Search

Celem artykułu jest przedstawienie heurystycznej wartości zastosowania aplikacji Google Earth Pro w etnohistorycznych badaniach dynamiki krajobrazu. Autor zaprojektował eksperyment kartograficzny, który śledzi zmiany krajobrazowe, lokalizując na współczesnej fotografii satelitarnej obiekty, które odnoszą się do przeszłości. Obrazy anachroniczne składają się z dwóch warstw: historycznej mapy i zdjęcia satelitarnego z dokładnie tego samego miejsca. Metodą tą autor zbadał dynamikę poniemieckiego krajobrazu wiejskiego w centralnej Polsce.

Celem artykułu jest analiza socjokulturowych aspektów mapy oraz pragmatyki tworzenia, wprowadzania do obiegu, użytkowania, także społecznego modyfikowania. Spektrum takich aktywności obejmuje zarówno działania profesjonalne, jak i wernakularne, kompetencje twórcze i odbiorcze. Mapa jest definiowana jako fakt kulturowy, który podlega na wielu poziomach zmiennym historycznie i geograficznie uwarunkowaniom. W artykule wskazano na proces demo- kratyzacji mapy oraz na jej funkcje: propagandowe, perswazyjne, rewindykacyjne, kompensacyjne, emocjonalne i autobiograficzne.

Niniejszy tekst prezentuje założenia i efekty etnograficznego projektu badawczego – Mapa Obrzędowa Górnego Śląska – zrealizowanego przez Regionalny Instytut Kultury w Katowicach (obecnie Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego). W artykule odnajdziemy informacje dotyczące wirtualnej mapy, na której umieszczono ponad 370 wpisów ilustrujących obrzędy i zwyczaje na historycznej ziemi górnośląskiej. Dalej mowa jest o charakterystyce, specyfice i istotności podjętych badań oraz ich wynikach. Opracowanie kończy się opisem kilku praktyk kulturowych zarejestrowanych w ramach badań (które znane do tej pory były głownie w lokalnych społecznościach) oraz przykładem przeobrażenia przebiegu uroczystości Bożego Ciała w czasach pandemii.

Tradycja i praktyka zarówno stricte kartograficznego odwzorowania realiów, jak i opracowa- nych na gruncie nauk humanistycznych i społecznych technik odzwierciedlania topografii sytu- ują mapę w centrum dyskursu. W niniejszych rozważaniach potraktowano mapę jako pojemną optykę interpretacyjną rozciągającą się od obiektywnego rzutowania sytuacji przestrzennej na płaszczyznę wedle określonych reguł do krytycznej narracji humanistycznej, wręcz zakładającej nieobojętność recepcji i dokumentowania. Mapa jako optyka oscyluje między obiektywizującą diagnozą kartometryczną a personalizującą konstatacją intencjonalną. W obydwu scenariuszach chodzi o dotarcie do prawdy (prawdopodobieństwa), do odnotowania zmian gradientu cech, do stwierdzenia różnic i podobieństw. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku ważne staje się wyrażenie regularności oraz idiomatyczności świata. Refleksję nad mapowaniem czysto kartograficznym (zmierzającym ku klasyfikacji) i humanistycznym (zwróconym raczej ku kon- ceptualizacji i problematyzacji) rozpisano jako próbę odpowiedzi na trzy pytania: po co? jak / w jaki sposób? kto / dla kogo? Jednym z wniosków jest stwierdzenie, że mapa stanowi dla człowieka istotne medium epistemologiczne i świadectwo ontologiczne.

W Warszawie brakuje jednej generalnej mapy środków transportu publicznego o łatwo rozpoznawalnej formie graficznej. Prezentujący podejście kulturoznawcze i historyczno-kulturowe artykuł służy przyjrzeniu się współczesnym substytutom takiego schematu, jak również zawiera analizę dwóch dwudziestowiecznych przypadków publicznego wykorzystania planów miasta jako map sieci komunikacji zbiorczej. Ponieważ, jak dowodzi autor, są to praktyki chwalenia się sukcesami w modernizacji stolicy, a zarazem ukrywające mankamenty i kompleksy (zwłaszcza brak kilku linii metra), ich analiza tworzy pretekst do refleksji nad przestrzennym i infrastrukturalnym rozwojem miasta, m.in. w kontekście dziedzictwa modernizmu i zapoznanej krytyki transportu spalinowego w Karcie Ateńskiej.

Celem artykułu jest ukazanie związku pomiędzy mapą a ideologią, a dokładniej tego, w jaki sposób za pomocą map reprodukowana jest tożsamość narodowa we współczesnej japońskiej kulturze popularnej. Na wybranych przypadkach i ilustracjach, pochodzących z komiksu Nihon no rekishi nenpyō jiten [Chronologiczna encyklopedia historii Japonii], wykażę, w jaki sposób wykorzystuje się do tego procesu wiadomości o kształcie i liczbie wysp należących Japonii. Wybór komiksu uzasadniony był faktem, że nie jest on katalogiem map Japonii, lecz popularnym wprowadzeniem do historii tego kraju. W celu uporządkowania wywodu, treść artykułu podzielony jest na dwie części. Pierwsza z nich to wprowadzenie do, nieobecnego w polskiej literaturze, wątku japońskiej kartografii i związanych z nią treści ideologicznych, druga zaś zawiera analizę konkretnych przykładów idei narodowych zawartych w komiksie Nihon no rekishi nenpyō jiten.

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)

Copyright of Łódzkie Studia Etnograficzne is the property of Polish Ethnological Society / Polskie Towarzystwo Ludoznawcze and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)