Search

Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις στην παγκόσμια εκπαιδευτική κοινότητα. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανάπτυξη και εφαρμογή ενός πρωτότυπου μουσικού εκπαιδευτικού προγράμματος για την αντιμετώπιση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στο πρώτο μέρος γίνεται μία επισκόπηση προγραμμάτων ενημέρωσης και αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού που έχουν πραγματοποιηθεί σε διάφορες χώρες και διερευνώνται τρόποι με τους οποίους οι τέχνες και ιδιαίτερα η μουσική μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη του προβλήματος. Λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα που προέκυψαν μέσα από τις σχετικές έρευνες, διαμορφώθηκε ένα μουσικοπαιδαγωγικό πρόγραμμα αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού που πραγματοποιήθηκε σε ομάδα μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το δείγμα της έρευνας ήταν μία ομάδα επτά μαθητών της Γ΄ τάξης γυμνασίου ενός σχολείου της περιφέρειας των Ιονίων Νήσων. Όλοι οι μαθητές συμμετείχαν εθελοντικά με τη συγκατάθεση των γονέων/κηδεμόνων τους. Το πρόγραμμα διάρκειας έξι εβδομάδων υλοποιήθηκε διαδικτυακά, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά τη διάρκεια της πανδημίας (Covid-19). Στόχος του ήταν να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές σε σχέση με τον σχολικό εκφοβισμό. Το μουσικό βίντεο χρησιμοποιήθηκε ως κύριο εκπαιδευτικό εργαλείο για τη διαμόρφωση των μαθημάτων. Οι συζητήσεις πριν και μετά την προβολή των μουσικών βίντεο καταγράφηκαν και αναλύθηκαν με τη μέθοδο της θεματικής ανάλυσης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι μαθητές κατανόησαν το φαινόμενο του εκφοβισμού και τις πιθανές διαστάσεις του, σχολίασαν συμπεριφορές και χαρακτηριστικά του φαινομένου και βρήκαν πιθανές λύσεις διαχείρισης περιστατικών εκφοβισμού. Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα με κεντρικό άξονα το μουσικό βίντεο αναδεικνύει την ανάγκη προώθησης της ελεύθερης έκφρασης των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέσα από οικεία σε αυτούς οπτικοακουστικά μέσα με στόχο τη μείωση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού., The phenomenon of school bullying has received great attention in the global educational world, as it is still considered one of the biggest challenges that school children need to overcome today. As the literature indicates, many anti-bullying school programs focus on informing students about the phenomenon and helping them develop social and emotional skills as a means of preventing and limiting violence among members of the school community. The purpose of this study was to develop a music education program for the prevention of the phenomenon of school bullying in secondary education. In the first part, a literature review was conducted on anti-bullying educational programs in order to explore ways in which the arts and music in particular may help the educational community to deal with the problem. Taking into account the critical evaluation of previously implemented bullying prevention and intervention programs, principles and key elements for the implementation of such efforts have emerged. Therefore, an original music education program was developed and implemented by the researchers. The aim of the program was to raise students’ awareness about school bullying. The sample was a group of seven students, classmates from a class of middle school (Gymnasio) Year 3, within the region of the Ionian Islands. All students participated voluntarily, after parental consent. The program lasted for six weeks and was implemented virtually, due to the restrictions of the pandemic (Covid-19). The program was developed around two pre-selected music videos that dealt with the bullying problem. The aim of the program was to inform students about school bullying and help them build socio-emotional skills in relation to self-resilience towards the phenomenon. All conversations through the six-week educational program were recorded, transcribed and analyzed thematically. Results indicate that students reached a deeper understanding of the bullying phenomenon, recognized many characteristics and dimensions of the problem, and gave possible solutions to possible situations. Using the music video as an educational tool helped students gain familiarity with the phenomenon and gave them the opportunity to develop bullying management skills. This educational program, based on two music videos, highlights the need to promote students’ free expression in order to reduce the bullying phenomenon in schools. It also shows that students of secondary education in particular need opportunities within the school environment to express themselves musically and aesthetically, to develop strong peer bonds and good social skills. Moreover, they need to be given a safe space with the presence of their teachers to explore, discuss and improve their self-resilience skills so as to develop a critical stance towards the phenomenon.

Στo άρθρο αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα ποιοτικής έρευνας σχετικά με τη συμβολή του ρόλου του Υποδιευθυντή στη διοίκηση της σχολικής μονάδας στο σύγχρονο Ελληνικό Γυμνάσιο και Γενικό Λύκειο, υπό το πρίσμα των αρμοδιοτήτων που του αποδίδονται από τον νόμο και των επιπλέον που τελικά αναλαμβάνει. Η έρευνα έδωσε τη δυνατότητα να ακουστεί η φωνή της υποδιεύθυνσης και να αποκαλυφτεί ο πλούτος των εμπειριών και των προκλήσεων των υποδιευθυντών. Τα πολλά και σημαντικά καθήκοντα και οι διευρυμένες αρμοδιότητες στα σχολικά δρώμενα, καθιστούν τον Υποδιευθυντή σημαντικό παράγοντα της αποτελεσματικής διοίκησης μιας σχολικής μονάδας. Ο ρόλος του δεν είναι απλά γραφειοκρατικός και διεκπεραιωτικός, αλλά ηγετικός, όταν με την ανάληψη πρωτοβουλιών, μπορεί να στηρίξει ουσιαστικά την ηγεσία ενός σχολείου. Μέσα από την έρευνα, σκιαγραφείται, επίσης, η επαγγελματική ταυτότητα του Υποδιευθυντή, χωρίς ανάλογο στην ελληνική βιβλιογραφία, αφενός μέσα από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του αλλά και του τρόπου µε τον οποίο οι υποδιευθυντές νοηματοδοτούν το ρόλο τους, και αφετέρου μέσα από τους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την άσκηση του διοικητικού του έργου. Η έρευνα προχωράει σε ερμηνείες με όρους αυτοπροσδιορισμού σε σχέση με τα παραπάνω στοιχεία και αναδεικνύει τέσσερις όψεις της επαγγελματικής ταυτότητας του Υποδιευθυντή: α) το διοικητικό στέλεχος β) ο παιδαγωγός γ) ο ειδικός στις ανθρώπινες σχέσεις και δ) ο εκκολαπτόμενος ηγέτης. Κατανοώντας τους ιδιαίτερους όρους συγκρότησης της κάθε επαγγελματικής ταυτότητας, διαπιστώνουμε ότι ο Υποδιευθυντής είναι βασικό διοικητικό στέλεχος της εκπαίδευσης, με ιδιαίτερες δεξιότητες και επιτελικά χαρακτηριστικά κι επομένως η ανάδειξη της σπουδαιότητας του ρόλου του είναι επιβεβλημένη., In this paper, we present the results of qualitative research on the role, duties, responsibilities and professional identity of assistant principals in the Greek secondary educational system. Prior research on assistant principalship have noted that the assistant principal can provide valuable preparation for principals, as they serve important leadership roles in schools by supporting both the principals themselves and the teachers. However, since these prior research papers there have been many important changes in schools and school leadership, including increased attention on how the assistant principal can advance equity for students and educators. Yet, policymakers, practitioners, and researchers have not reached a consensus about what the role of the assistant principal should entail, what policies should guide the development of the role, how to evaluate and support assistant principals, and how to prepare them for success as principals. Through this qualitative research, we sought to enable assistant principals’ voices to be heard and the richness of their experiences to be revealed. Using semi-structured interviews with a sample of 8 secondary school vice-principals, we sought to reveal their professional identity. First, we outlined their personality traits, the factors that seem to affect the exercise of their role, the conflicting issues they encounter in their daily work and their personal aspirations. Then, we extrapolated their professional identity. As a result of the in-depth analysis of their narratives, four aspects of their professional identity were highlighted: a) the manager expert, b) the pedagogical expert, c) the human relations expert, and d) the budding leader. Understanding the special conditions for the formation of each professional identity, we conclude that assistant principals are key players in Greek secondary schools, having special skills and characteristics. The importance of their role, therefore, needs to be acknowledged and be further supported by the state through mandated professional development programs and clear guidelines about their place within the school community.

Η περιβαλλοντική εκπαίδευση (Π.Ε.) έχει εισαχθεί στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από το 1991. Λειτουργεί με τη πραγματοποίηση προγραμμάτων στα οποία η συμμετοχή τόσο των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών είναι εθελοντική. Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται τα ευρήματα ποιοτικής έρευνας, η οποία μελέτησε τις ιδιαίτερες λογικές που κινητοποιούν εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να συμμετάσχουν σε προγράμματα Π. Ε. Σε αντίθεση με έρευνες ανίχνευσης κινήτρων, που εστιάζουν κάθε φορά σε συγκεκριμένους μεμονωμένους παράγοντες, οι οποίοι εμφανίζονται να ωθούν το άτομο για την ανάληψη της μιας ή της άλλης δράσης, στην παρούσα έρευνα υιοθετήθηκε μια ολιστική προσέγγιση της κινητοποίησης προς δράση (της ανάληψης πρωτοβουλίας στο πλαίσιο περιβαλλοντικών προγραμμάτων), η οποία θέτει στο επίκεντρο την προβληματική της ταυτότητας. Για τις ανάγκες της έρευνας διενεργήθηκαν 14 ημι-δομημένες συνεντεύξεις με εκπαιδευτικούς, οι οποίοι υπηρετούν σε τέσσερα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης νομού της Κρήτης και έχουν οργανώσει προγράμματα Π.Ε. Από τη (θεματική) ανάλυση του υλικού προέκυψε μια τυπολογία διαφορετικών λογικών συμμετοχής των εκπαιδευτικών στα προγράμματα αυτά. Η διαφοροποίηση των λογικών αυτών εδράζεται στους διαφορετικούς τρόπους εγκιβωτισμού τους στο πλαίσιο των διαμορφούμενων επαγγελματικών ταυτοτήτων. Η έρευνα κατέδειξε, επίσης, ότι η σχέση μεταξύ της διαδικασίας διαμόρφωσης της επαγγελματικής ταυτότητας των εκπαιδευτικών και της συμμετοχής τους σε προγράμματα Π.Ε. είναι αμφίδρομη.