Search

Objective: Cardiovascular diseases still play an important role in public health and epidemiol- ogy as the leading cause of death worldwide. Ischemic heart disease is the most common reason in this group. This study aims to analyze the latest trends in ischemic heart disease mor- tality rates in Turkey by age, gender, and region using the Turkish Statistical Institute mortality data and evaluate the results. Methods: We have obtained ischemic heart disease mortality data (2009-2019, in 12 regions) for Turkey from the mortality database of the Turkish Statistical Institute. Joinpoint analysis was used to estimate the annual percentage change and average annual percentage change to identify significant changes in trends. Results: The mean mortality rate for ischemic heart disease in Turkey was in an increasing trend from 2009 to 2019 (annual percentage change=1.7 (-0.8; 4.3), P=.166). This increase was more pronounced in women (annual percentage change=2.2 (-0.7; 5.2), P=.121) compared to men (annual percentage change=1.4 (-1.1; 3.9), P=.235). When the period between 2015 and 2019 was evaluated, it was determined that ischemic heart disease mortality was in a decreasing trend in the groups over 65 years of age. The death rate due to ischemic heart disease is almost 2 times higher in men than in women in Turkey, and this rate ratio is highest in the Istanbul region. Conclusion: Although ischemic heart disease mortality trends have decreased globally, our country's average is still on an increasing trend. However, significant decreases have been observed in ischemic heart disease mortality rates, especially in the group over 65 years of age, in the last 5 years.

Aim: World population has aged as a result of developments and improvements in the living conditions, care and health services. The most important risk factor of Alzheimer's disease is age, and with the aging of the population, both prevalence and mortality rates increase. The study aimed to determine the trend of mortality rates due to Alzheimer's disease over the years according to gender and age groups, between 2009-2018. Methods: Alzheimer's disease-related data was obtained from the Turkish Statistical Institute death database. Age-standardized mortality rates were calculated through the direct method to the World Standard Population. Joinpoint Regression Analysis was used to estimate annual percentage change, average annual percentage change, and 95% confidence intervals. Results: Over the period observed, more than 95 000 persons died due to Alzheimer's disease (37 961 males and 57 936 females). Joinpoint Regression Analysis indicated that the trend in Alzheimer's mortality rates a significant increase of 13.3% (95% CI: 10.6;16.2; p

Objective: This study was conducted to determine perception of illness and social network relationships of geriatric individuals with type-2 Diabetes Mellitus (DM).Materials and Methods: This descriptive study was conducted in March-December 2021 with 107 geriatric individuals with Type-2 DM who met the inclusion criteria. In the study, data were collected at Suluova State Hospital/A district state hospital in Amasya province using the Patient Identification Form, Illness Perception Scale and Lubben Social Network Scale-6. The data were analyzed using descriptive statistical methods in IBM SPSS 25.0 program.Results: The mean age of geriatric individuals with Type-2 DM was 73.09±6.89 years, the mean disease duration was 15.07±8.56 years, 62.6% had diabetes complications. Factors such as gender, marital status, age, education status, family history of diabetes, complication development status, the treatment used and regular use of drugs created a significant difference in the perception of the disease (P, Amaç: Araştırma, Tip 2 Diabetes Mellituslu (DM) geriatrik bireylerin hastalık algısı ve sosyal ağ ilişkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı türdeki bu araştırma, dahil edilme kriterlerine uyan, 107 Tip 2 DM’li geriatrik bireyle, Mart-Aralık 2021 tarihlerinde yürütülmüştür. Araştırmada veriler, Suluova Devlet Hastanesi’nde Hasta Tanıtım Formu, Hastalık Algısı Ölçeği ve Lubben Sosyal Ağ Ölçeği-6 kullanılarak toplanmıştır. Veriler, IBM SPSS 25,0 programında tanımlayıcı istatistiksel metotlar kullanılarak analiz edilmiştir.Bulgular: Tip 2 DM’li geriatrik bireylerin yaş ortalamalarının 73,09±6,89, hastalık süre ortalamalarının 15,07±8,56 yıl olduğu, %62,6’sında diyabet komplikasyonu geliştiği belirlenmiştir. Tip 2 DM’li bireylerin cinsiyet, medeni durum, yaş, öğrenim durumu, ailede diyabet öyküsü varlığı, komplikasyon gelişme durumu, kullanılan tedavi ve ilaçların düzenli kullanımı gibi faktörleri hastalık algısında anlamlı fark oluşturmuştur (P

Amaç: Bu çalışmanın amacı, türetilmiş veri setleri kullanarak, farklı değerleri için belirlenen 23 farklı ikili uyum katsayısını tanıtmak, özelliklerini ortaya koyarak değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada, ikili veriler için ileri sürülen uyum katsayıları ele alınmıştır. Çalışmada, Pythonrandom kütüphanesi kullanılarak, aralığında yer alan 35 farklı değeri için veri türetilmiştir. Verilerin türetilmesinde, önce ile gösterilen gözelerden hangisine değer atanacağı, sonra da ilgili gözeye atanacak değer belirlenmiştir. için 286, için 815 ve için 1.000’er farklı veri seti çalışmada kullanılmıştır. Katsayıların alacağı değerlerin tahmininde pozitif ve negatif eşleşme frekansları ile örneklem büyüklüğünün etkisi belirlenmiştir. Ayrıca hiyerarşik kümeleme analizi ile tüm simülasyon sonuçları dikkate alınarak, katsayıların benzerlikleri ortaya konmuştur. Bulgular: İkili veriler için tüm uyum katsayılarının değer aralığının 0 (uyum yok)-1 (tam uyum) olması beklenmesine rağmen tüm katsayılar için bu aralık geçerli değildir. Dikkate alınan 23 farklı katsayı içerisinden 6 tanesi bu aralıkta değer almaktadır. Hiyerarşik kümeleme analizine göre uyum katsayılarının çoğu birbirine benzememekte ve hiçbiri sayısından etkilenmemektedir. Sonuç: Genel olarak hemen tüm katsayılara ait değerler, örnekler daha benzer hâle geldikçe sabit bir minimumdan sabit bir maksimuma doğru artmaktadır. Ancak Andrés Marzo, Bennett, Brennan Prediger, Byrt ve ark., Gwet, Janson Vegelius, Osgood Holsti, Potter Levine-Donnerstein ve uyum yüzdesi katsayıları, tüm değerleri için uyum ile doğrusal olarak sorunsuz bir şekilde artmaktadır. Değer aralığının 0-1 olması ve uyum artışı ile paralellik göstermesinden dolayı Osgood Holsti ve uyum yüzdesi katsayıları, tüm katsayılar içerisinde öne çıkmaktadır. Objective: The aim of this study is to introduce 23 different binary agreement coefficients determined for different values by using derived data sets and to evaluate them by revealing their properties. Material and Methods: In this study, the agreement coefficients put forward for binary data are considered. In the study, data were derived for 35 different values in the range of using the Python-random library. In the derivation of the data, firstly, which cell shown with will be assigned value, then the value to be assigned to the relevant cell was determined. 286 for , 815 for and 1,000 different data sets for were used in the study. The effect of positive and negative matching frequencies and sample size on the estimation of the values of the coefficients was determined. In addition, the similarities of the coefficients were revealed by considering all the simulation results with hierarchical clustering analysis. Results: Although it is expected that the value range of all agreement coefficients for binary data is 0 (no agreement) to 1 (exact agreement), this range is not valid for all coefficients. Of the 23 different coefficients considered, 6 of them take values in this range. According to the hierarchical cluster analysis, most of the agreement coefficients are not similar to each other and none of them are affected by the number . Conclusion: In general, the values for almost all coefficients increase from a constant minimum to a constant maximum as the samples become more similar. However, the coefficients of Andrés Marzo, Bennett, Brennan Prediger, Byrt et al, Gwet, Janson Vegelius, Osgood Holsti, Potter Levine-Donnerstein, and percent agreement increase linearly and smoothly with agreement for all values. Osgood Holsti and percent agreement coefficients stand out among all coefficients, since the value range is 0-1 and is in parallel with the increase in agreement.

AMAÇ: Gerek Dünya’da gerekse Türkiye’de, antibiyotiklere karşı direncin artmasından kaynaklanan sorunlardan dolayı akılcı antibiyotik kullanımı her geçen gün önem kazanmaktadır. Çalışmanın amacı, Afyonkarahisar il sınırları içerisinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde görev yapan hekimlerin akılcı antibiyotik kullanımı konusunda farkındalıklarının araştırılması ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesidir. GEREÇ VE YÖNTEM: Kesitsel nitelikte olan bu çalışma, Aralık 2019 - Şubat 2020 tarihleri arasında Afyonkarahisar aile sağlığı merkezlerinde görev yapan 152 hekimle yapıldı. Verilerin elde edilmesinde 67 sorudan oluşan anket formu kullanıldı. Verilerin analizi için tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U Testi, Kruskal-Wallis H Testi ve Ki-Kare Testi’nden yararlanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS (Version 20.0) paket programı kullanıldı. Anlamlılık düzeyi: p0.05). Hekimlerin %48’inin her zaman reçete ettikleri antibiyotiğin kullanım şekli, kullanım süresi ve kullanım periyodu hakkında bilgilendirme yaptığı belirlendi. Hekimlerin bilgilendirme yaparken karşılaştıkları en büyük zorluğun, hastanın sosyo-kültürel düzeyi (%54,3) olduğu belirlendi. Hekimin antibiyotik reçete etmesinde etkili en önemli faktörler sırasıyla; kronik hastalığın olup olmaması, yaş, sosyal güvence, ekonomik durum, talep ve beklentiler, kilo ve eğitim durumu olarak belirlendi. SONUÇ: Akılcı antibiyotik ve ilaç kullanım politikaları kapsamında, mezuniyet sonrası eğitime önem verilmesi, eğitimin sürekli ve gerçek hayata uygun olması, hekimlerin hastalarına daha fazla zaman ayırabilmeleri için hekim başına düşen hasta sayısının azaltılması ve hekimlerin hastalarını bilgilendirmesinin, akılcı antibiyotik kullanımı açısından olumlu sonuçlar elde edilmesinde büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir. OBJECTIVE: Both in the world as well as in Turkey, due to problems arising from the increase in resistance to antibiotics, rational use of antibiotics is gaining importance every day. The aim of the study is to investigate the awareness of physicians working in Family Health Centers in Afyonkarahisar Province, about rational antibiotic use and to determine the factors affecting this. MATERIAL AND METHODS: This cross-sectional study was conducted with 152 physicians working in Afyonkarahisar family health centers between December 2019 and February 2020. A questionnaire consisting of 67 questions was used to obtain the data. Descriptive statistics, Mann-Whitney U Test, Kruskal-Wallis H Test and Chi-Square Test were used for the analysis of the data. SPSS (Version 20.0) package program was used to evaluate the data : p 0.05). It was determined that 48% of the physicians gave information about the antibiotic that they always prescribed, the duration of use and the period of use. It was determined that the biggest difficulty that physicians faced while informing was the socio-cultural level of the patient (54.3%). The most important factors effective in prescribing antibiotics are as follows; the presence of chronic disease, age, social security and economic status, demands and expectations, weight and educational status. CONCLUSIONS: Within the scope of rational antibiotic and drug use policies, giving importance to postgraduate education, ensuring that the education is continuous and suitable for real life, decreasing the number of patients per physician so that physicians can spare more time for their patients, and informing to their patients, ıt is thought to provide a great contribution to achieving positive results in terms of rational antibiotic use.

Amaç: Bu çalışmanın amacı, türetilmiş veri setleri kullanarak farklı değerleri için belirlenen 72 farklı ikili benzerlik katsayısını tanıtmak, özelliklerini ortaya koyarak değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada, ikili veriler için ileri sürülen benzerlik katsayıları ele alınmıştır. Çalışmada Phytonrandom kütüphanesi kullanılarak aralığında yer alan 35 farklı değeri için veri türetilmiştir. Verilerin türetilmesinde önce ile gösterilen gözelerden hangisine değer atanacağı sonra da ilgili gözeye atanacak değer belirlenmiştir. için 288, için 817 ve için 1000’er farklı veri seti çalışmada kullanılmıştır. Bulgular: İkili veriler için tüm benzerlik katsayılarının değer aralığının 0 (benzerlik yok) ile 1 (tam benzerlik) olması beklenmesine rağmen tüm katsayılar için bu aralık geçerli değildir. Dikkate alınan 72 farklı katsayı içerisinden 29 tanesi bu aralıkta değer almaktadır. Hiyerarşik Kümeleme Analizi’ne göre benzerlik katsayılarının çoğu birbirine benzemektedir. Sonuç: Genel olarak hemen tüm katsayılara ait değerler, örnekler daha benzer hâle geldikçe sabit bir minimumdan sabit bir maksimuma doğru artmaktadır. Ancak Hamann ve Sokal-Michener tarafından önerilen katsayılar, tüm değerleri için benzerlik ile doğrusal olarak sorunsuz bir şekilde artmaktadır. Değer aralığının 0-1 olması ve benzerlik artışı ile paralellik göstermesinden dolayı Sokal-Michener tarafından önerilen katsayı tüm katsayılar içerisinde öne çıkmaktadır. Eyraud, Fager-McGowan, Fossum, Gower, Harris-Lahey, Pearson I ve Sokal-Sneath IV benzerlik katsayıları sayısından etkilenmekte diğer katsayılar etkilenmemektedir. Dolayısıyla benzerlik katsayılarının önemli bir kısmının örnek büyüklüğünden bağımsız oldukları belirlenmiştir. Objective: The aim of this study is to introduce 72 different binary similarity coefficients determined for different values by using derived data sets and to evaluate them by revealing their properties. Material and Methods: In this study, the similarity coefficients put forward for binary data are considered. In the study, data were derived for 35 different values in the range of using the Phyton-random library. In the derivation of the data, firstly, which cell shown with will be assigned value, then the value to be assigned to the relevant cell was determined. 288 for , 817 for and 1000 different data sets for were used in the study. Results: Although the value range of all similarity coefficients for binary data is expected to be 0 (no similarity) to 1 (exact similarity), this range is not valid for all coefficients. Out of 72 different coefficients, 29 take values in this range. According to the Hierarchical Clustering Analysis, most of the similarity coefficients are similar. Conclusion: In general, the values of almost all coefficients increase from a fixed minimum to a fixed maximum as the samples become more similar. However, the coefficients proposed by Hamann and Sokal-Michener increase smoothly linearly with similarity for all values. The coefficient suggested by Sokal-Michener stands out among all coefficients because the value range is 0-1 and shows parallelism with the increase in similarity. Eyraud, Fager-McGowan, Fossum, Gower, Harris-Lahey, Pearson I and Sokal-Sneath IV similarity coefficients are affected by the number of and other coefficients are not.

Amaç: Bu makalenin amacı, normallik varsayımının sağlanmadığı faktöriyel deneme desenlerinde etkileşim teriminin önemlilik testi için uygulaması kolay ve etkili olan hizalanmış sıra sayıları dönüşümü işlemini tanıtmaktır. Gereç ve Yöntemler: Birçok istatistiksel testin geçerliliği, gözlemlerin normal dağıldığı varsayımına bağlıdır. Ancak incelenen birçok karmaşık özellik, normal olmayan dağılımlara sahiptir. Dağılımın normal olmadığı durumlarda kullanılan çeşitli yaklaşımlar mevcuttur. Normallik veya varyansların homojenliğini ihlal eden verilerin söz konusu olduğu durumlarda, başlangıçta sıra sayısı dönüşümleri alternatif olarak önerilmiştir. Sıra sayıları dönüşüm işleminin dikkate alındığı çalışmalarda önce orijinal gözlemler sıra sayılarına dönüştürülmekte, ardından da sıra sayıları üzerinde parametrik bir istatistik hesaplanmaktadır. Bulgular: Hem en küçük kareler tekniğine hem de sıra dönüşüm işlemine alternatif bir yöntem, hizalanmış sıra sayıları dönüşüm işlemidir. Hizalanmış sıralama dönüşümü, hem normallik gibi varsayım ihlallerinin etkisini en aza indirmekte hem de sıralama dönüşümü için bir sorun olan etkileşim terimlerinin önemlilik testine olanak sağlamaktadır. Hizalanmış sıra sayıları işlemine dayalı testler sağlam ve güçlü testlerdir. Bu işlem, varsayım ihlallerine ve aykırı değerlere karşı duyarlı değildir. Sonuç: Hizalanmış sıra sayıları dönüşüm işlemlerinin klasik varyans analizi işlemlerine karşı bilinen en iyi alternatifler olduğu ve normallik varsayımlarının şüpheli olduğu durumlarda kullanılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Objective: The purpose of this article is to introduce aligned rank transform which is easy and effective to apply for the significance test of interaction term in factorial experimental design where normality assumption is not provided. Material and Methods: The validity of many statistical tests depends on the assumption that observations are normally distributed. But, many complex traits studied have non-normal distributions. Several approaches exist to respond to non-normality. Rank transformations were initially proposed as an alternative when dealing with data that violated normality or homogeneity of variances. In studies where the rank transformation is taken into consideration, the original observations are first converted into ranks, and then a parametric statistics is calculated on the ranks. Results: An alternative method to both the least squares technique and the rank transform process is the aligned rank transform procedure. The aligned rank transform minimizes the effect of violations of assumptions such as normality, but does not suffer some of the same problems of the rank transform, such as introducing interactions when they are not present or removing interactions when they are present. The aligned rank transform is a robust and powerful technique. This method is not sensitive to outliers and violations of assumptions on error distribution. Conclusion: It concluded that the aligned rank transform procedures appear to be the best known alternatives to the classical analysis of variance procedures, and should be used in situations where the assumptions of normality is suspect.

Objective: This study was conducted to determine the effect of an orientation program performed for first year nursing and midwifery students on their clinical stress and to identify their experiences.Methods: The mixed method was used in this study, quasi-experimental and phenomenological type. The population of the study consisted of first-year students (n=117) in the nursing and midwifery department of a university in the 2018-2019 Spring Semester, and the sample consisted of first year students in the nursing and midwifery departments who agreed to participate in the research (n=94). The data were collected using student information form, Clinical Stress Questionnaire and a semi-structured form in which students could write their experiences.Results: It was determined that there was a significant difference between the sociodemographic and academic characteristics of the students and their clinical stress levels, the stress level was highest on the last day of clinical practice (28.39±6.97), and the difference was significant (p, Amaç: Bu çalışma, birinci sınıf hemşirelik ve ebelik öğrencilerine uygulanan oryantasyon programının klinik stres üzerine etkisini ve öğrencilerin deneyimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Yarı deneysel ve fenomenolojik türdeki bu çalışmada karma yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2018-2019 Bahar Yarıyılında bir üniversitenin hemşirelik ve ebelik bölümündeki birinci sınıf öğrencileri (n=117), örneklemini ise araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelik ve ebelik bölümlerindeki birinci sınıf öğrencileri oluşturmuştur (n=94). Veriler, öğrenci bilgi formu, Klinik Stres Anketi ve öğrencilerin deneyimlerini yazabilecekleri yarı yapılandırılmış form ile toplanmıştır.Bulgular: Öğrencilerin sosyodemografik ve akademik özellikleri ile klinik stres düzeyleri arasında anlamlı farklılık olduğu, klinik uygulamanın son gününde stres düzeyinin en yüksek olduğu (28.39±6.97) ve aradaki farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p

2-s2.0-85080133229 OBJECTIVE Cancer is one of the most important causes of death, both in Turkey and in the world. Cancer also causes economic burden to countries. Therefore, it is important to evaluate the data and mortality trends related to cancer using statistical methods to take primary or secondary preventive measures. In this study, we aimed to analyse the recent changes in cancer mortality via using Joinpoint Regression Analysis (JRA) method between 2009 and 2017. METHODS The data on cancer-related mortality in Turkey from the database of the Turkish Statistical Institute (TurkStat) were obtained and analysed with the JRA method. Age-standardized mortality rate (ASR), annual percent change (APC) and average annual percent change (AAPC) were calculated and compared according to gender. RESULTS In female patients, the significant increase in mortality trends were observed in breast, gastrointestinal system (liver, pancreas, and colon) and gynecological cancers (ovarian and corpus uteri). In male patients, liver, pancreas, colon, lip, oral cavity, pharynx and bladder cancers were shown to increase significantly. There was no significant increase in other cancer sites. CONCLUSION To our knowledge, this study is the first study that has analyzed cancer and cancer-related death trends using JRA at the national level in Turkey. We think that our study can demonstrate the contrast trends in cancer rates. According to these results, better health interventions could be developed to fight against cancer and to reduce the incidence of cancer-related morbidity and mortality. © 2020, Turkish Society for Radiation Oncology. Peer-review: Externally peer-reviewed. Conflict of Interest: The authors declare no conflict of interest. Financial Support: No financial support has used for the study. Authorship contributions: Concept – N.D.; Design – N.D., T.K., İ.D.; Supervision – N.D., T.K., İ.D.; Funding – None; Materials – None; Data collection and/or processing – N.D., İ.D.; Data analysis and/or interpretation – N.D., T.K., İ.D.; Literature search – N.D., T.K., İ.D.; Writing – N.D., T.K., İ.D.; Critical review – N.D., T.K., İ.D.

Objectives: In our study, we aimed to identify the COVID-19 risk levels of students according to the chronic disease state. Materials and Methods: The study population was composed of high school students in Çorlu district of Tekirdağ province (n=8,926). Students were asked if they had any chronic diseases, İf they use drugs for these chronic diseases, and if they have regular visits to a healthcare institution due to their chronic disease for active follow-up. COVID-19 risk levels were identified Descriptive statistics, chi-square test for categorical data in the comparison of independent groups, and t-test for numerical data was used. The statistical significance level was accepted as p0.05). Conclusion: The detecting of the prevalence of chronic diseases in students, could have a positive impact on the course of COVID-19 disease, and this could make it possible to use the limited health resources effectively and to right plan the education system accordingly. Amaç: Çalışmamızda kronik hastalık durumuna göre öğrencilerin COVID-19 risk düzeylerini belirlemeyi amaçladık. Materyal ve Metot: Araştırmanın evrenini Tekirdağ ili Çorlu ilçesinde bulunan lise öğrencileri (n = 8,926) oluşturmaktadır. Öğrencilere kronik hastalıkları olup olmadığı, bu kronik hastalıklar için ilaç kullanıp kullanmadıkları ve bu kronik hastalıkları nedeniyle bir sağlık kuruluşuna düzenli ziyaretlerinin olup olmadığı soruldu. Her bir katılımcı için COVID-19 risk seviyeleri belirlendi. Tanımlayıcı istatistikler, bağımsız grupların karşılaştırılmasında kategorik veriler için ki-kare testi ve sayısal veriler için t testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p 0.05). Sonuç: Öğrencilerde kronik hastalık prevalansının tespiti, COVID-19 hastalığının seyri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir ve bu, sınırlı sağlık kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmayı ve eğitim sistemini buna göre doğru planlamayı mümkün kılabilir.

Modeller, tahminin en önemli bileşenidir. Ancak her veri kümesi farklı ilişkileri tanımlaması gereken farklı değişken türleri içermektedir ve her model tipinin veri seti ile ilgili kısıtlamaları bulunmaktadır. Bu nedenle, aranan ilişkiyi doğru tanımlayabilecek tahmin modelinin seçilmesi önemlidir. Model seçimi ile ilgili literatürde yer alan çalışmalar, örneklem büyüklüğü, model yapısı, verilerin dağılımı, tahmin yöntemleri ve modelde yer alan değişken sayısı gibi birçok faktörün model seçim kriterlerinin sonuçlarını etkilediğini göstermiştir. Bu durum araştırmacıların en iyi model seçim kriterini ve özelliklerini merak etmelerine neden olmaktadır. Modeli doğrulayan indeksleri kullanmak yerine, modelin verilere uygunluğunu en iyi şekilde değerlendiren uygun indekslerin seçilmesi önerilmesine rağmen, pratikte bu durum oldukça zor ve karmaşıktır. Her ne kadar çalışmalarda bir modeli değerlendirmek için bazı kriterlerin kullanılması önerilmesine rağmen, her bir çalışmada kullanılan veriler birbirinden tamamen farklı olacağından, bu önerilerin genelleştirilemediği görülmektedir. Nicel bir ölçüt olan model değerlendirme kriterleri, tanımlayıcı yeterlilik, basitlik ve genelleştirilebilirlik gibi özellikler içermektedir. Bir modelin yeterliliğini tam olarak değerlendirmek için bu üç özelliğin üçünün de aynı anda değerlendirilmesi gerekmektedir. Çalışmanın amacı, çeşitli performans kriterlerine ve bunların sınıflandırılmasına yönelik genel bir bakış sağlamaktır. Models are the most important component of estimation. However, each dataset contains different types of variables that need to define different relationships, and each model type has constraints on the dataset. Thus, it is important to select forecasting model that can define the sought relationship properly. Studies in the literature on model selection have shown that many factors such as sample size, model structure, distribution of data, estimation methods, and number of variables in the model affect the results of the model selection criteria. This makes researchers wonder about the best model selection criteria and features. Although it is recommended to select appropriate indexes that best evaluate the suitability of the model to data rather than using indexes that confirm the model, in practice this is quite difficult and complex. Although some criteria are suggested to evaluate a model in the studies, it is seen that these recommendations cannot be generalized because the data used in each study will be completely different from each other. Model evaluation criteria, which are quantitative measures, include descriptive adequacy (whether the model fits observed data), simplicity (whether the model’s description of observed data is achieved in the simplest possible manner) and generalizability (whether the model provides a good predictor of future observations). To fully assess the adequacy of a model, all three of these features need to be evaluated at the same time. The aim of the study is to provide an overview of the various performance criteria and their classification.

Amaç: Makalenin amacı, nominal verilerde kategorik uyum için tarafımızdan önerilen yeni bir yöntem sunmak, uyum kavramına genel bir bakış sağlamak ve bilimsel araştırmalardaki önemini vurgulamaktır. Gereç ve Yöntemler: Sosyal, davranışsal, fiziksel, biyolojik ve tıbbi bilimlerde güvenilir ve doğru ölçümler, değerlendirme için temel oluşturmaktadır. Yöntem karşılaştırma ve güvenilirlik çalışmalarında, farklı gözlemciler veya enstrümanlarla yapılan çoklu ölçümler arasındaki uyumu değerlendirmek önemlidir. Literatürde, 2 ölçüm arasındaki ilişkiyi veya uyumu özetlemek için çok sayıda indeks geliştirilmiştir. Bu çalışmada, aynı denek ya da örnekteki farklı gözlemciler, yöntemler, araçlar, laboratuvarlar, tahliller, cihazlar vb. ile yapılan ölçme ya da okumaların karşılaştırılmasında kullanılan yöntemler dikkate alınmış, sürekli ve kategorik verilerin söz konusu olduğu durumlarda uyumu değerlendirmek için kullanılan istatistiksel yaklaşımlar gözden geçirilmiştir. Çalışmada, örnek olarak kullanılan veriler tamamen rastgele türetilmiş verilerdir. Bulgular: Gerek Helldén tarafından gerekse tarafımızdan önerilen yöntemler, uyum değerlerinin 0-1 arasında kalmasını garanti etmektedir. Üstelik her 2 yöntemin uyumsuzluktan diğer yöntemler kadar etkilenmediği, gerçeğe daha yakın sonuçlar verdiği söylenebilir. Sonuç: Kategori uyumu için 'uyum oranı' kriterine göre 2 karar verici için Helldén tarafından önerilen yöntemin, 3 ve daha fazla sayıda karar verici için ise tarafımızdan önerilen yöntemin kullanılmasının uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Bazı durumlarda alternatif yöntemlerin, değerlendiriciler arasındaki uyumun belirlenmesinde daha uygun olabileceği unutulmamalıdır ABSTRACT Objective: The aim of the article is to present a new method proposed by us for categorical agreement in nominal data, to provide an overview of the concept of agreement and to emphasize its importance in scientific research. Material and Methods: In social, behavioral, physical, biological, and medical sciences, reliable and accurate measurements serve as the basis for evaluation. In method comparison and reliability studies, it is often important to assess agreement between multiple measurements made by different observers or devices. The literature contains a vast amount of coefficients for summarizing association or agreement between two measurements. In this study, the comparison of measurement or reading methods performed by different observers, methods, instruments, laboratories, tests, devices, etc. on the same subject or sample is dealt with. In addition, statistical approaches were reviewed to evaluate the agreement with continuous and categorical responses. The data used as an example in the study are completely randomly derived data. Results: The methods suggested by both Helldén and us ensure that the agreement values remain between 0 and 1. It can be said that both methods are not affected by disagreements as much as other methods and give results closer to the truth. Conclusion: According to the 'agreement ratio' criterion for category agreement, it was concluded that the method suggested by Helldén would be appropriate for two decision makers and the method suggested by us would be appropriate for three or more decision makers. However, alternative measures of interrater agreement may be more appropriate in certain instances.

Amaç: Gündelik hayatımızda giderek daha çok yer alan internet/sosyal medya kullanımı, kişiler arası iletişim ve ilişkilere yeni boyutlar kazandırmıştır. Çalışmanın amacı, sağlık çalışanlarında psikolojik iyi oluş ve yalnızlık düzeyi arasında bir ilişkinin olup olmadığını araştırmak ve demografik değişkenlerin etkisini be-lirlemektir.Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini, üni-versite hastanesinde çalışan 325 sağlık çalışanı oluşturdu. Araş-tırma verileri Kişisel bilgi formu, Çok Boyutlu Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (ÇBPİO) ve Sanal Ortam Yalnızlık Ölçeği (SOYÖ) sorularının yer aldığı anket formu ile toplandı. İstatistiksel yön-tem olarak tanımlayıcı istatistikler, Mann-Whitney U, Kruskall–Wallis H ve Spearman Korelasyon analiz testleri kullanıldı ve p

Amaç:Bu makalenin amacı, kaynak eşitlik yöntemini tanıt-maktır. Gereç ve Yöntemler:Laboratuvarhayvanlarının kullanıldığı deneyler iyi tasarlanmalı, verimli bir şekilde yürütülmeli, doğru analiz edilmeli, bulgular açıkça sunulmalı ve doğru yorumlanmalıdır. Uygun yöntemlerin kullanılması,çalışmalardan elde edilen sonuçların bilimsel olarak güvenilir olmasını ve diğer araştırmacıların yanlış yönlendiril-memesini sağlamaya yardımcı olacaktır. Örneklem büyüklüğünün hesaplanması, hayvan çalışmaları dâhil olmak üzere hemen tüm araş-tırmaların tasarımında önemli bir bileşendir. Bulgular:Bir araştırmada olması gerekenden daha az sayıda hayvan kullanılması, popülasyonda mevcut olsa bile herhangi bir anlamlı farkın kaybolmasına;daha fazla sayıda hayvan kullanılması ise kaynakların gereksiz yere israfına ve etik sorunlara yol açabilir. Özellikle biyomedikal deneylerde kullanılan hayvan sayısını azaltmak hem etik nedenler hem de hayvan kullanıla-rak yapılan araştırmaların pahalı ve zaman alıcı olması nedeniile önemlidir. Sonuç:Bilimsel dergilerde hakemlik yapanlar, finansman kuruluşları ve etik inceleme komiteleri, yanlış olmasına rağmen örnek-lem büyüklüğünü belirlemede objektif bir yöntem olduğunu düşündük-leri için güç analizinin kullanılmasını giderek daha fazla talep etmektedirler. Dolayısıyla laboratuvar hayvanlarını kullanan bilim adamları, güç analizi kullanarak örneklem büyüklüğünü belirlemede baskı altında bırakılmaktadırlar. Ancak, güç analizi yöntemi, örneklem büyüklüğünü belirlemenin en güçlü yolu olsa da standart sapma veya etki büyüklüğü gibi gerekli bilgilere sahip olmak her zaman mümkün değildir. Bu tür durumlarda örneklem büyüklüğünübelirlemenin yolla-rından biri de kaynak eşitlik yöntemini kullanmaktı

The study was conducted to determine the problem solving skills with peer support of nursing and midwifery students. This descriptiveand cross-sectional study was conducted with a total of 305 students. The data were collected using student information form, ProblemSolving Inventory and Peer Cooperation Scale. Students’ peer support and problem-solving skills are moderate. 1st classes in the nursingdepartment, 2nd classes in the midwifery department, those who choose the profession because they feel close to themselves in bothdepartments and those who are satisfied with their department, those who have authoritarian families in the nursing department and,those who have democratic and extremely relevant families in the midwifery department of students peer support scores are high. Menand 3rd classes in the nursing department, , 1st and 2nd classes in the midwifery department, those who chose their department for theirfamily request in both departments and are not satisfied with their department, those who have authoritarian families in the nursingdepartmen, those who have irrelevant families in the midwifery department of students problem-solving scores are high. While there wasno significant relationship between the nursing student’s problem solving and peer support total scores, a negative correlation was foundbetween the midwifery students’ problem solving and peer support total scores. It was determined that the peer support and problemsolving skills of the students were at a moderate level, the problem solving skills of the nursing students and the peer support of themidwifery students were higher. It was determined that the department, class, satisfaction with the department, reason for departmentpreference and the family structure affected the peer support and problem solving skills., Çalışma, hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin akran desteği ile problem çözme becerilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı vekesitsel türdeki bu çalışma toplam 305 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Veriler öğrenci bilgi formu, Akran Destek Ölçeği ve Problem ÇözmeEnvanteri kullanılarak toplanmıştır. Öğrencilerin akran desteği ve problem çözme becerileri orta düzeydedir. Hemşirelik bölümünde 1. sınıf,ebelik bölümünde 2. sınıfların, her iki bölümde mesleği kendine yakın hissettiği için tercih edenlerin ve bölümünden memnun olanların,hemşirelik bölümünde otoriter, ebelik bölümünde ise demokratik ve aşırı ilgili aileye sahip olanların akran desteği puanları yüksektir.Hemşirelik bölümünde erkeklerin, 3. sınıfların, ebelik bölümünde ise 1. ve 2. sınıfların, her iki bölümde ailesi isteği için bölümünü seçen vebölümünden memnun olmayanların, hemşirelik bölümünde otoriter, ebelik bölümünde ise ilgisiz aileye sahip öğrencilerin problem çözmepuanları yüksektir. Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme ile akran desteği toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken,ebelik öğrencilerinin problem çözme ile akran desteği toplam puanları arasında negatif korelasyon bulunmuştur. Öğrencilerin akrandesteği ve problem çözme becerilerinin orta düzeyde olduğu, hemşirelik bölümü öğrencilerinin problem çözme becerilerinin, ebeliköğrencilerinin ise akran desteklerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bölüm, öğrenim görülen sınıf, bölümden memnuniyet, bölümtercih sebebi ve aile yapısının akran desteği ve problem çözme becerisini etkilediği saptanmıştır

Amaç: Bu çalışmanın amacı, istatistiksel eşleme yöntemlerini değerlendirmek ve Rubin'in istatistiksel eşleme yöntemini sağlık alanında örnek bir uygulama ile tanıtmaktır. Gereç ve Yöntemler: İstatistiksel eşleme yapay mikro veri setleri oluşturmak için bir yöntem olarak son yıllarda giderek artan bir popülariteye sahiptir. İstatistiksel eşleme, bir araştırmada aynı anda gözlenmemiş (Y,Z) rasgele değişken çiftinden elde edilen taslak bilgi problemini ele almaktadır. Gerçekte Y ve Z birbirinden bağımsız iki farklı araştırmada birbirleri ile örtüşmeyen gözlem birimlerinin oluşturduğu kümelerden elde edilmektedir. Ancak iki araştırmada aynı X değişkeni ortaklaşa gözlenmektedir. İstatistiksel eşleme yöntemleri iki farklı veri kümesinden elde edilen bilginin birleştirilmesini hedeflemektedir. Bulgular: Eşleme işleminde hangi veri setinin alıcı hangisinin donör veri seti olacağı ve kohort değişken kullanmanın söz konusu olup olmayacağı önem arz etmektedir. Çünkü bunlar hem eşlemede hem de eşleme sonucunda hesaplanan uzaklık ölçüsünün değerinin belirlenmesinde belirleyici olmaktadır. Özellikle kohort değişken kullanılması uzaklık ölçüsünün değerini minimum olmaktan uzaklaştırmaktadır. Sonuç: Rubin tarafından önerilen yöntem, diğer yaklaşımlara göre oldukça iyi sonuçlar vermesine rağmen en iyi yöntem veya yöntemler konusunda fikir birliği bulunmamaktadır. En iyi yöntem veya yöntemlere ilişkin görüş birliği bulunmadığından kısıtlı ve kısıtsız yöntemler halen kullanılmaktadır.

Amaç: Bu makalenin amacı, tasarımetkisi (Deff) değerinden yararlanarak, çok merkezli araştırmalarda farklı sınıfiçi korelasyon katsayıları için örneklem büyüklüğünü incelemektir. Yöntem:Çok merkezli çalışmalar çok sayıda metodolojik ve ekonomik avantaj sağlar.Kümelenmiş / gruplanmış bir yapının söz konusu olduğu durumlarda küme ilişkiliveriler ile karşılaşılmaktadır. Bu tür veriler, bireylerin çok farklışekillerde gruplanabilir olmasından dolayı, çoğunlukla sosyal, davranış vesağlık bilimlerinde ortaya çıkmaktadır. Basit rasgele örnekleme yöntemine görekompleks bir tasarımla üretilen tahminlerin hassaslığındaki fark, tasarımetkisi olarak bilinmektedir. Tasarım etkisi bir araştırma istatistiğidir. Büyükölçekli örneklem araştırmalarında, çıkarımlar genellikle araştırma yapılanörneklemin rasgeleliği ilkesine dayanır. Böyle bir yaklaşımla, rasgeleliğinyalnızca örneklemin oluşturulmasındaki olasılık mekanizmasından kaynaklandığıvarsayılır. Bulgular:Tasarım etkisinin iyi bir tahminikümelenmenin söz konusu olduğu araştırmalarda en uygun örneklem büyüklüğünühesaplamak için kritik önem taşır. Kümeleme, gerçek kitle varyansını olduğundandaha düşük tahmin eder ve bu eğer doğru tahmin edilmiş ise, aynı büyüklüktekibasit rasgele örneklemden elde edilecek standart hatalardan büyük olan standarthatalara yansır. Sonuç: Tasarım etkisi ölçülen göstergeye göre kümeler arasındakiheterojenliği hesaplamak için bir "düzeltme faktörü" dür. Unutulmamalıdırki, Deff bir çarpım faktördür, bu nedenle bir araştırmada Deff değerinin 2olarak hesaplanması, araştırmada dikkate alınacak örneklem büyüklüğünün iki katdaha fazla olması demektir., Objective: The purpose of thisarticle is to investigate the sample size of different intraclass correlationcoefficients in multicenter studies, taking advantage of the Deff value. Method: Multicenter studies bringnumerous methodological and economic advantages. Cluster-correlated data ariseswhen there is a clustered/grouped structure to the data. Data of this kindfrequently arises in the social, behavioral, and health sciences sinceindividuals can be grouped in many different ways. The difference in the precisionof the estimates produced by a complex design relative to a simple randomsample is known as the design effect (Deff). The Deff is a survey statistic. Inlarge-scale sample surveys, inferences are usually based on the standardrandomization principle of survey sampling. Under such an approach, theresponses are treated as fixed, and the randomness is assumed to come solelyfrom the probability mechanism that generates the sample. Results: A good estimate of the Deff is critical for calculating the mostefficient sample size for cluster surveys. Clustering, underestimates truepopulation variance and this is reflected in standard errors that are larger,if correctly estimated, than those that would have been obtained from a simplerandom sample of the same size. Conclusions: The Deff is a“correction factor” to account for the heterogeneity between clusters withregard to the measured indicator. It should be remembered, Deff is amultiplying factor, so if the value of Deff in the survey is calculated as 2,this means that the sample size to be taken into account in the survey is twiceas large.

Amaç: Bu makalenin amacı heterozigotluk ve polimorfizm bilgi içeriği değerlerinin potansiyel yararlılığını gözden geçirmek ve değerlendirmek, allel sayılarının ve allel frekanslarının heterozigotluk ve polimorfizm bilgi içeriği değerlerine etkilerini incelemektir. Gereç ve Yöntemler: Polimorfizm derecesi genellikle iki farklı nicelik kullanılarak ölçülür. Bunlardan biri, rasgele seçilen herhangi bir bireyin heterozigot olma olasılığı olarak bilinen heterozigotluk değeri, diğeri ise belirteçin polimorfizmi ayırt edici gücünün bir tahmini olan polimorfizm bilgi içerik değeridir. Polimorfizm bilgi içerik değerleri döllenme türüne, organizmanın allel frekansının sayısına ve sıklığına bağlıdır. Mikrosatelit lokusta yer alan allel sayısındaki artış, gerek heterozigotluk gerekse polimorfizm bilgi içerik değerlerinde bir artışa neden olmaktadır. Bulgular: Heterozigotluk ve polimorfizm bilgi içeriği değerleri, allel sayısı 20 ve her bir göreceli allel frekans 0,05 olduğunda optimal değerlere ulaşmaktadır. Polimorfizm bilgi içerik değeri daima heterozigotluk değerinden daha düşüktür. Dolayısıyla, kısmen bilgilendirici eşleşmeler için polimorfizm bilgi içerik değeri, düzeltilmiş heterozigotluk değeri olarak da düşünülebilir. Sonuç: Tüm örneklerin sınıflandırılmasında gerekli olan belirteç sayısının belirlenememesinden dolayı yapılacak deneylerde kullanılacak belirteçler, yalnızca polimorfizm bilgi içeriğine dayalı olarak seçilmelidir. Genel olarak tavsiye edilen, daha fazla sayıda polimorfizm veya yüksek polimorfizm bilgi içerik değeri olan belirteçlerin kullanılmasıdır. Bununla birlikte, deneme başına kullanılacak belirteç sayısı polimorfizm bilgi içeriği değerlerinden yararlanılarak belirlenemez. Polimorfizm bilgi içerik değeri, bir belirtecin bilgiselliğini iyi bir şekilde tahmin etse de, yalnızca özel bir belirtece işaret eder. Objective: The purpose of this article is to review and to evaluate the potential usefulness of heterozygosity and polymorphism information content (PIC) values, also examine the effects of allele numbers and allele frequencies on heterozygosity and PIC values. Material and Methods: Quantitatively, the degree of polymorphism is commonly measured by two distinct quantities. One is known as heterozygosity, the probability that any randomly chosen individual is heterozygous. Another measure of polymorphism is the PIC value, which is an estimate of the discriminatory power of the polymorphism of the marker. The PIC values depending on the type of fertilization, the number and frequency of the allele frequency of the organism. The increase in the number of alleles per microsatellite locus translates into an increase in the PIC. Results: The heterozygosity and PIC values are reached the optimum values when the allele number is 20, and the each relative allele frequency is 0.05. PIC always be lower than the heterozygosity and can be considered to be the heterozygosity corrected for partially informative matings. Conclusion: Should markers for future experiments be chosen based only on PIC, the necessary number of markers for discrimination of all samples cannot be determined. The general recommendation is to run more markers with greater numbers of polymorphism or high PIC values. However, no specific number of markers to run per experiment can be extracted from PIC values. Although PIC value gives a good estimation of the informativeness of a marker, the PIC value only refers to a particular marker.

Tıpta kalite kontrolü her geçen gün daha fazla ilgi görmektedir. Bir kontrol çizelgesi, istatistiksel olarak belirlenen limitlere göre ölçülen bir işlemin performansını grafiksel olarak temsil eden veri noktaları içerir. Kontrol çizelgelerinin amacı, bir sürecin kontrol altında olup olmadığını ve bu süreçteki varyasyonun ortak veya özel nedenlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit etmektir. Kontrol çizelgesi, 1920’lerin başlarında Shewhart tarafından geliştirilen, en başarılı istatistiksel süreç kontrol aracıdır. Kontrol çizelgesinin kullanılmasının temel amacı, değişimi ve kaynağını inceleyerek zaman içinde süreç performansını izlemek, kontrol etmek ve iyileştirmektir. Literatürde çok sayıda farklı kontrol çizelgesi mevcuttur. EWMA ve CUSUM dışındaki grafikler, bir histogram üzerinde çizildiğinde simetrik ve çan şeklindeki normal dağılıma sahip veriler için en uygun olanlardır. EWMA ve CUSUM çizelgeleri ise Lognormal, Exponential, Binomial, Poisson ve Geometrik rasgele değişkenler de dahil olmak üzere diğer veri türleri için geliştirilmiştir. Bu yazının odak noktası EWMA çizelgesidir. Bu yazıda EWMA istatistiksel süreç kontrol metodolojisi ve tıp alanındaki uygulamaları gözden geçirilecektir. EWMA çizelgesi, verilerdeki küçük değişiklikleri belirleyebildiğinden ve çarpık veri dağılımları ile iyi performans gösterdiğinden seçilmiştir. EWMA çizelgesi, süreç parametrelerindeki küçük ve orta düzeydeki değişimleri saptamadaki mükemmel yeteneği nedeniyle şu anda yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Küçük değişiklikleri saptamak için çok esnek ve etkili bir çizelgedir ve normal dağılımın söz konusu olmadığı durumlarda sağlamlık gösterme avantajına sahiptir. Quality control in medicine is generating more and more interest everyday. A control chart contains data points that graphically represent the performance of a process, measured against statistically determined limits. The purpose of control charts is to ascertain whether a process is in control or out of control and, therefore, whether variation within that process is due to common or special causes. Control chart is the most successful statistical process control tool, originally developed by Shewhart in the early 1920s. The main purpose of using a control chart is to monitor, control, and improve process performance over time by studying variation and its source. There are a multitude of different types of control charts available in the literature. Charts, other than Exponentially Weighted Moving Average (EWMA) and CUSUM (Cumulative Sum) are most appropriate for normally distributed data, which are symmetric and bell shaped when plotted on a histogram. EWMA and CUSUM charts have been developed for other types of data as well, including Lognormal, Exponential, Binomial, Poisson, and Geometric random variables. The focus of this paper is the EWMA chart. In this paper, will review the methodology of EWMA statistical process control and its application in medical practice. The EWMA chart was selected since it is able to detect small shifts in the data and perform well with skewed data distributions. The EWMA chart has now been widely used because of its excellent ability to detect small to moderate shifts in the process parameters. It is a very flexible and effective chart for detecting small changes and has the advantage of showing robustness to non normality.

Amaç: Bu araştırma, hemşirelik ve ebelik eğitimi alan öğrencilerin kişilerarası ilişkileri ile akran desteklerinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Yöntem: Çalışmanın evrenini, 2018-2019 akademik yılında bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenimine devam eden Hemşirelik ve Ebelik Bölümü öğrencileri oluşturmuştur ve herhangi bir örnekleme yöntemi kullanılmamıştır. Çalışma, 15 Mart-15 Mayıs 2019 tarihleri arasında yabancı uyruklu olmayan ve çalışmaya katılmayı kabul eden, hemşirelik (n=211) ve ebelik (n=93) bölümündeki toplam 304 öğrenciyle tamamlanmıştır. Çalışmadaki veriler, öğrenci bilgi formu, İlişki Ölçekleri Anketi (İÖA) ve Akran Desteği Ölçeği (ADÖ) kullanılarak toplanmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p

Objectives: In our study, we aimed to identify the COVID-19 risk levels of students according to the chronic disease state.Materials and Methods: The study population was composed of high school students in Çorlu district of Tekirdağ province (n=8,926). Students were asked if they had any chronic diseases, İf they use drugs for these chronic diseases, and if they have regular visits to a healthcare institution due to their chronic disease for active follow-up. COVID-19 risk levels were identified Descriptive statistics, chi-square test for categorical data in the comparison of independent groups, and t-test for numerical data was used. The statistical significance level was accepted as p0.05). Conclusion: The detecting of the prevalence of chronic diseases in students, could have a positive impact on the course of COVID-19 disease, and this could make it possible to use the limited health resources effectively and to right plan the education system accordingly. Amaç: Çalışmamızda kronik hastalık durumuna göre öğrencilerin COVID-19 risk düzeylerini belirlemeyi amaçladık. Materyal ve Metot: Araştırmanın evrenini Tekirdağ ili Çorlu ilçesinde bulunan lise öğrencileri (n = 8,926) oluşturmaktadır. Öğrencilere kronik hastalıkları olup olmadığı, bu kronik hastalıklar için ilaç kullanıp kullanmadıkları ve bu kronik hastalıkları nedeniyle bir sağlık kuruluşuna düzenli ziyaretlerinin olup olmadığı soruldu. Her bir katılımcı için COVID-19 risk seviyeleri belirlendi. Tanımlayıcı istatistikler, bağımsız grupların karşılaştırılmasında kategorik veriler için ki-kare testi ve sayısal veriler için t testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p 0.05). Sonuç: Öğrencilerde kronik hastalık prevalansının tespiti, COVID-19 hastalığının seyri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabilir ve bu, sınırlı sağlık kaynaklarını etkin bir şekilde kullanmayı ve eğitim sistemini buna göre doğru planlamayı mümkün kılabilir.

Amaç: Bu çalışma ile XXXXX ilinde görev yapan öğretmenleringüncel Temel Yaşam Desteği (TYD) uygulamaları hakkındaki bilgi düzeylerinibelirlemek amaçlanmıştır.Gereç ve yöntem: Örneklemi XXXXX ilinde bulunan 1365 öğretmen oluşturdu. Verileröğretmenlerin demografik bilgilerini, TYD'ye yönelik tutumlarını ve güncel (AHA2015 klavuzuna göre) TYD uygulama bilgilerini sorgulayan 35 soruluk formkullanılarak toplandı. Bulgular: Meslekiders öğretmenlerinin (p=0,000) vetemel yaşam desteği eğitimi almayan öğretmenlerin (p=0,000) ortalama puanları daha yüksekti. Ayrıca, resmi destekliderslerden temel yaşam desteği eğitimi alan öğretmenler (p=0,003) ve 1-10 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlar (p=0,022) daha yüksek bilgi seviyesinesahipti. Öğretmenlerin, solunumu değerlendirebilme (%80,6), hava yoluaçıklığını sağlayabilme (%66,9), TYD'ye başlama kriterlerini bilme oranları(%90,6) yüksek bulundu. TYD'de ilk değerlendirme işlem basamaklarını (%4,5) veharcanması gereken maksimum süreyi (%23,7), kompresyon uygulama noktasını (%17,8),kompresyon sayısı ve solunum desteği oranını (%33,3), kompresyon derinliğini(%37,6), kurtarıcı soluk verme süresini (%8,0), bir dakikada uygulanmasıgereken kompresyon sayısını (%15,6), sivil ilkyardımcılar için OED (otomatikeksternal defibrilatör) kullanımını bilme oranlarının (%24,2) düşük olduğutespit edildi.Sonuç: XXXXXXXilinde görev yapan öğretmenler BLS uygulamaları hakkında yeterince güncelbilgiye sahip değildir., Aim: It is important for teachers to have sufficient knowledgeabout basic life support (BLS) to reduce mortality and morbidity rates inlife-threatening events at schools. This study aimed to determine teachers’knowledge levels about BLSin XXXXX .Methods: 1,365 teachers in the city of XXXXX constituted its sample. Datawas collected using aquestionnaire with 35 questions about the teachers’ demographic information, attitudes towardsBLS and knowledge about up-to-date BLS practices (According to AHA 2015guidelines). Their knowledge levels were evaluated on an 18-point scale.Results: The data of 1.365 teachers who completely filled out thequestionnaire were analyzed. The teachers’ mean score on the BLS questionnairewas 7.93±2.16. Their BLS knowledge levels were not associated with gender, age,education level or the number of years since their most recent BLS training (p>0.05). The ratios of teachers whoknew emergency call numbers (98.4%), were able to evaluate respiration (80.6%),had the ability to maintain airway patency (66.9%) and knew the startingcriteria for BLS (90.6%) were high. The ratio of teachers who knew the firstassessment of process steps (4.5%) and maximum time that should be spent(23.7%), compression site (17.8%), the number of compressions and compressionto respiration ratios (33.3%), depth of compression (37.6%), time forlife-saving exhalation (8.0%), the number of compressions per minute (15.6%),and for civilian first aiders, knew how to use an automatic external defibrillator(AED) (24.2%) were low.Conclusion: The teachers in XXXXX do not have sufficiently updated information about BLSpractices (the first BLS assessment and required time for BLS, BLS steps,respiration period, compression site, depth and the number of compressions).

Giriş: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin hasta güvenliği konusunda bilgi ve görüşlerini belirlemek amacıyla planlandı. Gereç Yöntem: Araştırmanın örneklemini bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi hemşirelik bölümünde okuyan 551 kişi oluşturdu. Veriler anket formu ile toplandı. Etik kurul onayı, kurum izni ve bireylerden yazılı olur alındı. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin çoğunun (%77.3) ise yetersiz düzeyde bilgi sahibi olduğunu belirttikleri saptandı. Tıbbi hataları önlemeye yönelik uygulamalar (%59.7) ve hata ile karşılaşıldığında izlenmesi gereken yol konusunda (%44.8) çoğunun bir fikri olmadığı tespit edildi. Çalışmaya katılanların %89.3’ünün hasta güvenliğine ait riskleri belirleme, planlama, uygulama ve değerlendirmenin hemşirelik rolü olduğunu ifade etmelerine rağmen %24.7’ sinin oluşturulmuş hasta güvenliği uygulamalarına destek olmayı hasta güvenliğinde hemşirelik rolü olarak gördüğü belirlendi. Sonuç: Sonuç olarak öğrencilerin çoğunun hasta güvenliğinde hemşirenin rolleri, tıbbi hataları önlemeye yönelik uygulamalar ve tıbbi hata ile karşılaşıldığında izlenmesi gereken yol konularında bilgi gereksinimleri olduğu belirlendi.

This phenomenological study was conducted to determine the experiences of patients who had been waiting for stem cell therapy in the Bone Marrow Transplant and Stem Cell Therapy Center of a medical faculty. The study was conducted with 12 patients who had been waiting for transplant and was being prepared for transplant. Patients with no communication problem, psychiatric disorder and hearing problem were recruited to the study. Data was collected through quantitative methods. Also, focusgroup and in-depth interviews were done. It is aimed to get in-depth, detailed and multidimensional quantitative data regarding the experiences, senses and attitudes of the patients to undergo bone marrow transplant. It was found that patients felt shocked when they learned about their diseases; prior to transplant, they were affected physically and psychologically by the chemotherapy subsequent to transplant. However, when they heard about transplant, they became hopeful and wanted to go back to their families after therapy. According to these results, it is suggested that nurses should determine how the life of the patients is affected before stem cell transplant, and provide the patients with necessary psychosocial support., Bu çalışma, Tıp Fakültesi Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavi merkezinde kök hücre nakli bekleyen hastaların yaşamış olduğu deneyimleri belirlemek amacıyla fenomenolojik olarak yürütülmüştür. Çalışma Kök Hücre Tedavi merkezi servislerinde nakil olmayı bekleyen, nakil için hazırlık yapılan 12 hasta ile yapılmıştır. Çalışma kapsamına; iletişim sorunu bulunmayan, herhangi bir psikiyatrik hastalığı olmayan, işitme problemi olmayan hastalar dahil edilmiştir. Çalışmada veriler odak grup görüşmesi ve derinlemesine görüşme yoluyla toplanmıştır. Veriler 7 tema altında yapılandırılmıştır: “Hastalığı öğrenmek”, “Fiziksel semptomlar ve hasta deneyimleri”, “Hastaların anlam dünyası”, “Bir umut: kök hücre nakli”, “Stresle baş etme yöntemleri”, Sosyal destek “Kök hücre nakli sonrası. Görüşmede kemik iliği transplantasyonu yapılacak hastaların deneyimleri, duyguları ve tutumlarına dair derinlemesine, detaylı ve çok boyutlu nitel bilgi edinilmesi amaçlanmıştır. Çalışmamızda hastaların hastalık tanısını aldıklarında şok yaşadıkları, nakil öncesinde uygulanan kemoterapi tedavisi nedeniyle bireylerin fiziksel ve psikolojik olarak etkilendiği, nakil haberini aldıklarında hastalıklarına bir umut ışığı oluştuğu, tedaviden sonra iyileşerek ailelerine dönmek istedikleri belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelere kök hücre nakli öncesinde hastanın yaşamının hangi yönlerden etkilendiğini belirlemeleri ve hastalara psikososyal yönden destek sağlanması önerilebilir.

Bu çalışma, dispne yakınması olan akciğer kanserli bireylerde el, ön kol ve göğüste bulunan üç akupuntur noktasına (Lu1, Lu10, P6) dört hafta boyunca, günde iki kez, her noktaya 3 dakika (dk) uygulanan akupresin dispne düzeyi ve yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla, kantitatif araştırmanın kontrol gruplu ön test-son test randomize kontrollü tek kör çalışma deseni ve kalitatif araştırmanın yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışma bir üniversite hastanesinin Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi'nde 18 yaş ve üstü, araştırmaya dahil edilme ölçütlerine uyan 29'u müdahale, 31'i kontrol grubunda, toplam 60 hasta ile tamamlanmıştır. Veriler; Hasta Tanıtım Formu, Modifiye Borg Skalası, St. George's Solunum Anketi, yarı yapılandırılmış Akupres Deneyimi Hasta Görüşleri Formu kullanılarak toplanmıştır. Etik kurul onayı ve bireylerden yazılı bilgilendirilmiş gönüllü olur alınmıştır. Kantitatif verilerin değerlendirilmesinde Cronbach alfa, Shapiro Wilk testi, Ki-kare, Mann Whitney U Testi ve Wilcoxon testleri, genel doğrusal modellerden iki yönlü varyans analizi, Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi için p0.05), ikinci izlemdeki YTÖ ve YTS Borg ve Yaşam Kalitesi Ölçeği'nin tüm alt boyutlarında ve toplam yaşam kalitesi puan ortalamaları arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (p0.05). It was found a significance between average scores of total quality of life and the all subscales of Quality of Life and WTB and WTA Borg Scale's in the second follow-up of intervention and control groups (p0.05). Quantitative findings of this study was supported with the qualitative findings. Consequently, acupressure can be helpful for nurses for enhancing the quality of life and reducing the dyspnea in individuals with lung cancer as an easily applicable and allowable method which does not have any severity side effects.Key words: Lung cancer, acupressure, dyspnea, nursing, quality of life 135

Çok değişkenli hipotezlerin testi sonucunda alman bir kararın tutarlığı, geçerliği ve güvenirliği bilimsel olarak büyük önem taşımaktadır. Bir istatistiksel testin gücü, a yanılma payı, grup sayısı, değişken sayısı, örnek büyüklüğü, değişkenin değişim genişliği ve fark vektörünün büyüklüğünden etkilenir. l-(3 biçiminde hesaplanan istatistiksel güç, araştırmanın planlama aşamasında araştırıcının alacağı kararların gücünü belirleme, araştırma sonuçlandığında da alman kararın güvenirliğini test etme ve yeterli güvenirlikte kararın alınıp alınmadığını denetleme açısından uygulanması gereken bir yöntemdir. Bu çalışmada, çok değişkenli varyans analizinde güç, değişik I. Tip hata(a), II.Tip hata (P), merkezi olmayışlık parametresi (X), etki büyüklüğü (ES), örnek büyüklüğü (n), grup sayısı (g) ve değişken sayıları (p) ile ortalama fark vektörü büyüklüğü (d)’ne göre incelenmiştir. Sonuç olarak çok değişkenli hipotezlerin yüksek güçle testini sağlamak için; Yanılma payı a=0.05’ten a=0.01’e doğru azalırken, ortalama vektörler arasındaki farklar büyürken, değişken sayısı ve değişkenlerin değişim aralığı artarken yüksek güç değerlerine ulaşmak için daha çok sayıda birim üzerinde çalışmak gerekmektedir. Grup sayısı, değişken sayısı, ortalama fark vektörlerinin değerlerinin büyüklüğü istatistiksel gücün azalmasına yol açmaktadır. Bütün faktörleri dikkate alarak istenilen güçte araştırma planlamak için kaç örnekle çalışılacağı ve araştırına sonuçlandığında verilen kararın gücünü belirlemek için güç analizi yönteminden yararlanmak gerekir.

Üretim, insan gereksinmelerinin doğa tarafından tam olarak karşılanamaması sonucu ortaya çıkan bir faaliyet, kalite ise bir ürün veya hizmetin özelliklerinin insan topluluklarının istek potansiyelini karşılayabilme derecesi olarak tanımlanmaktadır. Kalite mutlak anlamda en iyi demek değildir. Amaca göre kalite kavramından anlaşılması gereken şey değişebilir. Büyümeyi karakterize eden özellikler doğum ağırlığı ve çeşitli dönemlerdeki canlı ağırlıklardır. Gerek kuzuların doğum sonrası dönemdeki büyüme hızına etkisi yönünden gerekse ananın üretim gücünü ifade etmesinden dolayı, büyüme ile ilgili olarak bir canlının doğum ağırlığı ile çeşitli dönemlerindeki canlı ağırlıkları kalite göstergesi olarak kullanılabilir. Çalışmanın amacı, doğum ağırlığının kalite göstergesi olarak dikkate alındığı Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzularda genotip, cinsiyet, ana yaşı (2 ve 6 yaş) ve doğum tipi (tek, ikiz) faktörlerine ait etkilerin Taguchi yaklaşımı ile incelenmesidir. Çalışmada, Türkiye’de Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) ırklarında büyüme ile ilgili olarak bilimsel dergilerde yayımlanan ve Taguchi deneme düzenine uygun çalışmalardan elde edilen bilgiler kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, çalışmada dikkate alınan Ramlıç ve Sakız X Kıvırcık (F1) kuzulara ait doğum ağırlığının şekillenmesi ile ilgili olarak öncelik sırasına göre doğum tipi, genotip, cinsiyet ve ana yaşının etkin rol oynadığı belirlenmiştir While productionis an activity due to non-reciprocating, exactly, of human necessities by nature, quality is described as degree of properties of a production or a service reciprocation of demand potential of human community. However, quality doesn’t mean absolutely the best. According to aim the concept of quality can be changed. Growth is characterised by the birth weight and the live weight in different periods. Birth weight and live weight in different periods of lambs can be used as a quality indicator in both effectiveness of growth rate of lambs in the period after birth and productivity of mother. The aim of this study is to investigate the factors that effect genotype, gender, age of mother (2 and 6) and birth type (single and twin) in Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs by Taguchi Method when birth weight is assumed to be quality indicator. In this study, the experimental data which is obtained from the suitable studies according to Taguchi experimental design that was published in Turkey and are concerned with growth in Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs. Consequently, it is found that the birth weight of the Ramlıç and Sakız X Kıvırcık (F1) lambs are affected by the birth type, genotype, gender and age of the mother respectively

Animal nutrition is one of the important problems of people involved in animal breeding. It is essential that animals get sufficient and well-balanced nutrition to be healthy. Especially obtaining the necessary food elements from cheaper food sources becomes a major concern when ensuring sufficient and well-balanced nutrition in animal breeding. The Goal Programming Method is an improved method for solving multi-objective problems. In solving these types of problem, it cannot be expected that all the goals can be exactly obtained. The results of multi-objective problem solutions are affected by the decision of the manager or decision maker. Therefore, when there is a concession between goals, there will be deviations according to the decisions made. The direction and extent of these deviations play important roles in this type of problem. In spite of the main problems mentioned above, preparing the ideal ration with the lowest cost from the raw materials which can be obtained or the present supply is an important goal in mix feed production. The aim of this study was to use the Goal Programming Method to achieve the goal addressed in the problems which we face. In this study, the ammount of food elements necessary for rations used for cow nutrition (the weight of the cow was 500 kg, milk yield was 25 kg per day and the milk fat ratio was 0.04) was obtained using the Goal Programming Method. The ration taken into consideration was 1 kg and the food elements, which were used in the ration, were selected at random. The QM package programme was used for applying this method. Since the ration obtained didn't have any abnormal deviation from the determined goals, we conculuded that this method can be used for preparing rations.

Aim: Patient satisfaction is an important indicator to evaluate the quality of primary health care service. It is also significant to improve the quality of medical care, expectation from health staff, priority of patient needs, views and feedbacks about medical services in primary health care. Our objective in this study is to determine the patient satisfaction and the factors effecting this aspect in the evaluation of primary health care quality. Material and Method: This research was carried out in one Mother and Child Health and Family Planning Centre and nine Health Centers in January 2009 at Afyonkarahisar center. The questionnaire was performed to investigate the degree of satisfaction about health services, and socio-demographic characteristics of patients admitted to primary health care by face to face interview method. The data was evaluated by SPSS 15.00.Results: 1227 patients participating in the study, 809 women and 418 were male, married 878, 290 were single.Their education level was 408 graduated from primary school. At the same time, their job distributions were 596 housewives, 133 retired. When the patients had health problems, the most preferable institutione was health center, the choice of the reasons they were satisfied with the services in general, determined as to obtain quick results and confidence in solving problems.75% of the patients waiting time for admission and registration procedures were 0-5minutes. The admission reasons were mostly physical examination and prescription. Patients who are male, aged above 50 years and low educated had much higher satisfaction levels. Discussion: As a result, decreased satisfaction with higher education level, satisfaction increased with increasing age and a short waiting period for the application-registration and examination procedures were being influenced patient satisfaction.

Analysis of variance determines whether the difference between averages when more than two averages compare, butit cannot determine origin of this difference. Detailed information about the difference between means is derived byusing multiple comparison tests. Many different tests have been suggested for this purpose. The present article reviewsof stepwise multiple comparison procedures. The review was motivated by examples of multiple comparison practices.Making a decision about which test to use is not easy task. The aim of this study is to introduce seven different stepwisemultiple comparison tests which are less known by the researchers., &nbsp