Search

Amsterdam is al sinds 1980 bezig met het verdichten van de stad. De ruimte om dit beleid vorm te geven wordt steeds schaarser. In de periode van 2010 tot 2030 moet er binnen de huidige stadsgrenzen plekken worden gevonden om zo'n 50.000 woningen te bouwen. Volkstuinen maken een onderdeel uit van het stedelijk groen, waarover de gemeente nu een nota heeft uitgebracht, mede gebaseerd op Alterra onderzoek

Twee en een halve eeuw al zijn de leden van de familie Copijn werkzaam in het groen. Een onafgebroken traditie die begon toen Hendrik Copijn zich in 1763 in Groenekan vestigde. Nog steeds is hier Copijn Groenekan boomkwekerij en tuinarchitectuur gevestigd, alsmede ontwerp- en adviesbureau Copijn Bruine Beuk en een paar kilometer ten zuidwesten van Groenekan aan de Gageldijk bevindt zich het bedrijf Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten / Boomspecialisten / Groenaanleg en beheer. Deze tentoonstelling is gebaseerd op het boek ‘Met levend materiaal’ : Copijn 1763-2013 tweehonderdvijftig jaar tuinlieden, boomkwekers, boomverzorgers en tuin- en landschapsarchitecten

De oprichting van een Sociale Moestuin Sliedrecht is voortgekomen uit een burgerinitiatief in de gemeente Sliedrecht in 2010. Binnen amper twee jaar tijd werd het idee voor een Sociale Moestuin medio 2012 werkelijkheid. Gaande de rit werd de Wetenschapswinkel Wageningen UR gevraagd om te helpen bij het uitwerken van plannen voor de korte en langere termijn. Kernpunten voor de sociale Moestuin Sliedrecht zijn in de visie van bestuursleden en sympathisanten: Ontmoeten centraal, duurzaam en kostenneutraal en een centrumfunctie in de gemeenschap voor collectieve voedselproductie. Het onderzoek gaat uit van twee ontwikkelingen: de inrichting en exploitatie van de moestuin an sich en de omgeving waar de tuin onderdeel van uitmaakt. Op langere termijn zijn er mogelijkheden om tuin en omgeving tot een lommerrijk park te integreren waarbij een rol voor de gemeente is weggelegd. De Sociale Moestuin zelf staat voor de exploitatie van de tuin en kan haar sociale rol invullen door mensen samen te brengen, met elkaar te tuinieren en via het organiseren van diverse aanverwante activiteiten de sociale cohesie te versterken. Aandachtspunten voor de kortere termijn vragen om een slagvaardige organisatie en evenredige taakverdeling onder bestuursleden en vrijwilligers, samenwerking met buren en organisaties, een attractieve inrichting van de tuin, en het benutten van de diversiteit aan mogelijkheden voor productie, afzet en verkoop van producten.

Grote technische ontwikkelingen en toenemende welvaart hebben in de loop der eeuwen de natuur dichter bij de mens gebracht. In deze tentoonstelling staat de gebruiker van het door de mens geschapen groen centraal. Rond drie thema’s: particulier groen, wandelen in openbaar groen en wonen in het groen, wordt de bezoeker meegenomen langs tuinen van adel en burgerij, door openbare parken, dierentuinen en schooltuinen en tenslotte door tuinsteden, villaparken en arbeiders-woonwijken. De tentoonstelling toont aan dat de Nederlandse tuin- en landschaps-architectuur altijd beïnvloed is geweest door ideeën uit Duitsland, Frankrijk en Engeland. Er worden boeken getoond van auteurs zoals Petrus Lauremberg (Horticultura, libris II, 1632), Anthoine Dezallier d'Argenville (La theorie et la pratique du jardinage, 1711) en William Robinson (The English flower garden, 1893). Hun invloed is terug te vinden in boeken, kaarten, foto’s en ontwerpen van o.a. Heinrich Witte (Tuinen, villa’s en buitenplaatsen, 1876-1878), Henri Hartogh Heys van Zouteveen (Boomen en heesters in parken en tuinen, 1908), Leonard Springer en vele anderen. De tentoongestelde documenten plaatsen de gebruikers van het groen in eigen tijd en omgeving.

Grote technische ontwikkelingen en toenemende welvaart hebben in de loop der eeuwen de natuur dichter bij de mens gebracht. In deze tentoonstelling staat de gebruiker van het door de mens geschapen groen centraal. Rond drie thema’s: particulier groen, wandelen in openbaar groen en wonen in het groen, wordt de bezoeker meegenomen langs tuinen van adel en burgerij, door openbare parken, dierentuinen en schooltuinen en tenslotte door tuinsteden, villaparken en arbeiders-woonwijken. De tentoonstelling toont aan dat de Nederlandse tuin- en landschaps-architectuur altijd beïnvloed is geweest door ideeën uit Duitsland, Frankrijk en Engeland. Er worden boeken getoond van auteurs zoals Petrus Lauremberg (Horticultura, libris II, 1632), Anthoine Dezallier d'Argenville (La theorie et la pratique du jardinage, 1711) en William Robinson (The English flower garden, 1893). Hun invloed is terug te vinden in boeken, kaarten, foto’s en ontwerpen van o.a. Heinrich Witte (Tuinen, villa’s en buitenplaatsen, 1876-1878), Henri Hartogh Heys van Zouteveen (Boomen en heesters in parken en tuinen, 1908), Leonard Springer en vele anderen. De tentoongestelde documenten plaatsen de gebruikers van het groen in eigen tijd en omgeving.

De oprichting van een Sociale Moestuin Sliedrecht is voortgekomen uit een burgerinitiatief in de gemeente Sliedrecht in 2010. Binnen amper twee jaar tijd werd het idee voor een Sociale Moestuin medio 2012 werkelijkheid. Gaande de rit werd de Wetenschapswinkel Wageningen UR gevraagd om te helpen bij het uitwerken van plannen voor de korte en langere termijn. Kernpunten voor de sociale Moestuin Sliedrecht zijn in de visie van bestuursleden en sympathisanten: Ontmoeten centraal, duurzaam en kostenneutraal en een centrumfunctie in de gemeenschap voor collectieve voedselproductie. Het onderzoek gaat uit van twee ontwikkelingen: de inrichting en exploitatie van de moestuin an sich en de omgeving waar de tuin onderdeel van uitmaakt. Op langere termijn zijn er mogelijkheden om tuin en omgeving tot een lommerrijk park te integreren waarbij een rol voor de gemeente is weggelegd. De Sociale Moestuin zelf staat voor de exploitatie van de tuin en kan haar sociale rol invullen door mensen samen te brengen, met elkaar te tuinieren en via het organiseren van diverse aanverwante activiteiten de sociale cohesie te versterken. Aandachtspunten voor de kortere termijn vragen om een slagvaardige organisatie en evenredige taakverdeling onder bestuursleden en vrijwilligers, samenwerking met buren en organisaties, een attractieve inrichting van de tuin, en het benutten van de diversiteit aan mogelijkheden voor productie, afzet en verkoop van producten.

Locatiespecifiek onderzoek naar de invloed van verhoogde gehalten aan lood in de bodem in het Volkstuincomplex ‘aan het Meer’ te Heerenveen toont aan dat de gehalten in de gewassen niet leiden tot onacceptabele blootstelling. De gemeten gehalten in belangrijke groenten in moestuinen (aardappel, sla, andijvie, bonen) zijn normaal en liggen een factor 3 tot 10 lager dan de berekende waarden met C-Soil. Dit betekent dat de risico-index op basis van gemeten gehalten varieert van 0.03 tot 0.21 voor levenslange blootstelling en maximaal 0.55 voor kinderen terwijl de standaardbeoordeling leidt tot risico-indexen hoger dan 1. Op grond van de metingen blijkt dat het gebruik als moestuin daarmee geen enkel risico oplevert. Geadviseerd wordt de groenten wel goed te wassen en de pH van de bodem op een niveau rond 5.5 tot 6 te houden of te brengen door (extra) bekalking.

Verschillende uitheemse snuitkeversoorten en de inheemse gewone taxuskever veroorzaken veel overlast in tuinen en openbaar groen. Het probleem begon in de Randstad, maar verspreidt zich nu over de rest van het land. De insecten vreten de wortels en bladeren van verschillende plantensoorten aan. Volgens entomologe Silvia Hellingman komen de uitheemse soorten via het transport van Europees plantmateriaal ons land binnen.

Verschillende uitheemse snuitkeversoorten en de inheemse gewone taxuskever veroorzaken veel overlast in tuinen en openbaar groen. Het probleem begon in de Randstad, maar verspreidt zich nu over de rest van het land. De insecten vreten de wortels en bladeren van verschillende plantensoorten aan. Volgens entomologe Silvia Hellingman komen de uitheemse soorten via het transport van Europees plantmateriaal ons land binnen.

Verschillende uitheemse snuitkeversoorten en de inheemse gewone taxuskever veroorzaken veel overlast in tuinen en openbaar groen. Het probleem begon in de Randstad, maar verspreidt zich nu over de rest van het land. De insecten vreten de wortels en bladeren van verschillende plantensoorten aan. Volgens entomologe Silvia Hellingman komen de uitheemse soorten via het transport van Europees plantmateriaal ons land binnen.

Locatiespecifiek onderzoek naar de invloed van verhoogde gehalten aan lood in de bodem in het Volkstuincomplex ‘aan het Meer’ te Heerenveen toont aan dat de gehalten in de gewassen niet leiden tot onacceptabele blootstelling. De gemeten gehalten in belangrijke groenten in moestuinen (aardappel, sla, andijvie, bonen) zijn normaal en liggen een factor 3 tot 10 lager dan de berekende waarden met C-Soil. Dit betekent dat de risico-index op basis van gemeten gehalten varieert van 0.03 tot 0.21 voor levenslange blootstelling en maximaal 0.55 voor kinderen terwijl de standaardbeoordeling leidt tot risico-indexen hoger dan 1. Op grond van de metingen blijkt dat het gebruik als moestuin daarmee geen enkel risico oplevert. Geadviseerd wordt de groenten wel goed te wassen en de pH van de bodem op een niveau rond 5.5 tot 6 te houden of te brengen door (extra) bekalking.

Vanwege het vóórkomen van verhoogde gehalten aan lood, zink en koper in tuinen in Den Bommel is in opdracht van de provincie Zuid Holland een inventariserend onderzoek gedaan naar de kwaliteit van bodem, en gewassen (sla en aardappel) geteeld in een van de tuinen. Ondanks de sterk verhoogde loodgehalten in de bodem die in enkele gevallen de interventiewaarde overschrijden, worden geen gewasnormen (huidige warenwet voor Pb en Cd) in de onderzochte groenten overschreden. Dit is het gevolg van de lage beschikbaarheid van de genoemde metalen als gevolg van een hoge bodem pH en het bodemtype. De berekende blootstelling met C-Soil toont aan dat de levenslange blootstelling bij gebruik als moestuin niet tot een onaanvaardbaar risico leidt. Daarbij is zowel gebruik gemaakt van de huidige standaard versie van SUS (huidig beleid) en een herziene versie van C-soil waarin nieuwe inzichten op het gebied van blootstelling en beschikbaarheid van lood zijn meegenomen.

Amsterdam is al sinds 1980 bezig met het verdichten van de stad. De ruimte om dit beleid vorm te geven wordt steeds schaarser. In de periode van 2010 tot 2030 moet er binnen de huidige stadsgrenzen plekken worden gevonden om zo'n 50.000 woningen te bouwen. Volkstuinen maken een onderdeel uit van het stedelijk groen, waarover de gemeente nu een nota heeft uitgebracht, mede gebaseerd op Alterra onderzoek

Vanwege het vóórkomen van verhoogde gehalten aan lood, zink en koper in tuinen in Den Bommel is in opdracht van de provincie Zuid Holland een inventariserend onderzoek gedaan naar de kwaliteit van bodem, en gewassen (sla en aardappel) geteeld in een van de tuinen. Ondanks de sterk verhoogde loodgehalten in de bodem die in enkele gevallen de interventiewaarde overschrijden, worden geen gewasnormen (huidige warenwet voor Pb en Cd) in de onderzochte groenten overschreden. Dit is het gevolg van de lage beschikbaarheid van de genoemde metalen als gevolg van een hoge bodem pH en het bodemtype. De berekende blootstelling met C-Soil toont aan dat de levenslange blootstelling bij gebruik als moestuin niet tot een onaanvaardbaar risico leidt. Daarbij is zowel gebruik gemaakt van de huidige standaard versie van SUS (huidig beleid) en een herziene versie van C-soil waarin nieuwe inzichten op het gebied van blootstelling en beschikbaarheid van lood zijn meegenomen.

Amsterdam is al sinds 1980 bezig met het verdichten van de stad. De ruimte om dit beleid vorm te geven wordt steeds schaarser. In de periode van 2010 tot 2030 moet er binnen de huidige stadsgrenzen plekken worden gevonden om zo'n 50.000 woningen te bouwen. Volkstuinen maken een onderdeel uit van het stedelijk groen, waarover de gemeente nu een nota heeft uitgebracht, mede gebaseerd op Alterra onderzoek

Op basis van bestaande data is de opname van cadmium door enkele belangrijke moestuingewassen beschreven via een bodem-plant relatie. Gebruik makend van organische stof, pH, klei en het cadmiumgehalte van de bodem kan het gehalte in het gewas voorspeld worden. Met deze vergelijkingen is vervolgens het toelaatbare cadmiumgehalte in de bodem berekend waarbij de warenwetnorm (per gewas) wordt overschreden. Daarnaast is ook de totale blootstelling berekend (CSOIL) in geval van consumptie van gewassen die geteeld worden op met cadmium verontreinigde gronden. Uit de resultaten blijkt dat bij gangbare gehalten aan cadmium in de bodem in de Kempen de blootstelling via consumptie de MTR waarde overschrijdt, zeker in geval van (licht) zure gronden (pH lager dan 5,5). Verhoging van de bodem-pH en handhaving van het organische stofgehalte door toevoeging van compost of mest blijkt effectief om de blootstelling te reduceren. Dit is echter alleen van toepassing bij cadmiumgehalten in de bodem die liggen tussen 1 en 5 mg kg-1. Bij cadmiumgehalten in de bodem tussen 2 en 5 mg kg-1 zijn er beperkingen aan de keuze van de gewassen. Met name bladgroenten als sla, spinazie en andijvie kunnen dan beter niet geteeld worden. Bij cadmiumgehalten in de bodem van meer dan 5 mg kg-1 zou consumptie uit eigen tuin afgeraden moeten worden. De hier gepresenteerde advieswaarden zullen in 2004 verder getoetst worden middels experimenteel onderzoek in bestaande moestuinen.

Op basis van bestaande data is de opname van cadmium door enkele belangrijke moestuingewassen beschreven via een bodem-plant relatie. Gebruik makend van organische stof, pH, klei en het cadmiumgehalte van de bodem kan het gehalte in het gewas voorspeld worden. Met deze vergelijkingen is vervolgens het toelaatbare cadmiumgehalte in de bodem berekend waarbij de warenwetnorm (per gewas) wordt overschreden. Daarnaast is ook de totale blootstelling berekend (CSOIL) in geval van consumptie van gewassen die geteeld worden op met cadmium verontreinigde gronden. Uit de resultaten blijkt dat bij gangbare gehalten aan cadmium in de bodem in de Kempen de blootstelling via consumptie de MTR waarde overschrijdt, zeker in geval van (licht) zure gronden (pH lager dan 5,5). Verhoging van de bodem-pH en handhaving van het organische stofgehalte door toevoeging van compost of mest blijkt effectief om de blootstelling te reduceren. Dit is echter alleen van toepassing bij cadmiumgehalten in de bodem die liggen tussen 1 en 5 mg kg-1. Bij cadmiumgehalten in de bodem tussen 2 en 5 mg kg-1 zijn er beperkingen aan de keuze van de gewassen. Met name bladgroenten als sla, spinazie en andijvie kunnen dan beter niet geteeld worden. Bij cadmiumgehalten in de bodem van meer dan 5 mg kg-1 zou consumptie uit eigen tuin afgeraden moeten worden. De hier gepresenteerde advieswaarden zullen in 2004 verder getoetst worden middels experimenteel onderzoek in bestaande moestuinen.

In dit onderzoek is kennis uit belevingsonderzoek gebruikt om ontwerpen voor collectieve tuinen te ontwikkelen die aansluiten bij de wensen van doelgroepen. De doelgroepen werden geïdentificeerd op basis van interviews met bewoners van bestaande projecten met collectieve tuinen. Middels ontwerpsessies is de doelgroepenindeling vertaald naar wensen ten aanzien van beheer en inrichtingskenmerken, en concrete ontwerpen voor collectieve tuinen. De juistheid van de doelgroepenindeling, en de aantrekkelijkheid van de ontwerpen zijn getoetst middels kwantitatief onderzoek onder 120 respondenten.

In dit onderzoek is kennis uit belevingsonderzoek gebruikt om ontwerpen voor collectieve tuinen te ontwikkelen die aansluiten bij de wensen van doelgroepen. De doelgroepen werden geïdentificeerd op basis van interviews met bewoners van bestaande projecten met collectieve tuinen. Middels ontwerpsessies is de doelgroepenindeling vertaald naar wensen ten aanzien van beheer en inrichtingskenmerken, en concrete ontwerpen voor collectieve tuinen. De juistheid van de doelgroepenindeling, en de aantrekkelijkheid van de ontwerpen zijn getoetst middels kwantitatief onderzoek onder 120 respondenten.

Van 1981-'84 werd grond en gewas van 57 volkstuincomplexen in mogelijk verontreinigde gebieden (nabij verkeerswegen of industrieterreinen) onderzocht op Cd en Pb om een idee te krijgen van de eventuele verontreiniging van moestuinen in Nederland met deze elementen. Monsters werden genomen van sla, zomerwortel, boerenkool en in beperkte mate andijvie. De mediane Cd- en Pb-gehalten in de grond waren respectievelijk 1,5 en 2,5 maal zo hoog als normaal voor Nederlandse cultuurgrond

Van 1981-'84 werd grond en gewas van 57 volkstuincomplexen in mogelijk verontreinigde gebieden (nabij verkeerswegen of industrieterreinen) onderzocht op Cd en Pb om een idee te krijgen van de eventuele verontreiniging van moestuinen in Nederland met deze elementen. Monsters werden genomen van sla, zomerwortel, boerenkool en in beperkte mate andijvie. De mediane Cd- en Pb-gehalten in de grond waren respectievelijk 1,5 en 2,5 maal zo hoog als normaal voor Nederlandse cultuurgrond

In three experiments composting in different types of containers was studied. No differences between the containers were observed. Seedling tests showwed that with up to 50 % compost added to a sandy soil growth was stimulated. In the case of a 100 % compost crop damage occurred. Verschillende typen containers voor het composteren van tuin- en groenteafval voor particulier gebruik werden in dit onderzoek vergeleken. Uit het verloop van de temperatuur en van het zuurstofgehalte van de lucht bleek dat het composteringsproces niet optimaal verliep. De aard van het afval en het kleine volume in verhouding tot het oppervlak kan hierbij een rol gespeeld hebben. De door de fabrikanten opgegeven composteringstermijn is te kort. De compost is een goede meststof in particuliere tuinen

In three experiments composting in different types of containers was studied. No differences between the containers were observed. Seedling tests showwed that with up to 50 % compost added to a sandy soil growth was stimulated. In the case of a 100 % compost crop damage occurred. Verschillende typen containers voor het composteren van tuin- en groenteafval voor particulier gebruik werden in dit onderzoek vergeleken. Uit het verloop van de temperatuur en van het zuurstofgehalte van de lucht bleek dat het composteringsproces niet optimaal verliep. De aard van het afval en het kleine volume in verhouding tot het oppervlak kan hierbij een rol gespeeld hebben. De door de fabrikanten opgegeven composteringstermijn is te kort. De compost is een goede meststof in particuliere tuinen