Search

Naar verwachting blijven de zorguitgaven tot 2060 stijgen, ook na de 'piek' van de vergrijzing rond 2040. De vergrijzing blijft een belangrijke factor voor de stijgende zorguitgaven maar heeft er na 2035 steeds minder invloed op. De kosten zullen gemiddeld met ongeveer 2,8 procent per jaar toenemen. Ongeveer twee derde daarvan komt door andere factoren dan de vergrijzing. De komende jaren komen steeds meer mensen steeds eerder in aanraking met de zorg. Dat komt door nieuwe mogelijkheden om ziekten vroegtijdig op te sporen en door toenemende medische kennis. Ook worden mensen langer en intensiever behandeld dan vroeger. Bovendien worden voor die behandelingen steeds meer nieuwe, vaak dure, technologie of geneesmiddelen ingezet, zoals bij kanker. In 2060 gaat het meeste geld naar de zorg in ziekenhuizen (groeit 2,8 procent per jaar naar 96 miljard). Ook de uitgaven aan gehandicaptenen ouderenzorg nemen sterk toe. De uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg zijn tegen die tijd vervijfvoudigd. Uitgesplitst naar zieken stijgen vooral de uitgaven voor dementie, kanker, hart- en vaatziekten. Dit blijkt uit de verkenning van de mogelijke ontwikkeling van de zorguitgaven tot 2060. Het RIVM heeft dit in opdracht van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) gedaan. De WRR gebruikt de bevindingen voor een verkenning naar de houdbaarheid van de Nederlandse gezondheidszorg op de lange termijn. Deze toekomstverkenning is gebaseerd op de Kosten van Ziekten-studie en de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) van het RIVM. De voorspellingen gaan met onzekerheden gepaard. Dat komt doordat demografische ontwikkelingen vaak anders lopen dan verwacht, economische groei lastig te voorspellen is en de medische wetenschap, de zorgpraktijk en overheidsbeleid veranderen. De toekomstprojecties in deze studie zijn stand gekomen voordat Nederland getroffen werd door de Corona-pandemie. De gevolgen daarvan konden daardoor niet meer worden verwerkt in deze studie.

Naar verwachting blijven de zorguitgaven tot 2060 stijgen, ook na de 'piek' van de vergrijzing rond 2040. De vergrijzing blijft een belangrijke factor voor de stijgende zorguitgaven maar heeft er na 2035 steeds minder invloed op. De kosten zullen gemiddeld met ongeveer 2,8 procent per jaar toenemen. Ongeveer twee derde daarvan komt door andere factoren dan de vergrijzing. De komende jaren komen steeds meer mensen steeds eerder in aanraking met de zorg. Dat komt door nieuwe mogelijkheden om ziekten vroegtijdig op te sporen en door toenemende medische kennis. Ook worden mensen langer en intensiever behandeld dan vroeger. Bovendien worden voor die behandelingen steeds meer nieuwe, vaak dure, technologie of geneesmiddelen ingezet, zoals bij kanker. In 2060 gaat het meeste geld naar de zorg in ziekenhuizen (groeit 2,8 procent per jaar naar 96 miljard). Ook de uitgaven aan gehandicaptenen ouderenzorg nemen sterk toe. De uitgaven aan geestelijke gezondheidszorg zijn tegen die tijd vervijfvoudigd. Uitgesplitst naar zieken stijgen vooral de uitgaven voor dementie, kanker, hart- en vaatziekten. Dit blijkt uit de verkenning van de mogelijke ontwikkeling van de zorguitgaven tot 2060. Het RIVM heeft dit in opdracht van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) gedaan. De WRR gebruikt de bevindingen voor een verkenning naar de houdbaarheid van de Nederlandse gezondheidszorg op de lange termijn. Deze toekomstverkenning is gebaseerd op de Kosten van Ziekten-studie en de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) van het RIVM. De voorspellingen gaan met onzekerheden gepaard. Dat komt doordat demografische ontwikkelingen vaak anders lopen dan verwacht, economische groei lastig te voorspellen is en de medische wetenschap, de zorgpraktijk en overheidsbeleid veranderen. De toekomstprojecties in deze studie zijn stand gekomen voordat Nederland getroffen werd door de Corona-pandemie. De gevolgen daarvan konden daardoor niet meer worden verwerkt in deze studie.

De gezondheidszorg in Nederland kost veel geld. Het levert veel op, vooral gezondheid en welvaart. De kosten voor de zorg zullen in de toekomst stijgen. Dat vraag om keuzes, want ook andere onderdelen van onze welvaart kosten geld. Door niet alleen naar de zorguitgaven te kijken, kunnen beleidsmakers en politici beter afwegen hoeveel de zorg mag kosten. Het is daarom belangrijk te weten wat de maatschappelijke baten van de gezondheidszorg zijn en of zij de kosten waard zijn. Het RIVM heeft dat op verzoek van de Wetenschappelijk Raad voor de Regering (WRR) op een rij gezet. Het totale effect van de gezondheidszorg is niet zo gemakkelijk in cijfers uit te drukken. Dat komt omdat de gezondheidszorg verschillende soorten zorg omvat. Een nieuwe kankertherapie is iets heel anders dan de zorg voor demente bejaarden, maar ze zijn allebei belangrijk. Ook zijn er andere manieren om de gezondheid te verbeteren, vooral op het gebied van preventie en een gezondere leefomgeving. Deze keuzes moeten tegen elkaar worden afgewogen. Er is een wisselwerking tussen gezondheid en welvaart. Een gezonde bevolking is productiever en draagt zo bij aan economische groei. Omgekeerd betekent meer welvaart dat meer mensen en geld kunnen worden ingezet om de gezondheid te verbeteren. We merken nu hoe een pandemie, waarin een infectieziekte zich over de hele wereld verspreidt, het economisch leven tot stilstand brengt en samenlevingen ontwricht. Maar ook onder gewone omstandigheden zijn gezondheid en welvaart nauw verbonden. Voor een bloeiende economie zijn investeringen in technologie minstens even belangrijk als investeringen in de gezondheidszorg. Dat vraagt net zo goed om afwegingen. Dit onderzoek is uitgevoerd voordat Nederland getroffen werd door de Corona-pandemie. Alle mogelijke gevolgen daarvan voor de gezondheid en de maatschappelijke baten van de zorg zijn daarom slechts summier meegenomen.

De gezondheidszorg in Nederland kost veel geld. Het levert veel op, vooral gezondheid en welvaart. De kosten voor de zorg zullen in de toekomst stijgen. Dat vraag om keuzes, want ook andere onderdelen van onze welvaart kosten geld. Door niet alleen naar de zorguitgaven te kijken, kunnen beleidsmakers en politici beter afwegen hoeveel de zorg mag kosten. Het is daarom belangrijk te weten wat de maatschappelijke baten van de gezondheidszorg zijn en of zij de kosten waard zijn. Het RIVM heeft dat op verzoek van de Wetenschappelijk Raad voor de Regering (WRR) op een rij gezet. Het totale effect van de gezondheidszorg is niet zo gemakkelijk in cijfers uit te drukken. Dat komt omdat de gezondheidszorg verschillende soorten zorg omvat. Een nieuwe kankertherapie is iets heel anders dan de zorg voor demente bejaarden, maar ze zijn allebei belangrijk. Ook zijn er andere manieren om de gezondheid te verbeteren, vooral op het gebied van preventie en een gezondere leefomgeving. Deze keuzes moeten tegen elkaar worden afgewogen. Er is een wisselwerking tussen gezondheid en welvaart. Een gezonde bevolking is productiever en draagt zo bij aan economische groei. Omgekeerd betekent meer welvaart dat meer mensen en geld kunnen worden ingezet om de gezondheid te verbeteren. We merken nu hoe een pandemie, waarin een infectieziekte zich over de hele wereld verspreidt, het economisch leven tot stilstand brengt en samenlevingen ontwricht. Maar ook onder gewone omstandigheden zijn gezondheid en welvaart nauw verbonden. Voor een bloeiende economie zijn investeringen in technologie minstens even belangrijk als investeringen in de gezondheidszorg. Dat vraagt net zo goed om afwegingen. Dit onderzoek is uitgevoerd voordat Nederland getroffen werd door de Corona-pandemie. Alle mogelijke gevolgen daarvan voor de gezondheid en de maatschappelijke baten van de zorg zijn daarom slechts summier meegenomen.

Zorg, energie en openhaar vervoer zijn voorheelden van sectoren die bedrijfsmatig producten en diensten voortbrengen waarmee zwaarwegende publieke belangen zijn gemoeid. Wordt het accent gelegd op het bedrijfsmatige aspect, dan zou de voorkeur gemakkelijk kunnen uitgaan naar het door de markt laten produceren van deze producten en diensten, maar zodra de publieke belangen centraal staan, dan kijkt men al snel richting overheid. Het resultaat is dat de ordening van deze sectoren onvermijdelijk problematisch is. Afhankelijk van waar de discussie overgaat, is er te veel of te weinig markt, respectievelijk overheid. De WRR pleit ervoor boven het dilemma markt versus staat uit te stijgen, door meer ruimte te geven aan de samenleving. Markt, overheid en samenleving zouden in een voortdurend proces tot identificatie en borging van deze publieke belangen moeten komen. Deze conclusies zijn gebaseerd op voorstudies naar de volgende specifieke markten: markten in de zieken- en verpleegzorg, markten van diensten ter bevordering van de gezondheid van werknemers, de markt voor re-integratiediensten, de securitisatie van hypotheken, de markt voor certificering van halal-producten, de Europese markt voor CO2-emissierechten en de marktwerking in de telecommunicatie.

In deze dynamische tijd, met veel vluchtige onderzoeksresultaten, is het goed om te weten dat er nog een degelijke, onafhankelijke en weinig dynamische raad bestaat zoals de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Maar is de WRR werkelijk zo onafhankelijk? Hoe is haar relatie met de politiek? Waar houdt zij zich mee bezig? En heeft de raad werkelijk een tekort aan dynamiek? Met al deze vragen en veronderstellingen, misschien wel misvattingen, werden de leden van de B.I.L. 3 november jl.in Den Haag ontvangen door dhr. Hemerijck en dhr. Den Hoed van de WRR.

Op 8 december 2003 verschijnt een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) over de Nederlandse moraal. In het rapport gaat over de normen en waarden van de Nederlandse bevolking en over de vraag of het zinvol en mogelijk is te proberen die normen en waarden te beïnvloeden en bij te sturen. De belangrijkste conclusie van het rapport is dat we het allemaal wel eens zijn over de belangrijkste waarden, maar dat we ons vaak zelf niet houden aan de normen die daar bij horen. Een opvatting die in de media met instemming wordt ontvangen.

Op 8 december 2003 verschijnt een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) over de Nederlandse moraal. In het rapport gaat over de normen en waarden van de Nederlandse bevolking en over de vraag of het zinvol en mogelijk is te proberen die normen en waarden te beïnvloeden en bij te sturen. De belangrijkste conclusie van het rapport is dat we het allemaal wel eens zijn over de belangrijkste waarden, maar dat we ons vaak zelf niet houden aan de normen die daar bij horen. Een opvatting die in de media met instemming wordt ontvangen.

De mate waarin een economie welvaart creëert hangt samen met haar werkgelegenheidscreatie, regionaal product en productiviteit. De komende jaren is het van belang dat de crisiswerkloosheid teruggedrongen wordt. Er lijkt tevens een overgang gaande naar een kennis ofwel creatieve economie. Hierdoor is meer kennis over het aanpassingsvermogen van de economie gewenst. Vanuit een Schumpeteriaanse insteek heeft dit onderzoek getoetst of een omvangrijke bedrijvendynamiek met veel startende en stoppende ondernemingen (turbulentie) de werkgelegenheidsgroei positief beïnvloedt. Hierbij is de kerngedachte dat de economie zichzelf van binnenuit verandert. In sommige omgevingen zal een grote mate van concurrentie, en daarmee een hoge turbulentie, leiden tot werkgelegenheidsgroei. Het blijkt uit de uitgevoerde multiple regressie (OLS) dat voor de gehele Nederlandse economie tussen 1996 en 2012 op COROP-niveau een hogere mate van turbulentie niet leidt tot toegenomen werkgelegenheidsgroei. Er zijn echter wel enkele significante factoren gevonden. Ten eerste verklaart de conjunctuur de werkgelegenheidsgroei het meest. Verder doet de compositie van de bedrijvendynamiek ertoe - het aantal starters minus het aantal stoppers (netto toetreding). Ten slotte zijn twee economische structuurmaten significant. Zowel een sterke mate van overeenkomstigheid in de aanwezige bedrijvigheid als enige diversiteit hierbinnen is belangrijk (ongerelateerde en de gerelateerde variëteit). Pure stedelijkheid is niet significant. Tevens is er een kwalitatieve verkenning uitgevoerd. Hiervoor is met acht beleidsmakers en experts gesproken. Zij zien de economie veranderen en nemen waar dat de wendbaarheid hiervan bepaald wordt door de bedrijvendynamiek. Wel bleek uit de diepte-interviews dat er andere vormen van dynamiek zijn die de aandacht verdienen zoals intrapreneurship. Tevens leken de geïnterviewden waarde te hechten aan de huidige economische structuur, omdat deze de mogelijkheden voor de toekomst vormgeeft. Verder zien de beleidsmakers en experts in dat de economie beperkt maakbaar is.

Flip Buurmeijer is de personificatie van de sociale zekerheid. Na het voorzitterschap van het Tica (Tijdelijk instituut voor Coördinatie en Afstemming) bestookt hij de regering nu vanuit het Lisv met zijn adviezen. De scheiding tussen werk en thuis staat voor hem ter discussie: 'Je mag als werkgever best iets zeggen over het gewicht van je werknemer.' Dit artikel is een verslag van een interview met Flip Buurmeijer. Er wordt ingegaan op "Paars II" die de uitvoering van de WAO en WW wil privatiseren, keuringen (in de tijd dat Buurmeijer voorzitter was van de enquêtecommissie uitvoering sociale zekerheid), herkeuren van WAO-ers en bemoeienis van werkgever met de leefgewoonten van de werknemers.

Flip Buurmeijer is de personificatie van de sociale zekerheid. Na het voorzitterschap van het Tica (Tijdelijk instituut voor Coördinatie en Afstemming) bestookt hij de regering nu vanuit het Lisv met zijn adviezen. De scheiding tussen werk en thuis staat voor hem ter discussie: 'Je mag als werkgever best iets zeggen over het gewicht van je werknemer.' Dit artikel is een verslag van een interview met Flip Buurmeijer. Er wordt ingegaan op "Paars II" die de uitvoering van de WAO en WW wil privatiseren, keuringen (in de tijd dat Buurmeijer voorzitter was van de enquêtecommissie uitvoering sociale zekerheid), herkeuren van WAO-ers en bemoeienis van werkgever met de leefgewoonten van de werknemers.

Dit artikel bespreekt het principe van geïntegreerde zorgsystemen en de synergetische voordelen ervan. Het geeft de betekenis van zorgsystemen aan voor rijksoverheid en industrie aan de hand van een model van universele aanpak, waarin zeven elementen opgenomen moeten worden. Tenslotte beschrijft het artikel de introductie van geïntegreerde zorg en de rol van bedrijfstakorganisaties.

Dit artikel bespreekt het principe van geïntegreerde zorgsystemen en de synergetische voordelen ervan. Het geeft de betekenis van zorgsystemen aan voor rijksoverheid en industrie aan de hand van een model van universele aanpak, waarin zeven elementen opgenomen moeten worden. Tenslotte beschrijft het artikel de introductie van geïntegreerde zorg en de rol van bedrijfstakorganisaties.

We zijn op een nieuw punt aanbeland in het debat over klimaatbeleid. Ooit ging het over de vraag of de aarde daadwerkelijk opwarmt door menselijk toedoen. Vervolgens ging het over de vraag wat daaraan te doen valt. Nu gaat het steeds vaker over de vraag wie de kosten van klimaatmaatregelen en van klimaatschade moet betalen. De protesten van de ‘gele hesjes’ in Frankrijk hebben laten zien hoe belangrijk het is dat de verdeling van zulke klimaatkosten als rechtvaardig gezien wordt. Als dat niet het geval is, dan kan het draagvlak voor klimaatbeleid afkalven. Hoe kunnen rechtvaardige verdelingen eruit zien? Dat analyseert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (wrr) in dit rapport. De hoofdboodschap van dit rapport is dat er in klimaatbeleid stelselmatige aandacht moet zijn voor de rechtvaardigheid van verdelingen. Maatregelen dienen niet alleen beoordeeld te worden vanuit het perspectief van doelmatigheid en rechtmatigheid, maar ook vanuit het perspectief van rechtvaardigheid. Onze belangrijkste boodschap is daarom dat de mogelijke verdelingen van klimaatkosten al vooraf expliciet op tafel komen en worden doordacht. Dat helpt beleidsmakers om meer oog te krijgen voor mogelijke onbedoelde en ongewenste neveneffecten. Het leidt ook tot een meer afgewogen en transparanter politiek debat. En het zorgt ervoor dat het draagvlak voor klimaatbeleid op peil blijft. De wrr doet drie aanbevelingen hoe de overheid rechtvaardige verdelingen in het klimaatbeleid tot stand kan brengen: zorg voor (1) inhoudelijke verbreding, (2) procedurele verankering en (3) institutionele borging.

We zijn op een nieuw punt aanbeland in het debat over klimaatbeleid. Ooit ging het over de vraag of de aarde daadwerkelijk opwarmt door menselijk toedoen. Vervolgens ging het over de vraag wat daaraan te doen valt. Nu gaat het steeds vaker over de vraag wie de kosten van klimaatmaatregelen en van klimaatschade moet betalen. De protesten van de ‘gele hesjes’ in Frankrijk hebben laten zien hoe belangrijk het is dat de verdeling van zulke klimaatkosten als rechtvaardig gezien wordt. Als dat niet het geval is, dan kan het draagvlak voor klimaatbeleid afkalven. Hoe kunnen rechtvaardige verdelingen eruit zien? Dat analyseert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (wrr) in dit rapport. De hoofdboodschap van dit rapport is dat er in klimaatbeleid stelselmatige aandacht moet zijn voor de rechtvaardigheid van verdelingen. Maatregelen dienen niet alleen beoordeeld te worden vanuit het perspectief van doelmatigheid en rechtmatigheid, maar ook vanuit het perspectief van rechtvaardigheid. Onze belangrijkste boodschap is daarom dat de mogelijke verdelingen van klimaatkosten al vooraf expliciet op tafel komen en worden doordacht. Dat helpt beleidsmakers om meer oog te krijgen voor mogelijke onbedoelde en ongewenste neveneffecten. Het leidt ook tot een meer afgewogen en transparanter politiek debat. En het zorgt ervoor dat het draagvlak voor klimaatbeleid op peil blijft. De wrr doet drie aanbevelingen hoe de overheid rechtvaardige verdelingen in het klimaatbeleid tot stand kan brengen: zorg voor (1) inhoudelijke verbreding, (2) procedurele verankering en (3) institutionele borging.

Bij een pandemie-uitbraak als COVID-19 moet de staat ingrijpen en maatregelen treffen om deze zoveel mogelijk in te dammen. Hierbij hoort een ingewikkelde afweging van conflicterende fundamentele grondrechten, belangen en gevolgen die er redelijkerwijze van verwacht kunnen worden. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid overweegt vaccinatieplicht in scenario 4 en 5 (continue strijd en worst case) van de langetermijnstrategie van de overheid. Daarom is via juridisch-dogmatisch onderzoek van het geldende recht antwoord gezocht op de vraag: Is het juridisch mogelijk dat de Nederlandse overheid ‘verplichte vaccinatie’ tegen COVID-19 invoert als sprake is van scenario 4 en 5? Onderzocht is de infectieziektenbestrijding in Nederland, het Nederlandse vaccinatiebeleid tegen COVID-19, het juridisch kader voor vaccinatieplicht en in hoeverre het verplicht vaccineren tegen COVID-19 een noodzakelijke, proportionele en subsidiaire inbreuk is op de grondrechten tijdens scenario 4 en 5. Het antwoord is dat verplichte vaccinatie dan buitenproportioneel en niet-subsidiair is. Deze is niet bij wet voorzien en niet-noodzakelijk. Wel is het doel legitiem.

De relatie tussen China en Europa heeft in de voorbije twee decennia voortdurend aan impact gewonnen. Ze is ook meer omvattend geworden en behelst naast handel steeds meer politieke, sociale en culturele aspecten. De interdependentie tussen de twee partijen is gestaag toegenomen en sinds 2003 erkennen China en de EU elkaar als strategische partners. Toch zijn de twee partners er vooralsnog niet in geslaagd om een strategische dimensie van enige betekenis aan hun relatie toe te voegen. De samenwerking tussen de twee partijen wordt moeilijker naarmate de randvoorwaarden van hun relatie verschuiven. China's opkomst en groeiende armslag hebben niet alleen een invloed op de positie van Europa in de wereldwijde verdeling van macht, ze vormen ook een uitdaging voor de Europese identiteit. China en Europa verschillen zeer sterk van elkaar op het vlak van cultuur, geschiedenis, economie, politiek systeem en stadium van ontwikkeling. Bovendien zien China en de EU zich geconfronteerd met groeiende wrijvingen in hun economische en handelsbetrekkingen. Beide partijen staan onderdruk om hun relatie opnieuw bekijken. Zij moeten elk voor zich uitmaken welke belangen zij beschouwen als de drijvende krachten voor samenwerking en moeten vervolgens overeenstemming bereiken over die belangen waarop zij de pijlers van een werkelijk strategisch partnerschap willen bouwen. Daarbij is het zaak om de uiteenlopende percepties van fundamentele waarden te overstijgen en een pragmatische consensus te bereiken over hoe complementaire en wederzijds ondersteunende beleidslijnen kunnen worden uitgestippeld. Voor de EU bestaat de uitdaging er in orde op zaken te stellen. Als Europa constructief en op effectieve wijze met China wil omgaan, zal het zich zelf eerst collectief moeten engageren. Voor Peking is het tijd om te articuleren hoe het zijn rol ziet in de mondiale bestuursstructuren en op welke wijze het zijn relatie met Europa wenst uit te bouwen. De bijdragen aan het onderhavige themanummer doen verslag van empirisch onderzoek van eigen bodem dat toelaat een aantal cruciale aspecten van de relatie tussen de EU en China meer genuanceerd in the schatten. Thijs Van de Graaf onderzoekt in zijn artikel de EU-China relaties met betrekking tot de twee belangrijkste hernieuwbare energiesectoren: wind- en zonne-energie. Hij komt tot de vaststelling dat, hoewel er bronnen voor handelsgeschillen in beide sectoren zijn geweest, handelsfricties het meest zijn voorgekomen in de zonne-energiesector. De reden is een dubbel onevenwicht tussen de productie en installatie van zonnepanelen, zowel geografisch (China produceert het grootste deel van zijn zonnepanelen vrijwel uitsluitend voor de export) en numeriek (structurele overcapaciteit). Toch is het beeld van een zero-sum bilaterale handel oorlog over zonnepanelen overdreven want er zijn zowel voor- als tegenstanders van de handelsbeschermingsmaatregelen in China en de EU. De studie stelt verder dat het zonnegeschil een onderdeel is van een wereldwijde golf van handelsfricties in de schone energiesector en het verkent wegen om het probleem op te lossen door middel van onderhandelingen over een multilaterale overeenkomst inzake milieugoederen en-diensten. Sara Hoeymissen, gaat in haar artikel dieper in op China's visie en zijn rol bij de beheersing van complexe interne conflicten. Complexe interne conflicten en de ernstige humanitaire gevolgen die ze vaak hebben, behoren in principe tot de interne aangelegenheden van de soevereine staat waar ze plaatsvinden. Sinds de jaren '90 speelt de internationale gemeenschap echter een steeds grotere rol in de beheersing van dergelijke conflicten. Wat voor een partner kunnen de Europese Unie en haar bondgenoten op dit vlak vinden in China? Vanuit het perspectief van identiteit en rolconcepties belicht dit artikel het Chinese debat rond het principe van niet-inmenging in interne aangelegenheden. Deze decennialange hoeksteen van het Chinese buitenlands beleid staat ter discussie. Het artikel onderzoekt de veranderende zelfbeelden die leiden tot de zoektocht naar een nieuwerol voor China maar wijst anderzijds op de voortdurende invloed van oudere identiteiten. De empirische focus ligt op Afrika, met voorbeelden uit het Chinese beleid ten aanzien van recente Afrikaanse complexe crisissen. Duncan Freeman's bijdrage biedt een grondige analyse van China's uitgaande investeringen. De uitgaande investeringspolitiek van China trekt niet enkel de aandacht omwille van beleidsredenen, maar ze wordt ook besproken in het academisch debat over de rol van bronland-specifieke instituties in de buitenlandse investering. Formele instituties, onder de vorm van regeringsbeleid en voorschriften, zijn altijd van kapitaal belang geweest voor China's uitgaande investeringen. Duncan Freeman maakt een gedetailleerde analyse van Chinese beleids- en reglementeringsdocumenten die de motivaties, inhoud en gevolgen van de investeringspolitiek aangeven. Hij beargumenteert dat de investeringspolitiek gedetermineerd wordt door complexe en evoluerende factoren, en dat onderdelen van het beleid soms niet coherent zijn, maar onderling conflicteren. Bovendien stelt hij dat het beleid veelvuldige onbedoelde gevolgen voortbrengt en dat de ondernemingen, waaronder ook die in staatseigendom, proberen om onder de beperkingen van het regeringsbeleid en de voorschriften uit te komen. De verhouding tussen de Chinese instituties en het ondernemingsgedrag is dus complex en kan niet eenduidig gekarakteriseerd worden als een beperking of een bevordering van de uitgaande investeringen.

Sinds de jaren negentig wordt de Nederlandse politiek geteisterd door drie kwalen tegelijk: vluchtigheid van kiezers die geen vaste partijen meer kennen; verruwing in het gedrag van parlementariërs en kiezersgroepen; versplintering op het politieke toneel dankzij een sterk gegroeid aantal fracties in de Tweede en Eerste Kamer. Niet alleen verliezen oude volkspartijen stelselmatig aanhang, maar het gat dat zij laten vallen wordt opgevuld door een keur aan belangenpartijen en populistische groeperingen. Het wordt daardoor in beide Kamers van de Staten-Generaal steeds moeilijker regeringscoalities te vormen met steun van een stabiele parlementaire meerderheid. Vooral in de Tweede Kamer is daardoor een dynamiek ontstaan die ordelijk en doordacht werk aan wetgeving en controle op het regeringsbeleid steeds moeilijker maakt: de meeste fracties zijn te klein, wisselen te snel van samenstelling en vinden politiek theater belangrijker dan resultaat. Parlementair historicus Joop van den Berg analyseert deze drie verontrustende ontwikkelingen en stelt een aantal remedies voor.

Sinds de jaren negentig wordt de Nederlandse politiek geteisterd door drie kwalen tegelijk: vluchtigheid van kiezers die geen vaste partijen meer kennen; verruwing in het gedrag van parlementariërs en kiezersgroepen; versplintering op het politieke toneel dankzij een sterk gegroeid aantal fracties in de Tweede en Eerste Kamer.Niet alleen verliezen oude volkspartijen stelselmatig aanhang, maar het gat dat zij laten vallen wordt opgevuld door een keur aan belangenpartijen en populistische groeperingen. Het wordt daardoor in beide Kamers van de Staten-Generaal steeds moeilijker regeringscoalities te vormen met steun van een stabiele parlementaire meerderheid.Vooral in de Tweede Kamer is daardoor een dynamiek ontstaan die ordelijk en doordacht werk aan wetgeving en controle op het regeringsbeleid steeds moeilijker maakt: de meeste fracties zijn te klein, wisselen te snel van samenstelling en vinden politiek theater belangrijker dan resultaat.Parlementair historicus Joop van den Berg analyseert deze drie verontrustende ontwikkelingen en stelt een aantal remedies voor.

Sinds de jaren negentig wordt de Nederlandse politiek geteisterd door drie kwalen tegelijk: vluchtigheid van kiezers die geen vaste partijen meer kennen; verruwing in het gedrag van parlementariërs en kiezersgroepen; versplintering op het politieke toneel dankzij een sterk gegroeid aantal fracties in de Tweede en Eerste Kamer. Niet alleen verliezen oude volkspartijen stelselmatig aanhang, maar het gat dat zij laten vallen wordt opgevuld door een keur aan belangenpartijen en populistische groeperingen. Het wordt daardoor in beide Kamers van de Staten-Generaal steeds moeilijker regeringscoalities te vormen met steun van een stabiele parlementaire meerderheid. Vooral in de Tweede Kamer is daardoor een dynamiek ontstaan die ordelijk en doordacht werk aan wetgeving en controle op het regeringsbeleid steeds moeilijker maakt: de meeste fracties zijn te klein, wisselen te snel van samenstelling en vinden politiek theater belangrijker dan resultaat. Parlementair historicus Joop van den Berg analyseert deze drie verontrustende ontwikkelingen en stelt een aantal remedies voor.

Nederland is in de afgelopen decennia een migratiesamenlevinggeworden. Er komen migranten vanuit alle delen van de wereld. Sommigenblijven voor langere tijd, anderen verlaten na verloop van tijdons land weer. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid(WRR) constateert dat de ‘vlottendheid’ en verscheidenheid in onzemigratiesamenleving sterk zijn toegenomen. Dat maakt het samenleveningewikkelder (WRR, 2020). Daarom behandelt dit boek eenselect aantal thema’s die blijk geven van een onlosmakelijk verbandtussen migratie en migratiegerelateerde diversiteit, en de sturingsdilemma’sdie daaruit voortkomen. Want migratie en diversiteitleiden tot een breed scala van vragen over grondrechten, participatie,burgerschap, noodopvang, huisvesting, onderwijs en arbeidsmarkt.Dit zijn complexe, sterk verweven vraagstukken, die zich niet beperkentot een enkele bestuurslaag, ruimtelijke schaal of maatschappelijkdomein en daarmee ook governance-uitdagingen opleveren.

Nederland is in de afgelopen decennia een migratiesamenlevinggeworden. Er komen migranten vanuit alle delen van de wereld. Sommigenblijven voor langere tijd, anderen verlaten na verloop van tijdons land weer. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid(WRR) constateert dat de ‘vlottendheid’ en verscheidenheid in onzemigratiesamenleving sterk zijn toegenomen. Dat maakt het samenleveningewikkelder (WRR, 2020). Daarom behandelt dit boek eenselect aantal thema’s die blijk geven van een onlosmakelijk verbandtussen migratie en migratiegerelateerde diversiteit, en de sturingsdilemma’sdie daaruit voortkomen. Want migratie en diversiteitleiden tot een breed scala van vragen over grondrechten, participatie,burgerschap, noodopvang, huisvesting, onderwijs en arbeidsmarkt.Dit zijn complexe, sterk verweven vraagstukken, die zich niet beperkentot een enkele bestuurslaag, ruimtelijke schaal of maatschappelijkdomein en daarmee ook governance-uitdagingen opleveren.

Toelichting op het rapport Opgave AI van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR).