Search

Bu çalışmada medikal ve ekolojik olarak bilinen SeaCell®active and SeaCell®pure ipliklerden üretilen kumaşların güç tutuşurluk özellikleri araştırılmıştır. SeaCell® staple elyaftan üretilen ipliklerden kumaşlar oluşturularak boyama sonrası SeaCell®active ve SeaCell®pure kumaşlara fosfor–inorganik sinerjik ve organofosfor bileşikleri (N-hidroksimetil-3-dimetilfosfonopropionamid) maddeleri kullanılarak güç tutuşurluk bitim işlemi uygulandı. Daha sonra yıkama öncesi ve yıkama sonrası güç tutuşurluk özellikleri incelendi. Buna ek olarak termal özellikleri ve güç tutuşurluk maddelerinin etkilerine bakıldı. Güç tutuşurluk maddeleri uygulanan SeaCell®active and SeaCell®pure kumaşların Limit Oksijen İndeksi (LOI), diferansiyel taramalı kalorimetri (DSC) ve termogravimetrik analiz yöntemleri kullanılarak yapısal değişikler araştırıldı. %100 SeaCell® kumaşlara uygulanan güç tutuşurluk işlemi sonrası, fosfor–inorganik sinerjik maddesi ile LOI değeri %31, 15 yıkama sonunda ise LOI değeri %20 olarak elde edilmiştir. N-hidroksimetil-3-dimetilfosfonopropionamid maddesi ile yapılan uygulamada ise %28 LOI değeri elde edilirken 15 yıkama sonrasında %26 olarak tespit edilmiştir. DSC ve TGA termogramların birbirlerini desteklediği görülmüştür, In this study, the properties of flame retardant woven fabrics produced from the SeaCell®active and SeaCell®pure yarns, which are known as ecological and medical textile materials, were investigated. The yarns were produced from SeaCell® stapel fibres and then were woven into fabric. After dyeing, the fabrics flame retardants which has phosphorus–inorganic synergism and organophosphorus compounds (N-hydroxymethyl-3-dimethylphosphonopropionamide), were applied to the the SeaCell®active and SeaCell®pure fabrics, and later the flame retardant properties were determined before and after washing processes. In addition to that, thermal properties of the fabrics and the effects of flame retardants were studied. The flammability of the flame retardant treated SeaCell®active and SeaCell®pure were characterized by using limiting oxygen index (LOI). Structural changes of the treated SeaCell®active and SeaCell®pure and the compounds were carried out by using thermal analysis methods of differential scanning calorimeter (DSC) and thermogravimetric analysis (TGA). After flame retardant treatment on the 100% SeaCell® fabrics, the LOI value of the sample with phosphorus–inorganic synergism reached to 31 % and after 15 successive washing the LOI value was 20%. On the other hand, while obtaining 28% LOI value with the application of the N-hydroxymethyl-3dimethylphosphonopropionamide after 15 successive washing this was achieved only 26%. It was also observed that both DSC and TGA thermograms were verifies their results

ÖZETSeaCell İÇERİKLİ KUMAŞLARIN GÜÇ TUTUŞURLUK VE TERMAL ÖZELLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİBu çalışmada, son yıllarda ekolojik ve tıbbi tekstil materyali olarak bilinen SeaCell®active ve SeaCell®Pure liflerinin saf halde ve pamukla karışımı ipliklerden üretilen dokuma kumaşların güç tutuşurluk özellikleri araştırılmıştır. Bu lifler ayrı ayrı olmak üzere %75/25 oranında pamukla karıştırılmış, ayrıca bu iki farklı SeaCell® lifi, pamuk ile %75/12.5/12.5 oranında karışım oluşturularak dokuma kumaş üretilmiştir. Elyaf olarak temin edilen SeaCell® liflerinden önce iplik ve ardından da dokuma kumaş üretilmiştir. Renklendirme işlemlerinden sonra anorganik fosfor bileşiği ve organofosfor yapısında olan güç tutuşurluk maddeleri, bu oluşturulan kumaşlara uygulanmış ardından yıkamadan önce ve sonraki güç tutuşurluk özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca güç tutuşurluk maddelerinin materyal ile olan kimyasal ilişkisi, materyaldeki mukavemet kayıpları, termal özellikleri araştırılmıştır.Sunulan tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; çalışmanın amacı açıklanmaktadır.İkinci bölümde; tekstil liflerinin sınıflandırılması, önemi, hakkında genel bilgiler verildi. SeaCell®, Lyocell ve alginat liflerinin üretimi, yanma olayı ve mekanizması, kumaşa güç tutuşurluk özelliği kazandırma yöntemleri, güç tutuşur materyallerin üretimi, tekstil endüstrisinde kullanılan güç tutuşurluk maddeleri, güç tutuşur materyallere uygulanan analiz ve testler anlatılmıştır. Üçüncü bölümde; uygulamalarda kullanılan yöntemler, maddeler, araçlar ile standartlar verilmektedir.Dördüncü bölümde; işlem görmemiş ve işlem görmüş kumaşların kopma mukavemet değerleri, Limit Oksijen İndeks, (LOI) değerleri, termogravimetrik analiz (TGA) ve diferansiyel taramalı kalorimetri analizlerinin termogram grafikleri verildi. Materyal ve güç tutuşur madde arasındaki fonksiyonel grupları gösteren FTIR analiz sonuçları tanımlandı. Beşinci bölümde ise, tez çalışması sonucunda elde edilen veriler ortaya konmuş, tartışılmış ve değerlendirilmiştir.ABSTRACTIMPROVEMENT OF THE FLAME RETARDANCY AND THERMAL PROPERTIES OF THE SeaCell® BLENDED FABRICSIn the study, the properties of flame retardant of the woven fabrics produced from yarns with pure and their blends with cotton fibres of the SeaCell® Active and SeaCell® Pure, which is known as ecological and medical textile material, were investigated. The fibres were separately blended with cotton in a ratio of %75/25. The yarns and then woven fabrics were produced by blending the SeaCell®active and SeaCell®pure with cotton in a ratio of %75/12.5/12.5. The yarns were produced from SeaCell® fibres supplied as a staple fibre, and then the SeaCell® blended fabrics were produced from these yarns. After dyeing, the flame retardants which has inorganic phosphorus compound and organophosphorus structure, were applied to the SeaCell® blended fabrics, and then the flame retardant properties were determined before and after washing. In addition to that, the thermal properties of the fabrics, the loss of the fabric strength and the relationship of chemical between the flame retardants and the material were investigated. The thesis consists of five chapters. In the first chapter, the aim of the study was explained. In the second chapter, the general information was given about classification and importance of the all textile fibres. The production of the SeaCell®, Lyocell and alginate, combustion mechanism, improving methods of flame retardant properties of the fabrics, the production of the flame retardants, the flame retardant used in the textile industry, analyzes and tests applied to flame retardant materials were explained.In the third chapter, methods, flame retardants, the tools, machines and standards used at the experimental studies were shown. In the fourth chapter, the breaking strength results, Limit Oxygen Index (LOI) values, the thermogram graphics of the Thermogravimetric Analyse (TGA) and Differential Scanning Calorimetry (DSC) of the untreated and treated fabrics were shown. FTIR analyse results were determined the functional groups between the material and flame retardants. In the fifth chapter, the values obtained from experimental studies were presented, evaluated and discussed.