Search

Amaç: Kanser tedavisine bütünsel yaklaşılmadığında, stres ve anksiyete yan etkilerin artmasına sebep olabilmektedir. Psikolojik yan etkiler için destek tedaviler mutlaka değerlendirilmelidir. Bu tedavilerden biri de Terapi Köpekleri destek programıdır. Uluslararası literatürde direkt hastalarla köpek temasının değerlendirildiği 23 çalışma vardır. Florance Nightingale de, "özellikle kronik hastalıklarda hayvanların hastalar için muhteşem bir yoldaş" olduğunu dile getirmiştir. Biz de, ülkemizde bu konudaki ilk deneyimimizi hastaların görüşleri üzerinden bildirmek istedik. Hasta görüşleri literatüre göre bu konuda hasta deneyimlerini bütünsel olarak ortaya koyan en iyi yöntemdir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya katılan hastalar onam formunu imzaladıktan sonra Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Kliniği'nde çalışma için özel hazırlanan bir odada MR-Linac cihazında tedaviye girmeden önce 15 dakika Terapi köpeği ile vakit geçirdiler. Köpek ile görüşme öncesi ve sonrası hastalara POMS (Profile of Mood States)'ın türkçe versiyonu ve VAS-F (Visual Analogue Scale to Evaluate Fatigue Severity) anketleri yapıldı. Nabız, solunum sayısı ve arteriyel kan basıncı değerleri alındı. Çalışmada 6 köpek, 2 Veteriner Hekim, 4 Köpek eğitmeni bulunmaktadır. Terapi/ziyaretçi köpeği niteliklerini taşıyan, insanlarla ilişkisi iyi olan, özel eğitimli Giant Poodle, Golden Retriever, Fransız Buldog, Medium Size Poodle, Labrador Retriever cinsi özelliklerindedir. Hastalar köpek ile tanışma anından sonra Köpek Eğitmeninin yönlendirmesi ile köpek ile oyun oynama, kucağında yatırma, birlikte yürüyüş yapmak gibi aktivitelerde bulundu (Şekil 1). Tüm tedavi bittikten sonra hastalara deneyimleri için Tablo 1'deki sorular soruldu. Bulgular: Yaş ortalaması 60 olan (41-72) 13 hastanın kendilerine yöneltilen 3 soruya verdikleri cevaplar değerlendirmeye alındı. Bu sorulara verilen cevaplardan örnekler Tablo 1'de görüldüğü gibidir. Hastaların hepsi Terapi Köpeği destekli programdan fayda gördüklerini ve bir kararsız hasta dışında hepsi tekrar radyoterapi almaları gerektiğinde yine Terapi Köpeği ile tedaviye girmek istediklerini dile getirdi. POMS, VAS-F, arteriyel kan basıncı, solunum sayısı ve nabız karşılaştırmalı sonuçları hastalar istatistiksel değerlendirmeye uygun sayıya ulaştığında bildirilecektir. Sonuç: Literatürde çalışmaya katılan hastalardan Terapi Köpeği ile yaşadıkları deneyimi anlatmaları istendiğinde, pek çok faydasından bahsetmelerine rağmen bu faydaların ölçülmesinin zor olduğundan bahsedilmektedir. Çalışmalardaki bu zorluklar sonuçların ölçümünde hasta görüşlerinin direkt alınmasının önemini ortaya çıkarmıştır. Hem ülkemizin ilk deneyimi olması hem de uluslararası literatürde radyoterapi ile yapılan ilk çalışma olması nedeniyle önem arz eden pozitif sonucumuz başka çalışmalara uluslararası literatürde de örnek teşkil edecektir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Amaç: Terapi köpeği destekli tedavilerin temelini insanlar ve hayvanlar arasında var olan güçlü bağa dayanmaktadır. Bu destek tedavilerinde köpeklerin seçilmesinin nedeni eğitilebilir olmaları, komutları uygulayabilmeleri ve insanlar tarafından arkadaşça algılanmalarıdır. Kanser hastalarına terminal dönem de dahil olmak üzere yurt dışında uzun yıllardır çalışmalar yapılmakta ve pek çok hastaneye bu anlamda kadrolu terapi köpekleri alınmaktadır. Bizim ülkemizde böyle bir çalışma ilk kez yapılmaktadır. Bu nedenle köpeklerin hasta yakınları, çalışanlar ve toplum üzerindeki algısının değerlendirilmesi ve buna göre ülkemiz için yeni olan bu destek tedavisi yönteminin olumsuz algılanan kısımları için bilinçlendirme çalışmaları gerekmektedir. Biz de, çalışmanın ilk kez yapıldığı klinikte çalışanların bu konuya yaklaşımlarını değerlendirmek istedik. Gereç ve Yöntem: Terapi Köpeği Destekli Radyoterapi çalışması dahilinde Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı'nda çalışan doktor, hemşire, radyoterapi fizikçisi ve radyoterapi teknikerlerinden oluşan 22 kişilik grup Tablo 1'de verilen soruları yanıtladılar. Klinik çalışanları altı terapi köpeği ve üç eğitmen ile 16 hafta boyunca, gün aşırı direkt ya da indirekt olarak karşılaştı. Terapi köpekleri her hasta için 15 dakikalık vizit yaptı ve ziyarete geldiği her gün toplam 60-90 dakika arasında klinikte kaldı. Bulgular: Bir (%4,5) kişi hariç tüm klinik çalışanları Terapi Köpeği Destekli Radyoterapi çalışmasından haberdardı. 19 (%86,4) personelin terapi köpekleri ile direkt teması oldu. Personelin 11' i kadın, 11'i erkek, yaş ortalamaları da 36,27 idi. Ankete katılan çalışanlardan dört (%18,2) kişinin kendisine ait sahiplendiği köpeği vardı. Ankette yer alan sorulara cevaplar Tablo 1'de görülmektedir. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde, Terapi Köpekleri ile yapılan bilimsel çalışmanın olumlu olduğu görüşüne sahip çalışanların %22,7'Sİ "katılıyorum", %50'si "kesin katılıyorum" şeklinde yanıt verdiler (SD: 1.151). "Terapi köpekleri hastaları rahatlatır" cümlesine çalışanların %27,3'ü katılmakta, % 45,5'i kesin olarak katılmaktadır (SD: 0,831). "Terapi köpekleri personeli rahatlatabilir" konusuna yaklaşım ise %22,7 oranında "katılıyorum", %40,9 oranında da "kesin katılıyorum" şeklindeydi (SD: 1,401). Terapi köpeklerinin kliniği daha mutlu bir yer yapacağına katılanlar %18,2, kesin katılanlar ise %59,1 idi (SD: 1,077). Terapi köpeklerinin enfeksiyon yayabileceği algısı hiçbir çalışanda oluşmamıştır. Çalışanların %2'si bu konuda kararsız kalmıştır (SD: 0,646). Hastanenin terapi köpekleri için uygun bir ortam olmadığını düşünenle iser %4,5 oranındaydı (SD: 1,140). Sonuç: Tüm dünyada gittikçe artan veriler göstermektedir ki, terapi köpekleri kanser tedavisinde yardımcı bir yöntem olarak kullanılabilir. Bizim çalışmamızda terapi köpeklerinin onkoloji çalışanları, hasta yakınları ve hastalar için olumlu etki yaptığı algısı oluşmuştur. Özellikle "Terapi köpekleriyle çalışmak kliniği daha eğlenceli hale getirebilir" cümlesine yüksek oranda pozitif yaklaşım olması oldukça önemlidir. Onkoloji çalışanları tüm tıp çalışanları arasında en çok Tükenmişlik Sendromu yaşayan gruptur. Bu açıdan da bakıldığında, Terapi köpekleri'nin tıpkı yurt dışında olduğu gibi bizim hastanelerimizde de kadrolu elemanlar olabilmeleri için çalışmalarımızı genişletmek ve arttırmak gerekmektedir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]