Search

Türkçede günlük anlamına gelen rûznâme, tarih araştırmalarında Osmanlı padişahlarının sır kâtipleri tarafından kaleme alınan günlükleri ifade eder. Tarihi vesika niteliğindeki rûznâmelerin dışında edebî bir tür olarak da bu tür eserlere rastlanır. Haftanın veya ayın her bir gününde yapılması iyi veya iyi olmayan davranışlar bu eserlerde anlatılan konulardandır. Makalemiz, ayın her bir gününde yapılması ve yapılmaması gereken şeyleri ele alan “Kitâb-ı Rûznâme” isimli el yazması bir eseri ihtiva etmektedir.

Çanakkale adı ne zaman geçse insanın gözü önüne Seddilbahir ve Arıburnu topraklarının canlı bir haritası ve bu harita üstünde birbirleriyle boğazlaşan, vatan, din ve istiklâl gibi kutsal gayeler uğrunda ölen, öldüren, kaçan ve kovalıyan insanlar mahşerinden mürekkep bir melheme tablosu hemen dikiliverir. Bu korkunç olduğu kadar muhteşem tablonun çizildiği günlerin üzerinden bugün 40 küsur sene geçmesine rağmen renklerinde en ufak bir sararma ve solma olmadı. Avrupa'da kanın gövdeyi götürdüğü 1915 yılının ilik ilkbahar günlerinden bir sabah, 25 Nisan 1915 sabahı, tanyeri henüz yeni ışımağa başlarken Çanakkale boğazının Adalar Denizine bakan kıyıları, sıra sıra dizilmiş dev cüsseli harp gemilerinin bordalarından bir anda fışkıran kızıl ölüm alevleri altında kaldı