Search

In dit hoofdstuk wordt het aardewerk van vier nog ongepubliceerde steilkantonderzoeken behandeld (Firdgum, Oosterbeintum, Dronrijp-Zuid en Dronrijp-Oost), evenals het aardewerk van drie al eerder gepubliceerde steilkanten (Anjum, Achlum en Jelsum). Het onderzoek naar aardewerk en aanverwante vondstcategorieën heeft belangrijke inzichten opgeleverd over verschillende aspecten van terpbewoning. De vroegste bewoning gaat op de meeste terpen terug tot de midden-ijzertijd, terwijl Jelsum ook al in de vroege ijzertijd werd bezocht. Aanzienlijk jonger zijn de terpen van Firdgum en Anjum, die op zijn vroegst vanaf de laat-Merovingische periode werden bewoond. De terpen met bewoningsporen uit de ijzertijd en Romeinse tijd tonen dat de bewoningsomvang een piek bereikte in de 1e eeuw n.Chr., waarna in de loop van de midden-Romeinse tijd een sterke afname in de bewoning volgde. Voor Jelsum en mogelijk ook voor Oosterbeintum is het echter aannemelijk dat ter plekke werd gewoond in de 4e eeuw, toen grote delen van het Fries-Groningse terpengebied waren verlaten. In de volksverhuizingstijd of pas vanaf de Merovingische periode nam de bewoningsomvang opnieuw toe. Hierbij geldt de kanttekening dat het aantal middeleeuwse aardewerkvondsten op een andere wijze het aantal bewoners lijkt te weerspiegelen dan de aantallen uit de ijzertijd en Romeinse tijd doen. De aardewerkvondsten tonen dat de bewoners van alle onderzochte terpen in de Romeinse tijd in meer of mindere mate beïnvloed werden door aardewerkstijlen die buiten Friesland gebruikelijk waren, maar dat importaardewerk uit het Romeinse Rijk juist vrij zeldzaam was. Vroegmiddeleeuws importaardewerk komt aanzienlijk meer voor, maar hier treden wel verschillen op tussen de onderzochte terpen: de terpen in noordelijk Westergo (Achlum en Firdgum) bevatten meer importaardewerk uit de vroege middeleeuwen dan de andere onderzochte terpen. Daarbij moet echter opgemerkt worden dat in de meeste andere

Over 2200 years of history: the excavation of Schettens-Sotterum 2015. In the late summer of 2015 the Groningen Institute of Archaeology excavated the remnants of the man-made dwelling mound (terp) of the hamlet of Sotterum near the city of Bolsward (province of Fryslân). Preliminary results show that the site was first settled around 200 BC and that by the start of the Roman Iron Age it had developed into a small settlement with rectangular parcelling. During the Migration Period and the Early Middle Ages habitation was probably sparse: around the mound, multiple flood deposits dating to this period indicate that the landscape was probably too wet. In the High Middle Ages and onwards, a somewhat round terp underlay the hamlet. The Late Middle Ages presumably saw a predecessor of the notable farmstead ‘Osinga-state’ built on the southeastern edge of the terp. During this period, rather late compared to other terp sites in this area, the settlement of Sotterum took its eventual shape. Subsequently in the 16th century ‘Osinga-state’ probably was moved to its current location just next to the terp. Ultimately the dwelling mound was quarried for its fertile soil at the end of the 19th century. Even though the terp had been dug away, it still proved possible to reconstruct the development of the settlement and the terp; moreover, research shows that even quarried and vanished terp sites are archaeological treasuries.

Over 2200 years of history: the excavation of Schettens-Sotterum 2015. In the late summer of 2015 the Groningen Institute of Archaeology excavated the remnants of the man-made dwelling mound (terp) of the hamlet of Sotterum near the city of Bolsward (province of Fryslân). Preliminary results show that the site was first settled around 200 BC and that by the start of the Roman Iron Age it had developed into a small settlement with rectangular parcelling. During the Migration Period and the Early Middle Ages habitation was probably sparse: around the mound, multiple flood deposits dating to this period indicate that the landscape was probably too wet. In the High Middle Ages and onwards, a somewhat round terp underlay the hamlet. The Late Middle Ages presumably saw a predecessor of the notable farmstead ‘Osinga-state’ built on the southeastern edge of the terp. During this period, rather late compared to other terp sites in this area, the settlement of Sotterum took its eventual shape. Subsequently in the 16th century ‘Osinga-state’ probably was moved to its current location just next to the terp. Ultimately the dwelling mound was quarried for its fertile soil at the end of the 19th century. Even though the terp had been dug away, it still proved possible to reconstruct the development of the settlement and the terp; moreover, research shows that even quarried and vanished terp sites are archaeological treasuries.