Community support and participation among persons with disabilities. A study in three European countriesThis article describes a European project which was aimed at improving the situation of persons with psychiatric or learning disabilities with regard to social participation and citizenship. The project took place in three countries (Estonia, Hungary and the Netherlands) and four cities (Tallinn, Budapest, Amersfoort and Maastricht). The project included research and actions at the policy level, the organizational level and the practice level. At the policy level, the framework of the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities (United Nations, 2006) and the European Disability Strategy (European Commission, 2010) were used to look at national and local policies, at the reality of the lives of those with disabilities and at the support that professional services offer with regard to participation and inclusion. The project generated a number of insights, recommendations and methods by which to improve the quality of service and increase the number of opportunities for community engagement. In this article, we present some of the lessons learned from the meta-analysis. Although the circumstances in each country are quite different with regard to policy, culture and service systems, it is remarkable that people with disabilities face many of the same problems.The study shows that in all three countries, access to services could be improved. Barriers include bureaucratic procedures and a lack of services. The research identified that in every country and city there are considerable barriers regarding equal participation in the field of housing, work and leisure activities. In addition to financial barriers, there are the barriers of stigma and self-stigmatization. Marginalization keeps people in an unequal position and hinders their recovery and participation. In all countries, professionals need to develop a stronger focus on supporting the participation of their clients in public life and in the development of different roles pertaining to citizenship.Ondersteuning bij participatie in de samenleving van mensen met beperkingen. Een studie in drie Europese landenDit artikel beschrijft een Europees project dat gericht was op sociale participatie en burgerschap van mensen met een psychiatrische of verstandelijke beperking. Het project vond plaats in drie landen (Estland, Hongarije en Nederland) en in vier steden (Tallinn, Budapest, Amersfoort en Maastricht). Het omvatte onderzoek en activiteiten op het niveau van beleid, organisatie en uitvoeringspraktijk. Op beleidsniveau vormden het UN-Verdrag voor Mensen met een Handicap, en de European Disability Strategy het referentiekader om te kijken naar landelijk en lokaal beleid, naar de dagelijkse realiteit van mensen met een beperking en naar de steun die professionele organisaties bieden met betrekking tot participatie en inclusie. Het project leverde een aantal inzichten, aanbevelingen en methoden op, die de kwaliteit van de dienstverlening en de mogelijkheden voor participatie in de samenleving kunnen verbeteren. In dit artikel presenteren we een aantal bevindingen. Hoewel de omstandigheden in ieder land verschillend zijn qua beleid, cultuur en voorzieningen, valt op dat mensen met beperkingen gelijksoortige problemen ervaren.De studie laat zien dat in alle drie de landen de toegang tot hulp- en dienstverlening verbeterd kan worden. Barrières zijn onder andere bureaucratische procedures en een gebrek aan bepaalde diensten. In iedere stad en in ieder land zijn er aanzienlijke belemmeringen als het gaat om participatie op het terrein van huisvesting, werk en vrijetijdsbesteding. Naast financiële problemen is er de barrière van stigma en zelfstigma. Marginalisatie houdt mensen in een ongelijke positie en heeft een negatieve invloed op herstel en participatie. In alle landen zouden professionals een sterkere focus moeten hebben op het ondersteunen van hun cliënten bij participatie in de samenleving en op de ontwikkeling van verschillende rollen behorend bij burgerschap.