Search

Heb je je wel eens afgevraagd wat er gebeurt met het regenwater? In deze video ontmoet razende reporter Kristel collega Job van Beem (adviseur waterkwantiteit). Hij legt uit dat het verschil maakt waar het regenwater valt. Op een harde ondergrond komt het water in het riool en daarna in de sloot terecht. Water dat op het land valt zakt de bodem in waardoor de grondwaterstand stijgt. Eigenaren van het land leggen zelf drainage aan. Zo zorgt de eigenaar er zelf voor dat het land niet te droog en niet te nat wordt. Rijnland zorgt ervoor dat het water in de sloot niet teveel stijgt zodat de drainage kan blijven werken.

Hoofdstuk 2 beschrijft de wijze hoe bij RVO een machtiging toegekend kan worden, een account aangemaakt kan worden in Akkerweb en gegevens van de KringloopWijzer gereed gemaakt kunnen worden voor gebruik in de BedrijfsWaterWijzer. Deze gegevens kunnen in de BedrijfsWaterWijzer geïmporteerd worden. Voor dit hoofdstuk is gebruik gemaakt van een door de organisatie Projecten LTO Noord reeds eerder geschreven handleidingen. Voor de continuïteit van het invoeren is deze handleiding (bijna) integraal overgenomen in deze handleiding van de BedrijfsWaterWijzer. Hoofdstuk 3 geeft een beschrijving hoe via de applicatie Akkerweb ingelogd kan worden. Ook wordt beschreven hoe binnen de BWW van bedrijf gewisseld kan worden zonder dat het laatst gebruikte bedrijf (account) weer automatisch wordt opgestart . Hoofdstuk 4 bevat een beschrijving hoe eerst de onderdelen percelen en sloten moeten worden ingevoerd en bewerkt en hoe percelen en sloten aan elkaar gekoppeld moeten worden. Daarna volgt per module een beschrijving van het invoeren en bewerken van detail gegevens voor de BWW. Module 1 in hoofdstuk 4 (Erfwater) wordt ingevuld in de AgriWijzer van Broos Water. Dit is een bestaand internet-programma dat al eerder ontwikkeld was en dat breed beschikbaar is. De AgriWijzer is in overleg met Koeien en Kansen aangepast zodat het programma optimaal aansluit bij de BWW doelen. Hiertoe is in de AgriWijzer een nieuwe aansluiting op de BWW gebouwd. Vervolgens is de ‘gebruikers-route’ en de informatie-uitwisseling tussen AgriWijzer en BWW geprogrammeerd.

Glastuinbouwbedrijven gebruiken tussen de 4.000 en 12.000 m3 water per hectare per jaar. Voldoende water van hoge kwaliteit is voor de glastuinbouw dus van cruciaal belang. Dat we waterverbruik moeten minderen zit in Nederland nog niet in het denken. Het idee leeft dat we in Nederland genoeg water hebben. Maar door de droge jaren begint dat idee nu te kantelen. Niet iedereen is zich ervan bewust dat het water in de droge zomer van 2018 met vrachtwagens aangevoerd moest worden naar de glastelers. Op korte termijn zal de glastuinbouw bovendien volledig zelfvoorzienend moeten worden als het om water gaat.

Fruitkweker Tim Moerman is voorzitter van Waterhouderij Walcheren, een samenwerkingsverband waarin boeren hun behoefte aan zoet water veiligstellen. ‘Er zit idealisme achter.’

Fruitteelt in Nederland is een uitdaging; de appels, peren en kersen krijgen al snel te weinig zon. Maar ook droogte en kou vormen een risico. Fruitteeltonderzoeker Rien van der Maas vertelt welke mogelijkheden de boer heeft om de watervoorziening van het fruit te beschermen.

De akkerbouw ondervindt veel gevolgen van veranderingen in het neerslagpatroon. Zowel te weinig regen als te veel regen (op de verkeerde momenten), brengen de oogsten in gevaar. Vaker beregenen kan een (tijdelijke) oplossing zijn bij droogte, maar er zijn steeds vaker situaties waarin dit niet is toegestaan omdat het grondwaterpeil en de watervoorraden in het geding zijn.

Onderzoeker van Wageningen University & Research Ellen Beerling heeft het overzicht over het onderzoek dat gaande is naar de verduurzaming van waterverbruik in de glastuinbouw. “Door de waterkringloop beter te sluiten kun je een grote stap maken in je waterverbruik.”

In Nederland zijn we erg efficiënt met water, laat ook het tomatenteeltbedrijf van Vincent van der Lans zien. Maar hij is er nog niet.

Waterreservoirs op het eigen perceel bieden de boer of tuinder de mogelijkheid minder afhankelijk te worden van de levering van voldoende water van een voldoende kwaliteit door de waterbeheerder. De aanleg van waterreservoirs voor de glastuinbouw is zeer algemeen, maar wordt door de hoge kosten in Nederland nauwelijks toegepast voor de vollegrondsteelt. Gezien het veranderende klimaat kan dit in de toekomst veranderen. In deze factsheet worden de mogelijkheden geschetst voor waterreservoirs voor de glastuinbouw en voor open teelten.

In het Handboek RKW zijn procedures en criteria voor levensduur(bepaling) van watermeters binnen de nieuwe regeling omschreven. Het is tot stand gekomen op basis van verschillende, binnen voornoemd verbetertraject, vastgestelde documenten. Die documenten zijn vastgelegd in het Gegevensbeheersysteem van de RKW, waarin ze, na autorisatie, zijn te raadplegen. In het onderhavige handboek is de essentie van die documenten vastgelegd. Het betreft de 6e versie van het Handboek; eerdere versies zijn van respectievelijk mei 2008, 1 juni 2010, 30 augustus 2011, 24 april 2014 en 14 oktober 2015.

The availability of freshwater resources in soil and groundwater bodies in the southwestern part of The Netherlands is expected to decrease during the agricultural growing season because of an expected increase of freshwater demands and a changing climate. This expected shortage of fresh water might negatively affect agricultural production. To cope with this problem, three pilots were initiated aimed at increasing freshwater supply at farm-level. The objective of this paper is to evaluate the socio-economic factors that determine the wider use of the measures investigated in these pilots. Therefore, the results of a feasibility study and a survey about drought risks were compared. The survey indicates that respondents do not make distinction between a dry and extremely dry year in their estimation of the return period. The results of a feasibility study illustrate that confidence and the level of common understanding regarding the reliability of these innovative measures has increased amongst project participants since 2012. The survey respondents were less optimistic about the wider implementation of the investigated technologies. A reliable freshwater supply and supportive legislation are the most decisive socio-economic factors for a future investment in additional freshwater supply for farmers in this region. Both studies illustrate that the impact of additional freshwater supply on farm economics strongly depends on farm type and crop cultivation plan. These insights may support the wider use of these innovations and may help to improve agro-hydrological models.

In low lying deltaic areas in temperate climates, groundwater can be brackish to saline at shallow depth, even with a yearly rainfall excess. For primary production in horticulture, agriculture, and terrestrial nature areas, the fresh water availability may be restricted to so-called fresh water lenses: relatively thin pockets of fresh groundwater floating on top of saline groundwater. The persistence of such fresh water lenses, as well as the quantity and quality of surface water is expected to be under pressure due to climate change, as summer droughts may intensify in North-West Europe. Better understanding through modelling of these fresh water resources may help anticipate the impact of salinity on primary production. We use a simple model to determine in which circumstances fresh water lenses may disappear during summer droughts, as that could give rise to enhanced root zone salinity. With a more involved combination of expert judgement and numerical simulations, it is possible to give an appraisal of the hazard that fresh water lenses disappear for the Dutch coastal regions. For such situations, we derive an analytical tool for anticipating the resulting salinization of the root zone, which agrees well with numerical simulations. The provided tools give a basis to quantify which lenses are in hazard of disappearing periodically, as well as an impression in which coastal areas this hazard is largest. Accordingly, these results and the followed procedure may assist water management decisions and prioritization strategies leading to a secure/robust fresh water supply on a national to regional scale.

A Subak irrigation scheme, primarily in Bali, Indonesia concerns an irrigation system of which the construction, operation and management are based on agreed principles of technology, management of agriculture and religious community. Subak systems have been well known since the 9th Century. As a manifestation of the Cultural Landscape of Bali Province the Subak schemes are since June, 2012 included in the World Heritage List of UNESCO. These systems are managed by a Subak Association based on the Tri Hita Karana philosophy - harmony between human beings and God, harmony between people and nature, and harmony between people and people. The problem of insufficient water in the dry season developed in the Yeh Ho River Basin. Because of this the main objective of this study was to develop an optimal reservoir operation strategy in relation to the water supply of the Subak irrigation schemes, capable to support agricultural productivity at upstream, midstream and downstream level. Based on a Generic Algorithm the RIBASIM model was applied using the dependable 80% of discharge and shifting the start of land preparation. The results provide evidence that the cropping pattern of the fifth scenario results in an overall optimal agriculture production of the Subak schemes. The recoverable flow considered in the river basin scheme model plays an important role in the optimisation. Nevertheless, if a normal hydro-climate occurs, the other scenarios, especially the first scenario, can be applied as well. This reflects the applicability of the Tri Hita Karana philosophy on harmony among people and harmony among people and nature.

The performance of publicly funded canal irrigation systems or more commonly called national irrigation systems (NIS) in the Philippines remained below expectations despite considerable system rehabilitation and improvement efforts. The continued suboptimal performances were attributed to technical, managerial, institutional and policy issues and constraints, and in recent years, to climate change. Irrigation modernisation is recognized as strategic option to improve the irrigation system performance. It is defined as a process of technical, management and institutional transformation to improve irrigation services to farmers. The main objective of the research study was to formulate a strategy for developing a modernisation plan for national irrigation systems in the Philippines. The research methodology was framed with deliberately selected assessment and characterization procedures, which were adoptively modified and integrated to critically analyse the state of coherence among the three fundamentals of irrigation system water delivery: design, operation and water supply; and to identify solutions for any inconsistency. It included, among others an analysis of the process, nature and impacts of rehabilitation projects; diagnostic assessment of the irrigation systems; revalidation of design assumptions on water balance parameters; characterization of irrigation management, service and demands; and identification of options for improvements. The developed methodology for examining the different aspects of planning and operations of NIS with an end view of modernising the systems provides a more comprehensive and applicable methodology for drawing up of a more relevant plan for NIS modernisation. The knowledge gained on case study systems provides a sound basis for planning of appropriate modernisation solutions for the case study systems and in cases of ungauged, small-scale NIS. The methodology developed in this study could serve as a blueprint for modernisation p

Adaptief deltamanagement is een door het Deltaprogramma gelanceerd begrip om ‘op transparante wijze om te gaan met onzekerheden’. De Deltascenario’s, die hier gepresenteerd worden, zijn nadrukkelijk geen voorspellingen of streefbeelden, maar zogenaamde contextscenario’s. Ze laten zien hoe klimatologische en sociaaleconomische context voor het waterbeheer kan veranderen tot 2050 en 2100.

In het Deltaprogramma Zoetwater is het lastig gebleken economische analyses te maken voor de programmering van maatregelen en/of de beleidsmatige afweging rond waterbeschikbaarheid. Een van de knelpunten is het gemis aan inzicht in de droogte- en zoutschade in landbouw en natuur. De zoutschade aan landbouwgewassen is nog niet goed in beeld; er zijn veel getallen in omloop, maar de manier waarop deze tot stand zijn gekomen en/of gerapporteerd is niet eenduidig. Daarom is de tussen 1950 en 2015 in Nederland beschikbaar gekomen informatie geanalyseerd. Het resultaat is specificatie van zouttolerantiedrempels voor 35 gewassen en gewasgroepen, gekoppeld aan het zoutgehalte van beregeningswater.

Water quality and water supply are essential for organic greenhouse grown crops to prevent soil contamination by undesirable chemicals and microorganisms, while providing the correct amount of water required for plant growth. The absence of natural precipitation combined with higher evapotranspiration due to higher temperature and longer cropping period requires an adequate supply of water. Water quality is commonly defined by its chemical, physical, and biological attributes. It is closely linked to the soil/rock native components, surrounding environment and land use. The runoff from urban, industrial, farming, mining, and forestry activities also significantly affects the quality of water available for greenhouse horticulture. High water quality is particularly important to prevent soil salinization and ensure optimal soil biological activity. Indeed, unbalanced organic fertilizer inputs may contribute to soil salinity, while soil microbial activities responsible for nutrient mineralization, soil suppressiveness and plant health, are affected by soil pH, ions, and contaminants. Poor water quality can also result in drip and micro irrigation clogging, plant toxicity, and product contamination by human pathogens or illicit compounds.

Het bedrijf Parrot, bekend van onder andere handsfree carkits en drones, wil dit voorjaar een zelf watergevende bloempot op de markt brengen die consumenten ontzorgt. In de pot zitten sensoren, die een aantal omgevingsfactoren meten. De pot kan zelf met behulp van ingebouwde sproeiers watergeven en de consument met behulp van bluetooth technologie en een app op de smartphone vertellen wat de plant nodig heeft. Voor de benodigde teeltkundige kennis klopte het bedrijf aan bij gewasspecialist Filip van Noort van Wageningen UR Glastuinbouw in Bleiswijk.

In hoeverre is bekend hoe Nederlanders denken over de drinkwatervoorziening van de toekomst? En in welke mate verschillen wensen en voorkeuren van klanten van elkaar? Onderzoek wijst uit dat ‘de drinkwaterklant’ zich niet laat vangen onder één noemer. Op basis van de zeer verschillende prioriteiten die klanten hebben als het gaat om de (toekomstige) drinkwatervoorziening kan onderscheid gemaakt worden maken tussen vier verschillende klantprofielen. Drinkwaterbedrijven kunnen deze kennis inzetten om de dienstverlening te verbeteren, communicatie naar de klant beter ‘op maat’ te maken en in het algemeen de relatie met de klant te verbeteren.

Agrariërs zijn op velerlei manieren bezig met de hydrologische toestand van hun percelen en het weer en hoe hierop in te spelen door beregening en drainage. Binnen de Topsector Water proberen onderzoekers nauwkeuriger de hoeveelheid bodemvocht in de wortelzone te voorspellen. Dit is belangrijk voor de groei van landbouwgewassen.

Om droogteschade aan landbouwgewassen te voorkomen is het van belang dat regio’s beter kunnen voorzien in hun eigen zoetwaterbehoefte. Onder andere door gezuiverd restwater van rioolwaterzuiveringen en industrieën niet af te voeren via het open water, maar te benutten voor droogtebestrijding, kunnen watertekorten in de landbouw worden verminderd. Waterschap Vechtstromen voert een praktijkproef uit waarbij effluent van een rioolwaterzuivering via subirrigatie ondergronds wordt geïnfiltreerd, waardoor de grondwaterstand en het bodemvochtgehalte op peil blijven of verhoogd worden. Daarbij worden tevens waterkwaliteitsaspecten in beeld gebracht om risico’s op verontreiniging van gewas en dieper grondwater te kwantificeren.

Diverse essays ter gelegenheid van het afscheid van de Technische commissie bodem (TCB) op 13 april 2016. De essays zijn geschreven door (oud)leden en -medewerkers van de TCB.

Levenscyclusanalyse (LCA) is een methode om de invloed van producten en processen op het milieu in kaart te brengen. Schade door waterverbruik is in LCA-studies vaak één van de beschouwde milieueffecten, naast bijvoorbeeld klimaatverandering. Dit artikel bespreekt het bepalen van de milieuschade van het verbruik van water, voor alle landen in de wereld, in het LCAmodel ReCiPe. De milieu-impact van waterconsumptie is zowel op midpoint- (waterconsumptie) als endpointniveau (schade aan ecosystemen en humane gezondheid) bepaald. Schade voor mensen wordt veroorzaakt door de competitie tussen waterverbruik voor irrigatie en andere doeleinden. Tekort aan irrigatie leidt uiteindelijk tot voedselgebrek voor lokale bevolkingsgroepen.

Een hoogproductieve koe heeft een waterbehoefte van 50 tot 150 liter per dag. In warme periodes kan dit oplopen tot wel 200 liter water per dag. Niet alleen voldoende water, maar ook smaak en kwaliteit van het water dragen bij aan een goede wateropname. Na veel aandacht voor de watervoorziening komt er nu ook meer aandacht voor de kwaliteit van het drinkwater.

Eind maart 2016 was het klaar. Een eiland van ruim 20.000 drijvende zonnepalen in een drinkwaterreservoir onder de rook van het Londense vliegveld Heathrow. Het is het grootste zonne-eiland ter wereld.

Aanzienlijke delen van de provincie Limburg hebben of krijgen te maken met bevolkingskrimp. Dat kan leiden tot kapitaalvernietiging. Bestaande voorzieningen draaien nog maar op halve kracht. Het Limburgse drinkwaterbedrijf WML speelt daar op in door als eerste modulaire installaties te ontwikkelen. “We willen naar een situatie waarin we met een dieplader in een halve dag een zuiveringseenheid naar een plek kunnen brengen waar er op dat moment meer behoefte aan is.”

Regelrechte waterwars zijn er nog niet uitgebroken. Maar bij veel brandhaarden in de wereld is water wel een onderdeel van het geschil. Op het World Economic Forum 2016 in Davos stond het risico op watercrises bovenaan de top-5 met bedreigingen voor vrede en stabiliteit. Tijd voor een nieuwe collega binnen onze sector: de waterdiplomaat en -mediator.

Het wordt steeds duidelijker dat de wensen, zorgen en verwachtingen van drinkwaterklanten sterk verschillen en dat ’de drinkwaterklant‘ niet bestaat. De vraag was nu of klanten ook bereid zijn om voor gewenste verbeteringen de portemonnee te trekken. Dit betalingsbereidheidsonderzoek laat zien dat klanten veelal een nóg hogere kwaliteit prefereren boven een korting op hun rekening. Voor specifieke verbeteringen zijn zij vaak zelfs bereid extra te betalen, met name voor minder kalk en duurzamer geproduceerd water. Tegelijkertijd zijn de verschillen tussen uiteenlopende klanten groot. Drinkwaterbedrijven kunnen deze kennis gebruiken in hun streven de klant een centralere positie te geven.

De aanwezigheid van pyrazool in het Nederlandse oppervlaktewater leidde tot de vraag hoe en in welke mate deze stof kan worden verwijderd in de drinkwaterzuivering. Verschillende zuiveringsprocessen zijn experimenteel onderzocht. Adsorptie aan poederkool, chloring, flocculatie/sedimentatie en omgekeerde osmose bleken niet of weinig effectief, UV-fotolyse (eventueel in combinatie met H2O2) en biodegradatie wel. Bij biologische afbraak van pyrazool spelen het type bacteriën en de aanwezigheid van zuurstof een belangrijke rol. Meer kennis over biologische afbraak maakt het in de toekomst mogelijk biologische afbraakprocessen te sturen/optimaliseren voor de verwijdering van organische microverontreinigingen.

Nederland beschikt over één van de beste waterleidingnetten ter wereld. Iedereen kan in ons land beschikken over veilig kraanwater. Maar dat is een verworvenheid die pas zo’n anderhalve eeuw geleden in gang is gezet. Daarvoor was men vooral aangewezen op waterputten of de gracht. Gevolg: infectieziekten tierden welig, vooral in de steden. De aanzet voor de oplossing kwam uit Amsterdam.

Spain is – perhaps wrongly – still often seen as a country with middle-tech greenhouse horticulture: that is crops grown in the open ground, only protected by plastic stretched over wooden poles and the sun, however positive, as the most important growth medium. However, that is changing. In southern Spain more and more growers are switching towards professional vegetable cultivation in high-tech greenhouses.

In de zomer van 2015 signaleerde WML een verontreiniging in de Maas, later geïdentificeerd als pyrazool. Deze stof kwam door een industriële lozing terecht in de rivier, die dient als bron voor de productie van drinkwater. Door een samenloop van omstandigheden liepen de concentraties ver op, terwijl nog onduidelijk was of de stof uit gezondheidskundig oogpunt relevant was. WML, Evides en Dunea moesten de inname van Maaswater tijdelijk stoppen teneinde de drinkwaterkwaliteit te beschermen. Dit incident heeft ons waardevolle lessen geleerd voor calamiteiten met ‘overige antropogene stoffen’. Voor het waarborgen van de drinkwaterkwaliteit is samenwerking tussen industrie, waterbeheerders, drinkwatersector en overheid onontbeerlijk.

Het schrijven van een symposiumbespreking blijkt nooit via een vast stramien te verlopen. Er zijn symposia waar de bespreking al voor 90 procent geschreven kan worden bij een eerste aanblik van het programma. Bij het symposium Hydrologie als Exportproduct blijkt dat niet het geval. Het is helder waar de dag over gaat, maar welke richting het opgaat is uit het programma niet op te maken. Als locatie is de Mariënhof in Amersfoort gekozen: een statige, 10 meter hoge zaal in een middeleeuws gebouw. Dagvoorzitter is Ruben Maes, bekend van onder meer het NHV-GGOR-symposium uit 2005.

Terwijl in Nederland het zoete water met bakken uit de lucht kwam, vond aan de andere kant van de Atlantische oceaan een tweetal congressen plaats rondom het beheer van zoet grondwater in gebieden met extreme zoetwatertekorten. Zowel in Mexico-City (ISMAR9) als Californië (Ag-groundwater) laat het resultaat zich raden: overexploitatie van het grondwatersysteem met als gevolg dalende grondwaterstanden, zetting, droogvallende rivieren, waterkwaliteitsproblemen en zoutwaterintrusie.

The variation in mineral emission between different chrysanthemum growers is large. That is partly due to decisions made by growers. Yet to be able to steer the crop to have minimum emissions and maximum product quality good tools are required. A better moisture sensor would be welcome, says Dutch grower Jos Ammerlaan.

Vewin presenteert aan het begin van het nieuwe parlementaire jaar de geactualiseerde Lobby-agenda. De agenda 2016-2017 bevat de belangrijkste onderwerpen die in het komende politieke jaar voor de drinkwatersector belangrijk zijn. Zowel in Den Haag als in Brussel.

Het is nog geen twee eeuwen geleden dat de eerste waterleiding in Nederland werd gerealiseerd. Destijds was watervoorziening nog geen overheidstaak en de eerste waterleidingbedrijven waren dan ook particuliere initiatieven. Ondanks dat het eerste leidingwater nog lang niet de kwaliteit had die nu uit onze kranen stroomt, werd het nut van dit meer hygiënische systeem al snel duidelijk door een drastische vermindering van het aantal infectieziekten. Toch duurde het nog meer dan een eeuw voordat met de Waterleidingwet in 1957 de kwaliteit van het leidingwater op nationaal niveau werd geborgd.

De afgelopen jaren hebben het Rijk en de provincies onderzocht hoe ze drinkwaterbronnen beter kunnen beschermen. Inmiddels is landelijk besloten om gebiedsdossiers in te zetten voor het halen van de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Afgesproken is om vóór 2015 voor iedere winning een gebiedsdossier op te stellen. Dit helpt om in ruimtelijke planvorming het belang van schoon drinkwater zwaarder mee te laten wegen, de bewustwording van een winning bij de regionale partijen te vergroten en actoren aan te zetten om afspraken te maken over lokale maatregelen. De Provincie Utrecht gebruikt dit moment om haar dossiers te vernieuwen en de gebiedsaanpak te verstevigen. Daar werden twaalf jaar geleden al voorlopers van gebiedsdossiers opgesteld voor kwetsbare winningen. De ervaring in Utrecht leert dat zulke dossiers pas gaan leven als ook structureel met de betrokken partijen gewerkt wordt aan een gebiedsaanpak.

Hoe goed kunnen landbouwgewassen tegen brak water? Waterbeheerders hanteren in overleg met de landbouw al decennialang conservatieve normen voor zouttolerantie. Er zijn echter steeds meer aanwijzingen dat met name vollegrondsteelten (veel) beter tegen zout kunnen dan de normen suggereren. Er liggen grote kansen om het waterbeheer flexibeler en goedkoper te maken.

Good irrigation water is in Dutch horticulture essential for optimal crop growth and the reduction of the emission of fertilizers and pesticides. The most important source of water is rain water, but additional water sources are necessary in order to ensure the water supply. This study examined the prospects of (new) alternative water sources at the company level. There is specifically looked at the odds of CHP condensate collected in a combined heat and power (CHP) with a flue gas condenser. Dissolved heavy metals may pose a problem. Efficient use of available water resources is an important first step in the water supply. This can be achieved by a well-dimensioned water system and proper management. An adequate strategy to keep the nutrient solution in balance prevents discharge of water. On company measurements were performed on CHP-condensing water and laboratory experiments have been conducted with different types of steel and coated steel. The low discharge standards can hardly be met in practice. The measured concentrations of heavy metals did not lead to crop damage. Metal coating reduces the water pollution by heavy metals. The knowledge acquired is insufficient for concrete technical advices. Recommendation to the sector and the water boards to schedule the problem of the discharge of heavy metals for discussion, Efficiënt gebruik van de beschikbare waterbronnen is de eerste stap in de watervoorziening. Dit is te bereiken door een goede dimensionering van het watersysteem met een goed gebruik en beheer. Een adequate water- en bemestingsstrategie moet de voedingsoplossing in balans houden en lozing voorkomen. Praktijkmetingen zijn uitgevoerd aan wkk-condenswater en laboratorium experimenten zijn uitgevoerd met verschillende typen staal en gecoat staal. De lage lozingsnormen voor zware metalen zijn in de praktijk moeilijk te halen. De gemeten concentraties zware metalen leidden niet tot gewasschade. Metaalcoating vermindert de verontreiniging van het water met zware metalen. De verkregen kennis is ontoereikend voor een concreet technisch advies. Geadviseerd wordt aan de sector en de waterschappen om het knelpunt van de lozing van zware metalen te agenderen voor overleg.

De landbouw wordt geconfronteerd met een aantal belangrijke knelpunten, onder andere klimaatverandering, de beschikbaarheid van voldoende water en afhankelijkheid van fossiele energie. Het praktijknetwerk Duurzaam elektrisch beregenen wil bijdragen aan kennisontwikkeling en kennisverspreiding over duurzame methoden van beregening. Als doel wil het praktijknetwerk beoordelen de economische en milieutechnische duurzaamheid van twee beregeningstechnieken. Als eerste de reguliere beregening met beregeningshaspel aangedreven met dieselmotor en als tweede een beregeningshaspel met een elektrische pomp voor de watervoorziening en aandrijving. Tevens wil het praktijknetwerk een dak met zonnepanelen in de optie meenemen, zodat de installatie vanuit eigen zonnepanelen kan worden voorzien van energie.

In deze STOWA publicatie ‘Zoek het zelf uit’: Kleinschalige oplossingen voor een robuustere regionale zoetwatervoorziening wordt een overzicht gegeven van de maatregelen die waterbeheerders en watergebruikers in de regio kunnen treffen om de zelfvoorzienendheid op het gebied van zoetwater te vergroten. Dit sluit aan bij de ambities die in het Deltaprogramma zijn geformuleerd om de watertekorten die in de toekomst worden verwacht naast de maatregelen in het hoofdwatersysteem met lokale maatregelen in de regio te ondervangen. Er is een groot aantal van dit soort maatregelen beschikbaar om de neerslag die in een gebied valt beter te benutten, waarmee de zelfvoorzienendheid kan worden vergroot. Een flink aantal pilot studies loopt nog of zijn in het recente verleden afgerond.

Gericht water geven is sterk afhankelijk van de mogelijkheden op je bedrijf. Wanneer het tegen zit stapelen wel zes gietbeurten zich op in de druppelslang. Dat gebeurt zowel in grote als in kleine systemen, toonde Chris Blok aan. Met de aanleg van een nieuw watergeefsysteem kun je daar al rekening mee houden.

A major problem of sustaining freshwater supply from freshwater lens is the invasion of saline groundwater into a fresh groundwater body. In many coastal areas saltwater intrusion has led to well closure and reduced freshwater supply. Furthermore, in the future saltwater intrusion is expected to increase due to sea level rise, climate change, land subsidence, and increasing population density in coastal areas. In the Netherlands, these stresses will also have a severe impact on the fresh coastal groundwater reserves. In view of this, a research project within the Dutch research program ’Knowledge for Climate’ was defined in 2010, aimed at: 1. Improving the insight into the modeling of freshwater lenses. 2. Defining measures to increase freshwater supply from freshwater lenses. In this thesis the results of four studies related to these objectives are presented.

Water Matters is het kenniskatern van H2O. Het verschijnt twee keer per jaar, als bijlage bij Vakblad H2O. De uitgave van Water Matters (een initiatief van Koninklijk Nederlands Waternetwerk) wordt mogelijk gemaakt door: Alterra Wageningen UR, ARCADIS, KWR Watercycle Research Institute, Royal HaskoningDHV en de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA).

Nederland staat voor forse opgaven op het gebied van waterveiligheid en zoetwatervoorziening. Er worden de komende jaren miljarden euro’s geïnvesteerd om die opgaven te realiseren. Juist nu liggen er dan ook grote kansen voor slimme combinaties van water- en natuuropgaven. Wat is er voor nodig om die kansen maximaal te benutten? In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken deed Alterra hier onderzoek naar. Dit artikel vat de belangrijkste bevindingen en aanbevelingen uit deze studie samen

Dit rapport beschrijft de resultaten van het project ‘Economische analyse van de zoetwatervoorziening in Nederland’ uitgevoerd door Deltares, Stratelligence en het LEI in het kader van het Deltaprogramma Zoetwater in opdracht van het Programmabureau Zoetwater en begeleid door RWS-WVL. Het rapport bestaat uit verschillende onderdelen: Ontwikkeling van een algemene methodiek - Historische analyses (Scheepvaart, Drinkwatervoorziening, Natuur) - Toolontwikkeling welvaartseffecten Landbouw - Casestudie Rijnland.

De zorgen over de strijd om water en de toekomstige balans tussen vraag en aanbod in gebruiksfuncties zijn wijd verspreid, zeker in het licht van klimaatverandering, bevolkingsgroei, technologische en economische veranderingen. Instituties die duurzamer zijn en goed met onzekerheden omgaan kenmerken zich door mechanismen die snelle aanpassing aan veranderingen mogelijk maken. Monitoren van de waterkwaliteit kan verrassingen voorkomen. Het is een geschikte methode, die zowel aansluit op de behoefte aan adaptief beheer als inzichten oplevert die leiden tot een beter resultaat. Ter illustratie dient een studie die in het noorden van Tanzania is uitgevoerd naar een drinkwatersysteem dat wordt beheerd door een lokale Maasai-gemeenschap

Waterbedrijven in Zuid-Afrika kampen met hoge lekverliezen. Daarnaast hebben ze te maken met maatschappelijke factoren als de trek naar de stad, een significant stijgende vraag, de ‘informal settlements’ en de politieke context voor de tarieven. KWR heeft een methode ontwikkeld waarmee veranderingen in de watervraag eenvoudig geïdentificeerd en gekwantificeerd kunnen worden, de Vergelijking van LeveringsPatroonVerdelingen (VLPV). Bovendien kan het informatie leveren over de oorzaak ervan. Dit maakt deze techniek interessant voor de specifieke problematiek in Zuid-Afrika. Tijdens een kennisuitwisselingsreis zijn de mogelijkheden van de VLPV-methode besproken voor Zuid-Afrika, en is kennis uitgewisseld over waterdistributieonderwerpen.

Drinkwaterbedrijf Oasen heeft veel geleerd van collega's in het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Daar voorspellen ze wanneer een drinkwaterleidingsysteem aan vervanging toe is door per wijk of per buurt slimme meters in het leidingnet aan te brengen. Daarmee wordt geregistreerd of water, dat de leidingen wordt ingepompt, de klant ook daadwerkelijk bereikt.