Search

Tussen 1984 en 2006 hebben werknemers van Defensie op de zogenoemde POMS-locaties (Prepositioned Organizational Materiel Storage) in Nederland Amerikaans materieel onderhouden. Hierbij kon chroom-6 vrijkomen, dat vooral in de grondverf van het materieel zat. Chroom-6 heeft schadelijke eigenschappen waardoor mensen ziek kunnen worden als ze eraan worden blootgesteld. De kans om ziek te worden is groter naarmate iemand meer, vaker of langer aan chroom-6 is blootgesteld. In 2018 bracht het RIVM een overzicht uit van de schadelijke gezondheidseffecten en ziekten die kunnen worden veroorzaakt als mensen tijdens hun werk aan chroom-6 blootstaan. Dit overzicht wordt regelmatig geactualiseerd om nieuwe wetenschappelijke kennis mee te nemen. De kwaliteit en inhoud van de relevante nieuwe studies wordt met externe experts geëvalueerd. De eerste actualisatie verscheen in 2020. In deze tweede actualisatie (2021) worden de eerdere conclusies bevestigd. Er zijn geen nieuwe schadelijke gezondheidseffecten of ziekten in relatie tot blootstelling aan chroom-6 aangetoond. Beroepsmatige blootstelling aan chroom-6 kan de volgende ziekten veroorzaken: longkanker, neus- en neusbijholtekanker, chronische longziekten, chroom-6-gerelateerde allergische astma en rhinitis, allergisch contacteczeem en perforatie van het neustussenschot door chroomzweren. Beroepsmatige blootstelling aan chroom-6 wordt ervan verdacht strottenhoofdkanker en maagkanker te kunnen veroorzaken (wat betekent: er is beperkt wetenschappelijk bewijs). De actuele lijst met ziekten en schadelijke gezondheidseffecten staat op www.rivm.nl/chroom6/ziektelijst.

Tussen 2004 en 2012 hebben ongeveer achthonderd mensen zonder werk deelgenomen aan het re-integratieproject tROM van de gemeente Tilburg. Zij waren wettelijk verplicht op deze manier werkervaring op te doen om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering. De deelnemers voerden restauratiewerkzaamheden uit aan museumtreinen in een werkplaats van NedTrain in Tilburg. Daar hebben ze oude verflagen van de treinen verwijderd. In 2015 kwamen er signalen dat er in de verflagen chroom-6 had gezeten, een schadelijke stof. In januari 2019 bracht het RIVM een overzicht uit van gezondheidseffecten en ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt. Ook is toen onderzocht of blootstelling aan chroom-6 tijdens werkzaamheden op de tROM-locatie kan hebben geleid tot deze ziekten. Het RIVM heeft in 2019 dit onderzoek geactualiseerd op basis van de nieuwste wetenschappelijke kennis. Hieruit blijkt dat chroom-6 er ook van wordt verdacht strottenhoofdkanker te kunnen veroorzaken. Het RIVM heeft daarom beoordeeld wat dat betekent voor deelnemers aan het tROM-project en hun trajectbegeleiders van de gemeente Tilburg die tijdens hun werkzaamheden in contact zijn gekomen met chroom-6. Het blijkt dat zij hierdoor strottenhoofdkanker kunnen hebben gekregen of nog kunnen krijgen. In januari 2019 is al geconcludeerd dat directe en indirecte blootstelling aan chroom-6 op de tROM-locatie longkanker, neus- en neusbijholtekanker, maagkanker, chroom-6-gerelateerde allergische astma en rhinitis, allergisch contacteczeem en perforatie van het neustussenschot door chroomzweren kan hebben veroorzaakt. Langdurige directe blootstelling aan chroom-6 op de tROM-locatie kan tot chronische longziekten leiden. De kans op een ziekte is groter naarmate zij er meer, vaker en/of langer aan zijn blootgesteld. Ook hangt het af van de manier waarop blootstelling aan chroom-6 plaatsvond. Dat kon door inademing, contact met de huid en inslikken. Naast de aard van de blootstelling op de tROM-locatie, bepalen andere zaken of werknemers ziek worden. Dat kan ander werk zijn, een blootstelling aan andere stoffen, de leefstijl en persoonlijke gevoeligheid om na een blootstelling een ziekte te krijgen. Het RIVM blijft volgen of er nieuwe wetenschappelijke aanwijzingen zijn voor een verband tussen chroom-6 en ziekten.

Tussen 1984 en 2006 hebben werknemers van Defensie op de zogenoemde POMS-locaties (POMS: Prepositioned Organizational Materiel Storage) Amerikaans materieel onderhouden. Hierbij kon chroom-6 vrijkomen, dat vooral in de grondverf van het materieel zat. In 2018 bracht het RIVM een overzicht uit van gezondheidseffecten en ziekten die door chroom-6 kunnen worden veroorzaakt. Ook is toen onderzocht of blootstelling aan chroom-6 tijdens werkzaamheden op de POMS-locaties kan hebben geleid tot deze ziekten. Het RIVM heeft in 2019 dit onderzoek geactualiseerd op basis van de nieuwste wetenschappelijke kennis. Hieruit blijkt dat chroom-6 er ook van wordt verdacht strottenhoofdkanker te kunnen veroorzaken. Het RIVM heeft daarom beoordeeld wat dat betekent voor oud-werknemers die op de POMS-locaties in contact zijn gekomen met chroom-6. Het blijkt dat zij hierdoor strottenhoofdkanker kunnen hebben gekregen of nog krijgen. In 2018 is al geconcludeerd dat directe en indirecte blootstelling aan chroom-6 op de POMS-locaties longkanker, neus- en neusbijholtekanker, maagkanker, chroom-6-gerelateerde allergische astma en rhinitis en allergisch contacteczeem en perforatie van het neustussenschot door chroomzweren kan hebben veroorzaakt. Directe blootstelling aan chroom-6 op de POMS-locaties kan tot chronische longziekten leiden. De kans op een ziekte is groter naarmate zij er meer, vaker en/of langer aan zijn blootgesteld. Ook hangt het af van de manier waarop blootstelling aan chroom-6 plaatsvond. Dat kon door inademing, contact met de huid en inslikken. Naast de aard van de blootstelling op de POMS-locaties, bepalen andere zaken of werknemers ziek worden. Dat kan ander werk zijn, een blootstelling aan andere stoffen, de leefstijl en persoonlijke gevoeligheid om na een blootstelling een ziekte te krijgen. Het RIVM blijft volgen of er nieuwe wetenschappelijke aanwijzingen zijn voor een verband tussen chroom-6 en ziekten.

Dit rapport maakt onderdeel uit van een serie van tien rapporten over het onderzoek naar chroom-6 bij tROM Tilburg. Dit rapport bevat geen afzonderlijke publiekssamenvatting. Een overkoepelende publiekssamenvatting van de tien rapporten is te vinden op de website van het RIVM: "Chroom-6 bij het re-integratieproject tROM: gezondheidsrisico's en verantwoordelijkheden - Bevindingen uit het onderzoek op hoofdlijnen (RIVM Rapport 2018-0164)"

The effects of prenatal exposure to anaesthetics on the early development of primordial germ cells were studied in the rat. The study consisted of 4 treatment groups: control, low and high dose of halothane + nitrous oxide and galactose as a positive control. Histological and semiquantitative studies of the gonads were performed at day 14 and 21 post coitum. They did not reveal any effect of anaesthetics on the germ cell development of the rat. In the galactose group decreased numbers of germ cells were seen as a result of general growth retardation. The results are described and discussed in view of literature data. This study was part of an experiment designed to study the effects of anaesthetics on reproduction and on pre- and postnatal development in the rat.

Dit rapport beschrijft de validatie van twee in vitro testen voor embryotoxiciteit. De testen zijn gebaseerd op de differentiatie in kweek van embryocarcinomacellen naar mesodermale respectievelijk endodermale derivaten. Mesoderm differentiatie wordt geinduceerd door coculture met een endodermale cellijn en resulteert in foci met kloppende hartspiercellen. Endoderm differentiatie wordt geinduceerd met retinolzuur en resulteert in visceraal endoderm dat specifiek alphafoetoproteine produceert. Validatie is uitgevoerd met anti-epileptica en retinoiden. In beide testen werd de celdifferentiatie door een aantal stoffen dosis-afhankelijk geremd. De reproduceerbaarheid van beide testen liet echter te wensen over. Dit wordt vooral toegeschreven aan de variabiliteit in groei- en differentiatie van de gebruikte embryocarcinoma cellijnen. Gezien deze bevindingen lijken de gebruikte protocollen vooralsnog niet geschikt als gestandaardiseerde in vitro embryotoxiciteitstesten.

Within the framework of a joint project between TNO/CIVO and RIVM, financially supported by the 'Stimuleringsactie Toxicologisch Onderzoek', several studies were performed to analyse the embryotoxic effects of anaesthetic gasses. The project was designed on the basis of literature data describing effects on reproduction of exposures of operation room personnel in the workplace to anaesthetic gasses. This report describes studies of the effects of anaesthetics on the development of postimplantation rat embryos in vitro. The results indicate that these embryos display maldevelopment only after very high exposures. The mechanism underlying these effects is most likely irrelevant for mechanisms by which low exposures in the workplace exert reproductive toxicity.

Several clinical centers have reported an increased incidence of intestinal atresias in twin pregnancies. In all cases only one infant of the twin appeared to be affected. A correlation has been suggested with the use of methylene blue. This dye is injected into one amniotic sac in order to discriminate between amniotic fluids of both conceptuses when amniocentesis is performed, around the 16th week of pregnancy. The etiology as well as the nature of these intestinal atresias are matters of dispute. The defect may be mediated by vascular effects, or by direct toxic effects on the intestinal epithelium after swallowing of amniotic fluid by the conceptus. We have investigated in a pilot study whether the rat provides an animal model for methylene blue induced intestinal atresias. Pregnant Riv:TOX rats were treated with methylene blue on day 16 p.c. by intraamniotic injection of 5 mul of 1 to 4% in water. The results showed no intestinal atresias at day 20 of pregnancy. However, an increased incidence of dead conceptuses and of cleft palate and digit malformations were found as a consequence of the operation procedure without exposure to methylene blue. Additional effects of methylene blue included high frequencies of dead conceptuses at 3 and 4% methylene blue. Clinically, 10 ml 1% methylene blue in water is injected in a total amniotic volume of around 200 ml. We injected 5 mul methylene blue solution in a total volume of 0.5 ml amniotic volume in the rat. Therefore, concentrations in the order of the clinically used dosage appear embryotoxic in the rat. The dosage used in clinical practice is high in view of the safety factor approach that requires at least a factor of 100 between no-effect-level in animal tests and dosages for human exposure.

The results of a literature survey into the consequences of hormone disrupting, and more in particular oestrogenic, substances for human health are summarized. For about 55 environment-contaminating (groups of) substances it is assumed that they may interfere with human reproduction via a hormone disrupting mechanism, probably via a wide range of toxic mechanisms. Available data indicate that a large number of these substances does not elicit their effects, if any, through interaction with the oestrogen receptor. The attention for the xenoestrogenic substances follows a reported possible decline in the quality of the human sperm. For other phenomena, e.g. breast and testicular cancers an increase in occurrence is reported. It is thought that these phenomena might be related to an increased exposure to oestrogenic substances. However, experimental data, supporting this hypothesis do not exist. A preliminary estimation indicates that exposure to anthropogenic environmental oestrogens contributes much less to the total exposure to oestrogens than exposure to endogenous or almost inevitable exposure to natural oestrogens via the food. At least part of the reported phenomena may be attributable to other factors which have changed in time e.g. diet composition and total energy intake. For a more definite conclusion about any causal relationship between the occurrence of health phenomena and exposure to environmental hormone disruptors additional scientific research into the nature and severity of the reported phenomena, the extent to which people are exposed and the association between the two of these is required.