Search

Over smaak valt niet te twisten. En toch gebeurt dat maar al te vaak. "Er kan oeverloos over de smaak van paprika's worden gepraat en gediscussieerd. Daarom is het belangrijk dat de smaak van paprika's geobjectiveerd wordt", vertelt Caroline Labrie van Wageningen UR Glastuinbouw. Dat kan met een smaakmodel voor paprika. De ontwikkeling hiervan is drie jaar geleden gestart. Het model moet uitkomst gaan bieden voor veredelaars, maar ook telers kunnen er hun voordeel mee doen.

Jonge tomaten- en paprikaplanten, maar ook een aantal andere gewassen, houden soms opeens op met groeien. Koploosheid was lange tijd een lastig maar zeer slecht begrepen fenomeen. De laatste jaren is het inzicht in een stroomversnelling gekomen. In ieder geval is het aantal mogelijke oorzaken drastisch ingeperkt.

Jonge tomaten- en paprikaplanten, maar ook een aantal andere gewassen, houden soms opeens op met groeien. Koploosheid was lange tijd een lastig maar zeer slecht begrepen fenomeen. De laatste jaren is het inzicht in een stroomversnelling gekomen. In ieder geval is het aantal mogelijke oorzaken drastisch ingeperkt.

Dat trips een enorm probleem is in de sierteelt onder glas is geen nieuws meer. In de meeste gevallen gaat het dan om de Californische trips, een soort met een sterke voorkeur voor bloemen. De laatste jaren duikt er steeds vaker een andere polyfage trips op, de Echinothrips americanus. Deze typische bladbewonende trips kan in sierteeltgewassen zoals gerbera en roos behoorlijk schade geven als er niet tijdig wordt ingegrepen. In onderzoek is nog eens nauwkeurig gekeken naar de bestrijding met een aantal soorten roofmijten en roofwantsen.

Als er de afgelopen twee jaar één ding duidelijk is geworden dan is het dat er heel veel factoren zijn die hun bijdrage leveren aan het ontwikkelen van Fusarium lactis in de vruchten van paprika’s. Ofwel: alles hangt met alles samen. De sleutel voor succes ligt in zorgvuldig en zorgzaam telen. Het consequent bemonsteren van geoogst product en de daaraan gekoppelde sancties hebben er wel toe bijgedragen dat iedere teler alert is geworden.

Als er de afgelopen twee jaar één ding duidelijk is geworden dan is het dat er heel veel factoren zijn die hun bijdrage leveren aan het ontwikkelen van Fusarium lactis in de vruchten van paprika’s. Ofwel: alles hangt met alles samen. De sleutel voor succes ligt in zorgvuldig en zorgzaam telen. Het consequent bemonsteren van geoogst product en de daaraan gekoppelde sancties hebben er wel toe bijgedragen dat iedere teler alert is geworden.

Onlangs is bij de Radboud Universiteit Nijmegen een nieuw kassencomplex met faciliteiten in gebruik genomen. Er worden voedselkeuzeproeven gedaan met slakken, rupsen en coloradokevers, er wordt gewerkt aan planten die tolerant zijn tegen abiotische stress, zoals hitte, droogte en overstroming, er worden invasieve plantensoorten bestudeerd, zoals de waterhyacint, en er blijkt al een halve eeuw een grote genenbank van nachtschade-soorten (Solanaceae) te zijn. Genoeg interessants om eens een kijkje te gaan nemen bij de informatiedag. Bezoekers werden niet teleurgesteld. Maar het woord ‘plantenziektekunde’ is niet gevallen.

Dat trips een enorm probleem is in de sierteelt onder glas is geen nieuws meer. In de meeste gevallen gaat het dan om de Californische trips, een soort met een sterke voorkeur voor bloemen. De laatste jaren duikt er steeds vaker een andere polyfage trips op, de Echinothrips americanus. Deze typische bladbewonende trips kan in sierteeltgewassen zoals gerbera en roos behoorlijk schade geven als er niet tijdig wordt ingegrepen. In onderzoek is nog eens nauwkeurig gekeken naar de bestrijding met een aantal soorten roofmijten en roofwantsen.

De Turkse mot, C. chalcites, geeft schade in de paprikateelt van voor- tot najaar. In het verleden werden vooral spontaan in de kas optredende bestrijders of bestrijders van verwante soorten in het onderzoek meegenomen. Dit gaf onvoldoende resultaat. Mogelijk waren deze sluipwespen niet aangepast aan het agressieve gedrag van deze rups. Dit gaf aanleiding om soorten op te sporen die zich van nature daarin gespecialiseerd hebben, in het oorspronkelijke verspreidingsgebied, o.a. in Spanje. Er zijn een eiparasiet ‘Trichogramma sp.’, een solitaire soort ‘Hyposoter didymator’ en een gregaire soort ‘Cotesia vanessae’ opgespoord. Wat betreft zoekvermogen en populatie opbouw in de kas waren ze alle drie succesvol. Voor telers is vooral een eiparasiet interessant, omdat deze de meeste schade voorkomt. Praktijkproeven zouden de goede prestaties nog moeten bevestigen.Bovendien zijn Trichogramma species makkelijk te kweken. Voor massaproductie van H. didymator en C. vanesae bestaan echter nog geen geschikte kweekmethodes. Microplitis spinolae is een nieuwkomer, opgespoord in een Nederlandse kasteelt. Deze soort maakt twee verschillenden poppen, waarvan één waarschijnlijk een overwinteringspop is. Dit maakt M. spinola interessant voor onderzoek.Chrysodeixis chalcites give damage in growing sweetpeppers from spring to autumn. In the past, especially in the greenhouse spontaneously occurring wasps or wasps of related species were included in the research programs. This gave unsatisfactory results. This may caused by wasps were not adjusted to the aggressive behavior of this caterpillar. This research was focussed to trace specialized wasp in the native area of C. chalcites, among others in Spain. Species that were found are the egg parasite ‘Trichogramma sp.’, a solitary wasp ‘Hyposoter didymator’ and a gregarious wasp ‘Cotesia Vanessa’. Regarding searching ability and population growth in the greenhouse , they were all successful. For growers primarily a egg parasite is interesting because this one avoid most of the damage. Trials in commercial greenhouses must confirm the good results.Moreover Trichogramma species are easy to rear. Unfortenately there are no suitable rearing methods yet for mass production of H. didymator and C. vanesae. Microplitis spinolae is a newcomer, detected in a Dutch greenhouse. This specie produces two different kind of pupae. Probably one to overwinter. This makes M. spinola interesting for research.

De Turkse mot, C. chalcites, geeft schade in de paprikateelt van voor- tot najaar. In het verleden werden vooral spontaan in de kas optredende bestrijders of bestrijders van verwante soorten in het onderzoek meegenomen. Dit gaf onvoldoende resultaat. Mogelijk waren deze sluipwespen niet aangepast aan het agressieve gedrag van deze rups. Dit gaf aanleiding om soorten op te sporen die zich van nature daarin gespecialiseerd hebben, in het oorspronkelijke verspreidingsgebied, o.a. in Spanje. Er zijn een eiparasiet ‘Trichogramma sp.’, een solitaire soort ‘Hyposoter didymator’ en een gregaire soort ‘Cotesia vanessae’ opgespoord. Wat betreft zoekvermogen en populatie opbouw in de kas waren ze alle drie succesvol. Voor telers is vooral een eiparasiet interessant, omdat deze de meeste schade voorkomt. Praktijkproeven zouden de goede prestaties nog moeten bevestigen.Bovendien zijn Trichogramma species makkelijk te kweken. Voor massaproductie van H. didymator en C. vanesae bestaan echter nog geen geschikte kweekmethodes. Microplitis spinolae is een nieuwkomer, opgespoord in een Nederlandse kasteelt. Deze soort maakt twee verschillenden poppen, waarvan één waarschijnlijk een overwinteringspop is. Dit maakt M. spinola interessant voor onderzoek.Chrysodeixis chalcites give damage in growing sweetpeppers from spring to autumn. In the past, especially in the greenhouse spontaneously occurring wasps or wasps of related species were included in the research programs. This gave unsatisfactory results. This may caused by wasps were not adjusted to the aggressive behavior of this caterpillar. This research was focussed to trace specialized wasp in the native area of C. chalcites, among others in Spain. Species that were found are the egg parasite ‘Trichogramma sp.’, a solitary wasp ‘Hyposoter didymator’ and a gregarious wasp ‘Cotesia Vanessa’. Regarding searching ability and population growth in the greenhouse , they were all successful. For growers primarily a egg parasite is interesting because this one avoid most of the damage. Trials in commercial greenhouses must confirm the good results.Moreover Trichogramma species are easy to rear. Unfortenately there are no suitable rearing methods yet for mass production of H. didymator and C. vanesae. Microplitis spinolae is a newcomer, detected in a Dutch greenhouse. This specie produces two different kind of pupae. Probably one to overwinter. This makes M. spinola interesting for research.

Als er de afgelopen twee jaar één ding duidelijk is geworden dan is het dat er heel veel factoren zijn die hun bijdrage leveren aan het ontwikkelen van Fusarium lactis in de vruchten van paprika’s. Ofwel: alles hangt met alles samen. De sleutel voor succes ligt in zorgvuldig en zorgzaam telen. Het consequent bemonsteren van geoogst product en de daaraan gekoppelde sancties hebben er wel toe bijgedragen dat iedere teler alert is geworden.

Onlangs is bij de Radboud Universiteit Nijmegen een nieuw kassencomplex met faciliteiten in gebruik genomen. Er worden voedselkeuzeproeven gedaan met slakken, rupsen en coloradokevers, er wordt gewerkt aan planten die tolerant zijn tegen abiotische stress, zoals hitte, droogte en overstroming, er worden invasieve plantensoorten bestudeerd, zoals de waterhyacint, en er blijkt al een halve eeuw een grote genenbank van nachtschade-soorten (Solanaceae) te zijn. Genoeg interessants om eens een kijkje te gaan nemen bij de informatiedag. Bezoekers werden niet teleurgesteld. Maar het woord ‘plantenziektekunde’ is niet gevallen.

Een internationaal consortium ontwikkelt een modulair robotsysteem dat in enkele gewassen specifieke handelingen moet kunnen verrichten, zoals oogsten (paprika, appels, druiven) en precisiespuiten. De Nederlandse betrokkenen concentreren zich op het oogsten van paprika’s. Teler Robert Vollebregt maakt samen met projectcoördinator Jan Bontsema en technisch onderzoeker Jochen Hemming van Wageningen UR een tussenbalans op.

Over smaak valt niet te twisten. En toch gebeurt dat maar al te vaak. "Er kan oeverloos over de smaak van paprika's worden gepraat en gediscussieerd. Daarom is het belangrijk dat de smaak van paprika's geobjectiveerd wordt", vertelt Caroline Labrie van Wageningen UR Glastuinbouw. Dat kan met een smaakmodel voor paprika. De ontwikkeling hiervan is drie jaar geleden gestart. Het model moet uitkomst gaan bieden voor veredelaars, maar ook telers kunnen er hun voordeel mee doen.

Olifantspoten in de paprikateelt komt naar schatting bij 80% van de telers voor. De stengelvoet zwelt sterk op, scheurt en verkurkt. Er vormt zich een rand van los, nat en kruimelig materiaal, waarin vaak varenrouwmuggen te vinden zijn en een aantasting met schimmels zoals Fusarium. Soms vallen er zelfs planten uit. De oorzaak is nog onbekend. Daniël Ludeking bezocht telers, nam monsters en bekeek het proces. Het kantelen van de pluggen aan het begin van de teelt en het klimaat spelen een rol.

Over smaak valt niet te twisten. En toch gebeurt dat maar al te vaak. "Er kan oeverloos over de smaak van paprika's worden gepraat en gediscussieerd. Daarom is het belangrijk dat de smaak van paprika's geobjectiveerd wordt", vertelt Caroline Labrie van Wageningen UR Glastuinbouw. Dat kan met een smaakmodel voor paprika. De ontwikkeling hiervan is drie jaar geleden gestart. Het model moet uitkomst gaan bieden voor veredelaars, maar ook telers kunnen er hun voordeel mee doen.

Biologische gewasbescherming in tuinbouwgewassen blijft een complex vraagstuk. Een systeem dat vraagt om vernieuwend onderzoek, onder meer naar oplossingen voor het probleem van bladluis in paprika. Wageningen UR Glastuinbouw startte een zoektocht naar effectieve roofwantsen die op een preventieve en goedkope manier bladluis bestrijden. Verschillende kandidaten blijken perspectiefvol, waaronder de bekende Macrolophus pygmaeus.

Het onderzoek naar biologische bestrijders van de Turkse mot is zo goed als afgerond. Amir Grosman, onderzoeker gewasbescherming bij Wageningen UR Glastuinbouw, heeft na drie jaar onderzoek drie kandidaten: een ei-parasiet die sinds kort op de markt is en twee rupsparasieten.

Een internationaal consortium ontwikkelt een modulair robotsysteem dat in enkele gewassen specifieke handelingen moet kunnen verrichten, zoals oogsten (paprika, appels, druiven) en precisiespuiten. De Nederlandse betrokkenen concentreren zich op het oogsten van paprika’s. Teler Robert Vollebregt maakt samen met projectcoördinator Jan Bontsema en technisch onderzoeker Jochen Hemming van Wageningen UR een tussenbalans op.

Het eerste jaar van samenwerking binnen de Stuurgroep Interne Vruchtkwaliteit is achter de rug. Inventarisatie van de factoren die vruchtrot kunnen veroorzaken levert zoveel gegevens op dat het moeilijk is om de vinger op één zere plek te leggen. Fusarium is eigenlijk altijd aanwezig, maar onduidelijk is welke factor uiteindelijk bepalend is voor een aantasting.

Het eerste jaar van samenwerking binnen de Stuurgroep Interne Vruchtkwaliteit is achter de rug. Inventarisatie van de factoren die vruchtrot kunnen veroorzaken levert zoveel gegevens op dat het moeilijk is om de vinger op één zere plek te leggen. Fusarium is eigenlijk altijd aanwezig, maar onduidelijk is welke factor uiteindelijk bepalend is voor een aantasting.

Biologische gewasbescherming in tuinbouwgewassen blijft een complex vraagstuk. Een systeem dat vraagt om vernieuwend onderzoek, onder meer naar oplossingen voor het probleem van bladluis in paprika. Wageningen UR Glastuinbouw startte een zoektocht naar effectieve roofwantsen die op een preventieve en goedkope manier bladluis bestrijden. Verschillende kandidaten blijken perspectiefvol, waaronder de bekende Macrolophus pygmaeus.

Olifantspoten in de paprikateelt komt naar schatting bij 80% van de telers voor. De stengelvoet zwelt sterk op, scheurt en verkurkt. Er vormt zich een rand van los, nat en kruimelig materiaal, waarin vaak varenrouwmuggen te vinden zijn en een aantasting met schimmels zoals Fusarium. Soms vallen er zelfs planten uit. De oorzaak is nog onbekend. Daniël Ludeking bezocht telers, nam monsters en bekeek het proces. Het kantelen van de pluggen aan het begin van de teelt en het klimaat spelen een rol.

Het onderzoek naar biologische bestrijders van de Turkse mot is zo goed als afgerond. Amir Grosman, onderzoeker gewasbescherming bij Wageningen UR Glastuinbouw, heeft na drie jaar onderzoek drie kandidaten: een ei-parasiet die sinds kort op de markt is en twee rupsparasieten.

Zomer 2010 had een groot aantal paprikabedrijven verspreid over het hele land last van Erwinia vruchtrot. Waar komt Erwinia vandaan en wat is er tegen te doen? Met deze vragen gingen onderzoekers Jantineke Hofland- Zijlstra en Rozemarijn de Vries aan de slag. Hygiëne, een goede vochtbeheersing en mogelijk antagonisten inzetten zijn de antwoorden die ze vonden op deze vragen.

Zomer 2010 had een groot aantal paprikabedrijven verspreid over het hele land last van Erwinia vruchtrot. Waar komt Erwinia vandaan en wat is er tegen te doen? Met deze vragen gingen onderzoekers Jantineke Hofland- Zijlstra en Rozemarijn de Vries aan de slag. Hygiëne, een goede vochtbeheersing en mogelijk antagonisten inzetten zijn de antwoorden die ze vonden op deze vragen.

Zomer 2010 had een groot aantal paprikabedrijven verspreid over het hele land last van Erwinia vruchtrot. Waar komt Erwinia vandaan en wat is er tegen te doen? Met deze vragen gingen onderzoekers Jantineke Hofland- Zijlstra en Rozemarijn de Vries aan de slag. Hygiëne, een goede vochtbeheersing en mogelijk antagonisten inzetten zijn de antwoorden die ze vonden op deze vragen.

NL Deze handleiding is bedoeld voor telers die aan de slag willen met het paprika model “Cultivista”. Er wordt uitgelegd hoe met het interactieve paprika model “Cultivista” kan worden gewerkt. De installatie van het model en de verschillende in te voeren gegevens (inputs) van het model worden besproken. Vervolgens worden de werking van het model en de onderdelen van de interface besproken. Tevens worden de voorwaarden voor mogelijke automatisering van de inputs en het oplossen van de meest voorkomende problemen besproken. Abstract UK This manual is meant for growers who would like to work with the sweet pepper growth model “Cultivista”. This manual explains how the model works, how to install the model and which inputs are used. Furthermore, the different parts of the interface are explained. Finally, the conditions for automation of the inputs and troubleshooting of the most common problems are discussed.

NL Deze handleiding is bedoeld voor telers die aan de slag willen met het paprika model “Cultivista”. Er wordt uitgelegd hoe met het interactieve paprika model “Cultivista” kan worden gewerkt. De installatie van het model en de verschillende in te voeren gegevens (inputs) van het model worden besproken. Vervolgens worden de werking van het model en de onderdelen van de interface besproken. Tevens worden de voorwaarden voor mogelijke automatisering van de inputs en het oplossen van de meest voorkomende problemen besproken. Abstract UK This manual is meant for growers who would like to work with the sweet pepper growth model “Cultivista”. This manual explains how the model works, how to install the model and which inputs are used. Furthermore, the different parts of the interface are explained. Finally, the conditions for automation of the inputs and troubleshooting of the most common problems are discussed.

Het doseren van rookgassen met CO2 in de glastuinbouw kan grote gevolgen hebben voor het rendement van de bedrijven. Concentraties van toxische componenten kunnen sterk fluctueren in de tijd en komen zelden tot nooit alleen voor. Om het effect van deze typen blootstellingen in te kunnen schatten zijn paprikaplanten blootgesteld aan de twee belangrijkste rookgassen, NOx en etheen. De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat blootstelling aan zowel continue als discontinue etheen concentraties van 40 ppb of hoger al na enkele dagen tot zichtbare effecten leiden. Etheen had ook een sterk negatief effect op de knoppen die tijdens de blootstellingsperiode werden gevormd; deze vielen grotendeels af waardoor ook geen bloemen en vruchten tot ontwikkeling kwamen. Dit onderzoek toont aan dat paprikaplanten minder sterk reageren op discontinue blootstellingen van etheen dan op continue, mogelijk als gevolg van het optreden van herstelmechanismen. Dit betekent dat tuinders mogelijk meer CO2 kunnen doseren dan op basis van de bestaande effectgrenswaarden voor mogelijk werd gehouden. De positieve effecten van CO2 op de gewasontwikkeling leiden nauwelijks tot vermindering van de etheengevoeligheid. Vertaald naar de praktijk betekent dit dat tuinders die CO2 doseren met rookgassen geen vermindering van de etheeneffecten hoeven te verwachten mochten de etheenconcentraties te hoog oplopen.

Het doseren van rookgassen met CO2 in de glastuinbouw kan grote gevolgen hebben voor het rendement van de bedrijven. Concentraties van toxische componenten kunnen sterk fluctueren in de tijd en komen zelden tot nooit alleen voor. Om het effect van deze typen blootstellingen in te kunnen schatten zijn paprikaplanten blootgesteld aan de twee belangrijkste rookgassen, NOx en etheen. De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat blootstelling aan zowel continue als discontinue etheen concentraties van 40 ppb of hoger al na enkele dagen tot zichtbare effecten leiden. Etheen had ook een sterk negatief effect op de knoppen die tijdens de blootstellingsperiode werden gevormd; deze vielen grotendeels af waardoor ook geen bloemen en vruchten tot ontwikkeling kwamen. Dit onderzoek toont aan dat paprikaplanten minder sterk reageren op discontinue blootstellingen van etheen dan op continue, mogelijk als gevolg van het optreden van herstelmechanismen. Dit betekent dat tuinders mogelijk meer CO2 kunnen doseren dan op basis van de bestaande effectgrenswaarden voor mogelijk werd gehouden. De positieve effecten van CO2 op de gewasontwikkeling leiden nauwelijks tot vermindering van de etheengevoeligheid. Vertaald naar de praktijk betekent dit dat tuinders die CO2 doseren met rookgassen geen vermindering van de etheeneffecten hoeven te verwachten mochten de etheenconcentraties te hoog oplopen.

Van 15 tot en met 17 november 2011 is in Paramaribo op het Ministerie van Landbouw, Veeteelt & Visserij een eerste workshop gehouden voor telers en adviseurs, die nauw betrokken zijn bij teelten onder beschermde omstandigheden. Tijdens de workshop zijn de volgende onderwerpen aan de orde gekomen: kassenteelt in de tropen, sla op NFT, de teelten van paprika en tomaat en telen op substraat. Tijdens het onderwerp kassenteelt in de tropen werd inzage gegeven in de verschillende kastypen en ervaring daarmee in Indonesië en Maleisië. Ook werd stilgestaan bij het integraal kasontwerp.

Van 15 tot en met 17 november 2011 is in Paramaribo op het Ministerie van Landbouw, Veeteelt & Visserij een eerste workshop gehouden voor telers en adviseurs, die nauw betrokken zijn bij teelten onder beschermde omstandigheden. Tijdens de workshop zijn de volgende onderwerpen aan de orde gekomen: kassenteelt in de tropen, sla op NFT, de teelten van paprika en tomaat en telen op substraat. Tijdens het onderwerp kassenteelt in de tropen werd inzage gegeven in de verschillende kastypen en ervaring daarmee in Indonesië en Maleisië. Ook werd stilgestaan bij het integraal kasontwerp.

De echte meeldauwschimmel Leveillula taurica is al jaren een van de belangrijkste ziekten in paprika. Door grootschalige aantasting van het blad vermindert de fotosynthese. Daardoor veroorzaakt deze ziekte een aanzienlijk productieverlies.

Jaarlijks veroorzaken bladluizen schade aan gewassen. Naast zuigschade aan de planten, vervuilen kolonies luizen het gewas en de vruchten. Om dit te voorkomen zijn preventieve en curatieve maatregelen noodzakelijk. De juiste groeiomstandigheden en ontwikkelingskansen voor de biologische bestrijders creëren de voorwaarden. Het is niet voldoende om alleen maar biologische bestrijders in te brengen; natuurlijke vijanden vormen samen met de plaagorganismen een voedselweb waarbinnen allerlei interacties optreden. Dit beïnvloedt het resultaat van de bestrijding. In dit bioKennisbericht vindt u stapsgewijs aandachtspunten en aanwijzingen voor de beheersing van bladluizen in paprika.

Jaarlijks veroorzaken bladluizen schade aan gewassen. Naast zuigschade aan de planten, vervuilen kolonies luizen het gewas en de vruchten. Om dit te voorkomen zijn preventieve en curatieve maatregelen noodzakelijk. De juiste groeiomstandigheden en ontwikkelingskansen voor de biologische bestrijders creëren de voorwaarden. Het is niet voldoende om alleen maar biologische bestrijders in te brengen; natuurlijke vijanden vormen samen met de plaagorganismen een voedselweb waarbinnen allerlei interacties optreden. Dit beïnvloedt het resultaat van de bestrijding. In dit bioKennisbericht vindt u stapsgewijs aandachtspunten en aanwijzingen voor de beheersing van bladluizen in paprika.

Rapport beBestaand uit de volgende onderdelen: 1. Een kasproef, waarin het doel was de productie te verhogen door een combinatie van maatregelen; diffuus glas, verneveling en gewashandelingen 2. Praktijktoepassing en ontwikkeling van een plantmodel dat zetting voorspelt 3. Toetsing van een nieuwe methode om beschikbaarheid van assimilaten voor zetting te meten

De echte meeldauwschimmel Leveillula taurica is al jaren een van de belangrijkste ziekten in paprika. Door grootschalige aantasting van het blad vermindert de fotosynthese. Daardoor veroorzaakt deze ziekte een aanzienlijk productieverlies.

Fluctuaties in zetting en oogst horen bij paprika. Meer zicht op de oorzaken daarvan zou de veredelaars de instrumenten in handen geven om te komen tot een stabieler ras. Nieuw Wagenings onderzoek biedt perspectief daarvoor. De verhouding tussen source (suikerproductie) en sinks (suikerbenutting) blijkt van belang. Rond de bloei moet die verhouding boven een bepaalde drempel liggen anders aborteert de bloem of jonge vrucht. De teler kan helaas niets aan die drempel doen; de veredelaar wellicht wel.

Rapport beBestaand uit de volgende onderdelen: 1. Een kasproef, waarin het doel was de productie te verhogen door een combinatie van maatregelen; diffuus glas, verneveling en gewashandelingen 2. Praktijktoepassing en ontwikkeling van een plantmodel dat zetting voorspelt 3. Toetsing van een nieuwe methode om beschikbaarheid van assimilaten voor zetting te meten

Fluctuaties in zetting en oogst horen bij paprika. Meer zicht op de oorzaken daarvan zou de veredelaars de instrumenten in handen geven om te komen tot een stabieler ras. Nieuw Wagenings onderzoek biedt perspectief daarvoor. De verhouding tussen source (suikerproductie) en sinks (suikerbenutting) blijkt van belang. Rond de bloei moet die verhouding boven een bepaalde drempel liggen anders aborteert de bloem of jonge vrucht. De teler kan helaas niets aan die drempel doen; de veredelaar wellicht wel.

Rapport beBestaand uit de volgende onderdelen: 1. Een kasproef, waarin het doel was de productie te verhogen door een combinatie van maatregelen; diffuus glas, verneveling en gewashandelingen 2. Praktijktoepassing en ontwikkeling van een plantmodel dat zetting voorspelt 3. Toetsing van een nieuwe methode om beschikbaarheid van assimilaten voor zetting te meten

Jaarlijks veroorzaken bladluizen schade aan gewassen. Naast zuigschade aan de planten, vervuilen kolonies luizen het gewas en de vruchten. Om dit te voorkomen zijn preventieve en curatieve maatregelen noodzakelijk. De juiste groeiomstandigheden en ontwikkelingskansen voor de biologische bestrijders creëren de voorwaarden. Het is niet voldoende om alleen maar biologische bestrijders in te brengen; natuurlijke vijanden vormen samen met de plaagorganismen een voedselweb waarbinnen allerlei interacties optreden. Dit beïnvloedt het resultaat van de bestrijding. In dit bioKennisbericht vindt u stapsgewijs aandachtspunten en aanwijzingen voor de beheersing van bladluizen in paprika.

De echte meeldauwschimmel Leveillula taurica is al jaren een van de belangrijkste ziekten in paprika. Door grootschalige aantasting van het blad vermindert de fotosynthese. Daardoor veroorzaakt deze ziekte een aanzienlijk productieverlies.

In een afdeling van het Improvement Centre is in 2008 een proef met Paprika uitgevoerd waarbij voor de conditionering van het kasklimaat koele lucht boven het gewas kon worden geblazen. De warmtewisselaars – beschikbaar gesteld en geïnstalleerd door Wilk van der Sande- zijn dicht bij de bodem gemonteerd onder de kasgoot en de lucht wordt door verticale buizen boven het gewas in de kas geblazen, de koeling kon maximaal 400 W/m2 aan warmte uit de kas halen. De beheersing van de temperatuur resulteerde in minder opening van de luchtramen en een CO2 concentratie van gemiddeld iets meer dan 800 ppm, (minimaal 700 en maximaal 1000). Boven de 700 W/m2 instraling werd het scherm gesloten. Geteeld is de cultivar Spider met zaaidatum 1 november en plantdatum 21 december 2007. Als substraat is Maximum kokos gebruikt. In de teelt is bewust gewerkt aan beheersing van de plantbelasting door te snoeien of groen te oogsten als de plantbelasting te hoog werd voor de verwachte lichthoeveelheid in de volgende periode Deze strategie heeft positief gewerkt. De combinatie van conditionering van het kasklimaat en sturing van de plantbelasting heeft geresulteerd in een productie van 30.2 kg rode paprika en 3.3 kg groene en 1,4 kg klasse II. Het gemiddelde vruchtgewicht over de gehele teeltperiode was 183 gram. De grofheid van de vruchten was goed, alleen in de zomer daalde het vruchtgewicht oiv. hoge plantbelasting. Zetting ging in het algemeen spontaan. Wel zagen we dat vruchten die aanvankelijk leken te aborteren, bij voldoende aanbod van assimilaten weer uitgroeiden. Hierdoor kwam ook het lagere vruchtgewicht in de zomer. Bij koeling van bovenaf bleek een voldoende sterke en horizontaal gerichte luchtstroming van de koele lucht nodig te zijn om deze goed over de gehele kas te verdelen. De koele lucht moet goed kunnen mengen met de warme kaslucht om geen ongewenste neerwaartse beweging van koele lucht te krijgen. Tijdens de proef zijn daarom de uitblaas monden boven in de kas aangepast. Na de aanpassing was de temperatuur verdeling in de kas homogener. De productie is nagerekend m.b.v. modellen. Uit die berekeningen komt dat de productie in de eerste helft van de teelt lager is dan het model verwacht en in de tweede helft van de teelt juist hoger is. De periode van verhoogde productie komt overeen met de aanpassingen die zijn gedaan om de verdeling van de koele lucht te verbeteren. De proef heeft laten zien dat een meerproductie door conditionering en bewuste sturing van de plantbelasting te realiseren is in Paprika. Duidelijk is dat de voordelen van een hogere CO2 concentratie in de periode met veel licht pas in de tweede helft van de teelt een productie voordeel oplevert. In de periode maart-half mei zal bij Paprika in een geconditioneerde teelt nog geen productie voordeel zijn te halen

Verticillium-verwelkingsziekte, veroorzaakt door Verticillium dahliae is een toenemend probleem in de biologische teelt van paprika. De problemen met deze ziekte nemen ook toe in (geënte) tomaten. Voortdurend telen van afwisselend paprika en tomaat resulteert in een toenemende ziektedruk in de bodem. De telers hebben beperkte mogelijkheden om gewassen te telen die geen waardplant zijn en de grond te ontsmetten, door stomen. In het verleden zijn goede bestrijdingsresultaten behaald met biologische grondontsmetting

In vier jaar tijd heeft het onderzoek naar wortelknobbelaaltjes voor de biologische teelt van vruchtgewassen een screening van onderstammen opgeleverd. Duidelijk is dat het probleem niet volledig uit te bannen is. Terug brengen van een aantasting met een factor tien is wel haalbaar gebleken

Verticillium-verwelkingsziekte, veroorzaakt door Verticillium dahliae is een toenemend probleem in de biologische teelt van paprika. De problemen met deze ziekte nemen ook toe in (geënte) tomaten. Voortdurend telen van afwisselend paprika en tomaat resulteert in een toenemende ziektedruk in de bodem. De telers hebben beperkte mogelijkheden om gewassen te telen die geen waardplant zijn en de grond te ontsmetten, door stomen. In het verleden zijn goede bestrijdingsresultaten behaald met biologische grondontsmetting

In een afdeling van het Improvement Centre is in 2008 een proef met Paprika uitgevoerd waarbij voor de conditionering van het kasklimaat koele lucht boven het gewas kon worden geblazen. De warmtewisselaars – beschikbaar gesteld en geïnstalleerd door Wilk van der Sande- zijn dicht bij de bodem gemonteerd onder de kasgoot en de lucht wordt door verticale buizen boven het gewas in de kas geblazen, de koeling kon maximaal 400 W/m2 aan warmte uit de kas halen. De beheersing van de temperatuur resulteerde in minder opening van de luchtramen en een CO2 concentratie van gemiddeld iets meer dan 800 ppm, (minimaal 700 en maximaal 1000). Boven de 700 W/m2 instraling werd het scherm gesloten. Geteeld is de cultivar Spider met zaaidatum 1 november en plantdatum 21 december 2007. Als substraat is Maximum kokos gebruikt. In de teelt is bewust gewerkt aan beheersing van de plantbelasting door te snoeien of groen te oogsten als de plantbelasting te hoog werd voor de verwachte lichthoeveelheid in de volgende periode Deze strategie heeft positief gewerkt. De combinatie van conditionering van het kasklimaat en sturing van de plantbelasting heeft geresulteerd in een productie van 30.2 kg rode paprika en 3.3 kg groene en 1,4 kg klasse II. Het gemiddelde vruchtgewicht over de gehele teeltperiode was 183 gram. De grofheid van de vruchten was goed, alleen in de zomer daalde het vruchtgewicht oiv. hoge plantbelasting. Zetting ging in het algemeen spontaan. Wel zagen we dat vruchten die aanvankelijk leken te aborteren, bij voldoende aanbod van assimilaten weer uitgroeiden. Hierdoor kwam ook het lagere vruchtgewicht in de zomer. Bij koeling van bovenaf bleek een voldoende sterke en horizontaal gerichte luchtstroming van de koele lucht nodig te zijn om deze goed over de gehele kas te verdelen. De koele lucht moet goed kunnen mengen met de warme kaslucht om geen ongewenste neerwaartse beweging van koele lucht te krijgen. Tijdens de proef zijn daarom de uitblaas monden boven in de kas aangepast. Na de aanpassing was de temperatuur verdeling in de kas homogener. De productie is nagerekend m.b.v. modellen. Uit die berekeningen komt dat de productie in de eerste helft van de teelt lager is dan het model verwacht en in de tweede helft van de teelt juist hoger is. De periode van verhoogde productie komt overeen met de aanpassingen die zijn gedaan om de verdeling van de koele lucht te verbeteren. De proef heeft laten zien dat een meerproductie door conditionering en bewuste sturing van de plantbelasting te realiseren is in Paprika. Duidelijk is dat de voordelen van een hogere CO2 concentratie in de periode met veel licht pas in de tweede helft van de teelt een productie voordeel oplevert. In de periode maart-half mei zal bij Paprika in een geconditioneerde teelt nog geen productie voordeel zijn te halen

In vier jaar tijd heeft het onderzoek naar wortelknobbelaaltjes voor de biologische teelt van vruchtgewassen een screening van onderstammen opgeleverd. Duidelijk is dat het probleem niet volledig uit te bannen is. Terug brengen van een aantasting met een factor tien is wel haalbaar gebleken