Search

Abbâsîler, Emevî devletinin yıkılmasından sonra İslam devletinin yönetimini ve hilafet makamını beş asırdan fazla elinde tutan büyük hanedan devletlerinden biridir. Emevî darp sistemini devam ettiren Abbâsîlerde ilk sikke devletin kurucusu Ebû’l Abbas Seffâh (750–754) zamanında bastırılmıştır. Abbasi döneminde altın dinar, gümüş dirhem ve bakır fels kesimi devam etmiştir. Abbâsî halifelerinin devlet yönetimindeki güçlerini kaybedip, yalnızca dini lider olarak Bağdat’ta yaşamaya başlamalarından sonra, hemen hemen hiçbir halife sikke bastırmamıştır. Bundan dolayı Abbasi sikkelerinin, İslâmî sikkeler içerisinde 200 yıllık bir kullanım süreci vardır. Yazı içerikleri ve kompozisyon özellikleri bakımından farklı uygulamaların görüldüğü bu dönem sikkeleri yazı ve kompozisyon ilişkisi bakımından değerlendirilerek bilim dünyasına tanıtılacaktır. Çalışmanın amacı Abbasi sikkelerinin okunuşu, yazı içerikleri, kompozisyon içindeki yerleri, ikonografik yorumları ve Sanat Tarihi çerçevesinde bilimsel değerlendirmelerini ortaya koymaktır

Şiir ait olduğu dönemde şekillenen sosyal, siyasal ve dinsel olguları yansıtan çok önemli bir belgedir. Bundan dolayıdır ki belli bir dönemde bir ekole ait şiirler her zaman birinci elden kaynak olarak kabul edilmiştir. Günümüzde gazetecilerin gazeteleri yoluyla görüşlerinin propagandasını ve karşı görüşlerin de antipropagandasını yaparak üstlendikleri rolün bir benzerini şairler klasik dönemlerde şiirleri yoluyla üstlenmişlerdir. Mezhebî şiirler edebiyat ve mezhep araştırmacıları için önem taşırlar. Zira bu şiirler mezheplerin ilkelerini ve önderlerini, yandaşlarıyla diğer mezheplerin yandaşları arasında meydana gelen mücadeleleri ve mezhebî kavramları açıkça yansıtan tarihî belgelerdir. Biz bu makalede,Mu‘tezilî şâirleri ve oların mezhebî şiirlerini bu münasebetle tespit etmeye çalıştık