Search

Het pensioenakkoord biedt mogelijkheden om afspraken te maken over lagerepensioenleeftijden voor mensen in zware beroepen. Onderzoek wijst uit dat burgersvinden dat voor fysiek zware beroepen lagere pensioenleeftijden moeten geldendan de officiële AOW-leeftijd. Voor sommige zware beroepen kan dit oplopen totanderhalf jaar. Voor een aantal lichte beroepen zou een beperkt hogere AOW- leeftijd moeten gelden (van een half jaar). Chronische gezondheidsklachten vormen de belangrijkste reden om mensen vervroegd (een jaar eerder) te laten uittreden.

Het pensioenakkoord biedt mogelijkheden om afspraken te maken over lagere pensioenleeftijden voor mensen in zware beroepen. Onderzoek wijst uit dat burgers vinden dat voor fysiek zware beroepen lagere pensioenleeftijden moeten gelden dan de officiële AOW-leeftijd. Voor sommige zware beroepen kan dit oplopen tot anderhalf jaar. Voor een aantal lichte beroepen zou een beperkt hogere AOW- leeftijd moeten gelden (van een half jaar). Chronische gezondheidsklachten vormen de belangrijkste reden om mensen vervroegd (een jaar eerder) te laten uittreden.

Deze bijdrage analyseert strafzaken tegen professionals na incidenten en ongelukken– een onderbelicht fenomeen – als pogingen om de maatschappelijke illusie vanmaakbaarheid te herstellen en morele sentimenten te bevredigen. Straf voor individueleprofessionals blijkt echter veel verzet onder collega-professionals te genererenen weinig maatschappelijk enthousiasme op te leveren. Bovendien wijzen veiligheidswetenschapen -praktijk erop dat het bestraffen van professionele foutengemakkelijk leidt tot méér onveiligheid én de realiteit miskent dat systeemfactorendoorgaans in belangrijker mate bijdragen aan ongelukken dan individuele fouten.Dat roept de vraag op of strafrechtelijke verantwoordelijkheid voor ongelukken opsysteemniveau gesitueerd moet worden, zoals in recente strafzaken tegen gemeentelijkeoverheden gebeurde. Een korte verkenning leidt tot de conclusie dat hetbestraffen van ‘systeembeheerders’ ondanks positieve kanten ook negatieve consequentieskan hebben. Idealiter zouden bestuurders de behoefte aan strafrecht reducerendoor pro-actiever en ruimhartiger verantwoordelijkheid te nemen voor hetaandeel van hun organisatie in ongelukken.This paper analyses various landmark criminal cases in the Netherlands that saw individual professionals being blamed for allegedly contributing to safety-critical events occurring in the past twenty years. These cases can be seen as symbolizing an increasingly risk-averse society whose expectations of human capacity for securing safety have reached unprecedented levels. In this view, punishing professionals who make dangerous mistakes serves to re-establish the illusion of being in control and to satisfy emotions. In practice, however, the prosecution of professional error appears to be somewhat out of touch with public sentiment, as responses to the cases discussed revealed little public support and a backlash among professionals. Moreover, safety science and practice claim that punishing individual error tends to undermine safety and overemphasizes the role of individual error compared to systemic failures. This begs the question of whether criminal liability should be imposed at the system level, as recently happened when local governments were sentenced following fatalities on dangerous road spots. Sentencing ‘system administrators’ may have advantages, but probably produces negative effects as well. Therefore, it would be ideal if administrators reduced the need for resorting to criminal law by proactively and generously taking responsibility for their organisation’s share in accidents.

Op 1 februari 2008 verdween de plicht van provincies om van tevoren vastgestelde hoeveelheden zand en grind te leveren Deze beleidswijziging van taakstelling naar marktwerking werd doorgevoerd vanwege een slechte voorspelbaarheid van de behoefte aan zand en grind, een tanend maatschappelijk draagvlak en de wens om beleidskosten te verminderen. In het nieuwe beleid is economisch belang gekoppeld aan het creëren van maatschappelijk draagvlak. Overheden, omwonenden en bedrijven leveren vanuit hun betrokkenheid een bijdrage aan de afweging van gevolgen van ontgrondingen op maatschappelijk en economisch terrein. Deze gevolgen doen zich op kortere of langere termijn voor, op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Een afwegingskader dat de gevolgen van het ontgronden beschrijft, inzichtelijk maakt en beoordeelt, ontbreekt tot op heden. Hetgeen het besluitvormingsproces inzake het verlenen van ontgrondingvergunningen niet transparant maakt. Het doel van dit artikel is tweeledig. Eerst worden de mogelijke gevolgen van ontgrondingen geïnventariseerd, daarna wordt ex post geëvalueerd hoe de afweging van gevolgen een plaats heeft gekregen in het beleid van de Provincie Gelderland. Het artikel besluit met een aantal aanbevelingen ter vergroting van het maatschappelijk draagvlak voor ontgrondingen.

Samen met Irini Salverda en Roel During schreef Van Dam het boek Burgers en hun Landschap. Dat biedt een overzicht van tien jaar onderzoek naar burgerparticipatie en maatschappelijk initiatief. Wat bezielt deze bevlogen burgers, welke drijfveren hebben ze en welke strategieën hanteren ze om succesvol te zijn. Om vervolgens het proces tussen burgers en overheid soepeler te laten verlopen, biedt Alterra hulp. ‘We hebben een leernetwerk opgezet en organiseren bijeenkomsten om kennis uit te wisselen tussen gemeentes, provincies, ministeries, waterschappen en natuurorganisaties"

De afgelopen jaren is het dominante natuurbeleidsverhaal ter discussie komen te staan. Belangrijke coalities van actoren zijn opengebroken en standpunten gepolariseerd. De strijd over dominante natuurbeelden en daaraan gerelateerd over de maatschappelijke inbedding van het natuurbeleid is ontbrand. Framing door actoren speelt daarin een belangrijke rol. Welke argumenten worden gebruikt in de discussies, welke samenhangende verhalen zijn hierbij te onderscheiden en welke rol speelt het maatschappelijk draagvlak?

Natuurbescherming in Nederland beleeft een roerige tijd. Nog maar een paar jaar geleden dachten de meeste natuurbeheerders op brede steun vanuit de samenleving en beleid te kunnen rekenen. Hoewel al langer barstjes in die schijnbare consensus zichtbaar waren, is de discussie mede door het aantreden van staatssecretaris Bleker geëxplodeerd. Natuurbescherming wordt plotseling als een elitaire bezigheid neergezet en natuurorganisaties worden technocratische bastions genoemd. Hoe kon dat zo snel omslaan?

Natuurbeleid en natuurbeheer in Nederland waren tot voor kort sterk gebaseerd op de traditionele natuurwetenschappelijke kennis en argumenten: natuur en biodiversiteit zijn belangrijk en dit zijn de regels volgens welke we die natuur gaan beheren. Professionals van overheden en natuurorganisaties werkten daarin goed samen en deelden de definitie van natuur als “wildernis” of “pool van biodiversiteit”. Beleid en beheer trokken samen op en veel discussie daarover was er eigenlijk niet. De gemiddelde burger was doorgaans tevreden over de beschikbare natuur: zolang hij daar zijn rondjes kon rennen, wandelen of fietsen, leek het hem niet zoveel uit te maken waar de professionals mee bezig waren.

Maatregelen voor wildbeheer leiden geregeld tot maatschappelijk debat. Kennis over de publieke perceptie is daarmee relevant voor beheerders en beleidsmakers. In dit artikel worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar de acceptatie van maatregelen voor wildbeheer en de samenhang tusssen deze acceptatie en dieperliggende denkbeelden over wild en wildbeheer.

Op 1 februari 2008 verdween de plicht van provincies om van tevoren vastgestelde hoeveelheden zand en grind te leveren Deze beleidswijziging van taakstelling naar marktwerking werd doorgevoerd vanwege een slechte voorspelbaarheid van de behoefte aan zand en grind, een tanend maatschappelijk draagvlak en de wens om beleidskosten te verminderen. In het nieuwe beleid is economisch belang gekoppeld aan het creëren van maatschappelijk draagvlak. Overheden, omwonenden en bedrijven leveren vanuit hun betrokkenheid een bijdrage aan de afweging van gevolgen van ontgrondingen op maatschappelijk en economisch terrein. Deze gevolgen doen zich op kortere of langere termijn voor, op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Een afwegingskader dat de gevolgen van het ontgronden beschrijft, inzichtelijk maakt en beoordeelt, ontbreekt tot op heden. Hetgeen het besluitvormingsproces inzake het verlenen van ontgrondingvergunningen niet transparant maakt. Het doel van dit artikel is tweeledig. Eerst worden de mogelijke gevolgen van ontgrondingen geïnventariseerd, daarna wordt ex post geëvalueerd hoe de afweging van gevolgen een plaats heeft gekregen in het beleid van de Provincie Gelderland. Het artikel besluit met een aantal aanbevelingen ter vergroting van het maatschappelijk draagvlak voor ontgrondingen.

Op 1 februari 2008 verdween de plicht van provincies om van tevoren vastgestelde hoeveelheden zand en grind te leveren Deze beleidswijziging van taakstelling naar marktwerking werd doorgevoerd vanwege een slechte voorspelbaarheid van de behoefte aan zand en grind, een tanend maatschappelijk draagvlak en de wens om beleidskosten te verminderen. In het nieuwe beleid is economisch belang gekoppeld aan het creëren van maatschappelijk draagvlak. Overheden, omwonenden en bedrijven leveren vanuit hun betrokkenheid een bijdrage aan de afweging van gevolgen van ontgrondingen op maatschappelijk en economisch terrein. Deze gevolgen doen zich op kortere of langere termijn voor, op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Een afwegingskader dat de gevolgen van het ontgronden beschrijft, inzichtelijk maakt en beoordeelt, ontbreekt tot op heden. Hetgeen het besluitvormingsproces inzake het verlenen van ontgrondingvergunningen niet transparant maakt. Het doel van dit artikel is tweeledig. Eerst worden de mogelijke gevolgen van ontgrondingen geïnventariseerd, daarna wordt ex post geëvalueerd hoe de afweging van gevolgen een plaats heeft gekregen in het beleid van de Provincie Gelderland. Het artikel besluit met een aantal aanbevelingen ter vergroting van het maatschappelijk draagvlak voor ontgrondingen.

Samen met Irini Salverda en Roel During schreef Van Dam het boek Burgers en hun Landschap. Dat biedt een overzicht van tien jaar onderzoek naar burgerparticipatie en maatschappelijk initiatief. Wat bezielt deze bevlogen burgers, welke drijfveren hebben ze en welke strategieën hanteren ze om succesvol te zijn. Om vervolgens het proces tussen burgers en overheid soepeler te laten verlopen, biedt Alterra hulp. ‘We hebben een leernetwerk opgezet en organiseren bijeenkomsten om kennis uit te wisselen tussen gemeentes, provincies, ministeries, waterschappen en natuurorganisaties"

Samen met Irini Salverda en Roel During schreef Van Dam het boek Burgers en hun Landschap. Dat biedt een overzicht van tien jaar onderzoek naar burgerparticipatie en maatschappelijk initiatief. Wat bezielt deze bevlogen burgers, welke drijfveren hebben ze en welke strategieën hanteren ze om succesvol te zijn. Om vervolgens het proces tussen burgers en overheid soepeler te laten verlopen, biedt Alterra hulp. ‘We hebben een leernetwerk opgezet en organiseren bijeenkomsten om kennis uit te wisselen tussen gemeentes, provincies, ministeries, waterschappen en natuurorganisaties"

Bert Lotz houdt zich bij Plant Research International (onderdeel Wageningen UR) onder meer bezig met biologische bestrijding en genetische modificatie. Hij mist respect voor de wetenschap in het debat over 'gentech'. "We staan pas aan de vooravond van talloze toepassingen." Een interview.

De biologische veehouderij geniet al vele jaren de vrijwel onfeilbare status van 'maatschappelijk zeer gewenst'. Als de sector zich niet verder ontwikkelt, kan daar echter zomaar verandering in komen. Enerzijds doordat de sector wordt ingehaald door nieuwe concepten, anderzijds doordat het dierenwelzijn 'scheurtjes' vertoont.

Sinds de intrede van het kabinet Rutte-Verhagen is de politieke aandacht voor natuur en landschap verminderd, maar de aandacht voor actief burgerschap toegenomen. Dit boek beschrijft een zoektocht naar inzicht in de kracht en betekenis van burgerinitiatieven die meer verantwoordelijkheid nemen voor een groene leefomgeving. De basis van het onderzoek vormt een inventarisatie van een groot aantal praktijkvoorbeelden van zelforganiserende burgers. Deze voorbeelden van burgerinitiatieven en burgerparticipatie worden geclusterd en geanalyseerd op achterliggende drijfveren, motieven voor samenwerking, strategieën en effecten om een initiatief te laten slagen

Staatssecretaris Dijksma slaat voor het Nederlandse natuurbeleid een nieuwe koers in, die uitgaat van de verantwoordelijke samenleving. Hoe burgers en bedrijven samen met de overheid samenhang in het natuurbeleid kunnen ontwikkelen is echter nog onduidelijk. In dit essay combineren we recente inzichten uit de literatuur met eigen ervaringen in projecten tot een systeembenadering waarin landschap (als de resultante van de wisselwerking tussen mens en natuur) centraal staat.

Staatssecretaris Dijksma slaat voor het Nederlandse natuurbeleid een nieuwe koers in, die uitgaat van de verantwoordelijke samenleving. Hoe burgers en bedrijven samen met de overheid samenhang in het natuurbeleid kunnen ontwikkelen is echter nog onduidelijk. In dit essay combineren we recente inzichten uit de literatuur met eigen ervaringen in projecten tot een systeembenadering waarin landschap (als de resultante van de wisselwerking tussen mens en natuur) centraal staat.

In dit essau aandacht voor het vernieuwende natuurbeleid van de kabinetten Rutte I en II, de daaruit voortvloeiende consequenties voor Staatsbosbeheer, de bijgestelde bosbeheervisie van de organisatie en de wijze waarop Nederlandse burgers - gemiddeld genomen - op de kap van bome reageren. Daarna komen vijf gebieden / aandachtspunten aan bod uit het recente verleden en heden van Staatsbosbeheer. Dit zijn: Drents Friese Woud, Heiderijk, Baarnse Bos, Westerkwartier en het project Kap & Verjonging. Directe aanleiding is de interactie tussen Staatsbosbeheer, belangengroepen en burgers, vrom en aand van die interactie, wederzijdse beeldvorming en uiteindelijk het leerproces

In dit rapport wordt de maatschappelijke waardering van de Agri & Food sector en zijn subsectoren gemeten. Ook wordt in kaart gebracht of de waardering van de Agri & Food sector is veranderd ten opzichte van 2012. Ten slotte wordt inzicht gegeven in de factoren die maatschappelijke waardering beïnvloeden en of deze factoren stabiel zijn over de tijd.

In dit rapport wordt de maatschappelijke waardering van de Agri & Food sector en zijn subsectoren gemeten. Ook wordt in kaart gebracht of de waardering van de Agri & Food sector is veranderd ten opzichte van 2012. Ten slotte wordt inzicht gegeven in de factoren die maatschappelijke waardering beïnvloeden en of deze factoren stabiel zijn over de tijd.

In dit rapport staan de resultaten van de publieksenquête Draagvlak voor natuur en natuurbeleid 2013 die gehouden is onder een representatieve groep Nederlanders. Uit deze longitudinale studie blijkt dat een grote groep burgers natuurbescherming belangrijk vindt, regelmatig de natuur bezoekt en activiteiten verricht voor natuur en landschap. Slechts een beperkte groep is actief betrokken bij burgerinitiatieven voor natuur in de woonomgeving. In vergelijking met de voorgaande enquête uit 2006 is het draagvlak voor beleidsmaatregelen iets afgenomen. Verder zijn mensen positiever geworden over de hoeveelheid natuur in Nederland en bezoekt men vaker de natuur

In dit rapport staan de resultaten van de publieksenquête Draagvlak voor natuur en natuurbeleid 2013 die gehouden is onder een representatieve groep Nederlanders. Uit deze longitudinale studie blijkt dat een grote groep burgers natuurbescherming belangrijk vindt, regelmatig de natuur bezoekt en activiteiten verricht voor natuur en landschap. Slechts een beperkte groep is actief betrokken bij burgerinitiatieven voor natuur in de woonomgeving. In vergelijking met de voorgaande enquête uit 2006 is het draagvlak voor beleidsmaatregelen iets afgenomen. Verder zijn mensen positiever geworden over de hoeveelheid natuur in Nederland en bezoekt men vaker de natuur

In dit essau aandacht voor het vernieuwende natuurbeleid van de kabinetten Rutte I en II, de daaruit voortvloeiende consequenties voor Staatsbosbeheer, de bijgestelde bosbeheervisie van de organisatie en de wijze waarop Nederlandse burgers - gemiddeld genomen - op de kap van bome reageren. Daarna komen vijf gebieden / aandachtspunten aan bod uit het recente verleden en heden van Staatsbosbeheer. Dit zijn: Drents Friese Woud, Heiderijk, Baarnse Bos, Westerkwartier en het project Kap & Verjonging. Directe aanleiding is de interactie tussen Staatsbosbeheer, belangengroepen en burgers, vrom en aand van die interactie, wederzijdse beeldvorming en uiteindelijk het leerproces

De zogenaamde kerngebebiedbenadering voor weidevogels (Teunissen et al. 2012) is verder verkend en uitgewerkt op drie aspecten: (1) bestuurlijk draagvlak, (2) uitbreiding van het kennissysteem Beheer-op-Maat voor de beoordeling van de kwaliteit van het mozaïekbeheer en ten slotte (3) nadere uitwerking van zoekgebieden voor meerdere weidevogelsoorten. Om het draagvlak te peilen zijn alle provincies benaderd, waarbij zij ondervraagd zijn over het draagvlak (inhoudelijk en beleidsmatig) voor deze benadering. Het kennissysteem BoM is uitgebreid naar enkele andere soorten dan de grutto, waarbij het beoordelingssysteem is vereenvoudigd en waarbij gebruik wordt gemaakt van satellietbeelden om de intensiteit van het grasland te bepalen. De ligging van potentiele zoekgebieden is uitgebreid voor een aantal andere soorten dan de grutto. Voor deze gebieden is de verbeteringsopgave (openheid, drooglegging) berekend voor een viertal scenario's. Deze scenario's verschillen in de mate waarin het weievogelbeheer wordt beperkt tot de huidige reservaten, danwel ook gebruik maakt van agrarisch natuurbeheer binnen en buiten de EHS.

Deze WOt-paper beschrijft de resultaten van de publieksenquête ‘Draagvlak voor natuur en natuurbeleid 2013’ en vergelijkt de uitkomsten met eerdere publieksenquêtes over dit onderwerp. Het is namelijk de vierde keer sinds 1996 dat zo’n enquête is uitgevoerd. Daarbij wordt aan een representatieve groep Nederlanders gevraagd hoe zij de natuur waarderen en gebruiken, hoe ze denken over het natuurbeleid en beleidsmaatregelen en in hoeverre ze betrokken zijn bij de natuur in hun dagelijkse bestaan. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft opdracht gegeven voor dit onderzoek. De kennis die deze longitudinale onderzoeken oplevert, helpt het ministerie van Economische Zaken, decentrale overheden en het maatschappelijk middenveld om het natuurbeleid beter aan te laten sluiten bij wat de burger belangrijk vindt.

Sinds de intrede van het kabinet Rutte-Verhagen is de politieke aandacht voor natuur en landschap verminderd, maar de aandacht voor actief burgerschap toegenomen. Dit boek beschrijft een zoektocht naar inzicht in de kracht en betekenis van burgerinitiatieven die meer verantwoordelijkheid nemen voor een groene leefomgeving. De basis van het onderzoek vormt een inventarisatie van een groot aantal praktijkvoorbeelden van zelforganiserende burgers. Deze voorbeelden van burgerinitiatieven en burgerparticipatie worden geclusterd en geanalyseerd op achterliggende drijfveren, motieven voor samenwerking, strategieën en effecten om een initiatief te laten slagen

Discussies over het welzijn van wilde dieren gaan er vaak heftig aan toe. Denk aan de discussies over wintersterfte van grote grazers in de Oostvaardersplassen, de aanpak van de ganzenproblematiek, de orka Morgan en recent nog de bultrug Johannes. Emoties kunnen hierbij hoog oplopen en natuurbeherende organisaties krijgen dan ongezouten kritiek. In dit artikel kijken we naar de ganzendiscussie van de afgelopen jaren zoals die werd gevoerd in de media en op internet. We laten zien welke argumenten, emoties en ethische visies daarin een rol spelen. Dit levert aanknopingspunten op om beter te kunnen voorspellen en begrijpen wanneer maatschappelijke conflicten ontstaan en hoe daar door terreinbeheerders mee kan worden omgegaan.

Discussies over het welzijn van wilde dieren gaan er vaak heftig aan toe. Denk aan de discussies over wintersterfte van grote grazers in de Oostvaardersplassen, de aanpak van de ganzenproblematiek, de orka Morgan en recent nog de bultrug Johannes. Emoties kunnen hierbij hoog oplopen en natuurbeherende organisaties krijgen dan ongezouten kritiek. In dit artikel kijken we naar de ganzendiscussie van de afgelopen jaren zoals die werd gevoerd in de media en op internet. We laten zien welke argumenten, emoties en ethische visies daarin een rol spelen. Dit levert aanknopingspunten op om beter te kunnen voorspellen en begrijpen wanneer maatschappelijke conflicten ontstaan en hoe daar door terreinbeheerders mee kan worden omgegaan.

Dit rapport geeft inzicht in discoursen over natuurbeleid en samenleving in de landelijke politiek en enkele provincies ten tijde van de hervormingen in het natuurbeleid van het kabinet Rutte I en de mate waarin deze aansluiten bij ontwikkelingen in het draagvlak voor natuurbeleid in de maatschappij. Zowel in de maatschappij als in de politieke debatten leidde de hervormingen in het beleid tot beweging en discussie, zowel bij de voorstanders als de tegenstanders van de nieuwe koers van het kabinet Rutte I. Deze quick scan geeft een inzicht in de discussies in het politieke debat over natuurbeleid in die periode. De quick scan werd uitgevoerd voor de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur.

De concepten die Ecoshape vanuit het innovatieprogramma Building with Nature (BwN) ontwikkelt en het creëren van Klimaatbuffers door CNK vertonen raakvlakken en Ecoshape en CNK willen het werk aan toekomstige klimaatbuffers verder stroomlijnen en versterken. Dit geldt voor het ontwerp, de aanleg, monitoring, evaluatie en communicatie van klimaatbuffers. Dit rapport verkent de monitoringsbehoefte vanuit BwN en CNK, met als doel inzichtelijk te maken hoe beide partijen de verkregen informatie en kennis maximaal kunnen benutten.

In deze notitie kunt u lezen over de realisatie en het gebruik van de portal omgevingsgericht ondernemen. De portal is een website die via www.omgevingsgerichtondernemen.nl gepubliceerd is. Hier is informatie verzameld die (toekomstige) ondernemers helpen bij het ontwikkelen van omgevingsgerichte competenties en vaardigheden. In deze notitie schrijven wij over de portal zelf, het thema omgevingsgericht ondernemen en over het gebruik van de portal.

De concepten die Ecoshape vanuit het innovatieprogramma Building with Nature (BwN) ontwikkelt en het creëren van Klimaatbuffers door CNK vertonen raakvlakken en Ecoshape en CNK willen het werk aan toekomstige klimaatbuffers verder stroomlijnen en versterken. Dit geldt voor het ontwerp, de aanleg, monitoring, evaluatie en communicatie van klimaatbuffers. Dit rapport verkent de monitoringsbehoefte vanuit BwN en CNK, met als doel inzichtelijk te maken hoe beide partijen de verkregen informatie en kennis maximaal kunnen benutten.

Groot wild groeit uit de toegewezen gebieden, maar draagvlak voor verbindingszones ontbreekt. Wildecoloog Geert Groot Bruinderink: ‘maar we moeten er wel iets mee"

De afgelopen jaren is het dominante natuurbeleidsverhaal ter discussie komen te staan. Belangrijke coalities van actoren zijn opengebroken en standpunten gepolariseerd. De strijd over dominante natuurbeelden en daaraan gerelateerd over de maatschappelijke inbedding van het natuurbeleid is ontbrand. Framing door actoren speelt daarin een belangrijke rol. Welke argumenten worden gebruikt in de discussies, welke samenhangende verhalen zijn hierbij te onderscheiden en welke rol speelt het maatschappelijk draagvlak?

Groot wild groeit uit de toegewezen gebieden, maar draagvlak voor verbindingszones ontbreekt. Wildecoloog Geert Groot Bruinderink: ‘maar we moeten er wel iets mee"

Bert Lotz houdt zich bij Plant Research International (onderdeel Wageningen UR) onder meer bezig met biologische bestrijding en genetische modificatie. Hij mist respect voor de wetenschap in het debat over 'gentech'. "We staan pas aan de vooravond van talloze toepassingen." Een interview.

Bert Lotz houdt zich bij Plant Research International (onderdeel Wageningen UR) onder meer bezig met biologische bestrijding en genetische modificatie. Hij mist respect voor de wetenschap in het debat over 'gentech'. "We staan pas aan de vooravond van talloze toepassingen." Een interview.

Dit rapport geeft inzicht in discoursen over natuurbeleid en samenleving in de landelijke politiek en enkele provincies ten tijde van de hervormingen in het natuurbeleid van het kabinet Rutte I en de mate waarin deze aansluiten bij ontwikkelingen in het draagvlak voor natuurbeleid in de maatschappij. Zowel in de maatschappij als in de politieke debatten leidde de hervormingen in het beleid tot beweging en discussie, zowel bij de voorstanders als de tegenstanders van de nieuwe koers van het kabinet Rutte I. Deze quick scan geeft een inzicht in de discussies in het politieke debat over natuurbeleid in die periode. De quick scan werd uitgevoerd voor de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur.

In deze notitie kunt u lezen over de realisatie en het gebruik van de portal omgevingsgericht ondernemen. De portal is een website die via www.omgevingsgerichtondernemen.nl gepubliceerd is. Hier is informatie verzameld die (toekomstige) ondernemers helpen bij het ontwikkelen van omgevingsgerichte competenties en vaardigheden. In deze notitie schrijven wij over de portal zelf, het thema omgevingsgericht ondernemen en over het gebruik van de portal.

De aanleiding voor het project met de ‘officiële’ titel ‘Maatschappelijk vertrouwen in de veehouderij, in het bijzonder in de varkenshouderij’ is het topsectordocument Agro & Food: De Nederlandse groeidiamant (2011). Hierin wordt gesteld dat maatschappelijk draagvlak van wezenlijk belang is voor de Agro & Foodsector. Het idee is dat technische oplossingen, zoals nieuwe stalsystemen, kunnen bijdragen aan het creëren van een positief beeld van de sector, maar waarschijnlijk niet voldoende zijn voor het herstel van maatschappelijk vertrouwen in de Agro & Foodsector in het algemeen en de varkenshouderij in het bijzonder. Maatschappelijk ver- en wantrouwen in voedsel en voedselproductie is vandaag de dag onverminderd actueel. De paardenvleesaffaire en de doorgaande stroom van berichten in de media dat er met voedsel wordt gefraudeerd, illustreren dit. Dat de Onderzoekraad voor Veiligheid momenteel onderzoek doet naar voedselveiligheidrisico’s in de vleesverwerkende industrie is eveneens tekenend. Maar het vraagstuk van maatschappelijk vertrouwen is niet nieuw. Het is een issue dat al langere tijd speelt. Mede met het oog hierop is veel geïnvesteerd in betere stalsystemen en regelgeving en zijn er diverse commissies en dialogen geweest. Toch is en blijft maatschappelijk vertrouwen en draagvlak delicaat en gebrekkig. Dit wordt door de sector als problematisch ervaren. Aan Wageningen UR is gevraagd een onderzoek te doen naar het maatschappelijk vertrouwen van de veehouderij, met de toespitsing op de varkenshouderij. Het onderzoek is tweeledig van karakter. Enerzijds gaat het om diagnose die tot doel heeft meer te begrijpen van maatschappelijk vertrouwen en van de mechanismen die tot wantouwen of tot vertrouwen leiden. Op basis hiervan heeft dit onderzoek, anderzijds, tot doel voorstellen te doen over (het ontwikkelen van) interventies die bijdragen aan verbetering van maatschappelijk vertrouwen.

Presentatie en workshop over nieuwe media en effectmonitoring tijdens Workshop 'Zoeken naar effecten van draagvlakversterkende activiteiten voor ontwikkelingssamenwerking'.

Ruim twintig jaar geleden werd in het Natuurbeleidsplan het voorstel gedaan voor een Ecologisch Hoofdstructuur als grootschalig netwerk van natuurgebieden. Toen waren de verbinden tussen de gebieden nog bescheiden, in 2000 werden de robuuste verbindingen aan het plan toegevoegd. Technisch gezien is het de afgelopen 20 jaar in feite dus heel goed gegaan, maar in maatschappelijk opzicht is dat niet het geval. Er wordt in brede kring onvrede gevoeld over de huidige natuurbescherming.

Ruim twintig jaar geleden werd in het Natuurbeleidsplan het voorstel gedaan voor een Ecologisch Hoofdstructuur als grootschalig netwerk van natuurgebieden. Toen waren de verbinden tussen de gebieden nog bescheiden, in 2000 werden de robuuste verbindingen aan het plan toegevoegd. Technisch gezien is het de afgelopen 20 jaar in feite dus heel goed gegaan, maar in maatschappelijk opzicht is dat niet het geval. Er wordt in brede kring onvrede gevoeld over de huidige natuurbescherming.

In de afgelopen decennia is de aandacht voor natuurbeheer vooral een zaak van publieke partijen geweest. Overheden maakten samen met de terreinbeherende organisaties de Ecologische Hoofdstructuur. Door bezuinigingen loopt de publieke bijdrage terug en wordt er vaker een beroep op particulieren gedaan. Verdienmodellen worden snel voorgespiegeld, maar lukken deze proefballonnen ook? Ook landgoedeigenaren willen met natuurbeheer hun brood verdienen en zoeken daarvoor naar inkomsten. Daarvoor moeten zij zich wel open stellen voor de wensen van de samenleving en zich open stellen voor samenwerking met een nieuw soort maatschappelijk ondernemer.

Natuurbescherming in Nederland beleeft een roerige tijd. Nog maar een paar jaar geleden dachten de meeste natuurbeheerders op brede steun vanuit de samenleving en beleid te kunnen rekenen. Hoewel al langer barstjes in die schijnbare consensus zichtbaar waren, is de discussie mede door het aantreden van staatssecretaris Bleker geëxplodeerd. Natuurbescherming wordt plotseling als een elitaire bezigheid neergezet en natuurorganisaties worden technocratische bastions genoemd. Hoe kon dat zo snel omslaan?

In de afgelopen decennia is de aandacht voor natuurbeheer vooral een zaak van publieke partijen geweest. Overheden maakten samen met de terreinbeherende organisaties de Ecologische Hoofdstructuur. Door bezuinigingen loopt de publieke bijdrage terug en wordt er vaker een beroep op particulieren gedaan. Verdienmodellen worden snel voorgespiegeld, maar lukken deze proefballonnen ook? Ook landgoedeigenaren willen met natuurbeheer hun brood verdienen en zoeken daarvoor naar inkomsten. Daarvoor moeten zij zich wel open stellen voor de wensen van de samenleving en zich open stellen voor samenwerking met een nieuw soort maatschappelijk ondernemer.

Natuurbeleid en natuurbeheer in Nederland waren tot voor kort sterk gebaseerd op de traditionele natuurwetenschappelijke kennis en argumenten: natuur en biodiversiteit zijn belangrijk en dit zijn de regels volgens welke we die natuur gaan beheren. Professionals van overheden en natuurorganisaties werkten daarin goed samen en deelden de definitie van natuur als “wildernis” of “pool van biodiversiteit”. Beleid en beheer trokken samen op en veel discussie daarover was er eigenlijk niet. De gemiddelde burger was doorgaans tevreden over de beschikbare natuur: zolang hij daar zijn rondjes kon rennen, wandelen of fietsen, leek het hem niet zoveel uit te maken waar de professionals mee bezig waren.

Alhoewel het maatschappelijk draagvlak voor het natuurbeleid nog steeds groot is onder de Nederlandse bevolking, zijn hierin recentelijk ook barsten ontstaan. Dit blijkt uit een quick scan naar het draagvlak onder burgers, gebaseerd op de meest recente cijfers over betrokkenheid bij natuurbeheer, enquêtes onder de bevolking en een discourse analyse van discussies in de (sociale) media. Het begrip draagvlak zelf blijkt daarbij steeds meer gepolitiseerd, waarbij verwijzingen naar (het ontbreken van) draagvlak strategisch worden gebruikt in maatschappelijke discussies. We betogen dat de traditionele beleidsvisie op draagvlak als “acceptatie van beleid” niet meer past in de huidige netwerksamenleving en verbreedt dient te worden naar acceptatie en betrokkenheid, waarbij ook ruimte bestaat voor innovatieve coalities van betrokken burgers en bedrijven.

Natuurbeleid en natuurbeheer in Nederland waren tot voor kort sterk gebaseerd op de traditionele natuurwetenschappelijke kennis en argumenten: natuur en biodiversiteit zijn belangrijk en dit zijn de regels volgens welke we die natuur gaan beheren. Professionals van overheden en natuurorganisaties werkten daarin goed samen en deelden de definitie van natuur als “wildernis” of “pool van biodiversiteit”. Beleid en beheer trokken samen op en veel discussie daarover was er eigenlijk niet. De gemiddelde burger was doorgaans tevreden over de beschikbare natuur: zolang hij daar zijn rondjes kon rennen, wandelen of fietsen, leek het hem niet zoveel uit te maken waar de professionals mee bezig waren.