Search

Amaç: Bu çalışmanın amacı MIKTA ülkeleri genelinde yenilenebilir enerji ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkileri 1990-2020 dönemi için araştırmaktır.Yöntem: Bu çalışmada Emirmahmutoğlu-Köse Panel Nedensellik analizlerinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda ilk olarak yatay kesit bağımlılıkları araştırılmış, sonrasında homojenite testleri uygulanmış, elde edilen bulgulara göre birim kök testleri gerçekleştirilmiştir. Son olarakta değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir.Bulgular: Çalışmadan elde edilen bulgulara, ekonomik büyümeden, yenilenebilir enerjiye doğru ülke veya panel bazında bir nedensellik ilişkisi tespit edilemezken, yenilenebilir enerji tüketiminden ekonomik büyüme doğru ise panel ve ülke bazında bir nedensellik ilişkisi bulunduğu tespit edilmiştir. Ülke düzeyinde sonuçlara bakıldığında ise Meksika, Türkiye ve Endonezya için yenilenebilir enerjinin ekonomik büyümenin nedeni olduğu bulunmuştur. Elde edilen bulgular literatürdeki yenilenebilir enerji ile ekonomik büyüme arasındaki büyüme hipotezini desteklemektedir. Özgünlük: Çalışma literatürde yeni bir oluşum olan MIKTA ülkeleri üzerine modern testler ile yapılmıştır.

This study aims to examine the dynamic relationship between carbon dioxide (CO2) emissions, renewable energy consumption, and economic growth in Denmark, Sweden, and Chile. These countries were not randomly selected. They were chosen since they have the highest scores according to the Climate Change Performance Index (2023). In addition, Markov-switching vector autoregressive (MS-VAR) and Markov-switching Granger (MS-Granger) causality methods are applied to the annual data of the three countries over the period 1971–2021. Contrary to linear methods, MS-VAR and MS-Granger causality approaches allow us to estimate and interpret this relationship for different regimes, such as recession and expansion. These methods also provide insights into the likelihood and duration of the persistence of the current economic regime. The empirical results show that there is a two-way MS-Granger causality between renewable energy consumption and economic growth in all regimes for the three countries except for moderate and high expansion regimes for Chile. Moreover, in general, there is a two-way MS-Granger causality between economic growth and CO2 emissions in all regimes. Furthermore, the findings from the estimated models indicate that there is a two-way MS-Granger causality between renewable energy consumption and CO2 emissions in general, except for the second regime for Chile.

Dünyada ve ülkemizde artan nüfus hızıyla birlikte çevre kirliliği problemleri ön plana çıkmış ve iklim değişikliğine sebep olacak boyutlara ulaşmıştır. Bu durum ülkeleri ekonomik ve sosyal bazı dönüşümlere zorlamaktadır. Her birey iklim değişikliği ile mücadelede sorumluluk sahibi olmalıdır. Pek çok kültürde toplumun temel direği olarak kabul edilen kadınların bu konudaki rolleri çok önemlidir. Özellikle kadınlar doğal kaynaklara zarar verici yaşamsal faaliyetlerden uzak durmaya eğilimli oluşlarıyla, doğaları gereği çevre dostu kabul edilebilirler. Günümüz koşullarında kadınların iklim değişikliği ile mücadelede daha etkin rol alması gereksiniminden hareketle öncelikli olarak kırsalda yaşayan ve tarımsal faaliyetlerle ailesine katkıda bulunan kadının konvansiyonel yanında yenilenebilir enerji kaynaklarını da kullanabiliyor olması gereklidir. Ülkemizde oldukça yüksek potansiyele ve katma değere sahip hayvansal ve bitkisel atıkların kadınların öncülüğünde öncelikle aile içi küçük işletmelerde sonrasında özellikle kadın kooperatifleri aracılığıyla daha geniş kitlelere ulaşarak biyogaza dönüştürülmesiyle tarımın sürdürülebilirliğine ve ekonomiye olumlu etkiler sağlanması hedeflenmelidir.

Döngüsel ekonomi modeli son yıllarda literatürde popülerlik kazanmıştır. Döngüsel ekonominin alt bileşenleri kullanılarak birçok alanda modelin gelişmesine önemli katkılar sağlanmıştır. Bu model bilim camiasının daha fazla ilgisini çekmektedir. Araştırmada, döngüsel ekonominin bileşenlerinden olan geri dönüştürülebilir atık ticareti kullanılarak çevresel kalitenin ölçümü tahmin edilmektedir. Bu çalışma, literatürdeki bu boşluğa katkı sağlayacaktır. Modelde, geri dönüştürülebilir atık ticareti, ekolojik ayak izi (çevresel kalite), ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi değişkenleri kullanılmıştır. 16 AB üye ülke modele dahil edilerek, 2008-2021 dönemine ait yıllık veriler, genişletilmiş ortalama grup tahmincisi (AGM) yöntemiyle tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Almanya, Hollanda, Polonya, Finlandiya, Danimarka, Portekiz, İsviçre, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya ekonomilerinde döngüsel ekonomi, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi ekolojik ayak izi (çevresel kalite) üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, döngüsel ekonominin Almanya, Hollanda, Polonya, Finlandiya, Danimarka, Portekiz, İsviçre, Yunanistan, İspanya, Fransa, Hırvatistan, İtalya gibi ülkelerde daha etkin kullanıldığını göstermektedir. Öte yandan İrlanda, Slovenya, Bulgaristan ve Macaristan gibi ülkelerde döngüsel ekonomi, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi ekolojik ayak izi (çevresel kalite) üzerinde istatistiksel olarak anlamlı tespit edilmemiştir.

Amaç: Bu çalışmada, 1990-2022 yılları arasında 38 OECD ülkesinde yenilenebilir enerji ile karbon emisyonu, ekonomik büyüme, dış ticaret ve işsizlik değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Değişkenlerin durağanlık sınamasının yapılması amacıyla CADF-CIPS birim kök testi ve değişkenler arasındaki nedensellik ilişkilerinin tespit edilmesi için Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) nedensellik analizi uygulanmıştır. Bulgular: Nedensellik analizinden elde edilen bulgular, yenilenebilir enerjinin ekonomik büyüme, çevresel sürdürülebilirlik ve istihdam üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Çalışmada, yenilenebilir enerji ile karbon emisyonları arasında çift yönlü nedensellik belirlenmiştir. Ayrıca, yenilenebilir enerji ile ekonomik büyüme arasında da çift yönlü nedensellik olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. İhracattan yenilenebilir enerjiye doğru tek yönlü nedensellik belirlenmiştir. Yenilenebilir enerji ile ithalat arasında çift yönlü nedensellik olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, yenilenebilir enerji ve işsizlik arasında tek yönlü nedensellik saptanmıştır. Özgünlük: Bu çalışmanın özgünlüğü, 38 OECD ülkesinde 1990-2022 yılları arasında yapılan analizlerle yenilenebilir enerji, karbon emisyonları, ekonomik büyüme, dış ticaret ve işsizlik arasındaki ilişkileri derinlemesine incelemesi ve istatistiksel yöntemlerle elde edilen sonuçlarını sunmasıdır. Bu analizler, konuyla ilgili yeni ve önemli perspektifler sunarak çalışmanın özgünlüğünü ortaya koymaktadır.

Bu çalışma, Bursa ilinde üç farklı devlet okulunda öğrenim görmekte olan 813 ortaokul öğrencisinin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyetlerini planlanmış davranış teorisi çerçevesinde derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmada, tutum, öznel norm, algılanan davranış kontrolü ve niyet bileşenlerinden oluşan bir model önerilmiş ve bu modelin geçerliliği yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyeti ölçmek amacıyla çok boyutlu bir 'Yenilenebilir Enerji Kullanımına Yönelik Niyet Ölçeği' tasarlanmış ve bu ölçeğin geçerliliği doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Analiz sonuçları, tasarlanan ölçeğin yüksek geçerlilik ve güvenirlik katsayılarına sahip olduğunu göstermektedir. Önerilen modelin bileşenleri arasındaki ilişkileri incelemek için yapısal eşitlik modellemesi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, öğrencilerin yenilenebilir enerji kullanımına yönelik tutum ve algılanan davranış kontrolü değişkenlerinin niyeti pozitif bir şekilde yordadığını göstermektedir. Ancak, bu modelin bir diğer kritik bileşeni olan öznel normların, yenilenebilir enerji kullanımına yönelik niyet üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığını ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, özellikle ortaokul öğrenci popülasyonuna özgü bir sosyal ve kültürel bağlamda, planlanmış davranış teorisi bileşenlerinin farklı bir etki profili sergileyebileceğini işaret etmektedir. Sonuçlar göz önüne alınarak farklı faktörlerin etkisini daha kapsamlı bir şekilde değerlendirmek için etik inançlar, bilgi seviyesi, faklı coğrafik bölgelere ve sosyoekonomik durum gibi değişkenler de araştırmalara dâhil edilerek benzer araştırmaların yapılması önerilebilir.

Bu makalede çevresel bozulma ile ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi ve enerji yoksulluğu arasındaki etkileşim araştırılmıştır. Çalışmada 47 Afrika ülkesine ait 2000-2019 yıllarını kapsayan veriler kullanılmıştır. Çevresel bozulma göstergesi olarak CO2, ekonomik büyüme göstergesi olarak kişi başına GSYH, yenilenebilir enerji göstergesi olarak toplam nihai enerji tüketimi içindeki yenilenebilir enerji oranı ve enerji yoksulluğu göstergesi olarak pişirme için hane halklarının temiz enerjiye erişim oranı verileri ile elektrik enerjisine erişim oranı kullanılmıştır. Çalışmada yenilenebilir enerji tüketim oranının ve enerji yoksulluğunun çevre üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Uygulanan kantil regresyon analizi sonuçlarına göre yenilenebilir enerji kullanım oranındaki artışlar çevre kalitesi üzerinde iyileştirici bir etkiye sahipken ekonomik büyüme ve enerji yoksulluğu değişkenlerinin çevre kalitesi üzerinde negatif bir etki oluşturduğu bulunmuştur.

The global shift towards renewable energy has garnered significant attention in digital spaces, with platforms teeming with discourse about its implications, challenges, and potential. This study undertook a comprehensive exploration of this digital discourse across prominent social media platforms, including Quora, Facebook, Instagram, Reddit, and the platform formerly known as Twitter, now “X.” Leveraging the API-based tool from BrandMentions, a dataset focused on the keyword “Renewable Energy” was extracted and conducted in-depth sentiment and textual analyses. Findings revealed a predominant positive sentiment, accounting for 71.44% of the mentions. English emerged as the dominant language, comprising 97.48% of the dataset. Platform-specific insights showcased diverse aspects of the renewable energy conversation, from career-related inquiries on Quora to industry trends on Reddit. Co-occurrence analysis further underscored the multifaceted nature of discussions, highlighting areas of technological innovation, sustainability concerns, and commercial implications. This research sheds light on the complex web of online discourse on renewable energy, providing significant implications for stakeholders, policymakers, and researchers. Future studies might delve deeper into regional sentiments, and temporal shifts in discourse and employ more advanced analytical tools for granular insights.

Bireylerin hayatlarını sürdürebilmelerinde ve işletmelerin de mal ve hizmet üretebilmelerinde enerji kullanımına ihtiyaç vardır. Enerji, genel olarak yenilenebilir ve tükenir enerji olmak üzere iki kategoride ele alınmaktadır. Günümüzde petrol ve gaz gibi sınırlı bir kaynak olan ve yenilenemeyen enerji kullanımı birçok alanda yaygın olarak kullanılmaya devam etmektedir. Bundan dolayı alternatif enerji kaynaklarının yaygınlaştırılmasındaki yüksek finansal bütçe dikkate alındığında ve ülkelerin sahip oldukları kaynaklarını verimli bir şekilde kullanmasında finans sektörü önemli bir rol oynamaktadır. Etkin bir finans sektörü ile daha düşük oranda kredi temini, kaynakların ve enerjinin tasarruflu kullanımı, risklerin yönetilmesi ve işletmelerin üretim süreçlerinde çevre dostu teknikleri kullanması gibi birçok alanda gelişim kaydedilebilmektedir. Enerji tüketimini azaltma hedefi ve alternatif enerji kaynaklarının kullanımında yüksek sermaye yatırımı ihtiyacı nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarında geleneksel enerji kaynaklarına göre daha fazla sermaye kullanımı görülmektedir. Yenilenebilir enerji bir ülkenin petrol ve gaz gibi ithal enerji ürünlerine olan bağımlılığını azaltmada önemli rol oynayabilmektedir. Dolayısıyla yenilenebilir enerji yatırım projelerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasında borç ve sermaye finansmanını kolaylaştırmak için güçlü bir finansal yapıya ihtiyaç vardır. Bu bağlamda, finansal sektörün önemli bir bileşenini oluşturan katılım finans sektörü de iklim finansmanı çerçevesinde özellikle yenilenebilir enerji, iklime dayalı tarım, kentleşme, su ve ulaşım gibi alanlarda yeşil yatırım finansmanına giderek daha fazla önem vermektedir. İslami Finans Gelişim Raporu’na göre küresel katılım finans varlıkları 2021 yılında 3.9 trilyon dolar olarak gerçekleşirken 2026’da 5.9 trilyon dolara yükseleceği tahmin edilmektedir. Bu bilgiler çerçevesinde, çalışmada katılım finans alanında önde gelen ve ampirik çalışma için analiz verilerine erişilebilen Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Türkiye örneklemi üzerinde katılım finans gelişimi ile enerji tüketimi ve yenilenebilir enerji etkileşiminin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Analiz edilen ülkeler belirlenirken İslami Finansal Hizmetler Kurulu tarafından yayımlanan İslami Finansal Hizmetler Endüstrisi İstikrar Raporu referans alınmıştır. Çalışmanın temel amacı doğrultusunda üç adet panel veri modeli kurulmuştur. Modellerde enerji tüketimi, karbon emisyonu ve yenilenebilir enerji kullanımı bağımlı değişkenler olarak kullanılırken katılım finans gelişimi ve kişi başı gayri safi yurtiçi hasıla bağımsız değişkenler olarak analiz edilmiştir. Katılım finans gelişimi göstergesi olarak analiz edilen ülkelerdeki katılım finansa erişim, toplam katılım finans varlıkları ve likit varlıklar ele alınmıştır. Ampirik çalışmadaki değişkenlere ait veriler, 2013-2019 periyodundaki yıllık verilerden oluşmaktadır. Panel veri analizi kapsamında öncelikle varsayımlar test edilmiş ve ardından havuzlanmış modelin tahmin edilmesine yönelik Breush-Pagan testi yapılmıştır. Bu testin ardından modelin havuzlanamayacağı ve sabit etkiler ile rassal etkiler modelleri arasındaki seçim için Hausman testi uygulanmıştır. Araştırma modelleri için yapılan panel veri analizi sonucunda enerji tüketimi ile katılım finans varlıkları arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilirken katılım finansa erişim ile enerji tüketimi arasında negatif yönlü bir ilişki saptanmıştır. Öte yandan yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ile katılım finans varlıkları arasında pozitif yönlü ilişki belirlenirken, katılım finansa erişim ile yenilenebilir enerji arasında istatistiksel olarak negatif yönlü bir ilişki ortaya koyulmuştur. Başka bir ifade ile analiz edilen ülkelerdeki katılım finans varlıkları ve katılım finansa erişim enerji tüketimini istatistiksel olarak etkilemektedir. Sonuç olarak elde edilen bulgular, katılım finansman kaynaklarının çevresel yatırım alanları için daha kolay erişilebilir olmasına işaret etmektedir. Ayrıca bulgular, katılım finansman ile enerji verimliliğini arttıran ve enerji tüketimini azaltan alternatif enerji kaynaklarına daha fazla ağırlık veren politikaların geliştirilmesi gerekliliğine işaret etmektedir.

The Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds test approach is used in this study to provide empirical evidence about the impact of renewable energy usage, exchange rate, and inflation rate on agricultural sector employment in Turkey from 1990 to 2019. According to the study’s findings, a 1% increase in renewable energy usage will raise agricultural sector employment by 1.06% in the short run, a 1% inflation will reduce agricultural sector employment by 0.12%, and a 1% Turkish Lira appreciation will raise agricultural sector employment by 0.4%. The long-run ARDL model results show a 1.06% decrease in agricultural sector employment for every 1% increase in renewable energy use, whereas inflation shows a 0.09% decrease in agricultural employment for every 1% inflation rate, while every 1% Turkish Lira appreciation increases agricultural employment by 0.08%. Based on these study findings, renewable energy promotes agricultural employment in the short run. In the meantime, long-term renewable energy development cannot accommodate agricultural sector employment. As a result, Turkey must devise a long-term renewable energy development strategy that will increase employment while keeping inflation and exchange rates stable and not harming agricultural employment.

Sürdürülebilir enerji üretimini sağlamak için, hızla artan enerji talebini çevre dostu teknolojilerle karşılamak bir çözüm önerisidir. Bu önerinin hayata geçmesi ise, söz konusu teknolojilerin yaygın kullanımına bağlıdır. Yayılmanın kolaylaşması için politikalarla desteklenmesini öneren çalışmamızın temel amacı, yenilenebilir enerji teknolojilerinin yaygınlaştırılması için bir politika tasarım modeli geliştirmektir. Bu amaçla alan araştırmasında, piyasa henüz oluşmaya başladığı dönemde Türkiye örneğinde, yenilenebilir enerji kaynaklarından rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim teknolojilerinin yayılma süreci incelenmiş ve bu süreç hakkında veri toplanmıştır. Veri analiz birimi, bu konuda çalışan uzmanların fikirleri, bakış açıları ve algıları olarak ele alınmıştır. Veri kaynağı, Türkiye’de özel sektör ve/ya özel sektör dışında yenilenebilir enerji sektöründe üretim, denetim, danışma veya tedarik faaliyetlerini yürüten uzmanlarla yapılan yarı yapılandırılmış mülakatlardır. Ampirik analiz sonucunda; politika amacı, politika aracı ve politika hedefi olmak üzere üç ayak üstüne oturan bir politika tasarım modeli geliştirilmiştir. Bu modelle, alan araştırmasında saptanan politika sorunlarından “artan ithalata bağımlılık” ve “yönetişimde aksaklıklar” sorunlarını çözmek için mikro, mezo ve makro düzeyde politika önerileri tasarlanmıştır. Çalışmamızın özgünlüğü, söz konusu teknolojilerin Türkiye’de henüz yaygın kullanılmaya yeni başladığı 2014-2016 döneminde yapıldığı için sektörün oluşumuna dair başlangıç aşamasında yapılan öncü çalışmalardan biri olmasıdır. Yazına, veriye dayalı bir politika tasarım modeli geliştirerek metodolojik ve politika öneriler tasarlayarak ampirik katkılar yapmıştır.

Günümüzde artan enerji maliyetleri tüm sektörlerde olduğu gibi tekstil sektöründe de enerjinin verimli kullanımını gündeme getirmektedir. Üretim sürecinde yenilenebilir enerji kaynakları kullanımıgeleneksel yakıtlara kıyasla düşük maliyet değerlerine sahip, tükenmez ve yerli enerji kaynağı olması dolayısıyla enerji üretiminde önemli bir yer tutmaya devam edecektir. Güneş enerjisi, barındırdığı yüksek potansiyel dolayısıyla evsel ve endüstriyel kullanım için en çok tercih edilen yenilenebilir enerji kaynağı olarak önemini korumaktadır. Bu çalışmada Bursa Demirtaş Organize Sanayi Bölgesinde (DOSAB) bulunan bir tekstil fabrikasının elektrik ihtiyacının karşılanması amacıyla HOMER Pro programı kullanılarak şebekeye bağlı ve şebekeden bağımsız fotovoltaik sistem tasarımları gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda şebekeden bağımsız fotovoltaik sistemin fabrika için en uygun sistem olduğuna karar verilmiş olup, kurulacak sistemin net bugünkü maliyeti 2.625.139.000 TL (151.654.477,2 $), basit geri dönüş süresi ise 14,04 yıl olarak belirlenmiştir.

Aralık 2019'da Avrupa Komisyonu tarafından yayınlanan Avrupa Yeşil Mutabakatı, 2050 yılı itibariyle Avrupa’yı net sıfır karbon salımı bölgesi haline getirmeyi hedeflemektedir. Türkiye'nin de dahil olduğu Mutabakat, yalnızca bir iklim eylem planı değil; temiz ve güvenli enerji temini, döngüsel ekonomi, akıllı şehirler, yeşil finansman, karbon vergisi ve yeni işler yaratmak gibi konuları içeren kapsamlı bir ekonomi planıdır. Mutabakat’a uyum sürecinde akademik çalışmaların önemli girdi sağlaması beklenmektir. Bu çalışma, Avrupa Yeşil Mutabakatı ile ilgili akademik çalışmaların bibliyometrik analizinden oluşmaktadır. Bu amaçla Web of Science veri tabanında Mutabakatla ilgili 432 akademik yayın analiz edilmiştir. Bulgular, Mutabakatın çokdisiplinli bir perspektiften incelendiğini göstermektedir. Yayınlar sadece çevre bilimleri dergilerinde değil, ayrıca enerji, kimya mühendisliği, iktisat, hukuk, işletme ve mühendislik dergilerinde de yer almaktadır. Anahtar kelime ağı da enerji, sürdürülebilirlik, yenilebilir enerji kaynakları, politika, atık yönetimi ve iklim değişikliği başlıklarına sahip altı kümeden oluşmaktadır. Yayınların büyük bir kısmı Avrupa ülkelerindeki araştırmacılar tarafından üretilmekle birlikte, ABD, Çin ve Kanada’dan araştırmacıların da konuya eğildiği gözlenmiştir. Çalışmanın sonuç bölümü, mültisektörel ve disiplinlerarası bir konu olduğu ortaya konulan Yeşil Mutabakat konusunda Türkiye’nin ivedilikle yapması gerekenleri içermektedir.

ÖZ: Ülke ekonomilerinde sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınma en önemli makroekonomik hedefler arasında yer almaktadır. Enerji ise ekonomik büyümenin gerçekleştirilmesi için en önemli girdiler arasında bulunmaktadır. Özellikle fosil yakıtlardan elde edilen enerji açısından kıt kaynaklara sahip olan Türkiye ekonomisinde, yenilenebilir enerji stratejik öneme sahiptir. İktisadi büyümenin çevre üzerindeki etkisi açısından karbon emisyonunun düşük olmasını sağlayan inovatif faaliyetler çevresel inovasyon olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmada Türkiye ekonomisinde 1990-2018 örneklem döneminde çevresel inovasyon ile yenilenebilir enerji tüketimi ilişkisi incelenmektedir. Söz konusu ilişkinin incelendiği modele kontrol değişken olarak ekonomik büyüme ve doğrudan yabancı yatırım değişkenleri eklenmiştir. Modelde yer alan değişkenlerin birim kök süreci ADF birim kök testiyle incelenmiştir. Söz konusu değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki Pesaran vd. (2001) tarafından geliştirilmiş olan ARDL sınır testi ile araştırılmıştır. ARDL sınır testi bulguları eşbütünleşme ilişkisinin varlığını ortaya koymuştur. Eşbütünleşme katsayılarının tutarlılığını saptamak için hem ARDL hem de FMOLS ve CCR tahmincileri kullanılmıştır. Ampirik bulgular tüm tahmincilerde benzer sonuçları ortaya koymuştur. Bulgulara göre; çevresel inovasyon, ekonomik büyüme ve doğrudan yabancı yatırım değişkenlerinde meydana gelen artışlar, yenilenebilir enerji tüketimini azaltıcı etkiye sebep olmaktadır. ABSTRACT: Sustainable economic growth and development in national economies are among the most important macroeconomic targets. Energy is among the most important inputs for the realization of economic growth. Renewable energy has strategic importance especially in the Turkish economy, which has scarce resources in terms of energy obtained from fossil fuels. Innovative activities that ensure low carbon emissions in terms of the impact of economic growth on the environment are expressed as environmental innovation. In this study, the relationship between environmental innovation and renewable energy consumption in the 1990-2018 sample period in the Turkish economy is examined. Economic growth and foreign direct investment variables were added as control variables to the model in which the said relationship was examined. The unit root process of the variables in the model was examined with the ADF unit root test. The long-run relationship between these variables Pesaran et al. (2001) developed by ARDL bounds test. ARDL bounds test findings revealed the existence of a cointegration relationship. In order to determine the consistency of the cointegrating coefficients, both ARDL and FMOLS and CCR estimators were used. According to the findings; Increases in environmental innovation, economic growth and foreign direct investment variables cause a reduction in renewable energy consumption.

Türkiye, yenilenebilir enerji kaynaklarına ve yeni enerji teknolojilerine yatırım yaparak fosil yakıtlara bağımlılığını azaltmayı hedeflemektedir. Rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinin sayısını her geçen gün arttırmakta ve bu santrallerin inşasında yerli üretimi teşvik etmektedir. Trafikte elektrikli araçların sayısını arttırmayı planlamakta ve bu kapsamda yerli elektrikli otomobilini üretmektedir. Bu teknolojilerin yapısından kaynaklı olarak Türkiye’nin hammadde ihtiyacı farklılaşmakta ve artmaktadır. Rüzgâr türbinleri, güneş panelleri, elektrikli araçlar ve enerji depolama birimlerinin üretimi için doğada az miktarda bulunan ve bu nedenle nadir toprak elementleri olarak adlandırılan hammaddelerin yanı sıra lityum, kobalt, bakır, nikel, germanyum, neodimyum gibi kritik minerallere ihtiyaç duymaktadır. Ancak bu kritik minerallerin tedariki, küresel ölçekte artan talep nedeniyle giderek zorlaşmaktadır. Kritik mineraller, diplomatik krizlere neden olmakta ve yeni enerji jeopolitiğinin öznesi haline gelmektedir. Türkiye, yenilenebilir enerji alanındaki hedefleriyle ve yatırımlarıyla mineral arz riski yaşaması kuvvetle muhtemel ülkelerden biridir. Bu kapsamda çalışmada Türkiye’nin enerji dönüşümü ele alınmaktadır ve kritik minerallerin bu dönüşümdeki rolü değerlendirilmektedir. Kritik minerallerin Türkiye’nin enerji güvenliğine etkisini tartışılmaktadır.

Ülkelerin enerji ihtiyacının karşılanmasında önemli bir rol oynayan fosil tabanlı yakıtların dünya üzerindeki rezervlerinin azalmasına bağlı olarak bu yakıtlara alternatif olacak enerji kaynaklarının kullanımı gündeme gelmiştir. Günümüzde tükenmeyen ve kaynak sürdürülebilirliği açısından büyük avantajları bulunan yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji eldesi önem kazanmaktadır. Dünya genelinde güneş enerjisinden elektrik enerjisi eldesi amacıyla tasarlanan güneş pili teknolojileri önemli bir kullanım alanı bulmaktadır. Bu çalışmada, Bursa ilinde yer alan bir çalışma ofisinin elektrik ihtiyacının güneş pilleri ile karşılanmasını sağlamak amacıyla güneş pili sistemi tasarımı ve maliyet analizi gerçekleştirilmiştir. Yapılan maliyet analizi sonucunda enerji sisteminin yıllık serbest sermaye veya yatırım giderleri 1953,14 TL (225 $), yıllık toplam enerji gideri ise 2853,14 TL (328,7 $); sistemin üreteceği bir yıllık elektrik miktarı 197978 Wsa, enerji birim fiyatı ise 0,0144 TL/Wsa (0,00166 $/Wsa) olarak hesaplanmıştır.

Bu derleme çalışması kapsamında yağ, gres ve lipid maddelerinden (YGLM) anaerobik biyoteknoloji ile biyoenerji eldesi, atıksulardaki kaynakları, oluşumları, biyolojik parçalanma özellikleri, anaerobik arıtım mikrobiyolojisi ve uygulamaları incelenmiştir. Etkin YGLM giderimi gerçekleştiren gerçek ölçekli anaerobik proses uygulamalarına ait bilgi ulusal literatürde bulunmamakta ve mevcut uygulamalar kentsel çamur çürütme ile endüstriyel ölçekte atıksulardan kolay ayrışabilir organik madde giderimi ile sınırlı kalmaktadır. Hindistan ve Çin gibi fosil yakıt kaynağı bulunmayan ülkelerde evsel atıksuların da anaerobik arıtıma yönlendirilmesi, bu prosesin uygulama potansiyelinin geniş kapsamını göstermektedir. YGLM evsel ve birçok endüstriyel atıksu/atıkta farklı konsantrasyonlarda bulunurken sonraki biyolojik arıtım performansını korumak için çoğunlukla yağ ayırma ünitelerinde atık olarak atıksulardan ayrılmakta ve depolama sahalarına veya çimento fabrikalarına gönderilerek uzaklaştırılmaktadır. Mevcut durumda aerobik prosesle işletilen ve yüksek maliyetlere yol açan endüstriyel atıksu arıtımında anaerobik prosesin yaygınlaşması ve YGLM’nin enerji kaynağı olarak prosese katılması önemli ekonomik katkı sağlayacaktır. YGLM’nin yüksek metan/enerji eldesine dönüşüm potansiyelinin optimum şekilde açığa çıkması için uygun reaktör tipi seçimi ile organik yükleme hızı (OYH), besleme modu ile inhibisyon önleme gibi özel proses işletim şartları gerekmektedir. Bu çalışma, yenilenebilir enerji kaynağı olarak YGLM’nin anaerobik prosesle değerlendirilmesine yönelik sahada arıtım ile akademik araştırma çalışmalarına katkı sağlaması amacıyla literatürde verilen teorik ve uygulama bilgilerinin derlenmesi ile oluşturulmuştur. YGLM’nin ilk basamak hidroliz reaksiyonunda oluşan ara ürünlerin yüksek sayıda C zincirli ve hidrofobik yapıları nedeniyle anaerobik mikroorganizmalar üzerinde inhibisyon etkisi oluşmakta, biyokütlenin reaktörde flotasyonu ve sonrasında kaçışı ile proses bozulması gerçekleşmektedir. Yapılan ilk arıtım çalışmalarında inhibisyon etkisinin kontrolünde toplam yağ asidi konsantrasyonunun eşik değeri belirlenmiş fakat ilerleyen araştırmalarda farklı yağ asidi türleri için farklı inhibisyon değerleri ve etkileri belirlenmiştir. Ardışık anaerobik reaksiyonlarla yağ asitlerinin oksidasyon hızını ve yönünü etkileyen önemli mikrobiyal reaksiyonlar belirlenmiştir. Kesikli besleme modu, reaktörde biyokütle tutunumu sağlayan düşük OYH, floküler çamur ve mezofilik sıcaklık seviyesi gibi işletim koşulları ile yeterli seyrelme sağlayan reaktör tipleri uygun bulunmuştur. Ayrıca protein içerikli atıklarla çoklu anaerobik çürütmenin avantaj ve potansiyeli belirtilmiştir.

Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin en önemli nedenlerinden biri olmasına rağmen, fosil kaynakların tükenmesi ve çoğu ülke için ithal edilebilmesi, enerji arz güvenliği sorununu da beraberinde getirmektedir. Bu nedenlerle dünyada son yıllarda alternatif kaynaklardan enerji üretimine yönelik ciddi bir eğilim görülmektedir. Bu çalışmada yenilenebilir enerji yatırımları üzerinde finansal gelişmişlik düzeyi ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının etkisi, gelişmekte olan 19 ülke perspektifinden incelenmiştir. Toplam enerji üretimi içerisindeki yenilenebilir enerjinin payı bağımlı değişken, finansal gelişmişlik düzeyi ve doğrudan yabancı sermaye girişleri ise bağımsız değişken olarak ele alınmıştır. Sabit etkili MM-QR regresyon modeli çerçevesinde yapılan ekonometrik analizlere göre gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir enerji üretimi üzerinde finansal ekosistemin etkisi pozitif olmakla birlikte bu etki hiçbir kantil düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı değildir. Buna karşın doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının yenilenebilir enerji üretimi üzerindeki etkisi negatif olmakla birlikte bu durum orta ve yüksek kantil seviyelerinde istatistiksel olarak anlamlıdır. Ayrıca bu çalışmanın ilgililere önemli politika çıkarımları sunduğu söylenebilir.

Considering rapidly rising air pollution and unemployment problem in Turkey, renewable energy may be the most appropriate solution for both of the problems. While positive effect of renewable energy on the environement is widely acknowledged, there isn’t sufficient research about its effect on employment statistics. For this reason, in this study, the net employment benefit of the renewable-based electricity sector, against the fossil-based electricity sector, is investigated through Input-Output methodology. The estimation is done for both manufacturing/installation and operation/maintenance phases of solar, wind, hydropower, bioenergy, geothermal, coal, petrol, and natural gas-based electricity sectors, including all of the direct, indirect, and induced effects. According to the estimation results of both approaches and both of the phases, renewable-based electricity sectors are more effective than fossil-based electricity sectors in terms of employment generation. Therefore, besides its claimed benefits in terms of environment, the renewable energy sector may be a major instrument in the sustainable development efforts in Turkey, considering its employment benefits too.

Gelişmişlik düzeyine paralel olarak artan enerji ihtiyacının karşılanması noktasında fosil yakıtlara alternatif olan yenilenebilir enerji kaynakları arasında sahip olduğu avantajlarla geniş kullanım alanı bulan güneş enerjisi, geleceğin enerji sektörünün önemli bir kaynağı olma yolunda ilerlemektedir. Bu çalışmada, güneş panelleri ve bu panelleri etkileyen faktörlerden bahsedilmiş, güneşlenme süreleri farklı olan Bursa ve Karaman’da güneş panelleri kullanılarak üretilecek elektrik miktarları Fotovoltaik Coğrafi Bilgi Sistemi (PVGIS) programı ile belirlenmiştir. İlave olarak, dört kişilik bir ailenin yaşadığı konutun ortalama elektrik faturası dikkate alınarak, kurulacak güneş paneli sisteminin amortisman süresi hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, yıllık elektrik üretim kapasitesi Bursa için 6187,5 kWh, Karaman için 7575,7 kWh olarak hesaplanmış ve güneş paneli sistemlerinin her iki ilde de kurulması uygun bulunmuştur.

The decrease in non-renewable resources, and global warming problem in the world is increasing the interest and demand for alternative energy sources. In addition to the investments made in renewable energies such as solar and wind in various countries, regions with coasts to oceans or seas also make new investments in wave energy.In this study, by comparing wave energy with other alternative renewable energy types from various angles, an alternative method is proposed for geographical regions without continuous wave generation, unlike previous studies. The basis of the method is to store the water mass pushed by the wave in a high level when the sea is wavy, and to generate energy by using the potential energy of this water body when it is passed to stagnant weather conditions. It is thought that the method can affect the preference criteria of alternative energy use in buildings.

Bu çalışmada insanoğlunun her geçen gün artarak ilerleyen hayat standartlarıyla beraber artan altyapı, üstyapı ve konut gibi ihtiyaçlarına cevap veren başlıca yapı malzemesi olan çimento dünyası ve çimento üretimindeki gelişmeler detaylı olarak incelenmiştir. Çimentonun keşfedilmesine kadar geçen süreçte insanoğlu taş, kil ve ağaç parçalarını çeşitli bağlayıcılarla bağlayarak barınma ihtiyacını karşılamaya çalışmıştır. Ardından keşfedilen çimentoyla beraber konutlaşmalarda artış meydana gelmiş ve hem diğer dünya ülkelerinde hem de ülkemizde çimento üretimine başlanmıştır. Çimento üretimi, beraberinde çimento teknolojilerinin gelişmesine olanak sağlamıştır. Ancak artan çimento üretimiyle beraber çevreye verilen zararlar da artmıştır. Bu zararların önlenmesi için de çeşitli teknolojiler geliştirilmiş ve geliştirilmeye de devam edilmektedir. Gelişen teknolojilerin başında atık ısı geri kazanım sistemlerinin kurulması, karbon dioksit emisyonunu azaltacak sistemlerin ve alternatif yakıtların kullanılması ve alternatif hammaddelerin çimento ile ikame edilmesi gelmektedir. Bunların yanında yenilenebilir enerji kaynaklarını da kullanarak hem çevreci hem de sürdürülebilir üretim sağlanmaya çalışılmaktadır.

Küresel ısınmanın sonucu olarak ortaya çıkan iklim değişikliği yenilenebilir enerjiye diğer bir ifadeyle temiz enerjiye olan ilgiyi artırmıştır. Gelişen teknolojiyle birlikte verimliliğin artması ve maliyetlerin azalması sonucunda da yenilenebilir enerji tüketimi hızlanmıştır. Petrol piyasasının yenilenebilir enerjinin ikamesi olması, teknolojinin de yenilenebilir enerjinin önemli bir girdisi olması nedeniyle teoride yenilenebilir enerjinin her iki değişkenden etkilendiği düşünülmektedir. Yapılan çalışma ile teoride ileri sürülen bu görüş hem ortalamada hem de varyansta nedensellik ilişkisinin tespitine olanak sağlayan Hong (2001) yöntemiyle incelenmek istenmektedir. Temiz enerji sektörü, teknoloji sektörü ve petrol piyasası sırasıyla Willderhill Endeksi (ECO), ArcaTech Endeksi ve WTI tarafından temsil edilmektedir. 2004-2019 döneminin analiz edildiği çalışma sonucunda ortalamada temiz enerji sektöründen petrol piyasasına doğru, varyansta ise; petrol piyasasından temiz enerji sektörüne doğru Granger nedenselliğin olduğu tespit edilmiştir. Kappa-1 yöntemiyle belirlenen varyans kırılma tarihlerinin dikkate alınması sonrasında nedensellik ilişkilerinin varlığında herhangi bir değişim gözlemlenmemiştir. Elde edilen sonuçların araştırmacılara, politika yapıcılara ve yatırımcılara önemli bilgiler sunacağı düşünülmektedir.

Günümüzde gelişmişlik düzeyinin artışıyla beraber enerji arzında meydana gelen değişim, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını gündeme getirmiştir. Hem güvenli hem de tükenmez olan bu kaynaklar, konutların enerji ihtiyacını karşılama noktasında da birçok avantaja sahiptir. Bu çalışmada, Bursa’da şehrin yerel iklim koşullarına uygun olarak tasarlanmış yeşil bir villanın yenilenebilir enerji kurulum maliyeti ile amortisman süresi hesaplanmış ve klasik villa olma durumunda oluşacak maliyetlerle kıyaslaması yapılmıştır. Yeşil villa ile klasik villanın enerji sarfiyatları incelendiğinde, yeşil villada 2047,24 €/yıl tasarruf sağlandığı; yeşil villanın yenilenebilir enerji yatırım maliyetinin 11 yıl 3 ay gibi bir sürede kendini amorti edebileceği belirlenmiştir.

Enerji ihtiyacımızı karşılarken yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmak, çevresel sorunların azalmasını ve enerji üretimi için kullanılan kaynakların gelecek nesillere aktarılmasına imkân sağlamaktadır. Toplumların çevresel sorunlara ilgisinin artması, devletlerin enerji politikalarının şekillenmesine katkı sağlamış ve enerji verimliliği ile beraber yenilenebilir enerji kaynakları kullanılarak enerji üretimi konusunda yatırımlar hız kazanmıştır. Yenilenebilir enerji kaynakları kullanılarak elde edilen temiz enerjinin maliyetleri her ne kadar azalmışsa da fosil yakıtlarla karşılaştırıldığında hala pahalı bir teknolojidir. Maliyet yüksekliği dönüşüm hızını düşüren bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı yenilenebilir enerji teknolojilerinin düşen maliyetleri fosil yakıtlarla enerji üretim maliyetlerine çok yakın olsalar da hala birçok teknoloji rekabet edebilecek seviyede değildir. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi Uluslararası kurumlarda, üye devletlerin ortak kararları ile fosil yakıtların düşük maliyetlerine karşı, yenilenebilir enerji üretim teknolojilerinin teşvik edilmesi kararları alınmış ve belli hedefler konulmuştur. Temiz enerji üretimi için ihtiyaç olan sermayenin salt devletler tarafından karşılanması yatırım hızını düşüren bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Yönetimler temiz enerjiye yatırım yapmak isteyen kişi ve kuruluşlara teşvikler sağlayarak enerji dönüşümünün mali yükünü paylaşma yöntemini benimsemiştir. Devletler coğrafi koşulları, ekonomik ve teknolojik altyapılarına bağlı olarak enerji üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş için farklı politikalar geliştirmektedir. Bu çalışmada farklı ülkelerde ve Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının genel durumu ve bu kaynaklardan elektrik enerjisi üretimi için verilen teşvik yöntemleri incelenmektedir.

This study investigates the link between foreign direct investment (FDI) and renewable energy (RE) as a primary energy source for G20 countries, OECD member countries and Worldwide. For this purpose, bootstrap panel Granger Causality Analysis developed by Konya (2006) was employed for over the period 2005-2017 to examine the existence of causality. The analysis results indicate that there is bidirectional causality between FDI and RE for the G20 and the worldwide. On the other hand, for OECD member countries, there is a one-way causality from RE to FDI. The findings state that foreign direct investments carry the developments that will make renewable energy use widespread, and the use of renewable energy makes the country suitable for foreign direct investment.

Bu çalışma, yapısal kırılmalar altında Türkiye’de 1970-2016 periyodunda yenilenebilir enerji-ekonomik büyüme ilişkisini ele alır. Çalışma bu ilişkiyi incelemek için işgücü, sabit sermaye, finansal gelişme ve ticari açıklık değişkenlerini de modellere ilave etmektedir. PP ve Ng-Perron gibi klasik testlerin yanısıra Lee-Strazicich iki yapısal kırılmalı testi de uygulanarak değişkenlerin durağanlığı incelenmektedir. Eşbütünleşme analizini gerçekleştirebilmek için ARDL sınır testi uygulanmaktadır. Nedensellik analizinde Toda-Yamamoto nedensellik testi kullanılmaktadır. Ampirik bulgular i) yapısal kırılmaların varlığında eşbütünleşmenin olduğunu; ii) yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediğini; iii) yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedenselliğin varlığını böylece geri besleme hipotezinin Türkiye ekonomisi için kanıtlandığını; iv) çalışmanın politika yapıcıları için önemli eğilimler sunabileceğini göstermektedir.

Bu çalışmanın amacı, son zamanlarda enerji tüketiminde yerini alması için üretiminin desteklenip teşvik edildiği yenilenebilir enerji kaynaklarının neden önem arz ettiğinin değerlendirmesini yapabilmektir. Yöntem olarak literatür ve arşiv çalışmaları incelenmiş, konunun güncelliği sebebiyle güncel kaynak ve verilerin kullanılmasına özen gösterilmiştir. 1970’li yıllardan sonra yaşanan enerji krizlerinin etkisiyle yenilenebilir enerji kaynakları alanındaki çalışmalarda bir hareketlenme yaşanmaya başlamıştır. Avrupa Birliği ülkeleri yenilebilir enerji alanında öncü olmuşlardır. Çünkü, Avrupa Birliği ülkeleri yenilebilir enerji kaynaklarından enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına enerji üretimindeki payı arttırmak için hedefler koymuşlardır. Dolasıyla ülkeler bu hedeflere ulaşabilmek için politikalarla teşvikler verip bu alandaki uygulamaları ve programları desteklemişlerdir. Hidrokarbon enerji kaynaklarına göre yenilebilir enerji kaynaklarından üretilen enerjinin payı çok düşük kalmaktadır. Fakat yenilebilir enerji kaynaklarının fosil kökenli olmaması, çevreye olan zararının hidrokarbonlara göre daha minimum seviyede kalması, daima kendini yenileyebilmesi ve doğa tarafından sürekli takviye edilebilmesi gibi avantajlarının bulunması alternatif bir enerji kaynağı olması açısından önem teşkil etmektedir.

Enerji çevrim verimliliği %10’lara kadar çıkabilen endüstriyel Termoelektrik Jeneratörler (TEJ) atık ısılardan elektrik enerjisi elde ediniminde kullanılarak enerji verimliliğine katkıda bulunurlar. TEJ iç direnci ile yük direncinin eşit olmaması verim değerini oldukça düşürür. İç direnç ile yük direnci arasındaki dengesizliğin ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi için Maksimum Güç Noktası İzleyici (MGNİ) algoritmaları kullanılır. Bu çalışmada, iç direnç ile yük direnci arasındaki eşitliği sağlamak için Karıştır ve Gözlemle (K&G) metodu temelinde MGNİ algoritması, alçaltan-yükselten çevirici kullanılarak MATLAB/Simulink ile modellenmiştir. İlk olarak, Seebeck sabitine ve sıcaklık farkına bağlı olarak bir TEJ modellemesi yapılmıştır. Bu modellemede, seri ve paralel bağlanacak TEJ’ler belirlendikten sonra, TEJ modelinin çıkışına doğrudan değişken yük direnci bağlanmıştır. Yük direnci ve sıcaklık farkı değişim değerleri için çıkış gücü hesaplanmıştır. Bu durumda, MGNİ’siz TEJ’in yük değişimlerinden oldukça etkilendiği tespit edilmiştir. Verim değeri de buna bağlı olarak sürekli salınımlar yapmıştır. Daha sonra, bu sıcaklık farkı değişimi ve değişken yük K&G MGNİ’li alçaltan-yükselten çevirici sistemine uygulanmıştır. Geliştirilen K&G MGNİ algoritmalı TEJ’in yük ve sıcaklık değişimlerine rağmen Maksimum Güç Noktasını (MGN) %98.72 bir doğrulukla izlediği görülmüş ve TEJ en yüksek verimlilikle her koşulda çalıştırılmıştır. Geliştirilen bu K&G MGNİ algoritması ile kontrol edilen, alçaltan-yükselten çeviricili bir TEJ sisteminin modeli sayesinde tasarımcılar için yalnızca Seebeck sabitinin ve seri-paralel bağlı TEJ sayılarının girilmesinin yeterli olacağı bir benzetim çalışması sunulmuştur.

Bu çalışma, yüksek gelirli gelişmekte olan BRICS ve MIST ülkelerinde 1991-2014 yılları için yenilenebilir enerji, yenilenemeyen enerji ve istihdam arasındaki nedensellik ilişkisini Boostrapt Granger Nedensellik analiz ile test etmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle iki model oluşturulmuş; ilk modelde yenilenebilir enerji ve istihdam, ikinci modelde ise yenilenemeyen enerji ve istihdam arasındaki nedensellik ilişkisi tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde Rusya, Hindistan ve Endonezya’da yenilenebilir enerji ve istihdam arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunurken; Güney Afrika, Rusya ve Türkiye’de yenilenebilir enerjiden istihdama doğru bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Çin, Meksika ve Güney Kore’de ise yenilenebilir enerji ve istihdam arasında nedensellik ilişkisi elde edilememiştir. Diğer yandan Hindistan, Çin, Türkiye ve Endonezya’da yenilenemeyen enerji ve istihdam arasında çift yönlü, Brezilya’da ise istihdamdan yenilenemeyen enerjiye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuş; Rusya, Güney Afrika, Meksika ve Güney Kore’de ise yenilenemeyen enerji ile istihdam arasında nedensellik ilişkisine rastlanılmamıştır.

Enerji, günümüz modern üretim yapısı içerisinde en çok ihtiyaç duyulan üretim faktörlerinden biri olarak ülke ekonomileri içinde önemli bir konuma sahiptir. Doğalgaz da enerji kaynakları arasında önemli bir yenilenebilir enerji türüdür. Doğalgaz kolay depolanabilir ve taşınabilir olması gibi birçok avantaja sahiptir. Bu yüzden de ülkeler tarafından tercih edilmektedir. Doğalgaz çevre dostu olan bir enerji türüdür. Türkiye’de doğalgaz tüketimi son yıllarda artış eğilimindedir. Bu çalışmada Türkiye’nin ekonomik büyüme ve doğalgaz tüketimi arasındaki ilişki 1986 ve 2018 arasındaki yıllık veriler kullanılarak incelenmiştir. İlk önce değişkenlerin durağan olup olmadıklarını belirlemek için ADF (Augmented Dickey-Fuller) ve PP (Philips Perron) birim kök testleri yapılmıştır. Ekonomik büyüme ve doğalgaz tüketimi arasındaki uzun dönemli ilişki ARDL sınır testi ile incelenmiştir. Sonuçlara göre değişkenler arasında uzun dönemli ilişki bulunmuştur. Sonunda doğalgaz tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi VECM (Vector Error Correction Model) Granger Nedensellik Analizi ile test edilmiştir. Doğalgaz tüketimi ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli VECM Granger nedensellik ilişkisi çift yönlü olarak yoktur.

Artan küresel enerji talebi ve değişken maliyetler, insanoğlunu sürdürülebilir ve düşük maliyetli enerji çözümlerine yönlendirmektedir. Yenilenebilir kaynaklar ve buna benzer enerji üreten teknolojiler, ekonomik ve çevre dostu seçenekler olarak öne çıkmaktadır. Son yıllarda enerji üretim maliyetlerindeki ciddi azalma ile güneş enerjisi ön plana çıkmıştır ve milli ekonomiler içerisindeki üretim payı artmıştır. Güneş enerjisinden elektrik üreten teknolojiler sadece düşük maliyetli olmalarından dolayı değil, aynı zamanda iklim değişikliği ile mücadeleye ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkılarından dolayı da tercih edilmektedir. Bu çerçevede; bu çalışmanın amacı, İstanbul’da bulunan bir yerleşkenin elektrik talebini karşılayacak, güneş enerjisini kaynak olarak kullanan fotovoltaik (FV) modüllerden oluşan bir sistemin tekno-ekonomik ve çevresel yönlerini incelemektir. Milli Savunma Üniversitesi Deniz Harp Okulu’nun toplam güneş potansiyeli; yerleşkedeki FV modüllerin çatıdaki kullanılabilir alanına, çatının kullanılabilir birim alanına, verime, inventör verimine ve FV dizini üzerindeki sıcaklık etkisine bağlı olarak hesaplanmıştır. Önerilen çatı tip FV sisteminin potansiyeli, modifiye edilmiş bir hesaplama yöntemi ile belirlenmiş ve daha sonra önerilen FV sisteminin fizibilitesi RETScreen simülasyon aracı tarafından geliştirilmiştir. Sonuç olarak, önerilen sistemin dört sene geri ödeme süresi sonunda pozitif nakit akışına ulaştığı ve öngörülen 25 yıllık proje ömrünün devamında da kâr durumunu devam ettirdiği, toplam sera gazı salımında %93 oranında azaltım sağlayarak 721.1 ton ham petrol kullanımından tasarruf sağlayacağı hesaplanmış ve Deniz Harp Okulu yerleşkesi için maliyet-etkin ve çevre dostu bir uygulama olduğu değerlendirilmiştir.

Artan küresel enerji talebi ve değişken maliyetler, insanoğlunu sürdürülebilir ve düşük maliyetli enerji çözümlerine yönlendirmektedir. Yenilenebilir kaynaklar ve buna benzer enerji üreten teknolojiler, ekonomik ve çevre dostu seçenekler olarak öne çıkmaktadır. Son yıllarda enerji üretim maliyetlerindeki ciddi azalma ile güneş enerjisi ön plana çıkmıştır ve milli ekonomiler içerisindeki üretim payı artmıştır. Güneş enerjisinden elektrik üreten teknolojiler sadece düşük maliyetli olmalarından dolayı değil, aynı zamanda iklim değişikliği ile mücadeleye ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkılarından dolayı da tercih edilmektedir. Bu çerçevede; bu çalışmanın amacı, İstanbul’da bulunan bir yerleşkenin elektrik talebini karşılayacak, güneş enerjisini kaynak olarak kullanan fotovoltaik (FV) modüllerden oluşan bir sistemin tekno-ekonomik ve çevresel yönlerini incelemektir. Milli Savunma Üniversitesi Deniz Harp Okulu’nun toplam güneş potansiyeli; yerleşkedeki FV modüllerin çatıdaki kullanılabilir alanına, çatının kullanılabilir birim alanına, verime, inventör verimine ve FV dizini üzerindeki sıcaklık etkisine bağlı olarak hesaplanmıştır. Önerilen çatı tip FV sisteminin potansiyeli, modifiye edilmiş bir hesaplama yöntemi ile belirlenmiş ve daha sonra önerilen FV sisteminin fizibilitesi RETScreen simülasyon aracı tarafından geliştirilmiştir. Sonuç olarak, önerilen sistemin dört sene geri ödeme süresi sonunda pozitif nakit akışına ulaştığı ve öngörülen 25 yıllık proje ömrünün devamında da kâr durumunu devam ettirdiği, toplam sera gazı salımında %93 oranında azaltım sağlayarak 721.1 ton ham petrol kullanımından tasarruf sağlayacağı hesaplanmış ve Deniz Harp Okulu yerleşkesi için maliyet-etkin ve çevre dostu bir uygulama olduğu değerlendirilmiştir.

Bu çalışmada, Çanakkale boğaz akıntısının akıntı gücü ölçülerek türbin tasarlanmış ve bu türbinin uygulama sahasındaki denemeleri yapılarak uygunluğu test edilmiştir. Ayrıca boğaz akıntısının verimliliği konusunda çalışma yapılmıştır. Akıntının yoğun olduğu ve türbin kurulması açısından uygun olabilecek üç farklı bölge belirlenmiştir. Çalışmada 5kW gücündeki türbin boğazda belirlenen bu bölgelere yerleştirilmiş ve farklı akıntı hızlarında türbinin enerji verimliliği ölçülmüştür. Ayrıca akıntı yönünün değişimi ölçülmüş, bu değişimin türbin üzerindeki olumsuz etkileri incelenmiştir.

Dünya üzerinde oldukça geniş bir alana hızlı biryayılım gösteren çevre kirliliğine karşı alınabilecek tedbirlerin başındayenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimin-deki payını arttırmak gelir.Yenilenebilir enerji yatırımla-rının değerlendirilmesi ise teknik, ekonomik,çevresel ve sosyal bir dizi kriterden etkilendiği için karar alması kar-maşıkbir konudur. Yaşam seyri analizi, fayda-maliyet analizi ve çok kriterli kararverme yöntemleri yatırım pro-jelerinin değerlendirilmesi için yaygın olarakkullanılan yöntemlerdir. Bu çalışmada, bir kısmı veya tamamı AkdenizBölgesi’nde yer alan şehirlerin güneş enerjisi santrali yatırımına uygunluklarıdeğerlendirilmiştir. De-ğerlendirme için MULTIMOORA ve Geliştirilmiş MULTIMOORAyöntemleri kullanılmış, kriter ağırlıkları ise Entropi Yöntemi ilebelirlenmiştir. 13 il için 12 kriter kullanılarak yapılan değerlendirmelerKahramanmaraş ili-nin her iki yöntem için de en uygun şehir olduğunu gös-termiştir.Uygunluk açısından ilk beş içerisinde bulunan iller ise sıralamaları farklıolsa da her iki yöntem için ay-nıdır. Bu şehirler Kahramanmaraş, Mersin,Burdur, Gazi-antep ve Osmaniye illeridir. Sonuç olarak, güneş enerji santraliyatırımı yapacak olan firmaların farklı ve ken-dilerine has kriterler veçalışma kapsamında kullanılan yöntemleri ön planlama çalışmalarında projeseçimi için kullanabileceği değerlendirilmektedir.

Sizing of PV panel, wind turbine and storage batteries in hybrid energy systems is the most important research topic for a system design. There are many studies in the literature, using different approaches about sizing of hybrid renewable energy systems. In this study, experimental and simulation performance differences of the installed hybrid system are presented. The system that is installed in Yildiz Technical University, has 600 W wind turbine, 2x320 W photovoltaic (PV) panel group and 4x210 Ah batteries. A maximum power point tracking (MPPT) controller, a hybrid controller and an inverter are utilized to control the panels, wind turbine and power flow. A weather station is used to measure the weather conditions such as wind speed, temperature, radiation, and electrical quantities are recorded by a data logger. The system is modelled depending on the datasheets of the components, and the modelling results are compared with experimental results.

Hibrit enerji sistem tasarımında fotovoltaik panel, rüzgar türbini ve akülerin boyutlandırılması en önemli araştırma konusudur. Literatürde hybrid yenilenebilir enerji sistemlerinin boyutlandırılmasında farklı yaklaşımlar kullanan çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada, kurulan bir hibrit sistemin deneysel ve simülasyon sonuçları arasındaki farklılıklar ortaya konmuştur Yıldız Teknik Üniversite’sinde kurulan sistem 600 W rüzgar türbini, 2x320 W fotovoltaik panel ve 4x210 Ah akü içermektedir. Maksimum güç noktası takip kontrol cihazı, hibrit kontrolcü ve inverter sırasıyla panel, türbin ve çıkış gücü kontrolü için kullanılmıştır. Hava istasyonu rüzgar hızı, sıcaklık, ışınım gibi hava verilerini kaydetmek için ve veri kaydedici de elektriksel büyüklükleri kayıt altına almak için kullanılmıştır. Sistem kullanılan bileşenlerin katalog bilgilerine göre modellenmiştir ve modelleme sonuçları ile uygulama sonuçları karşılaştırılmıştır.

Bu çalışmada çanak yansıtıcı vasıtasıyla yoğunlaştırılmış güneş ışınlarından faydalanılarak silisyum karbür potada alüminyum metalinin ergitilmesi teorik olarak incelenmiştir. İstanbul, İzmir, Antalya ve Mersin şehirlerinin iklim koşulları temel alınarak 5 farklı çanak ve alıcı(pota) çapı için hesaplamalar yapılmıştır ve potansiyel ergitilebilir alüminyum miktarı belirlenmiştir. Alıcıdaki sıcaklık değişimi yoğunlaştırma oranına, direkt gelen güneş ışınlarına ve alıcı malzeme özelliklerine bağlıdır. Bu durumun eritilecek alüminyum miktarına çok yüksek oranlarda etkisi olduğu görülmüştür. Yapılan hesaplamalar sonucunda yoğunlaştırma oranı arttıkça potadaki(alıcıdaki) sıcaklık artmış, alıcı boyutu küçülmesine rağmen alüminyum ergitme potansiyelinin artabileceği görülmüştür.

Ekonomik büyüme ve kalkınma, tüm dünya ülkelerinin en temel amacıdır. Artan enerji talebinin önemli bir kısmı birincil enerji kaynaklarından karşılanmasına rağmen, son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının üretim ve tüketimi de giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki asimetrik etkilerini ampirik olarak analiz etmektir. Türkiye’nin 1965-2017 dönemine ait verileri kullanılarak yapılan analizde, doğrusal olmayan gecikmesi dağıtılmış otoregresif model kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Ancak yenilenebilir enerji tüketiminde meydana gelen pozitif ve negatif şoklar, büyüme üzerinde asimetrik etkiler ortaya koymaktadır. Çalışmada yenilenebilir enerji tüketimindeki pozitif şoklarının etkisinin, negatif şokların etkisine göre daha küçük olduğu bulunmuştur. Yenilenebilir enerji tüketimindeki yüzde birlik artış ekonomik büyümeyi yaklaşık olarak yüzde 0.4 oranında artırırken, yüzde birlik azalışlar büyümeyi yüzde 0,7 oranında azaltmaktadır.

Nowadays, “energy production” and “global climate change and mitigation”, which are in direct relation with each other, are the most important environmental problems waiting for a solution. Renewable and sustainable energy sources provide the most appropriate alternatives for the solution of this problem. In Turkey, one of the important raw material potential of renewable and sustainable energy sources is “Biomass energy”; it is used in biogas production, biofuel production such as biodiesel, bioethanol, biobuthanol and gasification-burning technology. In this study; the potential for agricultural wastes derived from agricultural activities and domestic wastes from Çukurkuyu town of Niğde where the main economic source are agriculture and livestock, were calculated by using incineration technology, which is one of the methods of production of renewable electric energy. In this study, a feasibility study was carried out for the production of renewable electricity from the wastes generated in the town and the potential of renewable electricity generation was determined by the obtained data. Moreover, in this study, fossil fuel balance of the electricity produced from biomass was determined and potential for greenhouse gas emission reduction was determined. Thus, as an alternative to fossil fuels, energy production from renewable sources has been determined both in agricultural waste management.

Atık su arıtımında çevresel yük ve maliyeti oluşturan en önemli unsurlardan biri, oluşan çamurların yönetimidir. Arıtma çamurlarının kurutulması, yönetim süreçlerini kolaylaştırmakta, nihai uygulama veya bertaraf seçeneklerini artırmaktadır. Günümüzde, arıtma çamurlarının kurutulması için gerek fosil yakıtların gerekse yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı farklı teknolojiler bulunmaktadır. Arıtma çamurlarının kurutulmasının çevresel ve ekonomik maliyetini azaltacak yeni araştırmalar yapılmakta ve bilimsel literatüre sunulmaktadır. Bu çalışmada, atıksu arıtma çamurlarının kurutulması için tasarlanmış ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı hibrit bir sistemin çamur kurutma verimi araştırılmıştır. Çamurun kurutulması için otomatik yükleme ve boşaltma sistemlerine sahip, 5 kat kurutma bandından oluşan, sera modelinde modüler ve portatif bir sistem tasarlanmıştır. Nem alma ve kurutma sistemi (NKS) olarak adlandırılan sistem, otomasyon (PLC) sistemi kontrolünde işletilmektedir. Sisteme her gün en üstteki bantın yüzey alanını 5 cm kalınlıkta kaplayacak şekilde serilen çamur, bir alt kattaki banta devrettirilerek güneş enerjisi ile kurutulmaktadır. Bu çalışma kapsamında sisteme % 14-19 aralığında Katı Madde (KM) içeren 1600 kg arıtma çamuru 4 gün boyunca her gün 400 kg olacak şekilde yüklenmiştir. Yüklenen çamurun 4. günün sonunda % 93-98 KM’ye ulaştığı görülmüştür. İncelenen sistemin konvansiyonel güneşle çamur kurutma sistemlerine göre daha az alan ihtiyacının bulunduğu ve mekanik çamur kurutma sistemlerine göre daha düşük enerji kullandığı görülmüştür. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanıldığı bu tür kurutma sistemlerinin kullanılmasının ilk yatırım ve işletme maliyetlerinde avantajlar sağlayacağı düşünülmektedir.

Yapılacak olan çalışmada meteorolojik veriler ile doğru üretim tahmini yapan matematiksel modellerin oluşturulması amaçlanmıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklarında, üretim tahminlerini doğru olarak yapabilen modeller bulunmamaktadır. Bu çalışma ile üretilecek modeller sayesinde geleceğe yönelik doğru tahminler yapılmış olup, en uygun yöntem kullanılarak üretilen matematiksel modellerin doğruluğu test edilmiştir. Elde edilen tahmin modelleri ile rüzgâr ve güneş enerjisi santrallerinde kısa dönem enerji üretim tahmini yapılmıştır. Geliştirilen matematiksel modellerin doğruluğu çoklu regresyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Bu modeller ile üretim planlaması daha kolay ve doğru bir şekilde tahmin edilmiştir.

Yenilenebilir enerji kaynakları temiz enerji kaynaklarıdır ve diğer enerji kaynaklarına göre çok daha düşük çevresel etkiye sahiptir. Türkiye'de yenilenebilir enerjiler son on yıl içinde hızla gelişmiştir. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile ilgili yenilenebilir enerji üretimi en baskın katılımcı olarak ortaya çıkmıştır. Güneş enerjisi santrallerinin yer seçimi karar vericiler için karmaşık bir mekânsal karar problemidir. Bu çalışmanın amacı, Konya ili Çumra ilçesinde güneş enerjisi santrali kurulabilecek en uygun alanların Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılarak belirlenmesidir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanının %1.5 gibi bir kısmı güneş enerjisi santrali kurulması için yüksek uygunlukta, %26’lık bir kısmı orta uygunlukta ve %11’lik bir kısmı ise düşük uygunluktadır.

Yenilenebilir enerji kaynakları temiz enerji kaynaklarıdır ve diğer enerji kaynaklarına göre çok daha düşük çevresel etkiye sahiptir. Türkiye'de yenilenebilir enerjiler son on yıl içinde hızla gelişmiştir. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile ilgili yenilenebilir enerji üretimi en baskın katılımcı olarak ortaya çıkmıştır. Güneş enerjisi santrallerinin yer seçimi karar vericiler için karmaşık bir mekânsal karar problemidir. Bu çalışmanın amacı, Konya ili Çumra ilçesinde güneş enerjisi santrali kurulabilecek en uygun alanların Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılarak belirlenmesidir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanının %1.5 gibi bir kısmı güneş enerjisi santrali kurulması için yüksek uygunlukta, %26’lık bir kısmı orta uygunlukta ve %11’lik bir kısmı ise düşük uygunluktadır.

Yenilenebilir enerji kaynakları temiz enerji kaynaklarıdır ve diğer enerji kaynaklarına göre çok daha düşük çevresel etkiye sahiptir. Türkiye'de yenilenebilir enerjiler son on yıl içinde hızla gelişmiştir. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile ilgili yenilenebilir enerji üretimi en baskın katılımcı olarak ortaya çıkmıştır. Güneş enerjisi santrallerinin yer seçimi karar vericiler için karmaşık bir mekânsal karar problemidir. Bu çalışmanın amacı, Konya ili Çumra ilçesinde güneş enerjisi santrali kurulabilecek en uygun alanların Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılarak belirlenmesidir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanının %1.5 gibi bir kısmı güneş enerjisi santrali kurulması için yüksek uygunlukta, %26’lık bir kısmı orta uygunlukta ve %11’lik bir kısmı ise düşük uygunluktadır.

Yenilenebilir enerji kaynakları temiz enerji kaynaklarıdır ve diğer enerji kaynaklarına göre çok daha düşük çevresel etkiye sahiptir. Türkiye'de yenilenebilir enerjiler son on yıl içinde hızla gelişmiştir. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile ilgili yenilenebilir enerji üretimi en baskın katılımcı olarak ortaya çıkmıştır. Güneş enerjisi santrallerinin yer seçimi karar vericiler için karmaşık bir mekânsal karar problemidir. Bu çalışmanın amacı, Konya ili Çumra ilçesinde güneş enerjisi santrali kurulabilecek en uygun alanların Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılarak belirlenmesidir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanının %1.5 gibi bir kısmı güneş enerjisi santrali kurulması için yüksek uygunlukta, %26’lık bir kısmı orta uygunlukta ve %11’lik bir kısmı ise düşük uygunluktadır.

Havacılık alanında İnsansız Hava Araçlarına (İHA) yönelik talep ve çalışmalar tüm dünyada ve ülkemizde gün geçtikçe artmaktadır. İHA’lar, kumanda ya da uydu sistemleri aracılığıyla kontrol edilen, dikey olarak kalkış ve iniş yapabilen, uzun süreli uçuşları gerçekleştirebilen araçlardır. İHA’ların kullanım alanları arasında gözetleme, takip, nesne tanıma ve uzaktan müdahale sayılabilir. Günümüzde, çok rotorlu insansız hava araçları konusunda yapılan çalışmalar daha çok önem kazanmıştır. Dikey kalkış-iniş yapabilmesi nedeniyle piste ihtiyaç duyulmaması, iç ve dış ortamlarda geniş hareket kabiliyetine sahip olması, havada belli bir yükseklikte asılı kalarak uçabilmesi ve uçuş için tek rotorlu helikopterlerdeki kompleks mekanizmalara ihtiyaç duymaması bu araçların yaygınlaşmasında ana neden olmuştur. Bu çalışmada, son 20 yılda gerçekleştirilen İHA araştırmaları gözden geçirilmiştir. Genel olarak İHA’lar askeri ve sivil misyonlar için ikiye ayrılmış olup, bu çalışmada özellikle sivil amaçlı İHA’ların uygulama alanları incelenmiştir. İHA’yı oluşturan temel elemanlar irdelendikten sonra, uygulanan mekanik testler, kaldırma kuvveti ve aerodinamik testler özetlenmiştir. Son olarak da, İHA’ların avantaj ve dezavantajları vurgulanarak, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ışık tutulmuştur

Bütün dünyada tüketimin, üretimin ve dolayısıyla enerji talebinin artması ve dolayısıyla üretim maliyetinin artması, zaten üzerinde çalışılmakta olan yenilenebilir enerji konusunu gündemin üst sıralarına taşımıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının bir çeşidi olan güneş enerjisi, bu enerji çeşidinin en bilinenidir.Artan üretim ile dünyanın enerji kaynaklarının yavaş yavaş tükenmesi ve fosil yakıtların çevreye verdiği zararlar sebebiyle, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik teşvikler, hemen hemen bütün ülkelerin enerji politikalarında öncelikli konuma gelmektedir.Türkiye ise güneş enerjisi açısından en coğrafi olarak en uygun ülkelerden birisi olmasına rağmen, aynı alanda nispeten kıt kaynağa sahip “şanssız” ülkelerin gerisinde kalmıştır.

ÖZ: Sürdürülebilir enerji geleceği için ipuçları arayışıyla bu makale, yenilenebilir enerji gelişimlerinin sosyal boyutuna odaklanmaktadır. Bu boyutun doğasını anlamayı ve önemine açıklık kazandırmayı amaç edinmektedir. Bu amaç doğrultusunda, yerel muhalefet ve katılım olarak belirlenen iki ana tema temelinde ilgili literatürdeki genel anlayışları, temel kabulleri ve farklı görüşleri incelemektedir. Bunu yaparken, yenilenebilir enerji gelişimlerinin sürdürülebilir kalkınmanın sosyal ayağını feda etmeksizin desteklenmesi görüşünü benimsemektedir. Toplumsal olarak kabul edilebilir çözümlere ve sürdürülebilir topluma geçişe erişebilmek üzere böyle bir görüş, yenilebilir enerjilerin sosyal bağlamının anlaşılması ve daha demokratik ve adil süreçlerin aranması gerekliliğini ve hepsinden önemlisi, hâkim politika paradigmalarında bir değişimi işaret etmektedir. Ülkemiz bağlamında “ne?” ve “nasıl?” soruları yenilenebilir enerjinin sosyal ve politika boyutlarına dair daha fazla araştırmayı gerekli kılmaktadır. Konunun henüz yeterince ele alınmamış olması nedeniyle bu makalenin yapılacak çalışmalara bir referans olarak hizmet edeceği ve yeni bir araştırma alanının önünü açacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Yenilenebilir Enerji, Sürdürülebilir Kalkınma, Yerel Muhalefet, Katılım. ABSTRACT: Seeking clues for sustainable energy future, this paper focuses on the social dimension of renewable energy developments. It aims to gain insight into this dimension and to clarify its significance. With this purpose, it reviews the general understandings, key assumptions and the different views in the relevant literature, on the basis of two main themes: local opposition and participation. While doing this, it adopts a view that renewable energy developments should be promoted without sacrificing the social pillar of sustainable development. In order to achieve socially acceptable solutions and transition to sustainable society, such a view points to a need for understanding social context of renewable energies and searching for more democratic and fair processes, and above all, a change in the dominant policy paradigms. The “what?” and “how?” questions in the context of our country necessitates further research on the social and policy dimensions of renewable energy. Since the subject has not been adequately addressed yet, this paper is considered to serve as a reference and to open up a new research field. Keywords: Renewable Energy, Sustainable Development, Local Opposition, Participation.

Son yıllarda dünyadaki enerji gereksinimi, belirgin bir artış göstermektedir. Buna bağlı olarak temiz ve sürdürülebilir enerji kaynakları üzerindeki bilimsel araştırmalar ivme kazanmıştır. Bir enerji kaynağının var olması tek başına yeterli değildir aynı zamanda bu enerji kaynağının kapasitesi, çevreyle olan uyumu, ekonomik faktörler, devamlılığı gibi parametrelerde dikkate alınmalıdır. Bu parametreler göz önünde bulundurulduğunda “sürdürülebilirlik” ve “yenilenebilir” kavramları önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle sürdürülebilirliği değerlendirme araçları literatürde mevcut bilgilerle genel olarak ifade edilmiş ve indeks ve göstergelere dayanan sürdürülebilirlik araçları literatürde yer alan örneklerle açıklanmaya çalışılmış ve Türkiye şartları için örnek uygulamalar yapılmıştır. Daha sonra bazı yenilenebilir enerji kaynakları için küresel sürdürülebilirlik indeks ve göstergelerine değinilerek enerji kaynaklarının sürdürülebilirliğine ilişkin sonuç ve önerilerde bulunulmuştur