Search

AbstractObjective: The aims of this study are to determine the community-based studies on coronary heart disease (CHD) and cerebrovascular disease (CVD) prevalence in Turkey, critical appraisal of methodological appropriateness of these studies, and analyze the yearly trends using the research findings which have comparable data. Methods: The studies in this systematic review were selected by searching MEDLINE, ULAKBIM, Higher Education Thesis databases. The inclusion criteria were; to be 1) conducted in Turkey and 2) community-based, and cross-sectional, 3) providing at least one morbidity (prevalence or incidence) rate of either coronary heart disease or cerebrovascular disease, 4) not to be conducted in hospital or nursing setting. A total of 23 studies were selected for critical evaluation, two researchers evaluated the studies using checklists. Results: According to the regression equations created by using five study data that had the same definition for the diseases, and provided CHD and CVD prevalence by age and sex, the estimated prevalence of CHD in 2008, for above the age of 35 was 10.7% in men, 12.7% in women while in 2012 it was 6.6% in men, 7.0% in women. In 2008, the estimated prevalence of CVD in men over the age 35 was 1.6%, 2.0% in women, while it was 1.3 in men and women in 2012, respectively. Conclusions: Most of the studies examining cardiovascular disease epidemiology in Turkey are either regional or do not provide comparable data as an appropriate method has not been used. Further studies should be nationwide, represent all regions, provide comparable data, and be conducted using valid diagnostic methods.Key Words: Prevalence, frequency, trend, coronary heart disease, cerebrovascular disease.

Özet Amaç: Bu çalışmada amaç, KKH riski olup Toplum Tabanlı Sigara Bırakma Merkezi’ne davet edilenlerin başvurusuna etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Yöntem: Balçova’da yaşayan 30 yaş üzeri kişilerin KKH risk durumlarının belirlendiği ve buna yönelik girişimlerin planlandığı Balçova’nın Kalbi(BAK) projesi kapsamında 2008 yılında yapılan durum saptama çalışmasında belirlenen Framingham risk düzeylerine göre KKH riski orta ve yüksek düzeyde riski olup sigara içen kişiler (1390 kişi) veri tabanından seçilmiştir. Projede eğitimli yedi kişiden oluşan Toplum Sağlığı Destek Grubu (TSDG) hedef gruba ev ziyaretleri ya da telefonla ulaşarak projeye katılmaları için merkeze davet etmişlerdir. Sigara Bırakma Merkezi’nde tüm hizmetler ücretsiz olarak sunulmuştur. Araştırmanın bağımlı değişkeni, Sigara Bırakma Merkezi’ne başvuru durumudur. Bağımsız değişkenleri ise yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, medeni durum, sosyal güvence durumu, düzenli sigara içmeye başlama yaşı, günlük içilen sigara sayısı, sigara bırakmayı deneme, sigara bırakmayı düşünme, sigara bırakma hizmeti almak istemedir. Bulgular: Hedef grup olan 1390 kişiden %49’una(681) evinde ulaşılmıştır. Sigara Bırakma Merkezi’ne davet edilip randevu alan 444 kişiden %68.2’si başvurmuş, randevu almadığı halde başvuran 28 kişi de izleme alınmışlardır(n=330). Hedef grubun başvurusunu yaş, cinsiyet, medeni durum, öğrenim durumu, sosyal güvence durumu anlamlı olarak etkilememektedir. Sigarayı bırakmayı düşünenlerde, daha önce bırakmayı deneyenlerde ve sigara bırakma hizmeti almak isteyenlerde merkeze başvuru anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Toplum tabanlı olarak çalışmaya başlayan, KKH riski orta ve üzerinde olan kişilerin davet edilerek, ücretsiz hizmet sunulan bir sigara bırakma merkezinde davete yanıt verme düşüktür. Sigara bırakmada, KKH riski olanlarda bile, bireyin bu konudaki isteği hizmete ulaşmada önemli bir etkendir. Anahtar Kelimeler: Sigarayı bırakma programı, koroner kalp hastalığı. The factors that affect registration at a community-based cigarette cessation center of persons at risk of coronary heart disease Abstract Objective: The aim was to evaluate the factors that affect attendance at a community based smoking cessation center by people who are at risk of coronary heart disease.Method: The study population was drawn from/ obtained from the database of the Balçova Heart Study, and included those who were older than 30 years and had been assessed for their CHD risk status in a survey in 2008. Smokers, who are at medium or high risk according to the Framingham risk score, were selected (1390 people). Seven young people were trained as a Community Health Support Group in the project and they were invited the target the study-group by visiting homes or by telephone. Services in the smoking cessation center were free of charge. The dependent variable of the study was attendance at the smoking cessation center. Independent variables were; socio-demographic variables, age when starting to smoke, number of cigarettes per day, attempts at cessation, considering cessation, willingness to participate in a smoking cessation service. Results: Forty nine percent of the target group was reached at their homes. Among the people who made an appointment (n=444), 68.2% had attended. The attenders and non-attenders from the target group did not differ statistically in age, gender, marital status, educational level or social security type. The people who had considered or attempted to quit or who wanted a support service in the baseline survey attended significantly more than the ones who had not. Conclusion: Less than one in three people with medium and high CHD risk and who were advised to attend, to a service provided free of charge. Willingness to quit is an important factor for attending the center, even in the high risk individuals. Key Words: Smoking cessation programs , coronary heart disease.

Amaç: Sigara içme sıklığı ile ilgili epidemiyolojik bilgi en uygun girişimin belirlenmesi ya da girişimin etkinliğinin değerlendirilmesi için önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de erişkinlerde sigara içme sıklığı konusunda yapılan araştırmaların eleştirel değerlendirmesini yapmak ve seçilmiş bazı çalışmaların sonuçlarına dayanarak Türkiye’de 2015 yılı için beklenen sigara içme sıklığını hesaplamaktır. Yöntem: Bu sistematik derlemede çalışmalar, uluslararası ve ulusal elektronik veri tabanlarından taranmıştır. Medline’da ‘smoking’ ‘prevalence’ ve ‘Turkey’ anahtar sözcükleriyle ulaşılan 690 çalışmadan yedisinin ULAKBİM’deki 86 çalışmadan yedisin, YÖK tez veritabanındaki 78 çalışmadan ikisinin sigara verisinin olduğu saptanmıştır. Tezler, kongre bildirileri, halk sağlığı ve göğüs hastalıkları dernek web siteleri, bazı makalelerin kaynak listeleri elle taranmış, uzmanlara danışılmış, ulusal araştırma raporları incelenmiştir. Toplam 31 çalışma değerlendirilmiştir.Çalışmalardan kriterlere uygun olan dördünün verisi kullanılarak doğrusal regresyon eşitlikleri oluşturulmuş ve 2015 yılı için beklenen sigara içme sıklıkları hesaplanmıştır. Bulgular: Türkiye’de sigara içme sıklığını belirlemeye yönelik ilk çalışmalar 1988, 1993’te yapılmış, en son 2010 TURDEP II verisine ulaşılmıştır. İncelenen çalışmaların örnek büyüklükleri 246 ile 26546 arasında değişmektedir. Araştırmaların beşi sadece kadınları kapsamaktadır. Araştırmalarda sigara içme için farklı tanımlamalar kullanılmıştır. Değerlendirmeye alınan 1988–2010 yılları arasında yapılmış olan 31 çalışmada sigara içme sıklığı erkeklerde %27.5–63.8, kadınlarda %8.4–27.8 arasında değişmektedir. Türkiye’de sigara içme sıklığı 1997 yılından 2010 yılına kadar erkeklerde yılda %1.33 azalırken, kadınlarda ise değişmemiştir. Türkiye’de 1997–2010 arası gözlenen eğilim devam ederse 2015 yılında 25 yaş üzeri erkeklerde sigara içme sıklığının %18.8 (%95GA: 11.2–26.3), kadınlarda %9.06 (%95GA: 9.03–9.09) olması beklenebilir. Sonuç: Türkiye’de toplumda sigara içme sıklığını belirlemeye yönelik çalışmaların daha çok bölgesel yapıldığı ve sigara içme tanımının ortak olmadığı görülmüştür. Sigara içmenin epidemiyolojik özelliklerinin yıllar içindeki değişimini değerlendirmek için ulusal boyutta, karşılaştırılabilir yöntemlere dayanan ve belli aralarla tekrarlanan çalışmalara gereksinim vardır. Var olan çalışmalara göre sigara içme sıklığının erkeklerde azalma eğiliminde olduğu dikkati çekmektedir. Anahtar Kelimeler: Sigara içme sıklığı, sistematik derleme, regresyon Anahtar Kelimeler: Sigara içme sıklığı, sistematik derleme, regresyonHow has the prevalence of smoking changed in Turkey? Abstract Objective: Epidemiological data on the prevalence and determinants of smoking are important for determining the most suitable intervention methods and for evaluating the effectiveness of these interventions. The aim of this study was to identify and appraise studies on smoking prevalence in order to determine the trends and make projections for the year 2015 in Turkey. Method: In this systematic review, cross-sectional studies or surveys on smoking prevalence were searched from national and international electronic databases using the keywords “smoking or tobacco”, “prevalence” and “Turkey” without a time limit (n=690). Seven out of 86 studies from the ULAKBIM database and two of 78 studies from the YOK thesis database had data on smoking. Additionally, theses and congress presentations, Websites of the Turkish Society of Public Health Specialists and the Turkish Thoracic Society and reference lists of articles were manually searched. Experts were consulted; National research reports were also evaluated. In total 31 studies were assessed. Four national studies were chosen for linear regression analysis to predict smoking prevalence in 2015. Results: The earliest studies on the prevalence of smoking in Turkey were conducted in 1988 and in 1993; and the latest was conducted in 2010. - Samples sizes ranged between 246 and 26546. Smoking prevalence ranged from 27.5% to 63.8% in men and 8.4% to 27.8% in women in 31 studies. Smoking prevalence in men over 25 years of age decreased 1.33 % annually between 1997-- 2010, in women prevalences did not change. If the same linear trend goes on, then the expected smoking prevalence would be 18.8% (95%CI: 11.2-26.3) in men and 9.06%( 95%CI: 9.03-9.09) in women aged over 25 in 2015. Conclusion: In Turkey, the number of national studies on the epidemiology of smoking are limited. Smoking prevalence has been declining especially in men in Turkey. Recent tobacco control strategies may sustain or even accelerate this trend. However good quality, nationally representative, periodic epidemiologic research with comparable methods on the extent and determinants of smoking should be supported. Key Words: Smoking prevalence, systematic review, regression, Turkey