Search

Sarrera: gaur egun asaldura mentalak intzidentzia altua dute gure gizatean, eta frogatu da %75, 18 urte bete aurretik agertzen direla. Asaldura multzo honen inguruko ezjakintasuna handia da nerabeen artean, baita berak dakarren estigma ere. Horregatik, lan honetan, asaldura mentalen nondik norakoak, osasun mentalaren promozioa lortzeko egunerokotasunean egin daitezkeen zenbait ekintza, eta laguntza eskatzearen garrantzia lantzen dira. Hau guztia, Osasun-Hezkuntza (OHEZ) programa bat proposatuz egiten da. Helburua: lan honen helburua Zumaiako Herri Institutuko batxilergoko ikasleei (17-18 urte) asaldura mentalen jakintzetan formatzeko OHEZ programa diseinatzea da. Metodologia: OHEZ progama garatzeko bilaketa bilbliografiko bat egin da datu-base desberdinetan. Horrez gain, web-orri ofizialak eta gidaliburuak zein liburuak kontsultatu dira beharrezko informazioa lortzeko. Hirugarrenik elkarrizketa batzuk egin dira. Plangintza: OHEZ programan, xede-taldeak lortu beharreko helburu espezfiko zein zehatzak planteatu dira, eta haiek erdietsi ditzaten lortu beharreko ezagutza, jarrera eta gaitasunak garatzeko hainbat hezkuntza teknikaz osatutako saioak prestatu dira. Horretarako, landu beharreko gaitegia 10 bloke nagusietan banatu da eta hauek zortzi saiotan landuko dira. Ebaluazioari dagokionez, xede-taldeak programaren amaieran hainbat galdetegi beteko ditu, programaren emaitzak, prozesua bera eta egitura ebaluatzeko. Osasun-agentearentzat, saioetan beteko dituen hainbat errubrika diseinatu dira, bai hezkuntza edukien bai prozesuaren ebaluaziorako, baita egitura eta baliabideak ebaluatzeko programa amaierarako galdetegi bat ere. Ekarpen pertsonala: nerabezaroa eta buru osasuna agerikotasun handiagoa behar duten gaiak dira. Horregatik, nerabeak asaldura mentalen inguruan heziko dituen programa bat diseinatzea izan da xede, normalizazioari bide eginez estigma gutxiagotu, eta horrela laguntza eskatzeko jarrera bat sustatzeko asmoz. Horretarako etengabeko gogoeta kritikoa eta analisi jarrera bultzatu dira, gizarteak inposatuta dituzten ideiak kolokan jarri eta arrazionalki pentsatzera bultzatze asmoz. Programa hau aukeraturiko xede-taldean aplikagarria izan daitekeela uste da, eta etorkizunean hori burutzea proposatzen da, beharrezko hobekuntza eta egokitzapenak eginez

Sarrera: 1. motako diabetes mellitusa gaixotasun kronikoa da, eta kasuak eta prebalentzia ikusita, areagotzen ari da. Nerabezaroan ematen diren aldaketaz gain, gaixotasun hau gaizki kontrolatzeak dakarren konplikazio akutu eta kronikoak gehitu behar zaizkio. Hori dela eta, Osasun Heziketa Programa bat garatzea erabaki da, nerabeen bizi-kalitatea eta ongizatea hobetzeko, erizaintzaren laguntzarekin. Helburua: 1.motako diabetes mellitusa duten nerabeei bideratutako osasun-heziketa programa bat diseinatzea. Metodologia: atal honetan 2 azpiatal deskribatu dira. Batetik, datu-iturriak zeintzuk izan diren adierazi da, hau da, bilaketaren metodologia eta bestetik, programan parte hartuko duten talde dianaren kaptazioa. Plangintza: programa honen helburu pedagogikoa 1. motako diabetes mellitusa pairatzen duten nerabeek bizi-kalitatea hobetzeko eta ongizatea lortzeko behar dituzten jarrerak, ezagutzak eta gaitasunak bereganatzea da. Helburu orokor honetarako, helburu zehatzak formulatu dira. Bost gai ezberdinez osaturiko unitate didaktiko bat proposatu da, bost saioetan metodología eta teknika aktibo desberdinak erabiliz. Programarako aurreikusten diren baliabideak (osasun-agenteak, denborak, lekuak, materialak) ere planteatu dira. Ebaluazioa: osasun heziketa programa ebaluatzeko hainbat tresna diseinatu dira. Horretarako, tresna desberdinak aplikatuz, emaitzen, prozesuaren eta egitura eta errekurtsoen ebaluazioa egingo da informazio kualitatiboa eta kuantitatiboa lortzeko. Ekarpen pertsonala: 1. motako diabetes mellitusa pairatzen duten nerabeen ongizatea eta bizi-kalitatea sustatzeko beharrezkoak ikusten dira osasun heziketa programak eratzea eta martxan jartzea.

Ikerketa lan honetan generoa eta hizkuntza lotzeko ahalegina egin dut, sozializazio sexistak euskararen praktika sozialean duen eragina aztertuz. Pasai Donibane eta Lezoko 13 eta 16 urte bitarteko nerabeekin egindako ikerketa etnografikoa izan da, euren perspektiba erdigunean jarriz. Antropologian ohikoak diren teknikak erabiliz haur eta nerabeen hizkuntza sozializazioan ematen diren prozesuetara hurbilketa egin dut, nerabeen praktiken azterketa eginez eta nerabeen hausnarketetatik abiatuz. Modu horretan ondorioztatu dut, batetik, Pasai Donibane eta Lezoko nerabeen artean euskararen erabileran sexuen araberako ezberdintasuna ematen dela, neskek euskara gehiago erabiltzeko joera dutela berretsiz. Bestetik, hizkuntza erabiltzeko moduetan ezberdintasun argiak ematen direla jaso ahal izan dut. Azken finean, hizkuntza-praktiken inguruan genero perspektibarekin egindako ibilbide etnografiko honen bidez, emakume eta gizonen arteko desberdinkeria azalarazi dela esan daiteke.