Search

Robuust én wendbaar: dit zijn de nieuwe voorwaarden van een adaptieve defensieorganisatie. Oftewel, tweebenigheid, de Samoerai en Ninja: het beste van twee werelden. Deze vaak concurrerende waarden en tegenstrijdige eisen zorgen ook voor spanningsvelden binnen een organisatie, vooral voor leidinggevenden. Want… wat willen we? Efficiëntie of innovatie? Korte of lange termijn visie? Beheersen of loslaten? De samoerai en de ninja zijn elkaars tegenpolen. Maar een waarlijk adaptieve krijger kan niet slechts een samoerai óf een ninja zijn. Je bent pas adaptief als je het spanningsveld tussen stabiliteit enerzijds, én wendbaarheid anderzijds kunt integreren.

Robuust én wendbaar: dit zijn de nieuwe voorwaarden van een adaptieve defensieorganisatie. Oftewel, tweebenigheid, de Samoerai en Ninja: het beste van twee werelden. Deze vaak concurrerende waarden en tegenstrijdige eisen zorgen ook voor spanningsvelden binnen een organisatie, vooral voor leidinggevenden. Want… wat willen we? Efficiëntie of innovatie? Korte of lange termijn visie? Beheersen of loslaten? De samoerai en de ninja zijn elkaars tegenpolen. Maar een waarlijk adaptieve krijger kan niet slechts een samoerai óf een ninja zijn. Je bent pas adaptief als je het spanningsveld tussen stabiliteit enerzijds, én wendbaarheid anderzijds kunt integreren.

Robuust én wendbaar: dit zijn de nieuwe voorwaarden van een adaptieve defensieorganisatie. Oftewel, tweebenigheid, de Samoerai en Ninja: het beste van twee werelden. Deze vaak concurrerende waarden en tegenstrijdige eisen zorgen ook voor spanningsvelden binnen een organisatie, vooral voor leidinggevenden. Want… wat willen we? Efficiëntie of innovatie? Korte of lange termijn visie? Beheersen of loslaten? De samoerai en de ninja zijn elkaars tegenpolen. Maar een waarlijk adaptieve krijger kan niet slechts een samoerai óf een ninja zijn. Je bent pas adaptief als je het spanningsveld tussen stabiliteit enerzijds, én wendbaarheid anderzijds kunt integreren.

Burgerzin en soldatengeest neemt vanuit het perspectief van het Nederlandse officierskorps de moeizame relatie tussen volk, leger en vloot onder de loep. Hoe beoordeelden de officieren in de jaren 1832-1914 deze relatie en welke mogelijkheden tot verbetering zagen zij? Het antwoord op deze vragen voert langs tal van boeiende kwesties, waaronder de ambivalente houding van de officier tot de politiek, de strijd voor de persoonlijke dienstplicht, de omstreden rol van de kazerne als opvoedingsinstituut, de invloed van de Dreyfus-affaire op de militaire rechtspraak en het 'roode'gevaar op de vloot. Het overkoepelende thema, dat al deze kwesties samenbindt, was de zoektocht van het officierskorps naar het juiste midden tussen de drang tot verburgerlijking van de krijgsmacht en de noodzaak tot behoud van de militaire eigenheid. Een zoektocht die met felle interne debatten gepaard ging. Deze studie rekent af met het idee van het officierskorps als een eensgezind conservatief bolwerk, terwijl zij tevens laat zien dat de zogeheten populariteit van de vloot in de praktijk weinig voorstelde.

Teams worden steeds belangrijker in organisaties. Een organisatie is kwetsbaar als deze te zeer van één of meerdere individuen afhankelijk is. In ‘de lijn’ bijvoorbeeld vergt het aansturen van een organisatie(onderdeel) dusdanige kennis uit diverse functionele velden, dat hecht samenwerken essentieel is. Eigenlijk zijn teams (secties, units, projectteams, managementteams) de bouwstenen van moderne organisaties. Gezien de snelheid en complexiteit van ontwikkelingen van expertisegebieden en de toenemende mondialisering, zijn leerprocessen vaak als kritieke succesfactoren te kenmerken. Dit onderbouwt ook weer waarom individuen in organisaties het afleggen tegen teams. Dit onderzoek gaat in op teamleren, lerende teams. Bij Defensie doen zich dezelfde bovengeschetste ontwikkelingen voor. Het optreden van militaire eenheden vindt altijd teamgewijs plaats. Alleen al de eis om klokrond op te kunnen treden (24/7: 24 uur per dag, 7 dagen per week) dwingt het werken in groepen op alle niveaus af. Daarnaast moet men snel op de meest uiteenlopende situaties kunnen inspelen: joint-combined, inzetbaar over de hele wereld, in uiteenlopende conflicten die het hele geweldspectrum kunnen omvatten. Operaties worden van boven door de politiek bepaald en van onderen door (irreguliere) tegenstanders verstoord. Het feit dat bij militaire operaties mensenlevens (eigen troepen, burgers, vijandelijke eenheden) gemoeid zijn, maakt dat men zich geen fouten kan veroorloven. ‘Lessons learned’ worden getrokken, doctrines, gevechtstechnieken en wapensystemen blijven zich ontwikkelen. De politiek vraagt steeds meer transparantie van de militaire organisatie, vooral met betrekking tot de effectiviteit en efficiëntie in de vredesbedrijfsvoering. De organisatie zelf is er alles aan gelegen om de effectiviteit in slagkracht en momentum te vergroten. Allemaal zwaarwegende redenen om als team continu open en proactief de organisatie en de omgeving te blijven scannen. Dit alles leidt tot de vraag: Hoe leren teams binnen Defensie? De geformuleerde onderzoeksvraag luidt: Wat zijn de determinanten van teamleren en welke relatie hebben ze met elkaar? De definitie van teamleren die de auteur in dit onderzoek hanteert is: het opbouwen van kennis, kunde en inzicht door het team middels inter-persoonlijke processen waarbij het team de verbetering/ het geleerde ook aantoonbaar toepast en borgt. Op grond van de literatuurstudie en het onderzoeksmodel is de onderzoeksvraag geherformuleerd tot: Hoe hangen de factoren Teamreflection, Teamsensation en Teamaction bij het leren in teams samen?

In deze bijdrage wordt ingegaan op de ontwikkelingen die zich gedurende de laatste decennia in de internationale betrekkingen hebben voorgedaan, in het bijzonder de rol van geweldgebruik door staten. Dit om na te gaan of het VN-stelsel van collectieve veiligheid, het post-1989 tijdperk van globalisering en de global war on terror de internationale betrekkingen zodanig hebben veranderd dat de regels omtrent de krijgsmacht die geschreven zijn voor een wereld naar het ‘Westfaalse’ model, nog wel van toepassing kunnen zijn. Is het waar dat de constitutionele regels zodanig verouderd zijn dat zij hun toepassing hebben verloren, zoals wel beweerd wordt – toevalligerwijs net als om hun toepassing wordt gevraagd? En als dat het geval lijkt te zijn, in hoeverre, op welke gronden, en onder welke omstandigheden? Centraal staan artikelen 97, 96 en 100 van de Nederlandse Grondwet

De bemanning van een pantservoertuig opereert het liefst boven pantser. Dan is er beter zicht op de omgeving. De voor de missie relevante informatie kan zo beter waargenomen en geïnterpreteert worden, zodat doelgericht tot actie kan worden overgaan. In het kader van het doelfinancieringsprogramma V520, Technologieën voor landgebonden platforms, heeft TNO Defensie en Veiligheid een veldexperiment uitgevoerd naar het gebruik van indirectzichtsystemen in pantservoertuigen als mogelijk alternatief voor zichtblokken (periscopen). Daaruit blijkt dat de schutters het zeer waarderen wanneer een indirectzichtsysteem wordt gecombineerd met de aanwezigheid van zichtblokken. Bij zichtblokken bestaat geen twijfel over de kijkrichting, en bovendien is er geen sprake van verkleining van het beeld. Mét zichtblokken is dus eenvoudiger vast te stellen waar men zich in de omgeving bevindt, wat ten goede komt aan het situationeel bewustzijn. Voor de nabijbeveiliging van pantservoertuigen worden wel onbemande wapenstations ofwel ‘remotely controlled weapon stations' (RCWS) ingezet. In het kader van een groter onderzoek naar de technisch-menskundige aspecten van dergelijke systemen deed TNO een marktscan waarin het accent op het ergonomische in kaart brengen van RCWS. De marktscan werd aangevuld met een bezoek aan het 21st infantry regiment (U.S.A.) waar de nodige praktijkervaring met onbemande wapenstations bestaat. Hieruit werd waardevolle aanvullende informatie verkregen.

De bemanning van een pantservoertuig opereert het liefst boven pantser. Dan is er beter zicht op de omgeving. De voor de missie relevante informatie kan zo beter waargenomen en geïnterpreteert worden, zodat doelgericht tot actie kan worden overgaan. In het kader van het doelfinancieringsprogramma V520, Technologieën voor landgebonden platforms, heeft TNO Defensie en Veiligheid een veldexperiment uitgevoerd naar het gebruik van indirectzichtsystemen in pantservoertuigen als mogelijk alternatief voor zichtblokken (periscopen). Daaruit blijkt dat de schutters het zeer waarderen wanneer een indirectzichtsysteem wordt gecombineerd met de aanwezigheid van zichtblokken. Bij zichtblokken bestaat geen twijfel over de kijkrichting, en bovendien is er geen sprake van verkleining van het beeld. Mét zichtblokken is dus eenvoudiger vast te stellen waar men zich in de omgeving bevindt, wat ten goede komt aan het situationeel bewustzijn. Voor de nabijbeveiliging van pantservoertuigen worden wel onbemande wapenstations ofwel ‘remotely controlled weapon stations' (RCWS) ingezet. In het kader van een groter onderzoek naar de technisch-menskundige aspecten van dergelijke systemen deed TNO een marktscan waarin het accent op het ergonomische in kaart brengen van RCWS. De marktscan werd aangevuld met een bezoek aan het 21st infantry regiment (U.S.A.) waar de nodige praktijkervaring met onbemande wapenstations bestaat. Hieruit werd waardevolle aanvullende informatie verkregen.

TNO Preventie en Gezondheid heeft voor Defensie een Health Monitoring Instrument (HMI) ontwikkeld, waarbij ernaar gestreefd is een compacte vragenlijst op te stellen die een indicatie geeft van de algemene gezondheid van militair. Dit instrument wordt zes maanden na het einde van uitzending gebruikt en een deel van de vragen is expliciet gericht op deze uitzending. Per cluster van gezondheidsindicatoren zijn normen opgesteld die een algemeen gezondheidsprofiel met bijbehorende risicoscore opleveren. De rapportage kan automatisch verwerkt worden. Bij een score van 4 of hoger verdient het aanbeveling na te gaan of (intensivering van) nazorg ten behoeve van de betrokken militair wenselijk is. Uit het verkennende onderzoek is gebleken dat aanvulling van de Psycho-Sociale vragenlijst met de HMI-lijst leidt tot vergroting vande groep die in aanmerking komt voor individuele nazorg.

TNO Preventie en Gezondheid heeft voor Defensie een Health Monitoring Instrument (HMI) ontwikkeld, waarbij ernaar gestreefd is een compacte vragenlijst op te stellen die een indicatie geeft van de algemene gezondheid van militair. Dit instrument wordt zes maanden na het einde van uitzending gebruikt en een deel van de vragen is expliciet gericht op deze uitzending. Per cluster van gezondheidsindicatoren zijn normen opgesteld die een algemeen gezondheidsprofiel met bijbehorende risicoscore opleveren. De rapportage kan automatisch verwerkt worden. Bij een score van 4 of hoger verdient het aanbeveling na te gaan of (intensivering van) nazorg ten behoeve van de betrokken militair wenselijk is. Uit het verkennende onderzoek is gebleken dat aanvulling van de Psycho-Sociale vragenlijst met de HMI-lijst leidt tot vergroting vande groep die in aanmerking komt voor individuele nazorg.

Overheid en industrie zijn "proeftuinen" begonnen om ervaring op te doen met het nieuwe stoffenbeleid. Sinds najaar 2002 hebben de proeftuinen al enige leerervaring opgeleverd. De informatie op Veiligheidsinformatiebladen (VIB's) is niet altijd compleet, doordat fabrikanten hun bedrijfsgeheimen willen beschermen. VIB's die aan alle wettelijke eisen voldoen zijn niet altijd compleet. Nieuwe informatie over stoffen is niet altijd verwerkt in de verplichte indeling en etikettering uit de Stoffenrichtlijn. Zowel leveranciers als gebruikers beschikken vaak over onvoldoende kennis. In de proeftuin van de rubberindustrie stemt men daarom kennissystemen op elkaar af. De Koninklijke Landmacht ontwikkelt een arbomilieumeetlat. Hiermee kunnen gebruikers snel nagaan wat er aan informatie over een stof beschikbaar is, en hoe men er veilig mee om kan gaan.Het einddoel is een voor iedereen toegankelijke databank. Vakmedia

Overheid en industrie zijn "proeftuinen" begonnen om ervaring op te doen met het nieuwe stoffenbeleid. Sinds najaar 2002 hebben de proeftuinen al enige leerervaring opgeleverd. De informatie op Veiligheidsinformatiebladen (VIB's) is niet altijd compleet, doordat fabrikanten hun bedrijfsgeheimen willen beschermen. VIB's die aan alle wettelijke eisen voldoen zijn niet altijd compleet. Nieuwe informatie over stoffen is niet altijd verwerkt in de verplichte indeling en etikettering uit de Stoffenrichtlijn. Zowel leveranciers als gebruikers beschikken vaak over onvoldoende kennis. In de proeftuin van de rubberindustrie stemt men daarom kennissystemen op elkaar af. De Koninklijke Landmacht ontwikkelt een arbomilieumeetlat. Hiermee kunnen gebruikers snel nagaan wat er aan informatie over een stof beschikbaar is, en hoe men er veilig mee om kan gaan.Het einddoel is een voor iedereen toegankelijke databank. Vakmedia

De effectiviteit van computer-tailored interventie. Fitheid en inzetbaarheid van de militair zijn van groot belang voor de Koninklijke Landmacht, alsmede een laagdrempelig voorlichtingsinstrument.

De effectiviteit van computer-tailored interventie. Fitheid en inzetbaarheid van de militair zijn van groot belang voor de Koninklijke Landmacht, alsmede een laagdrempelig voorlichtingsinstrument.

Het Arbobesluit Defensie van 1985 specificeert een aantal uitzonderingssituaties waarin de gehele, respectievelijk gedeelten van de Arbowet niet gelden. Een aantal artikelen zou in bepaalde omstandigheden een onaanvaardbare belemmering van de landsverdediging vormen. Veel werkplekken, zoals werkplaatsen, magazijnen en kantoren vertonen grote overeenkomsten met civiele situaties. Maar ook in specifieke militaire werksituaties, waarin in psychisch en fysiek opzicht zware eisen aan mensen worden gesteld, moet aandacht worden besteed aan arbeidsomstandigheden, in het bijzonder aan de welzijnsaspecten. Dit artikel bespreekt een tweetal instrumenten voor de beoordeling van welzijnsrisico's. Het meest gebruikte instrument, ook bij de krijgsmacht, is de Inspectiemethode Arbeidsomstandigheden (IMA) speciaal ontworpen voor de inventarisatie van ergonomische knelpunten. Door TNO is onderzocht hoe de welzijnsmodules in de IMA geschikt zijn te maken voor toepassing in de krijgsmacht. Het resultaat is een niewe methode voor het inventariseren van welzijnsrisico's in de krijgsmacht: de Toetsingslijst Mens & Organisatie (TOMO).

Het Arbobesluit Defensie van 1985 specificeert een aantal uitzonderingssituaties waarin de gehele, respectievelijk gedeelten van de Arbowet niet gelden. Een aantal artikelen zou in bepaalde omstandigheden een onaanvaardbare belemmering van de landsverdediging vormen. Veel werkplekken, zoals werkplaatsen, magazijnen en kantoren vertonen grote overeenkomsten met civiele situaties. Maar ook in specifieke militaire werksituaties, waarin in psychisch en fysiek opzicht zware eisen aan mensen worden gesteld, moet aandacht worden besteed aan arbeidsomstandigheden, in het bijzonder aan de welzijnsaspecten. Dit artikel bespreekt een tweetal instrumenten voor de beoordeling van welzijnsrisico's. Het meest gebruikte instrument, ook bij de krijgsmacht, is de Inspectiemethode Arbeidsomstandigheden (IMA) speciaal ontworpen voor de inventarisatie van ergonomische knelpunten. Door TNO is onderzocht hoe de welzijnsmodules in de IMA geschikt zijn te maken voor toepassing in de krijgsmacht. Het resultaat is een niewe methode voor het inventariseren van welzijnsrisico's in de krijgsmacht: de Toetsingslijst Mens & Organisatie (TOMO).

In deze bijdrage wordt ingegaan op de ontwikkelingen die zich gedurende de laatste decennia in de internationale betrekkingen hebben voorgedaan, in het bijzonder de rol van geweldgebruik door staten. Dit om na te gaan of het VN-stelsel van collectieve veiligheid, het post-1989 tijdperk van globalisering en de global war on terror de internationale betrekkingen zodanig hebben veranderd dat de regels omtrent de krijgsmacht die geschreven zijn voor een wereld naar het ‘Westfaalse’ model, nog wel van toepassing kunnen zijn. Is het waar dat de constitutionele regels zodanig verouderd zijn dat zij hun toepassing hebben verloren, zoals wel beweerd wordt – toevalligerwijs net als om hun toepassing wordt gevraagd? En als dat het geval lijkt te zijn, in hoeverre, op welke gronden, en onder welke omstandigheden? Centraal staan artikelen 97, 96 en 100 van de Nederlandse Grondwet

Voor het Nederlandse leger is een nieuwe gevechtslaars ontworpen. Daarbij is speciale aandacht geschonken aan het probleem van de koude voeten. Voorafgaand aan het ontwerp werd een voettemperatuurmodel opgesteld en getoetst door experimenten met de voettemperatuur. Vooral degelijkheid, vormvastheid, waterdichtheid, thermisch comfort en loopcomfort zijn toegenomen. De laars is echter wel zwaarder geworden.

Voor het Nederlandse leger is een nieuwe gevechtslaars ontworpen. Daarbij is speciale aandacht geschonken aan het probleem van de koude voeten. Voorafgaand aan het ontwerp werd een voettemperatuurmodel opgesteld en getoetst door experimenten met de voettemperatuur. Vooral degelijkheid, vormvastheid, waterdichtheid, thermisch comfort en loopcomfort zijn toegenomen. De laars is echter wel zwaarder geworden.