Search

Çalışmanın amacı tedarikçi seçim kriterlerinin nihai ürün kalitesi üzerindeki görünen ve görünmeyen etkilerini ortaya çıkarmaktır. Tedarikçi özelliklerinin nihai ürün kalitesine etkisini ortaya koyan bir model oluşturabilmek için çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren kurumlara 52 adet ifade içeren bir anket uygulanmıştır. Elde edilen verilere açıklayıcı faktör analizi uygulanmış ve tedarikçi seçiminde en çok dikkat edilen altı adet faktör elde edilmiştir. İlgili faktörlerin nihai ürün kalitesi üzerindeki etkilerinin belirlenebilmesi için bir yapısal eşitlik modeli önerilmiştir. Uyum indeksleri incelendiğinde önerilmiş olan modelin uygun bir model olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlara göre tedarikçi seçim kriterlerinden tedarikçi kalitesi ve teslimat kriterleri nihai ürün kalitesine direkt olarak etki etmektedir. Bununla beraber fiyatlandırma politikası ile tedarikçinin iş birliğine yatkınlığı ve sorumluluğu kriterleri de nihai ürün kalitesine dolaylı yoldan etki etmektedir. Bu şekilde nihai ürün kalitesinin tedarikçi firmanın seçiminden itibaren etki altında kaldığını analizlerle kanıtlanmıştır. Ayrıca bu çalışma literatürde ayrı olarak ele alınan tedarikçi seçimi, nihai ürün kalitesi ve yapısal eşitlik modellemesi konularını bir araya getirmesi bakımından katkı sağlamaktadır.

Bu araştırmada beden eğitimi öğretmenlerinin görüşlerine göre okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışları ile algılanan okul etkililiği arasındaki ilişkide işbirlikçi iklimin aracı rolü yapısal eşitlik modellemesiyle incelenmiştir. 2022-2023 eğitim ve öğretim yılında Batman ilinde görev yapan 402 beden eğitimi öğretmeni araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmada evrenin tamamına (n=402) ulaşılması hedeflenmiş ve bu nedenle de örneklem seçim yoluna gidilmemiştir. Beden eğitimi öğretmenlerinin 272’i araştırmaya katılmış olup öğretmenlerin geri dönüş oranı %67,66’dır. Araştırmada veri analizinde SPSS (25) ve AMOS Graphics (24) olmak üzere iki farklı programdan yararlanılmıştır. Betimsel istatistikler, değişkenler arası karşılıklı ilişkiler ve güvenirlik analizleri SPSS (25) programı ile veri toplama araçlarının geçerliliği (DFA), ölçüm modelinin test edilmesi ve yapısal eşitlik analizleri ise AMOS Graphics (24) programı aracılığı ile yürütülmüştür. Öğretmenlerin görüşlerinin saptanmasında ölçme araçlarından alınan puanların aritmetik ortalama (X̄) ve standart sapma (SS) değerleri incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışlarına, işbirlikçi iklime ve algılanan okul etkililiğine yönelik görüşlerinin katılıyorum düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen görüşlerine göre okullarda paylaşılan öğretimsel liderliğinin uygulandığı, işbirlikçi bir iklimin hâkim ve etkililik düzeyinin nispeten yüksek olduğu ifade edilebilir. Araştırmada yer alan değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışları ile algılanan okul etkililiği arasında; okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışları ile işbirlikçi iklim arasında ve algılanan okul etkililiği ile işbirlikçi iklim arasında pozitif yönlü, istatistiksel olarak anlamlı ve yüksek düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Araştırmada yer alan hipotezleri test etmek için ise yapısal eşitlik modelinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışları, işbirlikçi iklimi ve algılanan okul etkililiğini anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Ancak işbirlikçi iklimin algılanan okul etkililiğine olan etkisi istatistiksel olarak anlamlı değildir. Model sonuçlarına göre okul müdürlerinin paylaşılan öğretimsel liderlik davranışlarının, algılanan okul etkililiği üzerindeki etkisinde işbirlikçi iklimin aracı rolü istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Elde edilen bulgular alanyazın bağlamında tartışılmış, uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik öneriler geliştirilmiştir., In this study, the mediator role of collaborative climate between shared instructional leadership behaviors and perceived school effectiveness based on school principals’ views according to physical education teachers was examined by structural equation modeling. The universe of the research compose of 402 physical education teachers working in Batman in the 2022-2023 academic year. Researcher, aimed to reach whole population (n=402) and therefore, no sampling method was used. In this context, 272 physical education teachers accepted to participate in the research and the return rate of the teachers was 67.66%. In the research, SPSS (25) and AMOS Graphics (24), were used to analyze the data. Descriptive statistics, relationships between variables and reliability analysis were conducted using SPSS (25), whereas, validity of data collection tools (DFA), testing of measurement model and structural equation analysis were carried out by AMOS Graphics (24) program. To determine the opinions of the teachers, the arithmetic mean (X̄) and standard deviation (SD) values obtained from the measurement tools were examined. Based on the findings obtained; It has been figured out that teachers’ views on shared instructional leadership behaviors, collaborative climate and perceived school effectiveness of school principals are at the level of “agree”. Additionally, according to teachers' opinions, it can be stated that shared instructional leadership is applied in schools, a collaborative climate observed and the level of effectiveness is relatively high. Correlation analysis conducted to figure out relationships between variables. According to the findings; positive, statistically significant and high level of correlation was found between shared instructional leadership behaviors and perceived school effectiveness, shared instructional leadership behaviors and collaborative climate, and perceived school effectiveness and collaborative climate of school principles. SEM was used to test the hypotheses in the research. According to the results; shared instructional leadership behaviors of school principals affect the collaborative climate and perceived school effectiveness significantly. However, the effect of collaborative climate on perceived school effectiveness is not statistically significant. According to the model results, the mediating role of the collaborative climate in the effect of school principals’ shared instructional leadership behaviors on perceived school effectiveness was found to be statistically significant. The findings were discussed in the context of the literature, and suggestions were developed for practitioners and researchers.

In recent years, with the increase in average life expectancy the elderly population has increased in the world and in our country and this has increased the demand for health, social security and care services for elderly individuals. Nursing Home-Nursing Home Elderly Care and Rehabilitation Centers, which have an important role in meeting the requirements of care services, are a service provider established to provide them a peaceful environment, to protect them, to provide them with shelter, nutrition, social, psychological and health care needs. In this study, it is aimed to determine the important factors that affect the service quality of the Nursing Home-Nursing Home Elderly Care and Rehabilitation Centers. For this purpose, Structural Equation Modeling was used and a survey consisting of two parts was applied to elderly individuals. The first part of the survey contains 11 demographic questions and the second part includes 23 items measuring service quality. The data of the study were collected from 230 elderly individuals The most important factors of elderly individuals are enthusiasm and confidence; the least important factor is physical properties., Son yıllarda ortalama yaşam süresinin uzamasına paralel olarak dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfus artmış bu durum yaşlı bireylere yönelik sağlık, sosyal güvenlik ve bakım hizmetlerine olan ihtiyaçların da artmasını sağlamıştır. Özellikle bakım hizmetlerine yönelik ihtiyaçların karşılanmasında önemli bir rol oynayan Huzurevi-Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri, yaşlı bireylere huzurlu bir ortam sağlayarak onları korumak, barınma, beslenme, sosyal, psikolojik ve sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş yatılı hizmet kuruluşlarıdır.Yapılan çalışmada yaşlı bireyler açısından Huzurevi-Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerinin hizmet kalitesinde etkili olan önemli faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Yapısal Eşitlik Modellemesinden yararlanılmış ve yaşlı bireylere iki bölümlük bir anket yapılmıştır. Anketin birinci bölümü 11 tane demografik sorudan ikinci bölümü ise hizmet kalitesini ölçen 23 tane maddeden oluşmuştur. Çalışmanın verileri Afyonkarahisar, Eskişehir ve Kütahya illerine bağlı merkezlerde kalan toplam 230 yaşlı bireyden toplanmıştır.Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre yaşlı bireylerin en fazla önem verdikleri faktörler Heveslilik ve Güven; en az öneme sahip faktör ise Fiziksel Özellikler olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda Huzurevi- Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerinin hizmet kalitelerini arttırmak ve iyileştirmek için Heveslilik ve Güven faktörlerine öncelik verilmesi gerektiği söylenebilir.

Kantil regresyon istatistik ve ekonometri literatüründe sıklıkla kullanılan bir tekniktir. Ortalama regresyon modeline göre kapsamlı sonuçlar veren kantil regresyonun gizil değişken modellerinde kullanımı oldukça sınırlıdır. Yapılan bu tez çalışmasında gizil değişken modellerinden olan Yapısal Eşitlik Modellemesinin (YEM) kantil metodu ve Bayesyen tahmininin teorik olarak anlaşılması ve yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda simülasyon çalışması ve öznel iyi oluş üzerine uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Her iki uygulamada da Bayesyen tahmin yapılırken sonsal dağılımı elde etmek için Markov Zinciri Monte Carlo metodu ve sonsal dağılımdan örneklem çekmek için Gibbs örneklemesi kullanılmıştır. Klasik YEM’de analizin yapılabilmesi için sağlanması gereken bazı varsayımlar mevcuttur, bunlardan biri de hata terimlerinin normal dağılıma uymasıdır. Ayrıca, klasik YEM’de egzojen değişkenlerin endojen değişken üzerindeki etkilerini incelerken sadece ortalama değerler üzerinden yorumlanır. Kantil YEM’de (KYEM) hata terimlerinin dağılımının normallik varsayımı bulunmamakta ve endojen değişkenin farklı kantil değerleri için sonuçlar yorumlanmaktadır. Bu çalışmada yapılan simülasyon uygulamasında hata terimlerinin farklı dağılımlar gösterdiği durumlar ve farklı örneklem büyüklükleri için Bayesyen KYEM’in (BKYEM) performansı değerlendirilmiştir. Hata terimlerinin normallikten saptığı durumlarda BKYEM’in Bayesyen YEM’e (BYEM) göre daha iyi sonuçlar verdiği görülmüştür. Gerçek verilerle yapılacak olan uygulama için ise Türkiye İstatistik Kurumundan temin edilen 2020 yılı Yaşam Memnuniyeti Araştırması veri seti kullanılmıştır. Buna göre öznel iyi oluşu etkilediği düşünülen değişkenler modele eklenerek BKYEM ve BYEM ile analiz edilmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Yapılan uygulamalarda R ve WinBUGS programları kullanılmıştır. Ulusal literatürde BKYEM üzerine herhangi bir çalışma olmaması tezin özgün değerini oluşturmaktadır. Quantile regression is a technique frequently used in statistics and econometrics literature. Quantile regression, which gives comprehensive results compared to the mean regression model, is very limited to use in latent variable models. This thesis aims to theoretically understand and expand the quantile method and Bayesian estimation of Structural Equation Modeling (SEM), which are latent variable models. For this purpose, a simulation study and applications on subjective well-being were carried out. In both applications, Markov Chain Monte Carlo method was used to obtain the posterior distribution and the Gibbs sampling was used to sample the posterior distribution while making Bayesian estimation. In classical SEM, some assumptions must be met to perform the analysis, one of which is that the error terms fit the normal distribution. In addition, when examining the effects of exogenous variables on endogenous variables in classical SEM, only average values are interpreted. In quantile SEM (QSEM), there is no normality assumption of the distribution of error terms and the results are interpreted for different quantile values of the endogenous variable. In the simulation application, the performance of Bayesian QSEM (BQSEM) was evaluated for the cases where different sample sizes and error terms show different distributions. It has been observed that BQSEM gives better results than Bayesian SEM (BSEM) in cases where the error terms deviate from normality. For the application to be made with real data, the data set of the Life Satisfaction Survey 2020 obtained from the Turkish Statistical Institute was used. Accordingly, the variables thought to affect subjective well-being were added to the model and analyzed with BQSEM and BSEM, and the results were interpreted. R and WinBUGS programs were used in the applications. The fact that there is no study on BKYEM in the national literature constitutes the original value of the thesis.

Bireyin iş yaşantısı, günlük yaşantısını da önemli derecede etkilemektedir. Günün çoğunu işte geçirmenin yanı sıra, bireyin genellikle iş hayatından dolayı düşünceleri etkilenmekte, günlük programları değişmekte, bu durum bireyin sosyal kimliğine etki etmekte ve bazen bireyin bir aile kurup kurmayacağına karar verirken bile kararını etkileyebilmektedir. Hatta bireylerin iş yaşamındaki psikolojisi aile yaşantısında da önemli izler bırakabilmektedir. Bu çalışmada Demiryolu Tren İşletmelerinde görev yapan makinistlerin iş yükü algılarının makinistlerin aile-iş ve iş-aile çatışmaları üzerinde etkisinin olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmanın örneklem grubunu oluşturan ve Demiryolu Tren İşletmelerinde görev yapan 449 tren makinistine ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak İş Yükü Algısı Ölçeği, Aile-İş Çatışması Ölçeği ve İş-Aile Çatışması Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde ölçeklerin güvenirlik ve geçerlik analizleri için Açıklayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı kullanılmış, araştırma hipotezlerinin sınanması için ise Yapısal Eşitlik Modellemesinden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, makinistlerin algıladıkları iş yükü düzeyi arttıkça hem işten aileye hem de aileden işe çatışma düzeylerinin anlamlı derecede arttığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarının literatürde yapılan benzer konulu araştırmaların bulgularına paralellik gösterdiği belirlenmiştir.

Bir ülkede yaşayan bireylerin yaşam kalitesini ve ülkenin beşerî sermayesini yakından etkilemesi nedeniyle sağlık hizmetlerinin kalitesinin, performansının ve etkinliğinin ölçülmesi önemlidir. Bu çalışmanın amacı, sağlık sistemi kalitesi belirleyicileri ve göstergeleri arasındaki nedensel ilişkileri 2018 itibariyle 135 düşük, düşük-orta ve üst-orta gelirli ülkeler için araştırmaktır. Sağlık sisteminin performansını yansıtan değişkenler sağlık göstergeleri, sağlık sisteminin kalitesini etkileyen değişkenler ise sağlık sistemi belirleyicileri olarak tanımlanmıştır. Belirleyiciler olarak; okuryazarlık oranı, kentsel nüfus (%) ve GSYH, sağlık sistemi göstergeleri olarak ise tüberküloz insidansı, beş yaş altı ölüm oranı ve cerrahi müdahale durumunda fakirleşme riski araştırma modelinde yer almıştır. İstatistiksel yöntem olarak gözlenen değişkenlerle yol analizi kullanılmıştır. Analiz sonucu; belirleyici değişkenlerin, önsel beklentilere uygun olarak tüberküloz insidansı dışındaki sağlık göstergelerini negatif etkilediği saptanmıştır. Sağlık sistemi belirleyicileri ve göstergeleri arasındaki nedensel ilişkilerin araştırıldığı az sayıdaki geçmiş çalışmalarda, gözlem birimlerinin belli bir ülke grubu (örneğin; sadece Batı Avrupa ülkeleri) veya aynı ülkenin belli bölgeleri ile kısıtlı olduğu görülmektedir. Farklı özellikteki ülkeleri kapsayan bir gözlem seti üzerinde, sağlık belirleyici ve göstergelerinin nedensel ilişkilerinin araştırılması bakımından çalışmanın özgün olduğu düşünülmektedir., It is important to measure the quality, performance and effectiveness of health care services, as it closely affects the quality of life of individuals living in a country and the human capital of the country. The aim of this study is to investigate the causal relationships between health system quality determinants and its indicators for 135 low, low-middle-and upper-middle-income countries as of 2018 The variables reflecting the performance of the health system are defined as health indicators and the variables affecting the quality of the health system are defined as health system determinants. As determinants; literacy rate, urban population (%) and GDP were included in the research model, while tuberculosis incidence, mortality rate under the age of five and the risk of impoverishment in case of surgical intervention were included as indicators of the health system. As a statistical method, path analysis was used with the observed variables. As a result of the analysis; it was determined that the determining variables negatively affect health indicators other than the incidence of tuberculosis in accordance with a priori the expectations. In the few past studies investigating causal relationships between health system determinants and indicators, it seems that the observation units are limited to a certain country group (for example, only Western European countries) or certain regions of the same country. It is thought that the study is original in terms of investigating the causal relationships of health determinants and indicators on an observation set covering different countries.

Background: Evaluating the quality of life patients with subacromial impingement syndrome is important for further treatments Aim: The aim of the study was to evaluate simultaneously the quality of life with subacromial impingement syndrome using different parameters in a single model. Material and Methods: Ninety patients diagnosed subacromial impingement syndrome were included in the study. Mental component score and physical component score were measured using SF-36 in the assesment of the quality of life and different scores were evaluated. The indirect and direct effects of these tests on the quality of life were examined in a single model using the structural equation modelling. Results: The most total effect on physical component score was Shoulder Disability Questionnaire and the Quick Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand Score, Visual Analog Score had the least total effect on physical component score. Considering the results of mental component score, the total most effect was VAS had the the minimum total effect. Conclusion: The quality of life of the patients with subacromial impingement syndrom give more detailed informations when analysing the scores dependently. Evaluating the quality of life of subacromial impingement syndrome, using different measures of patients dependently will provide a more detailed research opportunity. If the patient quality of life evaluation is done in detail, it will facilitate the selection of appropriate treatment.

Amaç – Bu çalışmada çalışmaya tutkunluğun işten ayrılma niyetine etkisi ve iş tatmininin bu ilişkideki aracılık rolünün araştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem – Araştırmada nicel araştırma desenlerinden olan ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri, özel okullarda görev yapan 203 öğretmenden anket tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada, çalışmaya tutkunluk için Schaufeli vd.’nin (2002) geliştirdiği Utrecht Çalışmaya Tutkunluk Ölçeği ve iş tatmini için Weiss vd. (1967) tarafından geliştirilen Minnesota İş Tatmini Ölçeği’nden yararlanılmıştır. İşten ayrılma niyetini ölçmek için, Cammann vd.’nin (1979) geliştirdikleri Michigan Örgütsel Değerlendirme Ölçeği’nden konuyla ilgili iki maddenin Toy Aray (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanmasıyla elde edilen ifadeler kullanılmıştır. Araştırmanın hipotezleri yapısal eşitlik modellemesinden yararlanılarak test edilmiştir. Bulgular – Araştırmada elde edilen bulgular, çalışmaya tutkunluğun işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı etkisi olduğuna işaret eden Hipotez 1’i ve çalışmaya tutkunluğun iş tatmini üzerinde anlamlı ve olumlu yönde etkiye sahip olduğunu ifade eden Hipotez 2’yi desteklemektedir. Bunun yanında, bulgular iş tatmininin işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı ve olumsuz yönde etkili olduğunu belirten Hipotez 3’ü de desteklemektedir. Ayrıca, araştırmada iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında aracı etkisi olduğunu ifade eden Hipotez 4 de desteklenmiştir. Tartışma – Araştırmada elde edilen tüm bulguların alanyazında daha önce yapılmış çalışmalarla tutarlı olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin çalışmaya tutkunlukları işten ayrılma niyetlerini olumsuz yönde, iş tatminlerini ise olumlu yönde etkilemektedir. Öğretmenlerin iş tatminleri işten ayrılma niyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer yandan, iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında tam aracılık rolü üstlendiği görülmüştür. Özellikle yüksek nitelikli, yetenekli öğretmenlerini elde tutma amacı güden özel okulların, sözü edilen öğretmenlerinin çalışmaya tutkunluk düzeylerini arttırıcı birtakım düzenlemelere gitmesi, onların iş tatminini de olumlu yönde etkileyerek, işten ayrılma niyetinden uzaklaşmalarına olanak verecektir. Bu çalışma, iş tatmininin çalışmaya tutkunluk ile işten ayrılma niyeti arasında aracı rolünü araştırması yönüyle alanyazındaki öncü araştırmalar arasındadır. Purpose –In this study, it is aimed to investigate the effect of work engagement on the intention to leave and the mediating role of job satisfaction in this relationship. Design/methodology/approach – The relational survey model, one of the quantitative research designs, was used in the study. The data of the survey was provided by questionnaire from 203 teachers from different private schools. In the study, Utrecht Work Engagement Scale-UWES developed by Schaufeli et al. (2002) for work engagement and The Minnesota Job Satisfaction Scale developed by Weiss et al. (1967) was used for job satisfaction. In order to measure the intention to leave, the expressions obtained from the Michigan Organizational Evaluation Scale developed by Cammann et al. (1979) by adapting two items related to the subject into Turkish by Toy Aray (2008) were used. Structural equation modeling has been used in testing research hypotheses. Findings – The findings obtained in the study support Hypothesis 1, which indicates that work engagement has a significant effect on the intention to leave, and Hypothesis 2, which states that work engagement has a significant and positive effect on job satisfaction. In addition, the findings also support Hypothesis 3, which states that job satisfaction has a significant and negative effect on the intention to leave. In addition, Hypothesis 4, which states that job satisfaction has a mediating effect between work engagement and intention to leave, is also supported. Discussion – It has been observed that all the findings obtained in the study are consistent with previous studies in the literature. Teachers' work engagement affects their intention to leave negatively and their job satisfaction positively. Teachers' job satisfaction negatively affects their intention to leave. On the other hand, job satisfaction has been seen to play a full mediating role between work engagement and intention to leave. Especially private schools, which aim to retain their highly qualified and talented teachers, go through some regulations that increase the level of work engagement for their teachers, which will positively affect their job satisfaction and allow them to move away from the intention to leave. This study is among the pioneering studies in the literature in terms of investigating the mediating role of job satisfaction between work engagement and intention to leave.

Amaç – İşletmelerin başarısında ve büyümesinde, pazara sunulan yeni bir teknolojik inovasyon, kritik bir öneme sahip olsa da söz konusu inovasyonlara yönelik asıl başarı tüketicilerin kabulü ve uyumuyla sağlanabilmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, tüketicilerin yenilikçilik tutumlarının, teknolojik inovasyona yönelik uyumlarındaki etkisi ve tüketicilerin karar almalarında oldukça etkili faktör olan algılanan değerin (Zeithaml, 1988) bu ilişkiye aracılık edip etmediği araştırılmıştır. Yöntem – 540 akıllı telefon kullanıcısından elde edilen veri, birtakım ön analizlere tabi tutulduktan sonra değişkenler arasındaki ilişkiler yapısal eşitlik modellemesi ile ölçülmüştür. Çalışmanın analizi kapsamında, araştırmanın amacına uygun olarak öncelikle cevapların bağımsızlık kontrolü testi, ortak yöntem sapma testi, tanımlayıcı analiz, normallik testi, korelasyon analizi, güvenilirlik analizi, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve son olarak yol analizi gerçekleştirilmiştir. Bulgular – Elde edilen bulgulara göre tüketicilerin yenilikçilik tutumları, hem tüketicilerin algıladıkları değeri hem de teknolojik inovasyonlara yönelik uyumu anlamlı ve pozitif yönde etkilemektedir. Algılanan değer de teknolojik inovasyona yönelik uyumu anlamlı ve pozitif yönde etkilemektedir. Ayrıca analiz sonucu ulaşılan kısmi aracılık rolüyle de tüketici yenilikçiliği arttıkça, algılanan değerin teknolojik inovasyona yönelik uyumdaki etkisini güçlendirdiği tespit edilmiştir. Tartışma – Gerçekleştirilen inovasyonların benimsenmesinde tüketici yenilikçiliğinin etkisini araştıran sınırlı sayıda çalışma yer alsa da (Jones vd., 2002; Schreier vd., 2007; Tellis vd., 2009); söz konusu ilişkide algılanan değerin etkisinin tespitine yönelik herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Yenilikçi bireylerin, değer algılamadıkları inovasyona uyum sağlama eğiliminin düşük olacağı düşünüldüğünden, subjektif olan ve mal veya hizmetlerin değişim ve gelişmesiyle birlikte değişim gösteren algılanan değer kavramı aracı değişken olarak çalışmada kullanılmıştır. Purpose - Although a new technological innovation introduced to the market is critical to the success and growth of businesses, the main success for these innovations can be achieved with the acceptance and adaptation of consumers. Accordingly, the study investigated whether the effect of consumers’ innovative attitudes on their adaptation to technological innovation and whether perceived value (Zeithaml, 1988), which is a highly influential factor in consumers’ decision making, mediates this relationship. Design/methodology/approach - After the data obtained from 540 smartphone users were subjected to some preliminary analysis, the relationships between variables were measured by structural equation modeling. Within the scope of the analysis of the study, in accordance with the purpose of the study, firstly, independence check test of answers, common method deviation test, descriptive analysis, normality test, correlation analysis, reliability analysis, explanatory factor analysis, confirmatory factor analysis and finally path analysis were performed. Findings - According to the findings, the innovativeness of the consumers affects both the perceived value of the consumers and the adaptation towards technological innovations in a significant and positive way. The perceived value also affects the adaptation towards technological innovation in a significant and positive way. In addition, it has been determined that as consumer innovativeness increases with the partial mediation role achieved as a result of the analysis, the effect of perceived value on adaptation to technological innovation strengthens. Discussion - Although there are a limited number of studies investigating the impact of consumer innovativeness in the adoption of innovations (Jones et al., 2002; Schreier et al., 2007; Tellis et al., 2009); No study has been found to determine the effect of the perceived value in the said relationship. Since it is thought that the tendency of innovative individuals to adapt to innovation, which they do not perceive value, will be low, the concept of perceived value, which is subjective and changes with the change and development of goods or services, was used as a mediator in the study.

Bu araştırmada Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançları, fen öğrenme anlayışları ve STEM özyeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, değişkenler arasındaki ilişkiyi açıklamak için bir model önerilmiştir. Önerilen modeldeki değişkenler arasındaki ilişkiler, yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Araştırma, 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Türkiye’deki on iki faklı üniversitedeki ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta öğrenim görmekte olan toplam 506 fen bilgisi öğretmen adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada tarama modellerinden, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırma kapsamında öğretmen adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarını, fen öğrenme anlayışlarını ve STEM özyeterliklerini değerlendiren üç farklı ölçek uygulanmıştır. vi Veri setlerinin analizi için SPSS 23 ve AMOS 21 programları kullanılmıştır. Epistemolojik inanç, fen öğrenme anlayışı ve STEM özyeterliği ölçeklerinden elde edilen verilere doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Önerilen modelde değişkenler arasındaki ilişkiyi test etmek için AMOS 21 programı kullanılmış ve Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) analizi yapılmıştır. YEM analizi sonuçlarına göre, epistemolojik inançların (bilginin kesinliği, gelişmesi, gerekçelendirilmesi) boyutu, üst-düzey fen öğrenme anlayışını pozitif anlamlı olarak yordamıştır. Epistemolojik inançların (bilginin gerekçelendirilmesi, kaynağı, kesinliği) boyutu, alt-düzey fen öğrenme anlayışını negatif yönde anlamlı olarak yordamıştır. Epistemolojik inançların yalnızca gerekçelendirme boyutu ile STEM özyeterlik arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulunmuştur fakat epistemolojik inançların diğer boyutları ile anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Üst-düzey fen öğrenme anlayışı, STEM özyeterliği pozitif anlamlı olarak yordamıştır. STEM özyeterlik ile alt-düzey fen öğrenme anlayışı arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. The purpose of this study is to examine the relationship between pre-service science teachers’ epistemological beliefs, conceptions of learning science, and STEM self-efficacy. Intended for this aim, a model clarifying the relationship between variables was proposed. The relationships between the variables in the proposed model were tested by using structural equation modeling. In the 2020-2021 academic year, the study was conducted with the participation total of 506 pre-service science teachers studying in the second, third, and fourth grades at twelve different universities in Türkiye. In this study was used the relational survey model which is one of the survey models. As a data collection tool within the scope of the study, three different scales were implemented for the evaluation of pre-service science teachers’ scientific epistemological beliefs, conceptions of learning science, and STEM self-efficacy. viii AMOS 21 and SPSS 23 programs were used for analysis of the data sets. Confirmatory factor analysis was executed to the data obtained from epistemological beliefs, conceptions of learning science, and STEM self-efficacy scales. In order to test the relationship between the variables in the proposed model, AMOS 21 program was used and Structural Equation Modeling (SEM) analysis was implemented. According to the results of Structural Equation Modeling (SEM) analysis, the dimension of epistemological beliefs (certainty of knowledge, development and justification) positively predicted the higher-level conceptions of learning science. The dimension of epistemological beliefs (justification, source, certainty of knowledge) negatively and significantly predicted lower-level conceptions of learning science. A positive and significant relationship was found only between the justification dimension of epistemological beliefs and STEM self-efficacy, but no significant relationship was found with other dimensions of epistemological beliefs. Higher-level conceptions of learning science positively predicted STEM self-efficacy. No significant relationship was found between STEM self-efficacy and lower-level conceptions of learning science.

The aim of the study is to investigate the nomophobia and smart phone addiction levels of high school students in terms of various variables and to determine the relationships between nomophobia levels, smart phone addiction, and academic achievements. The study was designed according to correlational research model and carried out with 588 high school students. To examine the nomophobia and smart phone addiction levels of students in terms of various variables, t-test, ANOVA, and MANOVA were used. Structural equation modeling (SEM) was used in the relationship between nomophobia, smartphone addiction, and academic achievement. As a result, it was found that the nomophobia levels of the students differed significantly according to the variables of gender, carrying a charger, spending time with a smart phone in bed before going to sleep, checking a smart phone as soon as they woke up, and the way of communicating. The students' smartphone addiction did not differ significantly according to the gender variable; It was found that there was a significant difference according to the variables of carrying a charger, spending time with a smart phone in bed before going to sleep, checking a smart phone as soon as waking up, and the way of communicating. As a result of SEM, it was found that there was a significant and positive relationship between nomophobia and smartphone addiction, and a significant and negative relationship between nomophobia and academic achievement. In addition, a significant and negative relationship was found between smartphone addiction and academic achievement. Nomophobia explains 56% of the variance in smartphone addiction and 7% of the variance in academic achievement. Nomophobia predicts smartphone addiction at a high level and academic achievement at a low level. In addition, nomophobia predicts academic achievement at a high level through the latent variable of smartphone addiction., Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ve akıllı telefon bağımlılığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve nomofobi düzeyleri, akıllı telefon bağımlılığı ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modeline göre kurgulanmış ve 588 lise öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin nomofobi düzeyleri ve akıllı telefon bağımlılığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesinde t testi, ANOVA ve MANOVA, nomofobi düzeyi, akıllı telefon bağımlılığı ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesinde ise yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin nomofobi düzeylerinin cinsiyet, şarj cihazı taşıma durumu, uyumadan önce yatakta akıllı telefonla zaman geçirme durumu, uyanır uyanmaz akıllı telefon kontrol etme durumu ve iletişim kurma yolu değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur. Öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığının cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği; şarj cihazı taşıma durumu, uyumadan önce yatakta akıllı telefonla zaman geçirme durumu, uyanır uyanmaz akıllı telefon kontrol etme durumu ve iletişim kurma yolu değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur. Yapısal eşitlik modellemesi sonucunda nomofobi ve akıllı telefon bağımlılığı arasında anlamlı ve pozitif ilişki olduğu, nomofobi ve akademik başarı arasında ise anlamlı ve negatif ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca akıllı telefon bağımlılığı ve akademik başarı arasında da anlamlı ve negatif ilişki olduğu bulunmuştur. Nomofobi, akıllı telefon bağımlılığındaki varyansın %56’sını; akademik başarıdaki varyansın %7’sini açıklamaktadır. Nomofobi; akıllı telefon bağımlılığını yüksek düzeyde, akademik başarıyı ise düşük düzeyde yordamaktadır. Ayrıca nomofobi, akademik başarıyı akıllı telefon bağımlılığı örtük değişkeni üzerinden yüksek düzeyde yordamaktadır.

Amaç – Bu çalışmanın amacı liderlik yaklaşımları içinde güncel bir konu olan paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisini belirlemek ve iş tatmininin aracılık rolünü yapısal eşitlik modellemesi ile test etmektir. Yöntem – Araştırmada veri toplama aracı olarak Paternalistik Liderlik Ölçeği, Hizmet İnovasyon Davranış Ölçeği, İş Tatmin Ölçeği ve demografik ve bireysel özellikleri belirlemeye yönelik soruların yer aldığı dört bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Araştırma bir kamu hastanesinde görev yapan 348 sağlık çalışanı üzerinde yapılmıştır. Araştırmada paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisi ve iş tatmininin aracılık rolü yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Bulgular – Paternalistik liderlik ile hizmet inovasyon davranışı arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif ve orta düzeyde (r: ,632) bir ilişki bulunmaktadır (p

Both stress and burnout among employees are serious workplace problems. Work stress and burnout also affect employees' feelings towards work and their well-being. Employees' positive feelings towards work determine their attitude towards general life. For this reason, developing positive feelings towards work can also lead to a decrease in the stress and burnout experienced by the employee In this study, the relationship between burnout and job-related affective well-being among public sector employees was examined. In addition, this study considers whether job stress has a mediator effect between these two variables. 172 people participated in the study using the questionnaire method. Pearson Correlation Analysis was performed for the relationship between variables. in order to determine the mediator effect analyzes were performed in Structural Equation Modeling. According to the results of the analysis, there is a significant and negative relationship between job related affective well-being and burnout; significant and clear relationship between work stress and burnout In addition, the stress variable was found to play a partial mediator role in explaining the relationship between job-related affective well-being and burnout in other words, it is necessary to understand stress in order to explain the relationship between job well-being and perceptions of employees and burnout. Çalışanlar arasında stres ve tükenmişlik kavramları önemli işyeri sorunları arasında yer alır. Yaşanan iş stresi ve tükenmişlik, çalışanların işe karşı duygularını dolayısıyla iyilik hallerini de etkiler. Çalışanların işe karşı olumlu duygular beslemesi, genel yaşama karşı tutumunu da belirler. Bu sebeple işe karşı geliştirilen duygular, çalışanın yaşadığı stresin ve tükenmişliğin azalmasına da yol açabilir. Bu çalışmada tükenmişlik, işe ilişkin duygular ve iş stresi kavramları ele alınmıştır. Çalışmada kamu sektöründeki çalışanlar arasındaki tükenmişlik ve işe ilişkin duygular arasındaki ilişkiler incelenmiş, iş stresinin bu iki değişken arasında aracı etkisinin bulunup bulunmadığına bakılmıştır. Anket yönteminin kullanıldığı çalışmada 172 kişi katılımcı olarak yer almıştır. Araştırmada değişkenler arasındaki ilişki için Pearson Korelasyon Analizi ve değişkenler arasındaki aracı etkiyi tespit edebilmeye yönelik Yapısal Eşitlik Modellemesi içinde analizler gerçekleştirilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre işe ilişkin duygular ve tükenmişlik arasında anlamlı ve negatif yönlü; iş stresi ile tükenmişlik arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki mevcuttur. Ayrıca stres değişkeninin işe ilişkin duygular ile tükenmişlik arasındaki ilişkiyi açıklamada kısmi aracılık rolünü üstlendiği görülmüştür. Diğer bir deyişle çalışanların işe ilişkin iyilik halleri ve algıları ile tükenmişlik arasındaki ilişkiyi açıklamak için iş stresini de anlamak gerekir.

Bu çalışmada, bireyin sahip olduğu sosyal, beşeri ve psikolojik sermayenin, onun kariyer başarısında bir etkisi var mıdır ve eğer var ise söz konusu sermaye türlerinden hangisi bireyin kariyer başarısı üzerinde daha etkilidir, sorularının yanıtları araştırılmıştır. İlaveten, sosyal sermayenin, bireylerin beşeri sermayeleri ile kariyer başarıları arasındaki ilişkiye aracılık etkisinin olup olmadığı da araştırılmıştır. Bu bağlamda, Türkiye’de faaliyet gösteren bankalarda görev yapan orta ve üst düzey yöneticilerden elde edilen toplam 400 anket üzerinden analizler yapılmıştır. Elde edilen veriler araştırma modeli kapsamında SPSS ve AMOS programlarıyla analiz edilmiş, araştırmanın belirlenen hipotezlerinin testi için “Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM)” kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, çalışanların sosyal ve psikolojik sermayelerinin onların kariyer başarıları üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkisinin olduğunu, öte yandan çalışanların beşeri sermayelerinin onların kariyer başarıları üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisinin olmadığını göstermektedir. İlaveten bulgular, sosyal sermayenin, bireylerin beşeri sermayeleri ile kariyer başarıları arasındaki ilişkide tam aracılık etkisinin olduğunu da göstermektedir. Çalışmanın, bireylerin sübjektif kariyer başarılarını üç sermaye türünü baz alarak değerlendirmesi, çalışma analizi için seçilen sektörün farklı olması ve araştırma hipotezlerinin YEM ile test edilmiş olması sebebiyle konuyla ilgili yapılan diğer çalışmalardan farklılaştığı ve bu noktada ilgili yazına hem kuramsal hem de metodolojik katkılar sunacağı düşünülmektedir. In this study, the answers to the questions of whether the social, human and psychological capitals of the individuals have an impact on their career successes and, if so, which types of capital have stronger impacts on the career successes of the individuals, were investigated. In addition, it was also investigated whether social capital has a mediating effect on the relationship between human capitals and career achievements of individuals. In this context, the analyzes were performed by a total of 400 questionnaires obtained from middle and senior managers working in the banks operating in Turkey. The collected data were analyzed with SPSS and AMOS programs within the scope of the research model. “Structural Equation Modelling (SEM)” was preferred for the test of the determined hypotheses of the research. The findings show that the social and psychological capitals of the employees have a significant and positive effect on their career success, while the human capital of the employees does not have a significant effect on it. In addition, the findings also reveal that social capital has a full mediating effect on the relationship between human capital and career success of individuals. It is thought that the study differs from other previous studies due to various reasons such as evaluating individuals in terms of their subjective career successes on the basis of three types of capital, conducting the research in a different sector and finally, testing the research hypotheses with SEM. Therefore, it is hoped that it will provide both humble theoretical and methodological contributions to the relevant literature.

Bu araştırmada ortak paylaşımlı e-scooter kullanım niyetini etkileyen faktörler önerilen bir yapısal model ile araştırılmıştır. Önerilen modelin tasarlanmasında Teknoloji Kabul Modeli (TKM) temel alınmıştır. Araştırma modelinde, TKM’ne yer alan faktörlere ilave olarak Çevresel Kaygı, Ekonomik Fayda, Zevk ve Covid 19 Etkisi gibi faktörler eklenerek çalışmanın kapsama alanı genişletilmiştir. Araştırma modeli küçük veri setleri için uygun çözümler veren ve özellikle çok değişkenli norma dağılım varsayımı gerektirmeyen Kısmi En Küçük Yapısal Eşitlik Modellemesi (KEK-YEM) ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda modelin açıklama gücünün yüksek ve uyumlu olduğu belirlenmiştir. Çalışmada sınan 12 hipotezden sadece ikisi desteklenmemiştir. Salgın döneminde toplu taşımaaraçlarını riskli olarak algılayan ve çevresel kaygı düzeyleri yüksek olan bireylerin e-scooter kullanım niyetinin daha yüksek olduğu tesbit edilmiştir., In this study, the factors affecting the intention to use shared e-scooter were investigated with a proposed structural model. The Technology Acceptance Model (TAM) was taken as the basis for the design of the proposed model. In the research model, the scope of the study has been expanded by adding factors such as Environmental Concern, Economic Benefit, Pleasure and Covid 19 Effect in addition to the factors included in TAM. The research model was analyzed with Partial Smallest Structural Equation Modeling (PLS-SEM), which gives suitable solutions for small datasets and does not require the assumption of multivariate normal distribution. As a result of the analysis, it was determined that the explanatory power of the model was high and compatible. Only two of the 12 hypotheses tested in the study were not supported. It has been determined that individuals who perceive public transportation vehicles as risky and have high environmental concern levels during the epidemic period have a higher intention to use e-scooter.

Bu araştırmada öğretmen algılarına göre ilkokullarda görev yapan okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğrenen örgüt algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile desenlenmiştir. Araştırmanın evreni Gaziantep ili Şahinbey ilçesinde 124 ilkokulda görev yapan 4097 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen 428 ilkokul öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma verileri Şişman (2016) tarafından geliştirilen “Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği” ve Bil (2018) tarafından geliştirilen “Okullarda Öğrenen Örgüt Ölçeği” aracılığı ile toplamıştır. Veriler analiz edilirken aritmetik ortalama, standart sapma, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesi (YEM) gibi analiz yöntemleri kullanılmıştır.Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin öğrenen örgüt algıları arasında kuvvetli düzeyde, pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğretimsel liderlik davranışlarının öğrenen örgüt düzeyini yordama gücüne yönelik yapılan yapısal eşitlik modellemesi analizi sonucuna göre öğretimsel liderlik davranışlarının öğrenen örgütün güçlü bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda eğitim örgütlerinin öğrenen örgütler hâline gelebilmesi için okul müdürlerinin öğretimsel liderlik becerilerinin geliştirilmesine yönelik uygulamaların arttırılması önerilebilir., This research examines the relationship between the instructional leadership behaviors of the school principals working in primary schools and the learning organization according to teacher perceptions. The universe of the study consists of 4097 primary school teachers working in 124 primary schools in Şahinbey district of Gaziantep province. The study consists of 428 primary school teachers determined by simple convenience sampling method. The research data was collected through the "Instructional Behaviors Scale" developed by Şişman (2016) and the "Learning Organization Scale in Schools" developed by Bil (2018). When analyzing the data, analysis methods such as arithmetic mean, standard deviation, Pearson Product Moment Correlation analysis and Structural Equation Modeling (SEM) were used. It has been determined that there is a strong, positively significant relationship between the instructional leadershipbehaviors of the principals and the perceptions of the teachers' learning organizations. In addition, according to the structural equation modeling analysis of the learning organization level of instructional leadership behaviors, it was concluded that the teaching leadership behaviors are a strong fatigue of the learning organization. In this context, it may be proposed to increase the practices for the development of instructional leadership skills of school principals inorder for educational organizations to become learning organizations.

Covid-19 salgını, ticaret ve turizm merkezleri başta olmak üzere dünyanın tamamına hızla yayıldı. Bu salgın tüm dünyaya korku salarak hem bireysel yaşamı hem de küresel ekonomik faaliyeti olumsuz etkiledi. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) raporunda, insanların birbirileriyle daha çok etkileşimde bulunduğu ortamlarda Covid-19 virüsünün daha hızlı yayıldığı ifade edilerek alınması gereken tedbirler tavsiye edildi. WHO'nun tavsiyeleri doğrultusunda dolayı insan etkileşiminin azalması, ekonominin yavaşlamasına neden oldu. Dolayısıyla insan etkileşiminin yoğun olduğu sektörler başta olmak üzere, ekonomik faaliyet gösteren tüm sektörler alarm durumuna geçti. İnsan etkileşiminin yoğun olması nedeniyle virüsün yayılma hızını artıran sektörler arasından riskli sektörlerden birinin de turizm ve konaklama sektörü olduğu söylenebilir. Hükümetlerin önerdiği tedbirler kapsamında, söz konusu işletmeler ekonomik faaliyetlerini devam ettirebilmek için yeni uygulamalara uyum sağlamaya çalıştılar. Pandemi döneminde alt ve orta düzey yönetim personelinin örgütsel destek ve iş güvencesi algıları göz önüne alınarak işletmelerin Covid-19'a verdiği tepkilerin söz konusu personelin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu amaçla Türkiye'de Covid-19 pandemisi döneminde faaliyet gösteren turizm ve konaklama işletmeleri çalışmanın evreni kabul edilerek basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle 663 işletme çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Online anket uygulaması ile katılımcılardan elde edilen veriler kullanılarak SPSS Statistics 26 paket programı vasıtasıyla frekans analizi, güvenilirlik analizi ve faktör analizi yapılmıştır. Literatüre dayanarak bir yapısal eşitlik modeli önerilmiştir. İşletmelerin Covid-19'a verdiği tepki, algılanan iş güvencesi, örgütsel destek ve örgütsel bağlılığı ölçmek için uluslararası güvenilirliği ve geçerliliği kanıtlanmış ölçekler kullanılmıştır. Önerilen modelin uyum iyiliği indeksleri incelenmiş, söz konusu indekslerin kabul edilebilir aralıkta olduğu tespit edilmiştir. Modelde yer alan değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri ifade eden hipotezler sınanmış, söz konusu değişkenlerin etkileri anlamlı bulunarak hipotezlerin tamamı kabul edilmiştir. Algılanan iş güvencesinin ve örgütsel desteğin birlikte aracı değişkenler olarak kullanıldığı işletmelerin Covid-19'a verdiği tepki ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkide, söz konusu değişkenlerin tam aracılık etkisinin olduğu; diğer aracılık testlerinde ise aracı değişkenlerin kısmi aracılık etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Pandemi döneminde çalışanlar için iş güvencesi ve örgütsel desteğin önemi dafa fazla artmaktadır. Söz konusu algıları yüksek olan alt ve orta düzey yönetim personelinin hem pandemi döneminde hem de pandemi sonrası dönemde işletmeye olan bağlılıkları artacaktır. İşletmeler, yaşanan her krize uygun tedbirler alarak faaliyetlerini devam ettirebilirler. Krizlere verilen tepkiler kriz türüne göre farklılık gösterse de, söz konusu personel iş güvencesi ve örgütsel destek endişelerini her krizde yaşamaktadır. Dolayısıyla işletmelerin sadece Covid-19 pandemisi döneminde değil, tüm krizlerde yönetim personelinin söz konusu endişelerini gidererek işletmeye bağlılıklarını arttıracak uygulamalara öncelik vermesi önerilmektedir.

Bu araştırmanın amacı, farklı statülerdeki hastanelerde klinik yönetişim ikliminin hasta güvenliği kültürü ile ilişkisinin incelenmesidir. Kesitsel nitelikteki bu araştırma; Haziran 2020-Nisan 2021 tarihleri arasında İstanbul’da farklı statüdeki 9 hastanede görev yapan, çok aşamalı örnekleme yöntemiyle seçilen ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan, 2.055 hekim ve hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, kişisel bilgi formu, klinik yönetişim iklim ölçeği ve hasta güvenliği kültürü ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Toplanan veriler, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile değerlendirilmiş, verilerin analizinde SPSS 24,0 ve AMOS 24,0 programları kullanılmıştır. Ölçüm modelinin doğrulayıcı faktör analizi sonucu, standart faktör yüklerinin 0,516-0,90 aralığında olduğu, 6 alt boyuttan oluşan klinik yönetişim iklimi ve 12 alt boyuttan oluşan hasta güvenliği kültürü ölçeklerinin boyut yapısının korunduğu tespit edilmiştir. YEM analizi sonuçlarına göre; klinik yönetişim ikliminin hasta güvenliği kültürüne etkisinin (β=0,690; p, The purpose of this study is to evaluate the relationship between clinical governance climate and patient safety culture in hospitals with different statuses. This cross-sectional study is conducted with 2055 volunteer physicians and nurses, working in 9 different hospitals in Istanbul between June 2020 and April 2021. Subjects are chosen on a volunteer basis and multi-stage sampling method is used. Research data is collected via a questionnaire consisting of a clinical governance climate scale, patient safety culture scale and demographics. Data is evaluated with the Structural Equation Model (SEM) and data is analyzed by using SPSS 24.0 and AMOS 24.0 programs. As a result of the confirmatory factor analysis of the measurement model, it is determined that the standard factor loads are in the range of 0.516-0.90 the dimensional structure of the clinical governance climate scales consisting of 6 sub-dimensions and the patient safety culture scales consisting of 12 sub-dimensions are preserved. According to the results of SEM analysis; the effect of clinical governance climate on patient safety culture (β=0.690; p

Bu çalışmanın temel amacı hizmetkâr liderlik tarzının işten ayrılma niyetine olan doğrudan etkisini incelemek, örgütsel bağlılık ve algılanan örgütsel desteğin bu ilişkide aracılık rolünü ortaya koymaktır. Bu amaçla öncelikle konuyla ilgili yerli ve yabancı literatür taranarak kuramsal çerçeve oluşturulmuştur. Daha sonra bu ilişkileri araştırmak üzere Erzurum'da faaliyet gösteren banka çalışanları üzerinde bir alan çalışması yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24 ve AMOS 20 paket programlarında analiz edilerek araştırmanın hipotezleri test edilmiştir. Araştırma sonucunda, hizmetkâr liderlik, işten ayrılma niyeti, örgütsel bağlılık ve algılanan örgütsel destek değişkenleri arasındaki doğrudan ilişkiler incelendiğinde; hizmetkâr liderliğin işten ayrılmayı olumsuz yönde etkilediği, örgütsel bağlılığı ve algılanan örgütsel desteği ise pozitif yönde etkilediği; örgütsel bağlılık ile algılanan örgütsel destek arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, işten ayrılma niyeti, örgütsel bağlılık ve algılanan örgütsel destek değişkenleri arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca örgütsel bağlılık ve algılanan örgütsel desteğin hizmetkâr liderlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide aracılık rolleri de incelenmiştir.

Sağlık politikalarındaki değişimler, yoğun teknoloji kullanımı, artan maliyetler ve toplumun beklentilerinin artması sağlık sektöründe sürekli yeniliklere yol açmaktadır. Sağlık sektörü çalışanlarının yenilikçi olmaları meydana gelen değişim ve gelişmelere daha kolay uyum sağlamalarını, girişimci olmaları ise sağlık alanındaki fırsatları görme ve riskleri doğru biçimde değerlendirmelerini sağlamaktadır. Dolayısıyla sektörde görev alacak sağlık yöneticisi adaylarının bireysel yenilikçilik ve girişimcilik düzeylerinin yüksek olması sağlık sektörüne olumlu yansımaktadır. Bu araştırma sağlık yönetimi öğrencilerinin bireysel yenilikçilik ve girişimcilik niteliklerini bir arada değerlendirmesi açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, sağlık yönetimi bölümü öğrencilerinin bireysel yenilikçilik özelliklerinin girişimcilik potansiyelleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Çalışmanın örneklemini Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesi’nde öğrenim gören 391 sağlık yönetimi bölümü öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada bireysel yenilikçiliği ölçmek için Hurt vd. (1977) tarafından geliştirilen, Kılıçer ve Odabaşı (2010) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Bireysel Yenilikçilik Ölçeği” kullanılmıştır. Dört alt boyuta sahip ölçeğin Cronbach’s α katsayısı 0,84 olarak hesaplanmıştır. Öğrencilerin girişimcilik potansiyellerini ölçmek için Yılmaz ve Sünbül (2009) tarafından geliştirilen “Girişimcilik Ölçeği” kullanılmıştır. Girişimcilik ölçeğinin Cronbach’s α katsayısı 0,90 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada derlenen veriler betimsel istatistikler, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, Yapısal Eşitlik Modellemesi uygulanarak analiz edilmiştir. Araştırma verilerinin istatistiksel analizinde SPSS 25.0 ve LISREL programı kullanılmıştır. Çalışmada “girişimcilik” içsel gizil değişken; bireysel yenilikçiliğin alt boyutları “deneyime açıklık”, “değişime direnç”, “fikir önderliği” ve “risk alma” dışsal gizil değişken biçiminde tanımlanarak yapısal eşitlik modellemesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularında; deneyime açıklık, değişime direnç, fikir önderliği ve risk almanın girişimcilik potansiyeli üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkisinin olduğu saptanmıştır. Araştırma kapsamında önerilen model uyumlu bulunurken, öne sürülen hipotezler de desteklenmiştir. Sonuç olarak, sağlık yönetimi bölümü öğrencilerinin mezun olmadan önce yenilikçilik ve girişimcilik derslerini almaları gerektiği değerlendirilmiştir., Changes in health policies, intensive use of technology, increasing costs and increasing expectations of the society lead to continuous innovations in the health sector. The fact that health sector employees are innovative enables them to adapt more easily to the changes and developments that occur, and their entrepreneurship enables them to see the opportunities in the field of health and evaluate the risks correctly. Therefore, the high individual innovativeness and entrepreneurship levels of the healthcare manager candidates who will work in the sector reflects positively on the health sector. This research is important in terms of evaluating together the individual innovativeness and entrepreneurship qualities of healthcare management students. The aim of this study is to determine the effect of individual innovativeness characteristics of healthcare management department students on their entrepreneurial potential. The sample of the study consisted of 391 healthcare management students studying at Afyonkarahisar Health Sciences University and Necmettin Erbakan University. In order to measure individual innovativeness in the research, the “Individual Innovation Scale” was used that develop by Hurt et al. (1977) and adapted to Turkish by Kilicer and Odabasi (2010). The Cronbach’s α coefficient of the scale with four sub-dimensions was calculated as 0.84. The “Entrepreneurship Scale” developed by Yılmaz and Sunbul (2009) was used to measure the entrepreneurial potential of the students. The Cronbach’s α coefficient of the entrepreneurship scale was calculated as 0.90. The data collected in the research were analyzed by applying descriptive statistics, explanatory factor analysis, confirmatory factor analysis, and Structural Equation Modeling. SPSS 25.0 and LISREL program were used in the statistical analysis of the research data. Structural equation modeling was carried out by defining “entrepreneurship” as internal latent variable, sub-dimensions of individual innovativeness as “openness to experience”, “resistance to change”, “opinion leadership” and “risk taking” as external latent variables. In the research findings, it was determined that openness to experience, resistance to change, opinion leadership and risk taking have a statistically significant effect on entrepreneurial potential. While the proposed model was found to be compatible within the scope of the research, the hypotheses put forward were also supported. As a result, it has been evaluated that healthcare management department students should take innovativeness and entrepreneurship courses before graduating.

Son yıllarda ortalama yaşam süresinin uzamasına paralel olarak dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfus artmış bu durum yaşlı bireylere yönelik sağlık, sosyal güvenlik ve bakım hizmetlerine olan ihtiyaçların da artmasını sağlamıştır. Özellikle bakım hizmetlerine yönelik ihtiyaçların karşılanmasında önemli bir rol oynayan Huzurevi-Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri, yaşlı bireylere huzurlu bir ortam sağlayarak onları korumak, barınma, beslenme, sosyal, psikolojik ve sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamak için kurulmuş yatılı hizmet kuruluşlarıdır. Yapılan çalışmada yaşlı bireyler açısından Huzurevi-Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerinin hizmet kalitesinde etkili olan önemli faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Yapısal Eşitlik Modellemesinden yararlanılmış ve yaşlı bireylere iki bölümlük bir anket yapılmıştır. Anketin birinci bölümü 11 tane demografik sorudan ikinci bölümü ise hizmet kalitesini ölçen 23 tane maddeden oluşmuştur. Çalışmanın verileri Afyonkarahisar, Eskişehir ve Kütahya illerine bağlı merkezlerde kalan toplam 230 yaşlı bireyden toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre yaşlı bireylerin en fazla önem verdikleri faktörler Heveslilik ve Güven; en az öneme sahip faktör ise Fiziksel Özellikler olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda Huzurevi- Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerinin hizmet kalitelerini arttırmak ve iyileştirmek için Heveslilik ve Güven faktörlerine öncelik verilmesi gerektiği söylenebilir., In recent years, with the increase in average life expectancy the elderly population has increased in the world and in our country and this has increased the demand for health, social security and care services for elderly individuals. Nursing Home-Nursing Home Elderly Care and Rehabilitation Centers, which have an important role in meeting the requirements of care services, are a service provider established to provide them a peaceful environment, to protect them, to provide them with shelter, nutrition, social, psychological and health care needs. In this study, it is aimed to determine the important factors that affect the service quality of the Nursing Home-Nursing Home Elderly Care and Rehabilitation Centers. For this purpose, Structural Equation Modeling was used and a survey consisting of two parts was applied to elderly individuals. The first part of the survey contains 11 demographic questions and the second part includes 23 items measuring service quality. The data of the study were collected from 230 elderly individuals The most important factors of elderly individuals are enthusiasm and confidence; the least important factor is physical properties.

Danışman: DOÇ. DR. SERDAR ÇÖP Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / İşletme Ana Bilim Dalı Konu: İşletme = Business Administration Dizin: Danışmanlar = Consultants ; Danışmanlık = Consulting ; Danışmanlık hizmetleri = Consulting services ; Danışmanlık şirketleri = Consulting companies, Yönetim danışmanlığı büyüyen ve gelişen bir sektördür. Yönetim danışmanlığı şirketlerle sözleşme temelli olarak, uzun vadeli iş birliğini içermektedir. Bu iş birliğinin sürdürülebilirliği yönetim danışmanlarının başarısına bağlıdır. Yönetim danışmanlığı başarısında; bütçe ve zaman uyumu, hedeflere ulaşma derecesi, karlılık, büyüme ve genişleme faktörleri dikkate alınmaktadır. Literatür incelendiğinde, yönetim danışmanlarının pek çoğunun yürüttüğü projelerde arzulanan amaçlara ulaşamadığı bu nedenle başarısız oldukları görülmektedir. Bu bağlamda yönetim danışmanlığı başarısını etkileyen faktörlerin incelenmesi önem arz etmektedir. Araştırmada yönetim danışmanlığını etkileyen faktörler olarak, asil-vekil teorisi ve kaynak tabanlı görünüm teorisi ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, asil-vekil ve kaynak tabanlı görünüm teorilerinin yönetim danışmanlığı başarısına etkisini incelemektir. Araştırmanın evrenini, Türkiye Yönetim Danışmanları Derneği, Ege Yönetim Danışmanları Derneği, Akdeniz Yönetim Danışmanları Derneği üyeleri oluşturmaktadır. Bu nedenle derneklerle ile iletişime geçilmiş, derneğe üye olan 449 yönetim danışmanına, dernekler tarafından çevrimiçi anket formu gönderilmiştir. İlk gönderimden sonra 102 danışmandan geri dönüş alınmıştır. Geri dönüş yapmayan danışmanlara hatırlatma maili atılmıştır. Ayrıca geri dönüş yapan danışmanlara diğer danışman arkadaşlarıyla anket formunun paylaşılması istenmiştir. Dolayısıyla araştırmada kolayda örnekleme yönteminin yanı sıra kartopu örnekleme yöntemi kullanılmış olup, 6 aylık süre sonunda 226 katılımcıdan geri dönüş sağlanmıştır. Geri dönüşler üzerinden yapılan incelemede 9 anketin formunda yer alan ifadelerin tamamının aynı düzeyde görüş bildirildiği tespit edilmiş olup, analizden çıkarılmıştır. Sonuç olarak 217 katılımcıdan elde edilen veriler analize tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgular doğrultusunda yönetim danışmanları ve müşteri arasında karşılıklı vizyon paylaşımı ve karşılıklı güvenin sağlanması ile projenin belirlenen zamanda ve bütçe sınırları dahilinde tamamlanması gerçekleşeceği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca proje sonrasında firmanın büyüme ve genişlemesinde de yönetim danışmanı ve firmanın ortak vizyon sahibi olması önemli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca projede görev alan danışmanın uzmanlık seviyesi, firmanın projede gerekli kaynakları sağlaması ve firma yönetiminin projeyi sahiplenmesi ile proje başarısı hedeflenen sonuçlara ulaşacaktır. Bu bağlamda firma ile ilişkilerde ortak vizyonunun oluşturulması, karşılıklı güven ve iş birliği ortamını geliştirilirken, yönetim danışmanlarının uzmanlık düzeyinin yüksek olması, yönetimin projedeki gerekli olan kaynakları sağlaması ve yönetimin projeyi sahiplenip desteklemesi yönetim danışmanlığı başarısının artmasını sağladığı görülmüştür., Management consulting is a growing and evolving industry. Management consultancy includes long-term cooperation with companies on a contract basis. The sustainability of this cooperation depends on the success of the management consultants. In the success of management consultancy; budget and time alignment, degree of achievement of targets, profitability, growth, and expansion factors are taken into account. When the literature is examined, it is seen that most management consultants fail to achieve the desired goals in the projects they carry out. In this context, it is important to examine the factors affecting the success of management consultancy. Principal-agent theory and resource-based outlook theory are discussed as factors affecting management consulting in the research. The research aims to examine the effect of principal-agent and resource-based outlook theories on management consulting success. The universe of the research consists of the Turkish Management Consultants Association, Aegean Management Consultants Association, and Mediterranean Management Consultants Association members. For this reason, the associations were contacted and an online questionnaire was sent to 449 management consultants who were members of the association. After the first submission, feedback was received from 102 consultants. A reminder e-mail was sent to the consultants who did not respond. In addition, the consultants who returned were asked to share the questionnaire with their fellow consultants. Therefore, in addition to the convenience sampling method, the snowball sampling method was used in the research, and 226 participants were returned at the end of 6 months. In the analysis made on the feedback, it was determined that all of the expressions in the forms of the 9 questionnaires had the same level of opinion and were excluded from the analysis. As a result, the data obtained from 217 participants were analyzed. In line with the findings, it has been concluded that the project will be completed within the specified time and within the budget limits by mutual vision sharing and mutual trust between the management consultants and the customer. In addition, it has been determined that it is important that the management consultant and the company have a common vision for the growth and expansion of the company after the project. In addition, the project success will reach the targeted results with the expertise level of the consultant involved in the project, the company's providing the necessary resources for the project, and the company management's ownership of the project. In this context, it has been seen that the establishment of a common vision in the relations with the company, the mutual trust, and cooperation environment, while the high level of expertise of the management consultants, the management's providing the necessary resources in the project and the management's ownership and support of the projected increase the success of management consultancy.

Günümüz rekabet koşulları satış elemanlarına yalnızca mal ve hizmetin satışını değil, yeni ihtiyaçlar yaratmak, müşteri istek ve ihtiyaçlarını karşılamak ve bu yolla uzun vadeli memnuniyet yaratmak bağlamında da yeni sorumluluklar yüklemiştir. Kişisel satış sürecinde satış elemanlarının teknik yeterlilikleri, kişilik özellikleri ve sahip oldukları değerler, müşteri ile etkileşimlerinin bir tetikleyicisi olarak satış performanslarına yansımaktadır. Kişilik özellikleri ve kişisel değerler bu bağlamda kişisel satış sürecinin başarısında ciddi bir öneme sahiptirler. Çalışma söz konusu önemin bir yansıması olarak değerlerin kişilik ve satış performans arasında aracılık rolünü belirlemeye odaklanmış, kişilik özelliklerinin satış performansı üzerindeki doğrudan etkisi ve bu etkide kişisel değerlerin aracılık rolü incelenmiştir. PLS yöntemi ile gerçekleştirilen analizde kişilik ve değerler formatif (biçimlendirici) satış performansı ise reflektif olarak ölçülmüştür. Analiz sonuçları kişilik özelliklerinin satış performansı üzerindeki pozitif etkisini ve kişisel değerlerin aracılık rolünü doğrulamaktadır. Çalışma teorik ve pratik önerilerle sonlandırılmıştır. Today's competitive market conditions impose new responsibilities on salespeople to create new needs, meet customer requests and needs, and create long-term satisfaction. In the personal selling process, salespersons' technical competencies, personality traits, and values are reflected in their sales performance as a trigger of their interaction with the customer. In this context, personality traits and personal values have serious importance in the success of the personal selling process. This study focuses on determining the mediating role of values between personality and sales performance as a reflection of this importance. The direct effect of personality traits on sales performance and the mediating role of personal values was measured using the PLS method. Analysis results confirm the positive effect of personality traits on sales performance and the mediating role of personal values. The study is concluded with theoretical and practical suggestions.

Günümüzde bir firmanın piyasada meydana gelen değişikliklere karşı olan duyarlılığı ve farklılaşabilmek adına gösterdiği inovasyon çabaları rekabet ortamında üstünlük sağlayabilmek adına en önemli unsurlar olarak görülmektedir. Söz konusu üstünlüğü elde etmek, firma inovasyon performansının arttırılmasından geçmektedir. Firma inovasyon performansını etkileyen en önemli unsurlardan biri ise firmanın içinde bulunduğu inovasyon sistemi olarak kabul edilmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda, çalışmanın temel amacı Trabzon Bölgesel İnovasyon Sistemi’nin, Trabzon’da faaliyet gösteren firmaların inovasyon performansları üzerindeki etkisini incelemektir. Belirtilen amaç doğrultusunda Trabzon’da yerleşik 160 firmaya uygulanmış olan inovasyon anketi verisi yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, kurumlarla yapılan işbirliği ve rekabet avantajı inovasyon performansını pozitif, ekosistemden kaynaklı engeller ise inovasyon performansını negatif yönde etkilemektedir.

Bu çalışma işletmelerin insan kaynakları yönetimi uygulamalarının işgörenlerin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisini ve bu ilişkide işgörenlerin çalışmaya tutkunluklarının aracılık rolünü araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırmanın verileri, turizm sektöründe dört ve beş yıldızlı otellerde çalışan 387 işgörenden anket tekniği ile sağlanmıştır. Araştırma hipotezlerinin test edilmesinde yapısal eşitlik modellemesinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları algılanan insan kaynakları yönetimi uygulamalarının işten ayrılma niyeti ve çalışmaya tutkunluk üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Bunun yanında, çalışmaya tutkunluğun algılanan insan kaynakları yönetimi uygulamaları ile işten ayrılma niyeti arasında tam aracılık rolü üstlendiği tespit edilmiştir. Çalışma yerli alanyazında insan kaynakları yönetimi uygulamaları ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde çalışmaya tutkunluğun aracılık rolünü ele alması açısından özgünlük taşımaktadır.

Bu çalışmada nükleer enerjinin kabulüile ilgili faktörler ve genç kuşakların nükleer enerjiye olan duyarlılıklarıarasındaki nedensel ilişkiler yapısal eşitlik modeli ile incelenmiştir. KütahyaDumlupınar Üniversitesi fakültelerinde öğrenim görmekte olan 521 öğrenciyeuygulanan anketin verileri analiz edilmiştir. Öğrencilere enerji arzınınalgılanan faydaları, algılanan çevresel faydalar, risk algısı, güven ve kabulgizil değişkenleri ile ilgili sorular sorulmuştur. Nükleer enerji kabul düzeyiüzerinde risk algısının istatistiksel olarak anlamlı ve negatif etkisisaptanmış, modeldeki diğer gizil değişkenlerin kabul düzeyine etkisininistatistiksel olarak anlamlı ve pozitif olduğu tespit edilmiştir., In this study, the causal relationshipsbetween the factors related to nuclear energy acceptance and the sensitivity ofyoung generations to nuclear energy are examined with structural equationmodel. The data obtained by the questionnaire applied to 521 students studyingat the faculties of the Kütahya Dumlupınar University were analyzed. Thestudents were asked the questions related to the latent variables which areperceived benefits of energy supply, perceived environmental benefits, riskperception, trust and acceptance. While risk perception has a statisticallysignificant and negative effect on acceptance, the effects of other latentvariables in the model have found to be positive.

Amaç – Çalışmada, sosyal, çevresel ve ekonomik bilgilerin tümünü tek bir raporda toparlayan entegre raporun, işletmelere finansal açıdan değer katıp katmayacağına cevap aranmış ve tespit edilecek etkilerin işletmelerin hem kendi performanslarında hem de sektörel bazda irdelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem – Araştırmanın evrenini BİST endeksinde yer alan 475 işletme oluşturmuştur. Bu işletmelerden son üç yıl üst üste entegre rapor yayımlayan ikisi çimento ikisi bankacılık sektörü olmak üzere dört işletme araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Bu sektörlerin öncülüğünde işletmelerin ülke menşeilerine göre farklarını araştırmak için yurtdışından yine aynı sektörlerde faaliyet gösteren ve son üç yıldır entegre rapor hazırlayan ikişer işletme seçilerek işletmelerin son üç yıllık entegre raporlarından alınan finansal tabloları ile entegre rapor uygulamasına başlamadan önceki üç yıllık finansal tablolarına oran analizi yöntemi uygulanmış ve gerçekleşen oranlar arasındaki farklar araştırılmıştır. Aynı zamanda, yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak, entegre raporlama ve önceki döneme ait finansal raporların kârlılık üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bulgular – Çimento sektörünün analiz sonuçlarına göre; Türk işletmeleri her iki raporlama döneminde yabancı işletmelerden daha başarılı sonuçlara sahipken işletmeler menşeileri fark etmeksizin entegre rapor yayımlamadığı dönemlerde daha başarılı finansal sonuçlar elde etmişlerdir. Bankacılık sektöründe ise Türk bankaları finansal yapı oranlarında başarılı iken yabancı menşe ili bankalar kârlılık oranları analizlerinin sonuçlarında daha başarılı olmuştur. Bütün işletmelerde entegre rapor yayımladıkları dönemde hisse başı kârlarının arttığı sonucuna varılmış ve bankacılık sektöründe entegre rapor dönemlerinde finansman oranının sermaye yeterlilik oranı üzerinde anlamlı etkisinin olduğu belirlenmiştir. Tartışma – Araştırma sonucuna göre, entegre raporun işletmelerin finansal verileri üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı finansal göstergelerin makroekonomik değişkenler, zaman, sosyal ve çevresel etkiler ile birlikte değerlendirilmesi gerekliliğini ortaya koymuştur.

Uluslararası ticaretin hem işletmeler hem de ekonomiler için neredeyse bir zorunluluk haline geldiği günümüzde uluslararasılaşma, ulusal ve uluslarararası literatürde son zamanlarda en çok ilgi çeken konulardan biri olmuştur. Uluslararasılaşma, işletmenin faaliyetlerini yabancı pazarlarda gerçekleştirme durumu olarak tanımlanırken, uluslararasılaşma derecesi ise; işletmenin faaliyetlerinin ne kadarını yurtdışında gerçekleştirdiği ile ilgili bir ölçümdür. Çalışmanın amacı, uluslarararasılaşma derecesinin geçmişten günümüze kavramsal gelişiminin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenerek, ululararasılaşma derecesinin bibliyometrik analiz sonucunda tespit edilen işletme yeteneklerine etkisinin araştırılmasıdır. Bibliyometrik analiz sonucunda uluslararasılaşma derecesi ile birlikte gelişim gösteren kavramlar; pazar bilgi birikimi, ihracat performansı, müşteri ilişkileri yönetimi, pazar yönelimi, sahiplik yapısı ve tecrübe olarak tespit edilmiş, uluslararasılaşma derecesi ile kavramların ilişkisi incelenerek, hipotezler ve araştırma modeli geliştirilmiştir. Uluslararasılaşma derecesinin öncül olarak ele alındığı model, ülkemizde ihracatın lideri konumunda olan otomotiv sektörü üzerinde yapısal eşitlik modellemesi (YEM) yöntemi ile test edilmiştir. Bibliyometrik analiz Scimat 1.1.04 programı ile, yapısal eşitlik modellemesi SmartPLS 3.2.8 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda uluslararasılaşma derecesinin pazar yönelimi, müşteri ilişkileri yönetimi, pazar bilgi birikimi ve ihracat performansı üzerinde pozitif anlamlı ilişkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Tecrübe değişkeni için işletmenin sektör tecrübesi baz alınmış, çoklu grup analizi (MGA) ile modele etkisi araştırılmış, sektör tecrübesinin model üzerinde anlamlı bir farklılık yaratmadığı görülmüştür. Araştırma ile uluslararasılaşma derecesinin bibliyometrik analizi yapılarak literatüre katkı sağlanması, uluslararasılaşma derecesinin işletmelere etkileri araştırılarak işletmeler ve yöneticiler açısından yol gösterici olması hedeflenmiştir. Internationalization is one of the most interesting topics in national and international literature in today's world, where international trade has become almost a necessity for both businesses and economies. While internationalization is defined as the state of realizing the activities of the enterprise in foreign markets, the degree of internationalization is a measure of how much of the business activities abroad. The aim of the study is to examine the conceptual development of the degree of internationalization from the past to the present with the bibliometric analysis method and to determine the effect of the degree of internationalization on the business capabilities determined as a result of bibliometric analysis.As a result of bibliometric analysis, the subjects developing with the degree of internationalization were determined as market knowledge, export performance, customer relationship management, market orientation, ownership structure and experience, and the relationship between the subjects and the degree of internationalization was examined, hypotheses and research model were developed. The model, in which the degree of internationalization is taken as an antecedent, has been tested with the structural equation modeling (YEM) method on the automotive sector, which is the leader of exports in our country. Bibliometric analysis was analyzed using Scimat 1.1.04 program and Structural Equation Modeling (SEM) was analyzed using SmartPLS 3.2.8 package program. As a result of the analysis, it has been determined that the degree of internationalization has a positive significant relationship on market orientation, customer relationship management, market knowledge and export performance. For the experience variable, the sectoral experience of the company was taken as a basis, the effect of sectoral experience on the model was investigated by multi-group analysis (MGA), and it was seen that the sector experience did not make a significant difference on the model. With this research, it is aimed to contribute to the literature by making bibliometric analysis of the degree of internationalization, and to be a guide for businesses and managers by investigating the effects of the degree of internationalization on businesses.

Yirmi yıl önce ortaya atılan psikolojik sahiplenme kavramının sonuçları ile ilgili çokça araştırma yürütülmesine rağmen bu kavramı etkileyen etmenler üzerinde görece az durulmuştur. Yazından yola çıkarak, bu çalışmada köprü kuran sosyal sermaye gibi sosyal birlikteliği oluşturan bir olgunun psikolojik sermayenin bir öncülü olup olmayacağı merak edilmiştir. Dolayısıyla, bu çalışmanın amacı köprü kuran sosyal sermayenin psikolojik sahiplenmeye etkisinin incelenmesi ve bu ikili arasındaki ilişkide birey-örgüt uyumunun aracılık rolünü ortaya koymaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için nicel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde eğitim gören 259 öğrenciden anket tekniğiyle toplanan veriler Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre sosyal sermayenin psikolojik sahiplenmeye pozitif bir etkisi olduğu ortaya çıkmış olup, birey-örgüt uyumunun bu ilişkiye aracılık ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Değişkenlerin ele alınış şekliyle çalışmanın özgün olduğu söylenebilir. İlgili yazına katkı sunmanın yani sıra, araştırmanın sonuçları ışığında çalışan ve yöneticilere yönelik birtakım öneriler sunulması da hedeflenmiştir. Çalışmanın sınırlılıkları ve gelecek araştırmalara yön verecek öneriler paylaşılmıştır. Although there has been plenty of studies examining the results of the concept of psychological ownership, which was introduced twenty years ago, yet relatively less attention has been paid to the factors affecting this concept. Based on the literature, we wondered if bridging social capital, a phenomenon forms social coexistence, would be a determinant of psychological capital. Hence, the aim of this study is to examine the effect of bridging social capital on psychological ownership and reveal the mediating role of person-organization fit in the relationship between these two variables. For this purpose, quantitative research methods were used to achieve this aim. The data collected from 259 students studying at Police Vocational Training Centers were analyzed by Structural Equation Modeling (SEM) approach. According to the results of the analysis, social capital had a positive effect on psychological ownership and person-organization fit mediated this relationship. It is argued that the study is original with the way of incorporating the variables. In addition to contributing to the relevant literature, it is also aimed to provide some suggestions for employees and managers in the light of the results of the research. Also, the limitations of the study and the future directions were shared.

Bu tez çalışmasının amacı, işletmelerin tedarik zinciri yönetim yeteneklerinin pazarlama performansına etkisini ortaya koymaktır. İşletmelerin tedarik zinciri yönetim sürecini başarılı bir şekilde yürütmelerine bağlı olarak, rekabet avantajı elde etmeleri ve karlılıklarını maksimum seviyeye çıkarabilmeleri olasıdır. Bu nedenle, bu tez çalışmasının sonuçları üretici işletmelere katkı sağlayıcı nitelikte olacaktır. Çalışma üç ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölüm kavramsal çerçeveden oluşmakta olup bu bölümde tedarik zinciri ve tedarik zinciri yönetimi ile ilgili kavramlar ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, çalışmanın ana konusu olan tedarik zinciri yönetim yetenekleri ile ilgili literatür incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde, araştırma modelindeki değişkenler arası ilişkiler incelenmiştir. Literatür araştırması sonucunda oluşturulan araştırma modeli çerçevesinde elde edilen veriler Yapısal Eşitlik Modellemesiyle (YEM) analiz edilmiştir. Araştırma verileri, IBM SPSS 23 ve SmartPLS 3.2.8 paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen Yapısal Eşitlik Modellemesiyle (YEM) analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre tedarik zinciri yönetim yeteneklerinden; paketleme, müşteri siparişi işleme ve bilgi yayılımının pazarlama performansı üzerinde anlamlı ve olumlu etkilere sahip olduğu tespit edilmiştir. Bitmiş ürün depolama, stok kontrolü-giden malzemeler, giden (dışarıya) taşımacılık, satın alma, strateji geliştirme, tedarik zinciri yönetim yeteneklerinin ise pazarlama performansı üzerinde anlamlı etkiye sahip olmadığı bulunmuştur. Çalışmanın sonunda gelecekte yapılacak çalışmalar için araştırmacılara ve pazarlama performansını arttırmak isteyen işletme yöneticilerine yönelik tedarik zinciri yönetimi ile alakalı öneriler sunulmuştur. The purpose of this thesis is to reveal the effect of supply chain management capabilities of businesses on marketing performance. Depending on the successful execution of the supply chain management process, it is possible for businesses to gain competitive advantage and maximize their profitability. For this reason, the results of this thesis study will contribute to the producer enterprises. The study consists of three main parts. The first part consists of the conceptual framework and in this part, the concepts related to the supply chain and supply chain management are discussed. In the second part, the literature on supply chain management capabilities, which is the main subject of the study, is examined. In the third part of the study, the relationships between variables in the research model were examined. The data obtained within the framework of the research model created as a result of the literature research were analyzed by Structural Equation Modeling (SEM). Research data were analyzed using IBM SPSS 23 and SmartPLS 3.2.8 package programs. According to the findings obtained as a result of the Structural Equation Modeling (SEM) analysis carried out within the scope of the study, among the supply chain management capabilities; packaging, customer order processing, and information dissemination have been found to have significant and positive effects on marketing performance. It was found that finished product storage, inventory control-outgoing materials, outgoing (outward) transportation, purchasing, strategy development, and supply chain management skills did not have a significant effect on marketing performance. At the end of the study, suggestions related to supply chain management are presented to researchers and business managers who want to increase their marketing performance for future studies.

Marketing efforts of businesses are a process starting from the design of the product to the after-sales experience. Making a difference in the design of the product will help to retain existing customers as well as gaining new customers. Differences to be made in product design and production may consist of features such as product model, dimensioning, packaging, size, price and distribution. In addition to these, product sweetness features such as size, smallness, plumpness, and color can also be different. Especially products similar to toy shapes create a feeling of affection in consumers. In some cases, consumers may prefer such products not because of their functional benefits, but for their emotional or symbolic benefits. With these features, it is thought that cute products will create emotional benefits for consumers and help product differentiation. The aim of this study is to analyze the effect of emotional benefits of cute products and attitude towards advertising on impulsive buying behavior. The data required for the research were collected through an online questionnaire prepared by the researchers. The link of the questionnaire form created was delivered to the participants by using the convenience sampling method. The data collection process was completed with the participation of 371 people. SPSS 22 program was used for frequency and explanatory factor analysis (EFA). When the demographic characteristics of the participants are examined, it can be said that the distribution is balanced. According to the results of the factor analysis, the 1st and 5th expressions of the attitude towards advertising, which is thought to disrupt the structure, were removed. Necessary analyzes were made without using these expressions. Amos 20 program was used for confirmatory factor analysis (CFA) and structural equation modeling. The modifications suggested as a result of the confirmatory factor analysis were made. Hypothesis tests created for research purposes with structural equation modeling were analyzed. According to the results of the study, it is seen that the emotional benefit of cute products affects impulsive buying behavior and attitude towards advertising. However, the attitude towards advertising does not seem to have an effect on impulsive buying behavior., İşletmelerin pazarlama çabaları ürünün tasarımından başlayarak satış sonrası deneyime kadar devam eden bir süreçtir. Ürünün tasarımında farklılık yaratmak var olan müşterileri elde tutmaya yarayacağı gibi yeni müşteriler kazanılmasına da yardımcı olacaktır. Ürün tasarımı ve üretim aşamasında yapılacak farklılıklar ürünün modeli, ölçülendirilmesi, ambalajı, boyutu, fiyatı ve dağıtımı gidi özelliklerden oluşabilir. Bunlara ek olarak büyüklük, küçüklük, tombulluk, renk gibi ürün sevimliliği özellikleri de farklılık oluşturulabilir. Özellikle oyuncak şekline benzer ürünler, tüketicilerde sevgi hissi oluşturmaktadır. Tüketiciler bu tarz ürünleri bazı durumlarda sağladıkları fonksiyonel faydasından dolayı değil de duygusal veya sembolik faydadan dolayı tercih edebilirler. Bu özellikleriyle sevimli ürünlerin tüketicilerde duygusal fayda oluşturacağı ve ürün farklılaşmasına yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sevimli ürünlerin duygusal faydasının ve reklama yönelik tutumun plansız satın alma davranışları üzerine etkisini analiz etmektir. Araştırma için gerekli veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan çevrimiçi anket formu aracılığıyla toplanmıştır. Oluşturulan anket formunun linki, kolayda örnekleme yöntemiyle katılımcılara ulaştırılmıştır. Veri toplama süreci 371 kişinin katılımıyla tamamlanmıştır. Frekans ve açıklayıcı faktör analizleri (AFA) için SPSS 22 programı kullanılmıştır. Çalışmaya katılanların demografik özellikleri incelendiğinde dağılımın dengeli olduğundan bahsedilebilir. Faktör analizi sonuçlarına göre, yapıyı bozduğu düşünülen reklama yönelik tutumun 1. ve 5. ifadeleri çıkartılmıştır. Gerekli analizler bu ifadeler kullanılmadan yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve yapısal eşitlik modellemesi için ise Amos 20 programı kullanılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda önerilen modifikasyonlar yapılmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi ile araştırma amacına yönelik oluşturulan hipotez testleri analiz edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre sevimli ürünlerin duygusal faydasının plansız satın alma davranışını ve reklama yönelik tutumu etkilediği görülmektedir. Fakat reklama yönelik tutumun plansız satın alma davranışı üzerinde etkisi görülmemektedir.

Bu çalışmanın amacı, bağımsız denetim sürecinin kalitesini etkileyen unsurları literatürdeki çalışmalara dayanarak belirlemek ve bu unsurların bağımsız denetim kalitesi üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Yöntem – Bu araştırma kapsamında denetlenen işletme, bağımsız denetim firması, bağımsız denetçi, bilişim teknolojisi kullanımı ile yasal düzenlemeler ve kurumların bağımsız denetim kalitesi üzerindeki etkisini inceleyen araştırma modeli ele alınmıştır. Araştırma modeli parametrik olmayan bir yöntem olan kısmi en küçük kareler yöntemi (PLS-SEM) ile test edilmiştir. Araştırma verileri yapılandırılmış anket tekniği kullanılarak, uygun örnekleme ve kartopu örnekleme tekniklerinden faydalanılarak Türkiye’de bağımsız denetim faaliyetinde bulunan bağımsız denetçilerin seçilmesi ile elde edilmiştir. Veriler, 80 kişilik örneklem büyüklüğü ile yapısal eşitlik modellemesi yöntemi ve SmartPLS 3.2.4 yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Araştırmanın bulguları; demografik bulgular, ölçek modeline ilişkin bulgular ve yapısal model bulguları olmak üzere üç başlık altında incelenmiştir. Demografik bulgular ile araştırmaya katılan bağımsız denetçilerin cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, unvan, yetkiye sahip oldukları yıl sayısı, bir denetim firmasına ortak olma ya da bir denetim firmasında çalışma durumları ve denetim firmasındaki unvanları değerlendirilmiştir. Ölçek modeline ilişkin bulgularda ise güvenilirlik analizi sonucunda belirlenen değişkenlerin (Denetlenen İşletme, Bağımsız Denetim Firması, Bağımsız Denetçi, Bilişim Teknolojisi Kullanımı ve Yasal Düzenlemeler ve Kurumlar) ölçeklerinin güvenilirlikleri onaylanmıştır. Yapısal model bulgularına göre de oluşturulan model ile bağımsız değişkenlerin bağımsız denetim kalitesini %70 oranında açıkladığı ve ileri sürülen hipotezlerden de Hipotez 1, 3 ve 5’in kabul edilerek Denetlenen İşletme, Bağımsız Denetçi ve Yasal Düzenlemeler ve Kurumlar olmak üzere bu 3 değişkenin bağımsız denetim kalitesini etkilediği sonucuna varılmıştır. Tartışma – Araştırmanın sonucuna göre; denetlenen işletme, bağımsız denetim sürecinde rol alan bağımsız denetçi ve bağımsız denetim faaliyeti ile ilgili yasal düzenleme ve kurumların bağımsız denetim kalitesi üzerinde etkileri bulunmaktadır. Ayrıca kaliteli bir bağımsız denetimin gerçekleştirilmesinde en fazla etkili olan unsurun bağımsız denetçi olduğu söylenebilmektedir. Bu durum da her ne kadar gelişen teknolojilerin denetim süreçlerini etkilemiş olmasına rağmen bu süreçleri ve teknolojileri uygulayan kişiler olan bağımsız denetçilerin kaliteli bir denetim gerçekleştirilmesindeki rolünün yadsınamayacak derecede fazla olduğunu açıklamaktadır. The purpose of this study is to determine the factors affecting the quality of the independent audit process based on the studies in the literature and to determine their effects on the independent audit quality. Design/methodology/approach – The research model examining the effect of the auditee, independent audit firm, independent auditor, information technology use, legal regulations and institutions on the quality of independent auditing is discussed within the scope of this research. The research model was tested with the nonparametric method, the partial least squares method (PLS-SEM). The research data was obtained by the independent auditors in Turkey using a structured questionnaire technique, in accordance with convenience sampling and snowball sampling techniques. The data were analyzed using the structural equation modeling method and SmartPLS 3.2.4 software with a sample size of 80 independent auditors. Findings – The findings of the study were examined under three headings: demographic findings, findings related to the measurement model and structural model findings. In the context of demographic findings; gender, age, education level, title, number of years of authorization, whether or not an auditor is partnering to or working for an audit firm and the title of the auditor were evaluated. In the findings related to the measurement model, the reliability of the scales of the variables (Audited Firm, Independent Audit Firm, Independent Auditor, Use of Information Technology, Legal Regulations and Institutions) determined as a result of the reliability analysis was confirmed. According to the findings of the structural model, with the model created, the independent variables explain the quality of the independent audit by 70% and the hypotheses 1, 3 and 5 are accepted. It was concluded that these three variables, namely the Audited Firm, Independent Auditor and Legal Regulations and Institutions affect the independent audit quality. Discussion – According to the results of the research, the audited firm, the independent auditor involved in the independent audit process, and the legal regulations and institutions related to the independent audit activity have an impact on the quality of the independent audit. In addition, it can be said that the most effective factor in performing a quality independent audit is the independent auditor. This shows that, although developing technologies have affected the audit processes, the role of independent auditors who are the people who apply these processes and technologies in performing a quality audit is undeniable.

Değişkenler arasında var olan nedensel ilişkiyi açıklamada ve önsel olarak oluşturulan modellerin test edilmesinde kullanılan yapısal eşitlik modellemesi (YEM) yaygın bir şekilde kullanılan çok değişkenli istatistiksel bir yöntemdir. YEM, kovaryans tabanlı yapısal eşitlik modellemesi (en çok olabilirlik yaklaşımı) ve bileşen tabanlı yapısal eşitlik modellemesi (kısmi en küçük kareler yaklaşımı) olmak üzere iki temel yaklaşıma sahiptir. Kovaryans tabanlı yapısal eşitlik modellemesi (K-YEM), en çok olabilirlik yöntemi ile tahmin edildiği için çok değişkenli normal dağılım göstermeli ve örneklem hacmi 200 birimden fazla olmalıdır. Fakat veriler normallik varsayımını sağlamıyorsa ve örneklem hacmi 200 birimden küçük ise o zaman yapısal eşitlik modellemesinde kısmi en küçük kareler regresyon yöntemi (KEKK-YEM) kullanılmaktadır. Çünkü KEKK-YEM’de verinin dağılımı konusunda herhangi bir varsayım olmadığı gibi küçük hacimli örneklemlerde bile rahatlıkla veri analizi yapılabilmektedir. Ayrıca KEKK-YEM aracılık ve düzenleyicilik etkilerinin olduğu karmaşık modellerinde analiz edilmesinde kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu nedenle bu çalışmada KEKK-YEM ayrıntılı bir şekilde incelenerek, K-YEM ile arasındaki benzerlikler ve farklılıklar gösterilmeye çalışılmıştır. Bu amaç için SmartPLS 3.2.8 ile bir uygulama yapılarak KEKK-YEM’de geçerlik ve güvenilirlik analizleri yapılarak, aracılık ve düzenleyicilik etkileri test edilmiştir Structural equation modeling (SEM) is a widely used multivariate statistical method used to explain the causal relationship between variables and to test a priori models. SEM has two main approaches: covariance-based structural equation modeling (maximum likelihood approach) and component-based structural equation modeling (partial least squares approach). Since covariance-based structural equation modeling (C-SEM) is estimated by the maximum likelihood method, the multivariate should show normal distribution and the sample size should be more than 200 units. However, if the data does not assume normality assumption and the sample size is less than 200 units, then the partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) method is used. Because there is no assumption about the distribution of data in PLS-SEM, and data analysis can be done easily even in small sample size. In addition, PLS-SEM is an important method used in analyzing complex models with mediating and moderating effects. For this reason, in this study, PLS-SEM is examined in detail and similarities and differences with C-SEM are tried to be shown. For this purpose, by applying an application with SmartPLS 3.2.8, the validity and reliability analyzes in PLS-SEM is made and the effects of mediating and moderating effects is tested

Bu araştırmanın amacı pandemi sürecinde eczane çalışanlarının iş streslerinin uyumsal performans üzerindeki etkisinde iş-aile çatışmasının aracılık rolüne sahip olup olmadığını tespit etmektir. Bu kapsamda İstanbul’da faaliyet gösteren eczanelerde çalışan 443 kişi araştırmaya katılmıştır. Anket formu ile elde edilen veriler, sosyal bilimler istatistik programı (Statistical Package for Social Sciences-SPSS 26.0), Amos 26 (Analysis of Moment Structures) ve Microsoft Excel programları kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada ilk olarak geçerlilik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Daha sonra tanımlayıcı analizler, normallik testleri ve frekans analizleri yapılmıştır. Son olarak araştırmaya ait hipotezleri test etmek için korelasyon ve regresyon analizleri ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) ve çıkan sonuçların anlamlılığını değerlendirmek için sobel testi yapılmıştır. Sonuç olarak, pandemi döneminde eczane çalışanlarının yaşadıkları iş stresi ile uyumsal performans arasındaki ilişkinin negatif yönde ve orta derecede olduğu, diğer taraftan iş stresi ile iş-aile çatışması arasındaki ilişkinin ise pozitif yönde ve orta derecede olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, iş-aile çatışması ile uyumsal performans arasındaki ilişkinin negatif yönde ve orta derecede olduğu tespit edilmiştir. Son olarak yapılan araştırmada pandemi döneminde eczane çalışanlarının yaşadıkları iş stresinin uyumsal performansa etkisinde iş-aile çatışmasının kısmi aracılık etkisine sahip olduğu ortaya koymuştur. The purpose of this study is to determine whether work-family conflict has a mediating role in the effect of work stresses of pharmacy employees on adaptive performance during the pandemic process. In this context, 443 people working in pharmacies operating in Istanbul participated in the study. The data obtained through the questionnaire form were analyzed using the Social Sciences statistics program (Statistical Package for Social Sciences-SPSS 26.0), Amos 26 (Analysis of Moment Structures) and Microsoft Excel programs. First, validity and reliability analyzes were made in the study. Later, descriptive analysis, normality tests and frequency analysis were performed. Finally, to test the hypotheses of the research, correlation and regression analysis, Structural Equation Modeling (SEM) and the Sobel test to evaluate the significance of the results were performed. As a result, it was found that the relationship between the work stress experienced by pharmacy employees and their adaptive performance during the pandemic period was negative and moderate, while the relationship between job stress and work-family conflict was positive and moderate. In addition, it was found that the relationship between work-family conflict and adaptive performance was negative and moderate. Eventually, the study revealed that work-family conflict had a partial mediating effect on the adaptive performance of the work stress experienced by pharmacy employees during the pandemic period.

İktisadi faaliyetler çevresel bozulma yaratmaktadır. Dolayısıyla, tarımsal, endüstriyel üretiminin ve milli gelirin çevresel etkilerini tespit etmek önemlidir.Bu çalışmada milli gelirin, tarım ve endüstri sektörlerinin çevresel kalite üzerindeki etkisini yapısal eşitlik modellemesi ile araştırılması amaçlanmıştır. İnsani kalkınma sıralamasındaki ülkelerin değişkenleri veri setini oluşturmuştur. Çevresel kalite göstergesi olarak temiz suya erişim seçilmiştir. Endüstrinin ve milli gelirin çevre kirletici etkisinin araştırıldığı modelde temiz suya erişim üzerinde anlamlı etki tespit edilmemiştir. Tarım sektörünün ve milli gelirin çevre kirletici etkisinin araştırıldığı modelde, tarım sektörünün temiz suya erişim üzerindeki etkisinin negatif olduğu, milli gelirin temiz suya erişim üzerindeki etkisinin anlamsız olduğu tespit edilmiştir., Economic activities create environmental decomposition. Therefore, it is important to detect the environmental impacts of agricultural, industrial production and national income. In this study it is aimed to examine the impact of national income, agriculture, and industry sectors on environmental quality with structural equation modeling. Variables of countries’ in human development ranking made up the data set. As environmental quality indicator access to clean water is chosen. In the model in which the environment polluting impact of industry and national income is researched, no significant impact on access to clean water is detected. In the model in which the environment polluting impact of agriculture sector and national income is researched; it is established that the effect of the agriculture sector on access to clean water is negative, the effect of national income on access to clean water is insignificant.

Araştırma, eğitimin emek piyasaları üzerindeki etkisini ölçmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada 35 OECD ülkesi örneklem olarak seçilerek, 2017 yılı veri seti ile çalışılmıştır. İlgili veri seti OECD istatistiklerinde yer alan Daha İyi Yaşam Endeksi alt değişkenlerinden elde edilmiştir. Araştırmaya konu olan hipotezler SmartPLS programından faydalanılarak Yapısal Eşitlik Modellerinin kullanılması ile test edilmiştir. Eğitim değişkeni eğitime katılma oranı, öğrencilerin becerileri ve eğitimde geçen yıl alt göstergeleri ile incelenmiştir. Emek piyasaları dinamikleri ise; istihdam oranı, işe bağlı kazanç, uzun dönemli işsizlik oranı ve emek piyasalarına olan güvensizlik alt göstergeleri üzerinden ölçülmüştür. Araştırmanın sonucunda OECD üyesi ülkelerde 2017 yılı Daha İyi Yaşam Endeksi verilerine göre; eğitim, emek piyasasının pozitif dinamiklerini pozitif yönde etkilemektedir. Eğitimde meydana gelen iyileşmenin ülkedeki istihdam oranını ve işe bağlı kazançlarını arttırdığı gözlenmiştir. Diğer yandan eğitimin emek piyasasındaki negatif dinamiklerini ise negatif yönde etkilemektedir. Başka bir ifade ile eğitimde meydana gelen bir iyileşme, uzun dönemli işsizliği ve emek piyasalarına olan güvensizliği azaltmaktadır., The study was carried out with a 2017 data set, with 35 OECD countries selected as samples to measure the effect of education on labor markets. The relevant data set was derived from the Better Life Index sub-variables contained in OECD statistics. The hypotheses that are subject to the study have been tested using structural equality model using the SmartPLS program. The education variable was analyzed in terms of participation in education, student skills and years in education sub-indicators. Labor market dynamics were measured through sub-indicators of employment rate, job-related earnings, long-term unemployment rate and labor market insecurity. As a result of the study, according to the Better Life Index for 2017 in OECD member countries, education positively effects the positive dynamics of the labor market. It has been observed that improvement in education increases the employment rate and job-related earnings in the country. On the other hand, education negatively effects the negative labor market dynamics. In other words, an improvement in education reduces long-term unemployment and labor market insecurity.

Bu çalışma, lise öğrencilerinin genetik konusundaki kavramsal başarıları, bilimsel epistemolojik inançları ve öğrenme anlayışları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arası ilişkileri açıklayan bir model önerilmiş ve yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Çalışmaya Bolu'daki beş farklı lisede 10. sınıf düzeyinde öğrenim gören 452 öğrenci katılmıştır. Veriler tarama yöntemi ile toplanmıştır ve öğrencilere bilimsel epistemolojik inançları, fen öğrenme anlayışları ve genetik konusundaki kavramsal başarılarını ölçen üç farklı ölçme aracı dağıtılmıştır. Ölçme araçlarının analizinde AMOS 20 ve SPSS 21 programları kullanılmıştır. Bilimsel epistemolojik inançlar ve fen öğrenme anlayışlarının alt boyutlarını tespit etmek için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi sonuçlarına göre, epistemolojik inançların, fen öğrenme anlayışı üzerinde etkili olduğu gözlemlenirken, kavramsal başarının fen öğrenme anlayışı ve epistemolojik inançlardan sınırlı bir düzeyde etkilendiği gözlemlenmiştir. This study aims to examine the relations among high school students' scientific epistemological beliefs, conceptions of learning science and conceptual achievements in genetics. A model explaining the relations among the variables was proposed and confirmed through structural equation modeling. Participants were 452 10th grade students from five different high schools in Bolu. Data were collected by cross-sectional design. Three different scales were utilized for assessment of students’ conceptual achievements in genetics, scientific epistemological beliefs and conceptions of learning science. AMOS 20 and SPSS 21 programs were used to analyze survey data. Confirmatory factor analysis was conducted to determine sub-dimensions of scientific epistemological beliefs and conceptions of learning science. According to results of structural equation modeling, epistemological beliefs affected conceptions of learning science strongly. However, the effects of conceptions of learning science and epistemological beliefs on students' achievements were quite limited. Bu çalışma, Bolu İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsünde Eralp BAHÇİVAN'ın danışmanlığında Mine AÇAR ÖZÇELİK tarafından hazırlanan "Lise öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inanç, fen öğrenme anlayışı ve genetik konusundaki kavramsal başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi" adlı yüksek lisans tezine dayanılarak hazırlanmıştır.

Purpose is to develop and validate a novel patient satisfaction questionnaire for Turkish cancer patients. A questionnaire has been constructed. The survey questions relate to patient satisfaction with healthcare providers, medical care received and hospitals, in addition to questions exploring the expectations of the patients about advanced care. 710 cancer patients participated in the survey from eight public hospitals in Ankara. Both exploratory and confirmatory factor analysis have been employed to verify the scale dimensions. A hypothetical model was evaluated by structural equation modelling to determine the adequacy of goodness-of-fit to sample data. The exploratory factor analysis identified three interpretable dimensions which explained 92 per cent of the variance for the patient satisfaction. The subscales derived from these factors were satisfaction from healthcare providers; satisfaction from hospital and satisfaction from health service. Each subscale had acceptable to excellent internal consistency (Cronbach’s alpha ranged from 0.70–0.95). Structural equation modelling resulted in a sufficient model fit of 19 items within three domains. This study developed and validated a reliable patient satisfaction instrument for cancer patients in Turkey. The instrument showed excellent psychometric properties, thus it can be incorporated into an existing hospital quality monitoring system to monitor patient satisfaction.

Araştırmanın amacı örgütsel sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu amaç çerçevesinde kamu ve vakıf üniversitelerinde görev yapan 291 araştırma görevlisine anket çalışması uygulanmıştır. Elde edilen veriler yapısal eşitlik modellemesi aracılığıyla doğrulayıcı faktör analizi ve regresyon analizleri ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda örgütsel sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışının alt boyutlarını negatif ve anlamlı bir şekilde etkilediği görülmektedir. Sinizmin davranışsal boyutunun örgütsel vatandaşlık davranışının boyutlarından diğergamlık, centilmenlik ve sivil erdem boyutlarını anlamlı ve negatif bir şekilde etkilediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte duyuşsal sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışının diğergamlık ve sivil erdem alt boyutları üzerinde anlamlı ve negatif bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Bilişsel boyutun ise örgütsel vatandaşlık davranışını anlamlı bir şekilde etkilemediği görülmektedir. Araştırma olumsuz bir davranış biçimi olan sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisini göstermesi ve akademisyenlik mesleğinin ilk adımı olan araştırma görevlilerinin örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlık davranışına ilişkin algılarını ortaya koyması açısından literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir. The aim of research is to reveal the effect of organizational cynicism on organizational citizenship behavior. Within the scope of this aim, a questionnaire was applied to 291 research assistants working at public and foundation universities. The obtained data were analyzed by confirmatory factor analysis and regression analysis through structural equation modeling. It has been found that the behavioral dimension of organizational cynicism significantly and negatively influences altruism, sportsmanship and civic virtue dimensions of organizational citizenship behavior. However, affective cynicism has a significant and negative effect on the altruism and civic virtue dimensions of organizational citizenship behavior. The cognitive dimension, on the other hand, does not significantly affect organizational citizenship behavior. The research aims to contribute the literature in terms of; showing effects of organizational cynicism on organizational citizenship behavior, and revealing the perceptions of research assistants toward organizational cynicism and organizational citizenship behavior.

Bu araştırmadaokuma tutumunun, Türkçe dersine ilişkin tutum üzerindeki etkisi ve bu etkidecinsiyetin rolünün yapısal eşitlik modellemesi yoluyla incelenmesiamaçlanmıştır. Araştırma ilişkiseltarama yoluyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu basit seçkisiz örneklemeyoluyla belirlenmiş olup 6, 7 ve 8. sınıfta öğrenim göre317 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında Özbay ve Uyar(2009)’ın geliştirdiği “OkumayaYönelik Tutum Ölçeği” ile Ünal ve Köse (2014)’ningeliştirdiği “Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde yapısal eşitlikmodellemesi kullanılmıştır. Araştırmadaki modellere dair parametrelerintahmininde maksimum olabilirlik (Maximum Likehood) yöntemi, uyum iyiliğideğerlerinin incelenmesinde ise χ2/df, CFI, GFI, TLI, NFI, IFI,RMSEA ve SRMR uyum indeksleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda tüm hipotezmodellerin geçerli olduğu; okuma tutumunun, Türkçe dersine ilişkin tutumun%40’ını açıkladığı görülmüştür. Bunun yanı sıra erkek öğrencilere ilişkinoluşturulan modelde okuma tutumunun, Türkçe dersine ilişkin tutumun %30’unu,kız öğrencilere ilişkin oluşturulan modelde ise %40’ını açıkladığıbelirlenmiştir., In this study, the aim was to investigatethe effect of the attitude towards reading on the attitude toward the Turkishcourse and the role of gender on this effect through structural equationmodeling. The research was conducted, using relational survey model. The studygroup was formed through simple random sampling and consisted of 317 studentswho were 6th, 7th and 8th graders. For datacollection, the “Attitude Scale towards Reading” developed by Özbay and Uyar(2009) and the “Attitude Scale towards the Turkish Course” developed by Ünaland Köse (2014) were used. Structural equation modeling was used for dataanalysis. The Maximum Likelihood method was used for the prediction of theparameters for the models, and the χ2/df, CFI, GFI, TLI, NFI, IFI,RMSEA and SRMR fit indices were used for the analysis of the goodness of fitvalues. In the end, it was found that all hypothesis models were valid and thatthe reading attitude accounted for 40% of the attitude towards the Turkishcourse. In addition, it was determined that in the model for the male students thereading attitude accounted for 30% of the attitude toward the Turkish courseand in the model for the female students, it accounted for 40%.

Araştırmadaturistik bir destinasyon üzerinde tüketici temelli marka değeri modeliningeçerliliğini ve boyutlar arasındaki ilişkiyi sınamak amaçlanmaktadır. Araştırmanınörneklem grubu, Anamur ilçesine Haziran ve Temmuz aylarında ziyaret eden yerliziyaretçilerden oluşmaktadır. Uygulama için veri toplama aracı olarak turistikdestinasyonlar için tüketici temelli marka değerini ölçen anket kullanılmışolup, elde edilen verilerin analizinde aritmetik ortalama ve frekans analizi gibibetimsel analizler, yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi vegüvenirlik analizi gibi istatistiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Ayrıcabelirlenen boyutlar arasındaki ilişkiler Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ileanaliz edilmiştir. Araştırma sonucunda, turistik destinasyonlar için tüketicitemelli marka değerini oluşturan boyutlar arasında anlamlı pozitif yönde ilişkiolduğu belirlenmiştir. Ancak algılanan destinasyon kalitesi ve destinasyonsadakati arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır., Itis aimed to investigate the validity of the consumer based brand value modeland the relationship between dimensions on a tourism destination in theresearch. The sample group of the study consisted of a domestic visitors toAnamur district in June and July. As a data collection tool, a questionnairewas used to measure customer brand values ​​for tourism destinations. In orderto analyze the data statistical techniques such as descriptive analysis such as arithmetic mean andfrequency analysis, confirmatory factor analysis toconstruct validity and reliability analysis were used. In addition, relationsbetween the determined dimensions were analyzed by Structural Equation Modeling(YEM). As a result of the research, it was determined that there is asignificant positive relationship between the dimensions that constitute customer-basedbrand value for tourism destinations. However, there was no significantrelationship between the perceived destination quality and destination brandloyalty.

Bu çalışmada, ilgili literatür kapsamında alternatif bir yaklaşım olarak, defter değerinin finansal performans ve piyasa değeri arasındaki ilişkideki aracılık etkisi yapısal eşitlik modellemesi vasıtasıyla araştırılmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesinin oluşturulmasında, finansal tablolarda ifşa edilen bilgilerin firma değerini yansıtma kabiliyetinin incelenmesinde sıklıkla kullanılan ve kazanç ile defter değerini bağımsız değişken olarak göz önüne alan muhasebenin değer ilgililiği modellerinden faydalanılmıştır. Hipotezlere dayalı olarak oluşturduğumuz ve aracılık etkisi içeren modelde defter değeri aracı olarak kabul edilmiş ve kazanç için tek vekil değişken kullanmak yerine F-Skor göstergelerinin bir fonksiyonu olarak finansal performans gizil değişkeni kullanılmıştır. Veri setinin oluşturulması için, 2009-2015 dönemi itibariyle, Borsa İstanbul’da yer alan ve aktif olarak işlem gören elektrik enerjisi sektöründeki firmaların üçer aylık finansal tabloları ve hisse senedi fiyatları kullanılmıştır. Model sonuçları defter değerinin, finansal performans hisse senedi değeri ilişkisinde aracılık rolüne sahip olduğunu göstermektedir. Diğer bir ifadeyle, defter değerinin sahip olduğu tam aracılık rolü nedeniyle, finansal performans ile hisse senedi değeri arasındaki doğrudan ilişki anlamsız hale gelmektedir. Bu nedenle bulgular ışığında Türkiye’de, (a) her ne kadar yatırımcılarının karar alma süreçlerinde birincil önceliği olsa da, finansal performansın hisse senedi değerini defter değeri vasıtasıyla dolaylı olarak etkilediğini ve; (b) yatırımcıların kararlarını veya beklentilerini, gerçekleşen finansal performansa dayalı olarak defter değerini ve piyasa değerini mukayese ederek verdiğini veya oluşturduğunu söylemek yerindedir. In this study, the mediating role of book value between financial performance and market value is investigated by using mediated structural equation modelling as an alternative approach in the related literature. The theoretical frame of the study is constructed by benefit from the widely used value relevance of accounting models which treat earning and book value as exogenous to investigate the ability of information disclosed by financial statements to capture and summarize firm value. In the hypothesized meditation model book value is considered as a mediator while financial performance is used as an exogenous latent variable as the function of F-Score indicators instead of using a single proxy for earning. Quarterly announced accounting numbers and prices of active firms operating in Turkish electric power industry listed and traded on Borsa Istanbul between the years of 2009-2015 are used in construction of the dataset. The results of the model indicate that book value mediates the impact of financial performance on stock value. In other words, full mediator role of the book value makes the direct relationship between financial performance and stock value insignificant. Therefore, according to the findings, it is fair to say that (a) the effect of financial performance on stock value occurs indirectly through book value even financial performance has a primacy in investors’ decision making process and thus (b) investors make their decisions or shape their beliefs by comparing the book value with market value in the frame of realized financial performance in Turkey.

Amaç: Hizmet işletmeleri rekabet edebilmek için farklı yollar aramaktadır. Bunlardan biri de farklılaşmadır. Farklılaşma yöntemi olarak marka kişiliği de önemli bir enstrümandır. Marka kişiliği ve hizmet kalitesi ilişkisinin bir farklılaşma enstrümanı olarak ortaya konması bu araştırmanın amacıdır. Yöntem: Yukarıdaki amaçla Bursa’da 267 anket toplanmıştır. Örnekleme yöntemi tesadüfi değildir. İstatistiksel analiz aşamasında marka kişiliğinin boyutları, hizmet kalitesi, hizmete duyulan güven ve sadakat ölçekleri arasındaki ilişkiler örneklem çerçevesinde yapısal eşitlik modellemesi analizi ile ortaya konmuş ve değerlendirilmiştir. Bulgular: Buna göre marka kişiliği boyutlarının tamamının hizmet kalitesi ile ilişkisi olduğu ve marka kişiliği boyutlarının bazılarının hizmete duyulan güven ve sadakatle ile ilişkisi olduğu bulunmuştur. Objectives: Service companies are trying to find different ways to compete. One of them is differentiation. Brand personality is an important instrument as a differentiation method. The aim of the study is to state the relationship between brand personality and service quality as a differentiation instrument. Methods: 267 questionnaires were collected in Bursa. Sampling method is not random. Brand personality dimensions, service quality, service trust and loyalty relationships were analysed. Results: According to this all dimensions of brand personality have relationship with service quality and some dimensions of brand personality have relationship with service trust and loyalty.

Topraktan alınan ham maddenin işlenmesi ile başlayan gıda üretim sürecinde, kaynakların etkin kullanımı, üretilen gıdanın ambalajlanması ve dağıtımı sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta çevreyi koruyarak atık yönetimini kontrol altına almaktır. Bu süreç sürdürülebilir gıda tedarik zinciri yönetimi olarak tanımlanabilir. Bu süreçte, sürdürülebilirlik için dikkate alınması gereken birçok parametre (örneğin kaynak kullanımı, paketleme, atık yönetimi vb.) bulunmaktadır. Sürdürülebilir gıda tedarik zinciri yönetimi üzerine etki eden bu parametrelerin belirlenerek ve bu parametreler ile zincir hattı boyunca gerçekleşen performansı ölçmek bu çalışmanın amacını göstermektedir. Gıda sektörüne yönelik yapılan bu çalışmada sürdürülebilir tedarik zinciri yönetiminin performans endeksleri bulunarak, ölçülmesi istenmiştir. Öncelikle literatürden ve uzman görüşlerinden bir araya getirilen ve sürdürülebilir gıda tedarik zinciri yönetiminde iyileştirilmesi gereken parametreler belirlenmiştir. Bu parametreler, müşteri memnuniyeti, kaynak kullanımı, ürünlerin emniyeti, yenilikçilik, güvenilirlik, firma bilgileri, ambalajlama ve atık yönetimi olarak 8 boyuttan ve 34 alt kriterden oluşmaktadır. Her bir boyutun performans endeksini hesaplamak ve ardından nihai bir skor elde etmek için, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ve Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemleri kullanılmıştır. Türkiye'de gıda sektöründe yapılan sürdürülebilir gıda tedarik zinciri performans değerlendirmesi sonucunda performans endeksi 100 üzerinden 79,7 olarak belirlenmiştir. İÇİNDEKİLER DİZİNİ Sayfa ÖZET ..................................................................................................................... ii ABSTRACT........................................................................................................... iv TEŞEKKÜR........................................................................................................... vi İÇİNDEKİLER DİZİNİ ....................................................................................... vii ÇİZELGELER DİZİNİ........................................................................................ ix ŞEKİLLER DİZİNİ.............................................................................................. xii SİMGE VE KISALTMALAR DİZİNİ ............................................................... xiv 1. GİRİŞ ................................................................................................................ 1 2. LİTERATÜR TARAMASI ............................................................................. 4 2.1. Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Literatür Taraması . 4 2.2. Tersine Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Literatür Taraması...................................................................................................... 7 2.3. Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Literatür Taraması....................................................................................... 10 3. TEDARİK ZİNCİRİ VE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE PERFORMANS DEĞERLENDİRME ............................................................... 13 3.1. Tedarik Zinciri Kavramı.............................................................................. 13 3.1.1. Tedarik Zinciri Yönetimi................................................................... 15 3.1.2. Tersine Tedarik Zinciri Yönetimi...................................................... 16 3.1.3. Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi ........................................... 20 3.2. Performans Değerlendirme Kavramı ve Önemi.......................................... 27 3.3. Performans Değerlendirme Süreci .............................................................. 29 3.4. Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Kriterleri ................ 34 3.4.1. Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Kriterleri ...... 34 3.4.2. Tersine Tedarik Zinciri Yönetimi Performans Değerlendirme Kriterleri...................................................................................................... 48 4. SÜRDÜRÜLEBİLİR GIDA TEDARİK ZİNCİRİNDE PERFORMANS DEĞERLENDİRME............................................................................................. 63 4.1. Gıda Sektörü Analizi................................................................................. 63 viii 4.2. Gıda Sektöründe Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Yönetimi....................... 65 4.2.1. Gıda Üretiminde Sürdürülebilirlik.................................................. 66 4.2.2. Ambalajlamada Sürdürülebilirlik.................................................... 73 4.2.3. Depolama ve Taşımada Sürdürülebilirlik ....................................... 75 4.3. Sürdürülebilir Gıda Tedarik Zinciri Yönetiminde Performans Değerlendirme Kriterleri........................................................................... 77 5. ÇALIŞMADA KULLANILAN METODLAR ............................................... 96 5.1. Yapısal Eşitlik Modellemesi ..................................................................... 96 5.2. Analitik Hiyerarşi Prosesi......................................................................... 104 6. PERFORMANS BOYUTLARININ ENDEKS HESAPLAMASI................ 116 6.1. Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması .......................................................... 116 6.2.1. Araştırma Verilerine Ait Bilgiler.................................................... 124 6.2.2. Boyutlara Yönelik Oluşturulan Yapısal Eşitlik Modeli.................. 129 6.2.3. Performans Endekslerinin Hesaplanması ....................................... 141 6.2.4. AHP Yöntemine Dayalı Araştırma Sonuçları................................. 146 6.2. Sürdürülebilir Gıda Tedarik Zinciri Performansının Değerlendirilmesi... 149 7. SONUÇ VE ÖNERİLER.................................................................................. 164 KAYNAKLAR....................................................................................................... 168 EKLER................................................................................................................... 200 EK.1. ......................................................................................................... 200 EK.2. ......................................................................................................... 203 ÖZGEÇMİŞ........................................................................................................... 215

Çalışmada öğretmen adaylarının Facebook’u öğrenme/öğretme aracı olarak kullandıklarında, kullanım niyetlerini etkileyecek faktörlerin neler olabileceğine odaklanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Facebook’un öğretmen adaylarına sağladığı avantajlar, fırsatlar, kullanım kolaylığı ve alışkanlıklar ile çevresel faktörlerden kaynaklanan sosyal etkiyle beraberperformans beklentisinin kullanım niyetlerini nasıl etkilediği belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen adaylarının Facebook’un öğrenme/öğretme aracı olarak kullanımına yönelik görüşleri, Sosyal Ağ Sitelerinin (SAS)üniversitelerde öğretme ve öğrenme sürecinde en etkili biçimde nasıl kullanılabileceğine dair fikir vermektedir. Çalışmanın katılımcıları, Türkiye’de bir devletüniversitesinde öğrenim gören ve Facebook hesabına sahip olan 258 öğretmen adayından oluşmaktadır. Analizler, kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik (Partial Least Squares-PLS-SEM) modellemesi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Facebook’un diğer SAS’a göre sahip olduğu avantajlar, fırsatlar, kullanım kolaylığı ve kullanım alışkanlıkları, ile sosyal etkinin, öğretmen adaylarınınbu platformu öğrenme/öğretme aracı olarak kullanma niyetleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Facebook’un öğrenme/öğretmede sağladığı avantaj ile alışkanlık arasında β=0,205 seviyesinde, avantaj performans beklentisi β=0,228 ve avantaj sosyal etki β=0,167 arasında ilişki bulunmuştur. Facebook’un öğrenme/öğretmedesağladığı kolaylık ile sosyal etki arasında β=0,158 seviyesinde, alışkanlıkların ise davranışsal niyet üzerinde β=0,485 seviyesinde güçlü bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Facebook’un öğrenme/öğretmedesağladığı fırsatların ise performansa etkisi β=0,376 seviyesinde, fırsatın sosyal etkiye β=0,156 ve sosyal etkinin davranışsal niyete β=0,193 seviyesinde etkisi olduğu görülmektedir. In this study, it has been investigated how the use of Facebook as a learning / teaching tool for teacher candidates affects theirbehavioral intention and performance perceptions. In the study, the advantages, opportunities, convenience, habits and socialimpacts of Facebook on learning/teaching have been taken into consideration. Students' views on their behavioral intentionsare sufficient to help faculties examine the attitudes of Social Network Sites (SNS) on teaching and learning. Theparticipants of the study, consists of 258 teacher candidates studying at a state university in Turkey and have Facebookaccount. As a result of the analysis of the data; a significant relation was found between the advantage-habit, advantage performance and advantage-social effect of Facebook in learning / teaching. Among the convenience-social impact ofFacebook in learning / teaching, the use of Facebook has also been found to have a strong impact on behavioral intent.However, it has been observed that the opportunities provided by education in education have an effect on performance,social impact and social effect as well as behavioral intention.

Bu çalışmanın amacı mobil alışveriş uygulaması kullanılabilirliğinin, algılanan mobil perakende hizmeti yenilikçiliğinin ve mobil perakendeciye güvenin mobil uygulama bağlanmışlığı üzerinde bir etkisinin olup olmadığını belirlemektir. 434 mobil alışveriş uygulaması kullanıcısı ile online anket yapılmıştır. Veriler Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi (PLS-SEM) ile analiz edilmiş, tüm hipotezler desteklenmiştir. Bulgular, mobil ortamda sunulan perakende hizmeti yenilikçiliğinin, mobil alışveriş uygulaması kullanılabilirliğinin ve mobil perakendeciye duyulan güvenin mobil uygulama bağlanmışlığı üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Bu çalışma, perakendecinin mobil ortamda sunduğu hizmetin yenilikçiliğinin ve mobil alışveriş uygulaması kullanılabilirliğinin mobil uygulama bağlanmışlığı üzerindeki etkisini incelemesi bakımından literatüre katkı sağlamaktadır. The aim of this study is to determine whether mobile shopping app usability, perceived mobile retailing service innovativeness and mobile retailer trust affect mobile app engagement. A survey has been conducted with 434 mobile shopping app users. Data has been analyzed with Partial Least Square Structural Equation Modelling (PLS-SEM), all hypothesis have been supported. Findings show that mobile shopping app usability, perceived mobile retailing service innovativeness and trust in mobile retailer affect mobile app engagement. This study has contributed to literature about examining the effect of service innovativeness of mobile retailer in mobile environment and mobile shopping app usability on mobile app engagement

Research has shown that technology, when used prudently, has the potential to improve instruction and learning both in and out of the classroom. Only a handful of African tertiary institutions have fully deployed learning management systems (LMS) and the literature is devoid of research examining the factors that foster the adoption of LMS. To fill this void, the present research investigates the factors contributing to students’ acceptance of LMS. Survey data were obtained from registered students in four Nigerian universities (n = 1116); the responses were analyzed using artificial neural network (ANN) and structural equation modeling (SEM) techniques. The results show that social influence, facilitating conditions, system quality, perceived ease of use, and perceived usefulness are important predictors for students’ behavioral intention to use LMS. Students’ behavioral intention to use LMS also functions as a predictor for actual usage of LMS. Implications for practice and theory are discussed. No sponsor

Sosyal bilimlerde, birçok değişken doğrudan gözlemlenememektedir. Duygu, tutum, başarı gibi soyut ve doğrudan gözlemlenemeyen ve gözlenen değişkenler aracılığıyla ölçülen değişkenlere gizil değişken adı verilmektedir. Çalışmanın yöntemi olan Yapısal Eşitlik Modellemesi gizil ve gözlenen değişkenleri aynı modelde tahmin edebilen tümdengelimsel bir çok değişkenli istatistiksel yöntemdir. Bu doğrultuda çalışmada Yapısal Eşitlik Modellemesinin özellikleri ve türleri ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Çevre-ekonomi ilişkisi yöntemin uygulanacağı sosyal konu olarak seçilmiştir. Araştırmanın amacı, ekonomik yapının (endüstri ve tarım sektörleri) ve milli gelirin çevresel kalite göstergeleri üzerindeki etkisinin yapısal eşitlik modellemesi ile tahmin edilmesidir. Çevresel kalite göstergeleri olarak temiz suya erişim ve karbondioksit emisyonu seçilmiştir. İnsani gelişmişlik sıralamasında yer alan 188 ülkenin 2014 yılına ait değişkenleri çalışmanın veri setini oluşturmuştur. Endüstrileşme ve milli gelirin çevresel kalite üzerinde anlamlı etkisi tespit edilememiştir. Tarım sektörünün çevre kirliliği yaratıcı etkisi doğrulanmıştır. Anahtar kelimeler: Çevre kirliliği, emisyon, sera gazları, yapısal eşitlik modellemesi In social sciences, many variables can not be observed directly. Variables which can not be observed directly like emotion, attitude, success and measured via observed variables are called latent variables. Structural Equation Modeling which is the method of the study is a deductive multivariate statistical method that can estimate observed and latent variables in the same model. In this direction, traits and types of Structural Equation Modeling were handled detailed in this study.Environment-economy relationship is chosen as a social subject on which the method is applied. The purpose of the study is to estimate the effect of economic structure (industry and agriculture sectors) and national income on environmental quality indicators with structural equation modeling. As environmental quality indicators access to clean water and carbondioxide emission are chosen. The variables of 188 countries which are in human development ranking made up the data set of the study. The effect of industrialization and national income on environmental quality could not be detected. The environment polluting effect of agricultural sector is verified.Keywords: Environment pollution, emission, greenhouse gasses, structural equation modeling 132

Bu çalışmanın amacı tüketicilerin yeşil ürün konusundaki sosyal bilinçlerini belirleyerek bunun satın alma kararları üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu amaç çerçevesinde; Birinci bölümde Pazarlama kavramının gelişimi ve yeşil pazarlama kavramı, ikinci bölümde ise tüketici kavramı, yeşil tüketici satın alma davranışları ve karar süreçleri literatür incelemeleriyle açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise yeşil satın alma davranışlarının tüketici satın alma kararına etkisini ölçmek amacıyla İzmir ilinde yaşayan 478 tüketiciyle bir anket çalışması yapılmıştır. Anket sonuçları SPSS 22.0 ve LİSREL 10.1 programı kullanılarak Faktör Analizi, Anova ve T-testleriyle yapısal eşitlik modellemesi analizlerine tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre yeşil satın alma davranışının ekolojik endişe ve ekolojik ilgi faktörlerinden olumlu olarak etkilendiği, ekolojik bilgi faktörünün ise yeşil satın alma davranışı üzerinde bir etkisinin bulunmadığı, buna göre de tüketicilerin satın alma kararının yeşil satın alma davranışlarından etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. The purpose of this study is to determine the social awareness of consumers on green products and to reveal its effect on purchasing decisions. For this purpose, In the first part, the development of the marketing concept and the green marketing concept, in the second part, the concept of the consumer, green consumer purchasing behaviors and decision processes are explained with the literature reviews. In the third part, a survey was conducted with 478 consumers living in Izmir province in order to measure the effect of green purchasing behavior on consumer purchasing decision. The survey results were subjected to Structural Equation Modeling analysis with Factor Analysis, ANOVA and T-Tests using SPSS 22.0 and LISREL 10.1 program. According to the results obtained, it was concluded that the Green purchasing behavior was positively affected by the Ecological Concern and Ecological Interest Factors, and the Ecological Knowledge factor had no effect on the Green purchasing behavior, and accordingly, the consumers' purchasing decision was affected by the Green purchasing behavior.

Günümüzde GDO’lu ürünlerin insan sağlığı ve çevre üzerinde olası olumsuz etkileri yoğun bir biçimde tartışma konusudur. Bu çalışmanın amacı, Eskişehir ve Bursa’da yaşayan kişilerin GDO’lu (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) ürünlere yönelik tutum ve davranışlarını araştırmaktadır. Bu amaçla önce, planlı davranış teorisi kapsamında bir araştırma modeli tasarlanmış ve modeldeki ilişkileri sınamak için çeşitli hipotezler oluşturulmuştur. Hipotezleri sınamak amacıyla da veri toplama aracı geliştirilmiştir. Araştırma modelinde yer alan faktörler; GDO’lu ürünlere ilişkin “Tutum(ATT)”, ”Öznel Norm(SN)”, ”Algılanan Davranış Kontrolü(PBC)”, “Niyet(INT)” ve “Satın Alma Gönüllüğü (BEH)” ‘dür. Araştırma modelinin analiz edilmesinde Kısmi En Küçük Kareler Yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, Tutum ve öznel norm değişkenlerinin, satın alma niyetini pozitif olarak etkilerken, algılanan davranış kontrolünün ise satın alma niyetini etkilemediği belirlenmiştir. Satın alma niyetinin, satın alma gönüllülüğünü pozitif olarak etkilediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, çalışmada halkın yaşadıkları şehirlere göre faktör ortalamalarının değişimi incelenmiştir. Niyet, algılanan davranışsal kontrol ve satın alma gönüllülüğü faktör ortalamalarının yaşanılan şehir ortalamaları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür., Today, the possible negative effects of GMO products on human health and the environment are the subject of intense discussion. The aim of this study is to investigate the attitudes and behaviors of people living in Eskişehir and Bursa towards GMO (Genetically Modified Organism) products. For this purpose, first, a research model was designed with the help of the literature review and various hypotheses were created to test the relationships in the model. In order to test the hypotheses proposed later, a data collection tool was developed. Factors in the research model; “Attitude (ATT)”, “Subjective Norm (SN)”, “Perceived Behavior Control (PBC)”, “Intention (INT)” and “Purchasing Volunteering (BEH)” for GMO products. Partial least squares path analysis (PLS-YEM) was used to analyze the research model. In the study, while the Attitude and subjective norm variables positively affect the purchase intent, perceived behavioral control does not affect the intention to purchase. While the purchase intention positively affects the purchase volunteer, perceived behavioral control does not affect the purchase volunteer. In addition, the change of factor averages according to the cities where the people live was examined. It was observed that there was a significant difference between the mean values of intention, perceived behavioral control and purchasing volunteerism among the city averages.