Search

In deel 1 van het artikel over het ( Jonger) dekzand in het Gooi (Koopman & Sevink, 2016) werd een overzicht gegeven van de verspreiding, geomorfologie, algemene lithologie en structuren van dit dekzand. Een belangrijke conclusie was, dat in het Jonger dekzand een verschil in korrelgrootteverdeling zichtbaar is, met iets grover zand op de stuwwal of smeltwatervlakte en iets fi jner zand op enige afstand hiervan, d.w.z. op de fl anken van het Gooi. Als mogelijke oorzaken werden genoemd a) opname in het door de wind getransporteerde zand van grof materiaal uit de ondergrond en b) selectieve depositie van grover zand op hogere, meer geëxposeerde delen van de stuwwal.

In de laatste ijstijd, het Weichselien, zijn in Nederland op grote schaal zandige windafzettingen gevormd die bekend staan als dekzand (Formatie van Boxtel, Laagpakket van Wierden). In de omgeving van het Gooi (Afb. 1) komt op veel plekken dekzand voor aan het oppervlak. Langs de randen van de Gooise stuwwal is het de dominante formatie, die naar het oosten en westen geleidelijk weg duikt onder de Holocene klei- en veenlagen van de Vechtstreek en het Eemland. Zowel qua lithologie als geomorfologie vertoont het dekzand de nodige variatie. Voor diverse gebieden in Nederland is dit reeds uitvoerig beschreven in andere werken, maar voor het gebied tussen Vecht en Eem zijn de dekzanden weinig beschreven. De laatste jaren is er veel nieuwe informatie beschikbaar gekomen waardoor het nu mogelijk is om de dekzanden in dit gebied meer in detail te bestuderen. In dit artikel wordt een beschrijving gegeven van de bovenste meters van de dekzanden in de omgeving van het Gooi.

In het natuurgebied Gijzenveen, gelegen tussen Bussum en de Hilversumse Meent, kwam na verwijdering van de toplaag een grote hoeveelheid keien aan het oppervlak. De keien bleken voor te komen in een diamictische (= ongesorteerde) laag, ingeschakeld in dekzand, en op een afstand van enkele kilometers van de brongebieden van zulke keien. In dit artikel beschrijven we onze waarnemingen en gaan we op zoek naar een mogelijke verklaring voor de waargenomen verschijnselen.