinderen sociale leermomenten, die bijdragen aan de ontwikkeling van een Theory of Mind. Dat maakt het voor hen moeilijker om zich te verplaatsen in gevoelens, gedachten en intenties van de ander. Een vertraging in Theory of Mind-vaardigheden is van invloed op de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen. In de leeftijd waarop zij naar de basisschool gaan, wordt hier toenemend een beroep op gedaan. Denk aan het aangaan en onderhouden van vriendschappen, het samenspelen en samenwerken. Vroegtijdige begeleiding en interventie kan de kans op problemen in de toekomst verkleinen. Het is dus van groot belang om kinderen met een auditieve beperking al op jonge leeftijd te ondersteunen in de ontwikkeling van de ToM-vaardigheden. Dit boek bevat een ToMmie-training voor kinderen met een auditieve beperking in de leeftijdscategorie van de groepen 3, 4 en 5 in het primair onderwijs. Het biedt een kinderprogramma en parallel hieraan een ouderprogramma. De training richt zich op het vergroten van het inzicht in jezelf en in de ander. Daardoor begrijp je gevoelens, gedachten en intenties van anderen beter. Het kinderprogramma bevat per bijeenkomst een grote variatie aan speelse en aansprekende oefeningen. In het ouderprogramma leren ouders op welke manier zij hun kind in de dagelijkse situatie gericht kunnen ondersteunen. Thema's en activiteiten van het kinder- en ouderprogramma zijn zorgvuldig op elkaar afgestemd. Dat bevordert de transfer naar de dagelijkse situatie.

Dit Liber Amicorum is samengesteld ter gelegenheid van het emeritaat van prof. dr. Jan Hendriks, die zowel bijzonder hoogleraar was aan de Vrije Universiteit te Amsterdam (Forensische Psychiatrie en Psychologie, leerstoel ingesteld vanwege de stichting Koningsheide) als aan de Universiteit van Amsterdam (Forensische Orthopedagogische Diagnostiek en Behandeling).In totaal 46 collega's, ex-collega's, promovendi en anderen blikken terug op hun werkzame leven met Jan, op zijn carrière, zijn rol als mentor en op Jans invloed op de discipline. De bijdragen in deze bundel zijn gevarieerd in vorm en inhoud: van wetenschappelijk artikelen en wat lossere impressionistische bijdragen, tot brieven aan Jan Hendriks gericht.

Dit boek helpt professionals in de GGZ om met vertrouwen patiënten met zwakbegaafdheid te herkennen, psychische stoornissen te diagnosticeren en te behandelen. In deze herziene en uitgebreide uitgave worden nieuwe inzichten over zwakbegaafdheid in de GGZ geïllustreerd met uitgebreide praktijkvoorbeelden en extra online materiaal.Het boek biedt theoretische en praktische handvatten om direct aan de slag te gaan met veel aandacht voor een passende bejegening en communicatie. Nieuw is de monitorplus die uw organisatie helpt om de toegang tot de zorg te verbeteren. Patiënten met zwakbegaafdheid vormen een kwetsbare groep in de GGZ met een specifiek klinisch profiel, waarbij naast de cognitieve beperkingen en de psychische klachten, de gestapelde problematiek een belangrijk kenmerk is. Goede zorg start met de realisatie dat zwakbegaafdheid een belangrijke en vaak voorkomende comorbiditeit is in de GGZ. Voor de GGZ is inspelen op de zwakbegaafdheid absoluut noodzakelijk, maar in het algemeen minder ingrijpend dan gedacht wordt. Niet wát u aanbiedt is anders, maar wel het hoé.Het boek richt zich op psychiaters, psychologen, verpleegkundigen, andere professionals binnen de GGZ en zij die daartoe in opleiding zijn.

De diversiteit van gezinsvorming en -samenstelling in de hedendaagse samenleving maakt dat het opvoeden van kinderen complexer is geworden. Opgroeiende kinderen worden beïnvloed door uiteenlopende factoren van binnen en buiten het gezin. Deze nieuwe druk is uitgebreid met twee nieuwe hoofdstukken. De bestaande hoofdstukken zijn geüpdatet met de meest recente wetenschappelijke kennis en trends in het vakgebied. Thema's die aan bod komen zijn: adoptie en pleegzorg, opvoeding door homo-ouders, (v)echtscheidingen en conflicten in het gezin, samengestelde gezinnen, hechting, curlingouderschap, birdnesting, tienermoeders, kinderopvang, opvoedvaardigheden, interculturele pedagogiek, invloed van (sociale) media, smartphone en gamen, broertjes/zusjes en leeftijdgenoten en de rol van grootouders in de opvoeding. Dit boek is een onmisbaar naslagwerk voor studenten (gezins-)pedagogiek, onderwijskunde, orthopedagogiek, (universitaire) pabo, SPH en lerarenopleidingen.

Dit praktische werkboek is te gebruiken bij het succesvolle handboek Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs. Het bevat opdrachten en oefeningen die er voor zorgen dat de verworven kennis geïntegreerd kan worden in het dagelijks handelen van de (toekomstige) leraar. Van (toekomstige) leraren wordt steeds meer verwacht dat ze kunnen omgaan met gedragsproblemen en gedrags- en ontwikkelingsstoornissen. Hoe kun je studenten daar op voorbereiden? Door ze kennis aan te bieden, door ze te laten reflecteren op hun eigen gedrag en door te oefenen in de klas. Met Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs Werkboek leren studenten preventief te werken als het gaat om gedragsproblemen, leren ze planmatiger te kijken naar de problemen die je kunt tegenkomen in de klas en leren ze te reflecteren op hun eigen rol als docent. Met de kennis uit het handboek als basis en de oefeningen en opdrachten uit dit werkboek, worden studenten optimaal voorbereid op de praktijk van passend onderwijs. Aan dit werkboek werkten opleiders mee van Hogeschool Leiden, Windesheim, Fontys Lerarenopleiding, Driestar-Educatief, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), Hogeschool Rotterdam (HR&O) en Hogeschool InHolland. Niet zonder reden: allemaal zijn zij ervan overtuigd dat dit werkboek een substantieel onderdeel kan zijn om toekomstige leraren voor te bereiden op de praktijk van passend onderwijs.'Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs biedt leraren in het vo en mbo verantwoorde informatie met tal van toepassingsmogelijkheden voor de dagelijkse onderwijspraktijk. Nu het bijpassende werkboek er is, kunnen niet alleen leraren, maar ook studenten aan de lerarenopleidingen ervan profiteren. Een absolute aanrader in de context van passend onderwijs!'Prof.drs. Dolf van Veen, lector (Windesheim, InHolland) en bijzonder hoogleraar.

De mate waarin kinderen hun emoties kunnen reguleren, is sterk verbonden met hun mentale welbevinden. Kinderen die leren omgaan met hevige emoties zijn in staat om sterkere sociale contacten uit te bouwen en staan veerkrachtiger in het leven. Dit boek geeft (aanstaande) leraars meer inzicht in het belang van emotieregulatie voor jonge kinderen en de unieke rol die ons lichaam speelt in het herkennen en erkennen van emoties. De concrete handvaten, praktische oefeningen en kunstzinnige activiteiten bieden leraars niet alleen een aanbod op maat van de klas maar bieden ook kansen om zelf meer rust en verbinding te ervaren.

Dit boek geeft een overzicht van wetenschappelijke kennis, ervaringsverhalen en best practices op het gebied van leefstijlpsychiatrie. Daarnaast biedt het praktische handvatten die direct toepasbaar zijn in het voorkomen en behandelen van psychiatrische aandoeningen. Het boek richt zich op alle professionals binnen de geestelijke gezondheidszorg die een bijdrage willen leveren aan verbetering van leefstijl binnen de psychiatrie. Leefstijlpsychiatrie is het eerste brede, Nederlandstalige overzicht van actuele wetenschappelijke kennis over de rol van leefstijl in de preventie en behandeling van psychiatrische aandoeningen. Het boek beschrijft eerst het belang van leefstijl en richt zich daarna op diagnostiek en behandeling. De belangrijkste leefstijlaspecten zoals beweging, voeding, verslaving en slaap passeren uiteraard de revue, net als ervaringsverhalen en de rol van de hulpverlener. Ook is er aandacht voor de praktische kant, met hoofdstukken over bijvoorbeeld communicatie, implementatie en ethische dilemma's. In lijn met onder andere de versteviging van leefstijlgeneeskunde waarin de nadruk ligt op lichamelijke ziekten, neemt ook de aandacht voor de rol van leefstijl voor onze psychische gezondheid toe. Het verbeteren van leefstijlfactoren bij mensen met psychische klachten kan het herstel bespoedigen en verergering van klachten en terugval voorkomen. Prof. dr. Wiepke Cahn is psychiater en hoogleraar lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen bij het UMC Utrecht en Altrecht. Dr. Jeroen Deenik is onderzoeker en gezondheidspsycholoog bij GGz Centraal en assistant professor bij Maastricht University. Dr. Jentien Vermeulen is psychiater in opleiding en onderzoeker aan de Afdeling Psychiatrie van Amsterdam UMC, locatie AMC.

Herstelrecht, oftewel restorative justice, is een vorm van alternatieve geschillenbeslechting (ADR), waarbij de betrokken partijen in staat worden gesteld om hun conflicten zo veel mogelijk zelf op te lossen, ook als die conflicten uit misdaad zijn ontstaan. Het herstellen van schade staat hierbij centraal; daarbij kan worden gedacht aan materiële en immateriële schade alsook relationele en morele schade.Vooralsnog krijgt herstelrecht vrijwel uitsluitend aandacht binnen de rechtswetenschap en de criminologie. Deze bundel legt niet alleen de basis voor een meer multi- en interdisciplinaire doorontwikkeling van herstelrecht, maar ook voor een meer herstelgerichte benadering binnen andere vakgebieden en domeinen. De 27 bijdragen in deze bundel laten namelijk niet alleen zien dat de theorie en de praktijk van herstelrecht verrijkt kunnen worden van uit andere disciplines dan de rechts wetenschappen de criminologie, maar ook dat de filosofie achter en de uitgangspunten van herstelrecht een meerwaarde kunnen hebben binnen andere vakgebieden en domeinen dan de rechtswetenschap en de criminologie.Deze bundel bevat reflecties op herstelrecht vanuit het perspectief van de biologie, de neurobiologie, de psychotraumatologie, de neuropsychologie en -filosofie, de emotiewetenschap, de victimologie, genderstudies, de sociologie, de bestuurskunde, de economie, fotografie en architectuur, de culturele antropologie, de koloniale geschiedenis, de corporate antropologie, de natuur- en milieufilosofie, de rechtstheorie en -filosofie, de mensenrechten, therapeutic jurisprudence, preventive law, transitional justice, internationale veiligheidsstudies, de literatuurwetenschap, de communicatiewetenschap, geweldloze communicatie, de boeddhologie, de joods-christelijke theologie en de islamologie.

Dit boek geeft fysio- en kinesitherapeuten een actueel overzicht van kennis en vaardigheden om (kwetsbare) ouderen adequaat te onderzoeken en behandelen met oog voor de fysieke aspecten én voor de psychische, sociale en omgevingsfactoren.Deze tweede, geheel herziene editie van Geriatrie in de fysiotherapie en kinesitherapie bestaat uit twee delen: een boek en een online beschikbaar deel. In het eerste deel komt de kennis aan bod over de reguliere veroudering, de rol en kracht van de therapeut, en het klinisch redeneren. Ook worden de veranderingen in de grofmotorische eigenschappen beschreven (spierfunctie,­ mobiliteit, posturale controle en uithoudingsvermogen) en een twaalftal bijzondere aandachtsgebieden zoals onder andere dementie, vallen, hulpmiddelen en farmacotherapie.Online volgen in het tweede deel de vaardigheden op het gebied van onderzoek en behandeling. Daarin staat veelvoorkomende casuïstiek op cardiovasculair, respiratoir, orthopedisch,neurologisch en oncologisch vlak. Dit digitale deel is een heus ‘groeiboek'. Aan de basiscasuïstiek­ worden de komende jaren telkens nieuwe casussen toegevoegd.Het boek richt zich op fysio- en kinesitherapeuten, oefentherapeuten, ergotherapeuten en alle andere zorgprofessionals die betrokken zijn bij de zorg voor ouderen.

De therapeutische alliantie licht de meest efficiënte methodes toe om met cliënten samen te werken en zo snel een duurzaam resultaat te bereiken. Deze oplossingsgerichte psychotherapie focust op de cliënten en hoe ze in zichzelf en bij de mensen rondom hen de kracht kunnen vinden om in vrijheid te kiezen voor zichzelf en voor wat zij willen. Enkele van de grootste autoriteiten in de oplossingsgerichte therapeutische wereld brengen in dit boek hun kennis en hun praktijk samen voor therapeuten en hulpverleners.

Na een algemene schets van het vakgebied gaan de auteurs in op enkele kernthema's. Meer bepaald wordt er aandacht besteed aan de sociale basis van het zelf, sociale perceptie en sociale beïnvloeding. Het tweede deel van het boek gaat in op fundamentele theorievorming over sociale cognitie en attitudes, waarbij toepassingen in de reclamewereld eveneens aandacht krijgen. Het volgende deel handelt over interpersoonlijke processen en groepsprocessen, waarbij onder andere hechte relaties en groepsprestaties aan bod komen. De relaties tussen groepen worden behandeld onder de vorm van hoofdstukken over stereotypen, vooroordelen en discriminatie, de diverse samenleving en conflict. Ten slotte wordt er ingegaan op toepassingen van de sociale psychologie in de rechterlijke en politieke wereld.

In Revalidatie voor volwassenen worden diagnostiek, prognostiek, behandeling en evaluatie zoveel mogelijk behandeld aan de hand van het ICF-model (International Classification of Functioning, Disability and Health). In het ICF-model worden het menselijk functioneren en de daarop van invloed zijnde factoren benaderd vanuit de wisselwerking tussen de verschillende aspecten van de algemene gezondheidstoestand naast de beïnvloedende externe en de persoonlijke factoren. Dit betreft de tweede, volledig herziene editie. De bestaande hoofdstukken zijn geactualiseerd en er zijn een aantal nieuwe hoofdstukken toegevoegd. Zo is er nu aandacht voor het Post Intensive Care Syndroom, inclusief informatie ten aanzien van de revalidatie van COVID-19 patiënten. Daarnaast bevat het boek nu ook hoofdstukken omtrent arbeidsrevalidatie en patiëntenparticipatie. Het boek bestaat uit drie delen: •In deel 1 staat het ICF-model centraal en wordt ingegaan op de sturing van houding en beweging. •Deel 2 behandelt de voor de revalidatiegeneeskunde relevante diagnosegroepen met daarin de algemene, medische en revalidatieaspecten. In de meeste hoofdstukken is er daarbij aandacht voor de zaken als “functional outcome”, prognose, en relevante klinimetrie, naast maatschappelijke, psychologische en seksuele aspecten. •In deel 3 worden overstijgende thema's behandeld, zoals instrumentele ganganalyse, sport, seksualiteit, spasticiteit en revalidatiehulpmiddelen. De diverse bijdragen zijn geschreven door Nederlandse en Vlaamse auteurs, waardoor er sprake is van synergie tussen beide landelijke benaderingswijzen van de beschreven revalidatieproblematiek. Revalidatie voor volwassenen biedt de ‘state of the art'van de revalidatiegeneeskunde aan alle professionals uit het vakgebied, aan hen die daarvoor in opleiding zijn en aan de specialismen en beroepen die aan revalidatiegeneeskunde verwant zijn. Een standaardwerk dus dat dankzij de modulaire opbouw ook zeer geschikt is voor onderwijsdoeleinden. Dit boek is tot stand gekomen onder redactie van: Prof. dr. J.H.B. Geertzen, hoogleraar Revalidatiegeneeskunde, Afdeling Revalidatiegeneeskunde van het Centrum voor Revalidatie van het Universitair Medisch Centrum Groningen; Prof. dr. J.S. Rietman, hoogleraar Revalidatiegeneeskunde en Technologie, verbonden aan Roessingh Research and Development, Universiteit Twente in Enschede; Prof.dr.G. G. Vanderstraeten, prodecaan Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, voormalig diensthoofd Fysische Geneeskunde en Revalidatie, Universitair Ziekenhuis Gent; Dr. R. Berdusek, chef de policlinique bij het Centrum voor Revalidatie van het Universitair Medisch Centrum Groningen; Prof. dr. K. Oostra, klinisch professor Fysische Geneeskunde en Revalidatie, Universitair Ziekenhuis Gent; Dr. B. Fard, revalidatiearts bij Roessingh Centrum voor Revalidatie en lid van de Werkgroep Amputatie en Prothesiologie (WAP) van de VRA.

Gehoorverlies bij kinderen is een praktische gids tot een luistergerichte aanpak. Het boek biedt je een diepgaande leidraad om kinderen met gehoorverlies zo goed mogelijk auditief te corrigeren, zowel met hoortoestellen, cochleaire implantaten, beengeleidingstoestellen, hersenstamimplantaten als met aanvullende luisterhulpmiddelen. Ook geeft dit boek je de nodige theoretische achtergronden en handvaten voor de behandeling binnen een interdisciplinair kader. Het boek werd geschreven vanuit de biopsychosociale visie op zorg en geeft je: - een grondig beeld van de (vroege) auditieve ontwikkeling; - een inzicht in het potentiële effect van gehoorverlies op het totaalfunctioneren van een kind op korte en lange termijn; - een overzicht van de pediatrische auditieve stoornissen en het pathologische kader; - inzichten in de screening en diagnostiek bij een pediatrische doelgroep; - diepgaande inzichten in de therapie en begeleiding. Ondanks vroegdetectie, gevolgd door kwalitatieve hulpverlening, varieert de outcome van de huidige generatie kinderen met gehoorverlies enorm. Om die reden verwijst dit boek regelmatig naar factoren die deze variatie voor een groot deel verklaren.

Leerlingen met ADHD hebben het vaak lastig op school: de schoolomgeving stelt hoge eisen waar zij moeilijk aan kunnen voldoen. Andersom vragen leerlingen met ADHD extra aandacht en verstoren zij soms de les. ADHD in de klas geeft je, aan de hand van de meest recente wetenschappelijke inzichten, een duidelijk beeld van ADHD. Het gaat in op het samengaan van ADHD met stoornissen zoals ASS, TOS, dyslexie en dyscalculie. Bovenal ontdek je hoe je leerlingen met ADHD de nodige ondersteuning geeft en hun sociale omgang vlotter laat verlopen. Dit boek heeft een toegankelijke en pedagogische insteek, en is toepasbaar op verschillende onderwijsniveaus. De vele verhalen uit de praktijk en didactische tips helpen je om ook leerlingen met aandachtsproblemen voldoende kansen te geven.

Dit boek helpt professionals bij het in kaart brengen van de ondersteuningsbehoefte van een kind met (een vermoeden van) autisme, en zijn of haar gezin. Het beschrijft daarvoor de meest actuele kennis uit de wetenschap en de praktijk over (vroeg)herkenning, diagnostiek, behandeling en begeleiding. Het boek is daarmee een leidraad voor (aanstaande) kinderpsychiaters, gedragsdeskundigen, en andere behandelaars en begeleiders van kinderen met autisme.Autisme bij kinderen – signalering, diagnostiek en behandeling illustreert de zoektocht van kind en ouder naar goede begeleiding aan de hand van zeven cases van kinderen tussen de 1 en 12 jaar. Er worden veel praktische handvatten en voorbeelden gegeven. Naast algemene informatie in deel een schetst het tweede deel het (cyclische) proces van herkenning van de eerste symptomen, naar diagnose en vervolgens interventieplan en evaluatie. In het derde deel komen de verschillende onderdelen van behandeling en begeleiding aande orde, gericht op het stimuleren van ontwikkeling, het aanleren van vaardigheden en het verminderen of voorkomen van problemen die vaak optreden bij autisme. De eindredactie brengt de inbreng van experts op het gebied van de klinische praktijk, wetenschap en onderwijs samen. Annelies de Bildt is psycholoog en wetenschappelijk onderzoeker. Ze doet onderzoek naar diagnostiek en behandeling van autisme, en naar de geestelijke gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking. Iris Servatius-Oosterling is gezondheidszorgpsycholoog in opleiding tot klinisch psycholoog en is initiatiefneemster van het landelijk expertisenetwerk Autisme Jonge Kind. Maretha de Jonge is hoogleraar orthopedagogiek, en specialist op het gebied van diagnostiek, behandeling en begeleiding van kinderen met autisme en hun gezinsleden.

Lesgeven kun je niet aan de hand van een checklist. Er is geen lijst van recepten die ervoor zorgt dat leerlingen dag na dag een geijkt stappenplan doorlopen en aan het eind van het schooljaar de juiste leerstof kunnen opdreunen. Niet alles werkt bij iedereen met hetzelfde resultaat of in dezelfde context. Maar dat betekent niet dat er geen hulpmiddelen zijn die impact hebben. In dit boek gaat pedagoog Pedro De Bruyckere vanuit die gedachte op zoek naar methoden die écht werken, en onderzoekt hij in welke omstandigheden ze werken, voor welke doelgroep, en waarom. Klaskit levert een praktisch beeld op van wat leren inhoudt en schept overzicht in de massa aan tegenstrijdige ideeën over onderwijs. Want wie onder meer weet hoe je effectieve feedback geeft, hoe je het best een relatie opbouwt met je leerlingen en wat een sterke schoolvisie kan opleveren, heeft de tools in handen om een topleraar te worden.

Het bestuderen van de psychologie van kinderen en jongeren kent een relatief korte, maar boeiende geschiedenis. Verschillende denkers en stromingen hebben dit vakgebied in een richting gestuurd die ook opvoeding en onderwijs grondig heeft beïnvloed... alleen zijn veel van die ideeën intussen weerlegd. Hoe weet je dan wat wel effectief bewezen is en werkt? Bijna alles wat je moet weten over psychologie kijkt naar het reilen en zeilen van kinderen en jongeren in de dagelijkse praktijk. En vooral: het laat zien hoe ouders, leraren en opvoeders met die inzichten aan de slag kunnen. Behalve uit de psychologie, bevat het inzichten uit de pedagogiek, sociologie en andere gedragswetenschappen om zo tot een bruikbaar overzicht te komen. Hoe leren kinderen en jongeren, hoe motiveer je hen en hoe kun je hun gedrag individueel en in een groep positief beïnvloeden? Dit praktische en actuele basisboek leert het je allemaal.

INTERNET HEEFT ONDERWIJS OVERBODIG GEMAAKT ONZE RECHTERHERSENHELFT IS CREATIEF, LINKS IS ANALYTISCH JONGENS LEREN ANDERS DAN MEISJES... AL DIE ONZIN EN MEER ONTKRACHT Wanneer het over onderwijs gaat, doen de gekste mythes de ronde. Het probleem daarbij is dat mensen die mythes voor waar aannemen en ze in het onderwijs toepassen. Met alle nare gevolgen van dien... Dit boek neemt clichés over onderwijs en leren onder de loep, en laat er de meest recente wetenschappelijk onderbouwde inzichten op los. Zo sneuvelen onder andere de onterecht hoog ingeschatte leerstijlen, blijken herinneringen nooit waterdicht te zijn en wordt het voor eens en altijd duidelijk dat jongens echt niet beter zijn in wiskunde. Jongens zijn slimmer dan meisjes is een must voor iedereen die betrokken is bij onderwijs, van leerkrachten en ouders tot managers en opleidingsverantwoordelijken of onderwijsbestuurders. Deze nieuwe en uitgebreide versie biedt nog meer duiding en is verder aangescherpt met inzichten uit recent onderzoek.

HUISWERK KUNNEN WE BETER AFSCHAFFEN BEELDSCHERMEN MAKEN KINDEREN DEPRESSIEF OM EXPERT TE ZIJN MOET JE 10.000 UUR OEFENEN... EN NOG MEER MYTHES OVER LEREN EN ONDERWIJS Goede omgang met kennis, bronnen en factchecking is belangrijker dan ooit, zeker in opvoeding en onderwijs. In de veelheid aan informatie en meningen die leraren en leerlingen, maar ook ouders, wetenschappers, pedagogen, beleidsmedewerkers en politici dagelijks teverwerken krijgen, is het niet altijd duidelijk wat ze werkelijk voor waar mogen aannemen. In Juffen zijn toffer dan meesters trekken Pedro De Bruyckere, Paul A. Kirschner en Casper Hulshof de lijn door van hun bestsellerJongens zijn slimmer dan meisjes. Gesteund door onderzoek bespreken ze een volledig nieuwe reeks onderwijsmythes. In verhitte debatten zoeken ze naar het sterkst gedragen standpunt. Ook als er daardoor hardnekkige fabels moetensneuvelen. Is aangeboren intelligentie bepalend voor een goede schoolcarrière? En hoe zit het nu met die juffen en meesters? In dit boek staat het weloverwogen antwoord.

Impulsen controleren of zich concentreren is voor kleuters niet vanzelfsprekend. Dat zelfsturend gedrag hangt samen met de executieve functies (EF) en is op jonge leeftijd volop in ontwikkeling. Kleuters laten groeien in executieve functies daagt je als leraar uit om drie didactische bouwstenen toe te passen en de ontwikkeling van EF bij jonge kinderen te versterken. Door kwaliteitsvolle interacties, doelgerichte activiteiten en een sterke klasorganisatie zet je de juiste EF-bril op. Aan de hand van talloze reflectievragen, doe-opdrachten en spelactiviteiten leer je in dit boek pas echt wat EF zijn en hoe je ze herkent bij kleuters. Zet je EF-bril op, probeer het uit in je klas en laat je kleuters volop groeien.

Kinderrevalidatie beweegt! Het boek Kinderrevalidatie beschrijft het complexe werkveld van de kinderrevalidatie, waarin men zich ten doel stelt om het functioneren van kinderen en jongeren met beperkingen in mobiliteit en andere domeinen als gevolg van ziekte of aandoening te optimaliseren. Deze zesde druk van het boek is niet alleen qua inhoud geactualiseerd, maar het boek is nu ook uitgebreid met online leerdoelen en toetsvragen. Het veelgebruikte handboek Kinderrevalidatie is ingebed in de International Classification of Functioning, Disability and Health – Children & Youth version (ICF-CY). Het boek expliciteert volgens de classificatie van de ICF-CY de bijdrage van stoornissen in lichaamsfuncties en anatomische eigenschappen, van beperkingen in activiteiten, belemmeringen in participatie, en van externe en persoonlijke factoren in het functioneren van kinderen en jongeren. Daardoor is het gemakkelijker dan voorheen te doorgronden welke mogelijkheden bestaan om kinderen en jongeren binnen de kinderrevalidatie te begeleiden. Het eerste deel van Kinderrevalidatie bespreekt: - algemene aspecten van de kinderrevalidatie, zoals de ICF-CY, veelgebruikte meetinstrumenten, het gezin en hulpmiddelen. - belangrijke lichaamsfuncties, zoals het bewegingssysteem, sensorische en cognitieve functies; - belangrijke activiteiten, zoals mobiliteit, zelfverzorging, leren en toepassen van kennis en communicatie. - belangrijke domeinen van participatie: scholing en arbeid, en sport. - de overgang naar de volwassenheid. In het tweede deel komen specifieke diagnosegroepen aan de orde, zoals cerebrale parese, niet-aangeboren hersenletsel, neuromusculaire aandoeningen en spina bifida. Ieder hoofdstuk bevat een systematische bespreking aan de hand van de ICF-CY. Naast het klinische beeld beschrijft elk hoofdstuk drie aspecten van de diagnosegroep: de gevolgen van de aandoening voor het functioneren, de diagnostiek, en de behandeling en begeleiding. Dit boek is bij uitstek geschikt voor medici, paramedici en gedragsdeskundigen werkzaam in de kinderrevalidatie, voor jongeren en jongvolwassenen met een lichamelijke aandoening en hun ouders, en voor professionals werkzaam in het onderwijs.

Eva Dierickx en Astrid Koelman schreven het boek dat ze misten als lerarenopleider en kleuterleerkracht. Ze combineerden de kennis van wetenschappelijk onderzoek met ervaringen van verschillende kleuterleerkrachten in een inspirerend en evidence informed naslagwerk vol tips en adviezen. Over hoe alles in je klas begint met het graag zien van de kleuters, bijvoorbeeld. Over hoe je grenzen stelt zonder stickers of time-out. Over hoe spel en leren met elkaar verbonden zijn en hoe je daar als leerkracht het maximale uit kan halen. Over bedenkelijke regels als'samen spelen is samen delen'. Maar ook over executieve functies, educare en sustained shared thinking en nog veel meer. Elk hoofdstuk begint met een concrete casus en eindigt met aanvullende bronnen, antwoorden op concrete hulpvragen en reflectievragen waar je met medestudenten of collega's onmiddellijk mee aan de slag kan. Dit boek is geschreven voor zowel studenten die beginnen aan hun opleiding als leerkrachten die al vele jaren voor de klas staan. Zonder met de vinger te wijzen stellen de auteurs praktijken in vraag en dagen ze je uit om verder te denken en te groeien als kleuterleerkracht.

Het op tijd voorkomen of vaststellen en behandelen van psychische problemen bij kinderen en jongeren is belangrijk. Want hoe beter de kwaliteit van leven in de eerste levensjaren, hoe groter de kans op een positieve mentale, sociale en fysieke ontwikkeling als kinderen ouder worden. Binnen de ontwikkelingspsychopathologie zijn criteria beschreven die helpen een normale ontwikkeling te onderscheiden van een (mogelijk) afwijkende ontwikkeling. Daarbij is er aandacht voor het kind, maar ook voor het gezin en de bredere context waarin het kind opgroeit. In deze uitgave komen het ontstaan en het beloop van psychische aandoeningen aan bod en wordt de rol van hulpverleners bij het signaleren en de behandelingsmogelijkheden uitgewerkt. In Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen bespreken de auteurs de meest voorkomende psychische aandoeningen waar kinderen aan kunnen lijden. Zij beschrijven per aandoening eerst hoe de normale ontwikkeling van kinderen er op dat gebied uitziet en besteden daarbij aandacht aan fysieke, cognitieve, sociaal-emotionele en maatschappelijke aspecten. Daarna lichten ze toe wat er mis kan gaan als een kind een psychische aandoening heeft en zetten ze op een rijtje welke rol biologische en omgevingsfactoren daarbij spelen. Tot slot er aandacht voor de behandelingsmogelijkheden die er zijn voor kinderen met psychische aandoeningen. Het boek is geschikt voor studenten van de hogere sociale studies, het hoger gezondheidszorgonderwijs studenten aan lerarenopleidingen en studenten van andere opleidingen in het hoger onderwijs waar aandacht is voor psychopathologie. Daarnaast vormt het ook voor professionals een nuttig en beknopt overzicht.

Hoe behandel je een kind met een (ernstige) dwangstoornis? Wat doe je als de lijst met dwanghandelingen eindeloos lang is of een jongere niets voelt voor exposure? Hoe betrek je ouders bij de therapie? In dit boek beschrijven de auteurs hoe de behandeling van een (ernstige) dwangstoornis bij kinderen en jongeren in zijn werk gaat, welke problemen een therapeut kan tegenkomen en wat daar mogelijke oplossingen voor zijn. Het boek is aangepast aan de nieuwe inzichten en ontwikkelingen, onder meer over exposure en intensieve therapie. Bedwing je dwang - Behandeling van de dwangstoornis bij kinderen en jongeren is de herziene versie van het boek dat de auteurs twaalf jaar geleden schreven. De eerste hoofdstukken bevatten de bijzonderheden en de diagnostiek van de dwangstoornis. Daarna volgen de theorie en de praktijk van de behandeling. Er is een hoofdstuk over problemen die kunnen optreden tijdens de behandeling en mogelijke oplossingen daarvoor, gevolgd door een hoofdstuk over het afsluiten van de behandeling. In het laatste hoofdstuk staat het sessie-per-sessie behandelprotocol in verkorte vorm, gevolgd door het volledige behandelprotocol. Dit protocol geeft de therapeut praktische handvatten. Zowel het verkorte als het volledige protocol zijn online beschikbaar evenals de in dit boek gebruikte formulieren. Dr. Else de Haan is emeritus bijzonder hoogleraar cognitieve gedragstherapie bij kinderen en jongeren. Zij werkte jarenlang in de klinische praktijk, waar zij onder meer kinderen en jongeren met een dwangstoornis behandelde. Zij deed onderzoek naar effectiviteit en werkingsmechanismen van de behandeling. Zij publiceert, geeft lezingen en workshops. Dr. Lidewij Wolters werkt als gz-psycholoog en onderzoeker. Zowel in het klinische werk als in het onderzoek heeft zij zich gespecialiseerd in de behandeling van kinderen en jongeren met een dwangstoornis. Zij publiceert over dit onderwerp, geeft lezingen en workshops.

Onze slimste, meest creatieve kinderen en volwassenen worden vaak over het hoofd gezien, verkeerd begrepen en onjuist gediagnosticeerd met een diagnose als ADHD, OCD, ODD of autisme. Bij hoogbegaafden die daadwerkelijk een beperking hebben worden hun talenten vaak over het hoofd gezien. Te veel hoogbegaafde kinderen krijgen onjuiste diagnoses, onnodige medicatie of een niet passende behandeling. Dit meervoudig bekroonde handboek helpt zorgprofessionals en ouders te verhelderen of het vaak eigenzinnige gedrag ten dele voortkomt uit een bepaalde stoornis. Hierbij worden adviezen gegeven voor toepassing van deze kennis in de praktijk. Deze tweede editie is geheel herzien, aansluitend bij zowel de DSM-5 als de ICD-10, en is uitgebreid met hoofstukken over verslaving, auto-immuunproblemen en leerstoornissen. Belangrijke onderwerpen zijn hierbij: •Diagnoses die vaak bij hoogbegaafde kinderen en volwassenen worden gesteld. •Typerende eigenschappen van hoogbegaafde kinderen en volwassenen. •Kenmerken van gangbare misdiagnoses. •Dubbel bijzonder zijn, bijvoorbeeld met hoogbegaafdheid én leermoeilijkheden. •Richtlijnen om misdiagnostiek te voorkomen. •Problemen in de ouder-kindrelatie. •Problematiek bij hoogbegaafde volwassenen. •Het selecteren van een begeleider of zorgprofessional. Deze druk is een vertaling van de nieuwste Amerikaanse druk en de vertalers zijn Nederlandse experts die de informatie hebben omgezet naar de Nederlandse situatie.

Dit leerboek is een handreiking bij de verpleegkundige diagnostiek, mogelijke interventies en professionele omgang met mensen met psychiatrische problemen. Het is een standaardwerk voor de hbo-opleidingen tot verpleegkundige met specialisatie psychiatrie, en voor aanverwante opleidingen. Leerboek psychiatrie voor verpleegkundigen sluit aan bij de alledaagse praktijk van de psychiatrische verpleegkunde en is als naslagwerk geschikt voor iedereen die professioneel contact heeft met mensen met psychiatrische problematiek. Deze vierde druk van het Leerboek psychiatrie voor verpleegkundigen is geheel bijgewerkt naar de meest recente wetenschappelijke en verpleegkundige inzichten. Er is nu bijvoorbeeld uitdrukkelijk stilgestaan bij verschillende aspecten van de moderne herstelvisie. Het boek begint met een algemene inleiding op de psychiatrie en een oriëntatie op de psychiatrische verpleegkunde. Daarna worden de classificatie, kenmerken, behandeling en verpleegkundige interventies beschreven voor de belangrijkste psychiatrische stoornissen. In verschillende thematische hoofdstukken komen overstijgende onderwerpen aan de orde, waaronder psychiatrische stoornissen in de kindertijd, ouderenpsychiatrie, psychiatrie en recht en forensische psychiatrie. Leerboek psychiatrie voor verpleegkundigen is toegankelijk dankzij ruime aandacht voor casuïstiek. Dit boek is ook digitaal beschikbaar met samenvattingen, verdiepende links en toetsvragen bij ieder hoofdstuk. Aan deze druk van het boek werkte een breed gezelschap van vooraanstaande specialisten op psychiatrisch, psychotherapeutisch, verpleegkundig en medisch terrein mee.

Dit boek helpt professionals in het sociaal domein om cliënten met chronische stress beter te ondersteunen. Ook is het boek geschikt voor managers, (dienst)directeuren en voor studenten Social Work, MWD, SJD en SPH. Stress-sensitief werken in het sociaal domein. Inzichten en praktische handvatten voor hulp- en dienstverleners beschrijft hoe chronische stress denken en gedrag ontregelt. In een theoretische inleiding wordt toegelicht hoe het komt dat mensen die in chronische stress leven vaker afspraken vergeten, niet vanzelfsprekend in actie komen en meer moeite hebben hun emoties en verlangens te reguleren. Er wordt uitgelegd hoe het komt dat chronische stress mensen lijkt te gijzelen in hun problematiek. Aan de hand van praktische casuïstiek wordt uitgewerkt wat deze inzichten betekenen voor de publieke hulp- en dienstverlening op terreinen als de re-integratie, jeugdhulpverlening, thuisbegeleiding, schuldhulpverlening, wijkteams en het maatschappelijk werk.Het boek laat zien wat de inzichten betekenen voor bijvoorbeeld de inrichting van ontmoetingsruimten, schriftelijke communicatie en gespreksvoering. Ook vindt u informatie over de waarde van het geven van beloningen, psycho-educatie over stress en instrumenten die cliënten kunnen helpen om (lange)termijndoelen te stellen en die doelen te bereiken. Naast beschrijvingen over de mogelijkheden om de hulp- en dienstverlening effectiever in te richten, krijgt u praktische tips om direct mee aan de slag te gaan. De redactie van het boek wordt gevormd door Nadja Jungmann, lector Schulden en Incasso aan de Hogeschool Utrecht en trainer bij Social Force, Peter Wesdorp, trainer en adviseur bij WhatWorks en specialist op het terrein van de sociale zekerheid en Tamara Madern, lector Schuldpreventie en Vroegsignalering aan eveneens de Hogeschool Utrecht en zelfstandig adviseur en trainer.

Opgroeien is een proces van non-stop leren: optellen, hinkelen, schrijven met de juiste pengreep, lezen... Dat proces verloopt met vallen en opstaan, vaak letterlijk. Psychomotorische ontwikkeling en remediërend leren is het meest volledige basiswerk voor iedereen die meer wil weten over de invloed van de psychomotorische ontwikkeling op het leren van kinderen. Niet alleen het wat, maar vooral het waarom en het wat dan van leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden komen aan bod. Op die manier brengt het de werelden van ontwikkeling, therapie en onderwijs dichter bij elkaar. Dit boek is opgebouwd aan de hand van leerlijnen. Zo krijg je een unieke kijk op ontwikkeling en kun je die ontwikkeling zelf observeren en doelgericht remediëren. Het boek zit boordevol concrete handvatten, bruikbare spelletjes, tips en oefeningen.

Dit boek bespreekt de belangrijkste theorieën over het leren van motorische vaardigheden met het oog op de mogelijke toepassingen in sport, muziek en revalidatie. Het is bedoeld voor ieder die zich bezighoudt met het aanleren van motorische vaardigheden. Denk aan professionals zoals sport-, muziek- en dansleraren, of paramedici als fysiotherapeuten, ergotherapeuten en oefentherapeuten. Maar het is zeker ook waardevol voor de ontwikkelde leek die als musicus, sporter of patiënt geïnteresseerd is in de mechanismen achter het leren van motorische vaardigheden. Theorieën over motorisch leren en de rol die de hersenen daarbij spelen, zijn nadrukkelijk in beweging Van contractie naar actie. Motorisch leren in dagelijks leven, sport, muziek en revalidatie maakt deel uit van de zesdelige serie ‘Toegepaste neurowetenschappen'. Deze derde editie is geactualiseerd. Er zijn onder andere praktisch bruikbare ideeën toegevoegd over belangrijke aspecten zoals talent, ‘mindset'en ‘mental effort'. Mensen zijn tot indrukwekkende motorische prestaties in staat. De snelheid en nauwkeurigheid van een tennisservice, de vingervlugheid en het Fingerspitzengefühl van de musicus, de salto's van de kunstschaatser en turner zijn verbazingwekkend. En dat geldt zelfs voor doodgewone activiteiten uit het dagelijks leven zoals fietsen, timmeren of aardappels schillen. Sommige patiënten met hersenbeschadiging (bijv. een beroerte) herstellen goed, andere niet – de vraag is waarom? Goed om ook daar eens bij stil te staan. Motorisch leren is ondenkbaar zonder hersenen. De motoriek wordt niet aangestuurd vanuit één bepaald hersengebied, maar er blijken talrijke hersengebieden bij betrokken te zijn. Dit strookt geheel met het huidige inzicht dat het leren van motorische vaardigheden onlosmakelijk verbonden is met sensoriek, emoties en cognitie. Er is zeker niet één superieure leermethode, maar er bestaat een uitgebreid palet aan mogelijke leerstrategieënwaaruit weloverwogen gekozen kan worden op basis van iedere individuele situatie. Aan de hand van vele uitgewerkte praktische voorbeelden op het gebied van sport, muziek en revalidatie laat het boek zien dat de wetenschappelijke inzichten over motorisch leren hun directe toepassing in de praktijk kunnen hebben. Ben van Cranenburgh studeerde geneeskunde in Amsterdam en was als wetenschappelijk medewerker verbonden aan onder meer het Nederlands Centraal Instituut voor Hersenonderzoek en het Revalidatie Centrum Amsterdam. In 1987 richtte hij het Instituut voor toegepaste neurowetenschappen (stichting ITON) op, waar hij tot op heden werkzaam is. De stichting ITON biedt nascholingscursussen aan op het gebied van de toegepaste Neurowetenschappen.

De selfiecultuur, de klimaatverandering, de toegenomen aandacht voor gezondheid en de angst voor overgewicht, de achteruitgang van begrijpend lezen, de coronacrisis … het zijn maar enkele voorbeelden van zaken die opgroeien vandaag helemaal anders maken dan twintig of dertig jaar geleden. We maken ons allemaal zorgen over de impact die ze hebben op de jeugd. Maar zijn ze wel de echte problemen? Focussen we niet op de verkeerde crises? In Met de kinderen alles goed onderscheidt Pedro De Bruyckere feit van fictie. Sommige zaken waarover ouders en opvoeders zich zorgen maken, zijn die zorgen niet waard. In de plaats daarvan bestaan er dan weer andere crises die minder opvallend zijn, maar juist schadelijkere gevolgen kunnen hebben voor de jeugd. Is het echt zo erg gesteld met de kinderen en jongeren? En zijn er manieren om hun weerbaarheid te versterken? Dit boek geeft je het antwoord en gaat op zoek naar oplossingen.

Impulsen leren beheersen, flexibel denken, plannen en organiseren... het zijn maar enkele van de executieve functies (EF) die leerlingen elke dag nodig hebben en die volop in ontwikkeling zijn. Als leraar is het dan ook belangrijk om die vaardigheden te ondersteunen, verder te ontwikkelen en uit te dagen: ze vormen de basis voor zelfsturing en leren leren. Groeien in executieve functies geeft je een helder inzicht in wat EF en zelfsturing zijn. Vanuit situaties uit de klaspraktijk ontdek je hoe je, rekening houdend met jouw leerkrachtstijl en context, EF kunt versterken. Vanuit telkens een nieuwe focus reikt dit boek tips en werkvormen aan die EF verbeteren en de klas EF-vriendelijker maken. Samen vormen ze een totaalaanpak die het beste uit elke leerling haalt.

Handboek ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen biedt een uitgebreid en toegankelijk overzicht van de belangrijkste psychische stoornissen die kunnen voorkomen bij kinderen en jongeren. Vertrekkend vanuit de normale ontwikkeling geeft de auteur een overzicht van stoornissen, diagnostiek en behandeling. Hij beschrijft het ontstaan en verloop van de stoornissen met aandacht voor de laatste inzichten vanuit genetica en (neuro)psychologie, maar ook met oog voor omgevingsfactoren en preventie. Bij het bespreken van de behandelingen is ‘bewezen effectiviteit'het uitgangspunt. Het boek sluit aan op de Nederlandse vertaling van de dsm-5. Dit handboek is geschikt voor studenten op het gebied van psychologie, pedagogiek en gezondheidswetenschappen in zowel het hbo als het wo. Daarnaast kan het ingezet worden bij masters, post-hbo-opleidingen en nascholingstrajecten. Het is ook een uitstekend naslagwerk voor professionals die met kinderen werken.

Dit boek bespreekt het brede gedachtegoed van de neurorevalidatie op basis waarvan patiënten met een hersenaandoening een weloverwogen behandeling en begeleiding geboden kan worden. Het behandelt de biologische en leertheoretische grondslagen, biedt een praktische uitwerking van de theorie en laat nieuwe perspectieven uit wetenschappelijk onderzoek zien. Het boek is bedoeld voor medici, paramedici, psychologen en verpleegkundigen. Neurorevalidatie, uitgangspunten voor therapie en training na hersenbeschadiging maakt deel uit van de zesdelige serie ‘Toegepaste neurowetenschappen'. Het boek gaat over herstel na hersenbeschadiging en de mogelijkheden dit door therapie of training te beïnvloeden. Ongenuanceerde opvattingen als ‘Eenmaal laesie, altijd gestoord'en ‘Na zes maanden is geen verder herstel meer te verwachten', worden ontzenuwd en vervangen door realistische informatie. Doemdenken en therapeutisch nihilisme zijn verleden tijd. Nieuwe inzichten in de plasticiteit van de hersenen en in uiteenlopende mechanismen van herstel, rechtvaardigen een positief denkklimaat. Deze vijfde editie is geheel geactualiseerd; de verschillende leerstrategieën die bij de neurorevalidatie kunnen worden ingezet zijn gebundeld in een apart hoofdstuk. Het boek is opgebouwd uit drie delen. Eerst wordt de biologische basis besproken. U leest over belangrijke neurowetenschappelijke concepten, plasticiteit, het herstelvermogen en enkele praktijkvoorbeelden van opmerkelijk herstel. Het tweede deel gaat over de leertheoretische basis: de principes van leren en het geheugen, het leren van motorische vaardigheden en het leren en afleren van gedrag. Revalidatie = leren! In het laatste deel wordt de praktische uitwerking besproken. Het geeft antwoord op de vraag: welke therapeutische interventie gebruik je waarom, wanneer en bij wie? De systematiek van de empirische cyclus is de leidraad bij individueel toegesneden probleemanalyse en behandelprogramma. Aan de hand van vele voorbeelden op het gebied van motoriek, cognitie en gedrag worden de probleemanalyse en interventiestrategieën praktisch uitgewerkt. Recent wetenschappelijk onderzoek naar het effect van specifieke therapieën en leerstrategieën levert onvermoede perspectieven voor de patiënt met hersenbeschadiging. Het boek is ook digitaal beschikbaar met deeplinks naar casuïstiek en YouTube-video's, vragen en antwoorden en samenvattingen. Neurowetenschapper Ben van Cranenburgh studeerde geneeskunde in Amsterdam en was als wetenschappelijk medewerker verbonden aan onder meer het Nederlands Centraal Instituut voor Hersenonderzoek en het Revalidatie Centrum Amsterdam. In 1987 richtte hij het Instituut voor toegepaste neurowetenschappen (stichting ITON) op, waarvan hij tot op heden directeur is. De stichting ITON biedt nascholingscursussen aan op het gebied van de toegepaste Neurowetenschappen.

Dit boek laat zien hoe de therapeutische relatie in de cognitieve gedragstherapie (CGT) kan worden ingezet om verandering te weeg te brengen. Het beschrijft onder andere hoe casusconceptualisatie gebruikt kan worden om te beslissen wanneer relatieproblemen moeten worden aangepakt, welke specifieke strategieën moeten worden gebruikt (bijvoorbeeld het uiten van empathie of het vragen van feedback aan cliënten) en hoe therapeuten kunnen omgaan met hun eigen emotionele reacties tijdens een therapiesessie. De therapeutische relatie bij cognitieve gedragstherapie legt daarnaast uit hoe samenwerking, empirisme en de socratische dialoog kunnen worden versterkt en de resultaten kunnen worden verbeterd. Speciale onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere het verbeteren van de therapeutische relatie bij paren, gezinnen, groepen, kinderen en adolescenten. De therapeutische relatie bij cognitieve gedragstherapie is toegankelijk geschreven, biedt praktische klinische aanbevelingen, veel casuïstiek, werkbladen en een groot aantal oefeningen.

Hoe vergaat het jongens in het onderwijs? Jongens hebben structuur nodig én ruimte. Wat doen we met hun energie, drang naar zélf uitzoeken, creativiteit en leren via trial & error? Met alle nadruk op taal, weinig beweging en experimenteerruimte, gesloten formats en te vroeg appel op zelfstandig leren, vallen steeds meer jongens buiten de boot of gaan naar een school die onder hun niveau ligt. In hogere klassen van het voortgezet onderwijs komen we minder jongens dan meisjes tegen en in het hoger onderwijs doen jongens gemiddeld 11 maanden langer over hun studie. De schrijvers in dit boek verwonderen zich hierover en zoeken naar nieuwe wegen.

Jongeren met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) hebben grote problemen met het uiten en begrijpen van taal. Dit is van invloed op het schoolse presteren, op de stage en in de praktijk. Jongeren ondervinden niet alleen problemen m.b.t. het leren, maar ook op het gebied van sociale contacten en in de interactie. Een grote groep leerlingen komt na het praktijkonderwijs of het (v)mbo moeilijk aan een betaalde baan. Welke hulpvragen hebben deze leerlingen, maar ook de docenten en begeleiders?

In onze scholen lopen veel meer kinderen met een traumatische ervaring rond dan we dachten, in elke klas gemiddeld één. Een ongeluk, een vechtscheiding, het verlies van een ouder, emotionele of fysieke verwaarlozing of mishandeling: als kinderen een ingrijpende gebeurtenis meemaken, kan dat tot trauma kan leiden. Met kennis van zaken en grote empathie schetst de auteur het gedrag van kinderen die aan mishandeling blootstaan en hoe gemakkelijk je als leraar hun gedrag verkeerd kunt interpreteren. Dit praktische boek gaat in op dat gedrag en hoe je daar als leraar het best mee kunt omgaan. ‘Een boek boordevol informatie en met veel gereedschap. Het kan je helpen om kinderen die aan jou zijn toevertrouwd weer het leven te laten leiden dat voor hen was weggelegd, voor ze beschadigd raakten.'– Prof. dr. Frits Boer, emeritus hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie AMC, voorzitter Wetenschappelijke Raad Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie De traumasensitieve school biedt diepgaande kennis over de achtergrond van trauma en de gevolgen ervan voor de ontwikkeling van het kinderbrein. De vele voorbeelden, handelingsadviezen en tips maken het een buitengewoon praktisch boek dat leraren en leidinggevendenkunnen gebruiken om de school traumasensitief te maken. Daarbij is het onmisbaar voor studenten en iedereen die werkt met kinderen en jongeren met een trauma.

De inzichten op het gebied van goed onderwijs aan het jonge kind zijn aan veranderingen onderhevig. Onderwijskundig en pedagogisch onderzoek wijst uit dat we jonge kinderen niet moeten testen, en dat een strikt programmagerichte werkwijze niet past bij deze leeftijd. Een meer spelgericht curriculum, met aandacht voor autonomie en eigen initiatief van kinderen, blijkt meer perspectief te bieden, mits goed begeleid door deskundige leerkrachten en pedagogisch medewerkers. Kiezen voor het jonge kind helpt om alle competenties te verwerven die die daarvoor nodig zijn. Kiezen voor het jonge kind biedt een actueel en compleet overzicht van ontwikkelingen die zich op dit vakgebied afspelen en van alle aspecten waar leerkrachten en begeleiders in de praktijk concreet mee te maken krijgen. Het boek start met de basiskennis, waaronder theorie over de ontwikkeling van jonge kinderen en over pedagogisch-didactisch handelen. In deel twee worden aan de hand van praktijkvoorbeelden de belangrijkste visies op het onderwijs aan jonge kinderen belicht. Het boek sluit af met een praktisch deel. Hierin wordt onder meer ingegaan op welke activiteiten je met kinderen kunt plannen, hoe je de speelwerktijd organiseert en met welke materialen en middelen je een rijke speelleeromgeving kunt inrichten. Kiezen voor het jonge kind is geschreven voor (aankomende) leerkrachten, peuter- en kleuterbegeleiders die het jonge kind een warm hart toedragen.

Dit boek laat zien hoe neuropsychologische problematiek kan interfereren bij psychotherapeutische behandeling. Door hier meer op te focussen, kun je effectiever behandelen en misdiagnostiek voorkomen. Het beschrijft welke problemen je kan tegenkomen bij de behandeling, en welke kennis van neuropsychologische stoornissen nodig is bij aanvang en tijdens de behandeling. Tevens biedt het boek praktische handvatten voor de behandeling in de klinische praktijk. De rol van neuropsychologie in de psychotherapie is opgebouwd uit drie delen. Het algemene gedeelte gaat over de relatie tussen psychotherapie en neurowetenschappen, over kwetsbaarheid en veerkracht en over ontwikkelingsneuropsychologische perspectieven. In het tweede praktijkgericht deel komen de meest voorkomende psychische en psychiatrische problemen aan de orde, zoals depressie, chronische vermoeidheid, posttraumatisch stressstoornissen, ADHD en somatische symptoomstoornissen. Ook leest u over de mogelijke inzet van E-health bij de behandeling van deze patiënten. Deel drie, het tweede praktijkgerichte deel, richt zich op de gevolgen van niet aangeboren hersenletsel (NAH), zoals de identiteit na een NAH, beperkte cognitieve stoornissen, emotionele problemen en gesprekstherapie na hersenletsel. Daarnaast komt ook de mogelijke inzet van E-health bij behandeling van NAH aan de orde. Het boek richt zich op psychologen, psychotherapeuten en psychiaters werkzaam in de ggz. Het boek is eveneens goed bruikbaar binnen de diverse ggz-opleidingen.

De startcompetenties van beginnende leraren vragen om een grondige reflectie over de eigen keuzes met betrekking tot processen, variabelen en actoren die het succes van onderwijs beïnvloeden.'Wat werkt in het onderwijs?'is een complexe vraag, en leerkrachten moeten hun eigen opvattingen en verwachtingen kritisch bekijken om tot een antwoord te komen. Hoe staan ze bijvoorbeeld tegenover hun lesdoelen, leerstof, werkvormen, beschikbare media en evaluatievormen? En vooral: hoe houden ze bij hun keuzes rekening met de kenmerken van hun leerlingen? De rode draad van dit handboek is diversiteit. Meertaligheid, inclusief onderwijs, sociaal-economische verschillen, gender en andere kenmerken stellen beginnende leerkrachten namelijk voor lastige uitdagingen. Dit handboek is bedoeld als een inspiratiebron die leerkrachten helpt om keuzes te maken en die vervolgens - samen met het schoolteam - uit te testen in de eigen klaspraktijk.

Dit boek beschrijft de sociale ontwikkeling van kinderen van 4 tot 12 jaar. Het laat zien hoe de sociale ontwikkeling verloopt en hoe opvoeders die kunnen beïnvloeden. Het boek is geschreven voor iedereen die werkt met schoolgaande kinderen, zoals leerkrachten, intern begeleiders, remedial teachers, schoolpsychologen en professionals in de jeugdzorg. Ook is het geschikt voor iedereen die nog in opleiding is voor zulk werk, en natuurlijk voor ouders die geïnteresseerd zijn in de sociale ontwikkeling van hun schoolgaande kind. De sociale ontwikkeling van het schoolkind beschrijft verschillende typen relaties tussen kinderen onderling. De betekenis van die relaties is jarenlang sterk onderschat, maar ze vormen een centraal en onmisbaar aspect van de sociale ontwikkeling. Dit boek geeft praktisch en helder antwoord op vragen als: wat houden deze relaties in? Waarom hebben sommige kinderen geen of negatieve relaties? En hoe dragen deze relaties bij aan het ontstaan van prosociaal of antisociaal gedrag? Ook gaat het boek in op andere factoren die van invloed zijn op de sociale ontwikkeling, zoals de sociaaleconomische positie, de genen en het brein. Jan van der Ploeg is emeritus hoogleraar Orthopedagogiek aan de Universiteit Leiden. Hij is auteur van meerdere boeken, zoals Eenzaamheid bij jeugdigen, Agressie bij kinderen en Behandeling van Gedragsproblemen.

Waarom is het zo lastig om gedrag te veranderen? Wat kunnen mensen met gedragsproblemen zelf doen om het dagelijks functioneren te verbeteren en hoe kunnen professionals ze hierbij ondersteunen? Psychische gezondheid geeft inzicht in de psychische processen en problemen die een rol spelen bij het veranderen van gedrag. In het boek ligt het accent op zelfregulatie. Het boek sluit goed aan op de recente ontwikkelingen binnen de psychiatrische hulpverlening om mensen met psychische problemen zelf verantwoording te laten nemen voor het veranderen van hun gedrag. Het toont toekomstig sociale professionals wat er mogelijk is op het gebied van gedragsverandering en leert ze om adequate ondersteuning te bieden zonder cliënten te veel bij de hand te nemen. Het boek bevat beknopte overzichten over menselijk gedrag en (psychische) gezondheid en gaat in op de mogelijkheden en beperkingen van professioneel handelen. Het maakt inzichtelijk hoe de mechanismen werken die ten grondslag liggen aan de aanpak van psychische problemen. Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van motivatie, de vorming van identiteit, zelfbeheersing en stress.