Search

Retrorabaty (inaczej: rabaty retrospektywne, retroaktywne, rabaty z mocą wsteczną) są jednym z częściej spotykanych instrumentów polityki sprzedaży, który – zwłaszcza w ostatnim czasie – przyciąga uwagę organów antymonopolowych. Wobec różnorodności stosowanych przez przedsiębiorców modeli rabatowych oraz niejednoznaczności wpływu tego rodzaju upustów na stan konkurencji na rynku, dopuszczalność i warunki stosowania retrorabatów od lat są przedmiotem dyskusji na gruncie przepisów antymonopolowych, a w obecnym stanie prawnym – również regulacji mających na celu przeciwdziałanie nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Celem niniejszego artykułu jest nakreślenie ram prawnych i tła ekonomicznego dla oceny przedmiotowego rodzaju systemu rabatowego oraz analiza głównych czynników ryzyka, wynikających z dotychczasowego stanowiska organów antymonopolowych – Komisji Europejskiej oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – i orzecznictwa.

„Rynek właściwy” stanowi jedno z kluczowych pojęć prawa konkurencji, a jego wyznaczanie jest podstawowym elementem każdego postępowania antymonopolowego zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym oraz narzędziem pozwalającym przedsiębiorcom na ocenę pozycji rynkowej na potrzeby identyfikacji potencjalnych rodzajów ryzyka związanych z wdrażanymi działaniami operacyjnymi. Jednym z instrumentów służącym zapewnieniu spójności w zakresie definiowania rynku właściwego w praktyce organów antymonopolowych jest obwieszczenie Komisji Europejskiej w sprawie definicji rynku właściwego do celu wspólnotowego prawa konkurencji. Celem niniejszego artykułu jest ocena jego adekwatności w kontekście stosowania prawa antymonopolowego odnośnie do przedsiębiorców prowadzących działalność w sektorze farmaceutycznym. Praca obejmuje omówienie charakteru prawnego i znaczenia ww. obwieszczenia, zwięzłe omówienie jego treści pod kątem wytycznych w sprawie wyznaczania rynku właściwego w aspekcie produktowym i geograficznym. Na podstawie charakterystyki sektora farmaceutycznego – jego struktury podmiotowej i przedmiotowej oraz głównych czynników kształtujących konkurencję na rynkach farmaceutycznych – przeanalizowano czy wskazówki ujęte przez Komisję Europejską w przywołanym obwieszczeniu pozostają w tym zakresie adekwatne i aktualne, na jakich kryteriach na potrzeby własnych, wewnętrznych analiz powinni opierać się przedsiębiorcy prowadzący działalność w sektorze farmaceutycznym oraz jakie są ewentualne pożądane zmiany omawianego soft law w celu jego dostosowania do specyfi cznych realiów rynkowych.