Search

„Legenda Młodej Polski”, określana jako rozprawa krytyczno-kulturowa, to jedno z najważniejszych dzieł Stanisława Brzozowskiego, uznanego krytyka literackiego, filozofa i pisarza okresu Młodej Polski. Brzozowski przeprowadził w nim wnikliwą analizę zjawisk sobie współczesnych: związków romantyzmu z Młodą Polską, kulturowych i społecznych uwarunkowań sytuacji polskiej. Z uwagi na bezkompromisową krytykę przekonań i postaw książka wzbudziła skrajne emocje – od zachwytu do gwałtownej krytyki.

Stefan Żeromski (1864–1925) to jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich w historii. W swej twórczości powieściowej podejmuje bardzo różnorodną tematykę. Szczególnie interesują pisarza sprawy społeczne i narodowe, a także – miłość. Forma jego utworów była jak na owe czasy bardzo nowatorska. Pisarz wykorzystywał możliwości, jakie dawało łączenie elementów symbolizmu, ekspresjonizmu, impresjonizmu i naturalizmu. Stworzył styl pełen namiętności i siły wyrazu. Oddziaływał w ten sposób na psychikę i uczucia swych czytelników. W multibooku znalazło się 10 najpiękniejszych powieści autora, takich jak: „Syzyfowe prace”, „Ludzie bezdomni”, „Popioły”, „Dzieje grzechu”, „Uroda życia”, „Wierna rzeka”, „Nawracanie Judasza”, „Zamieć”, „Charitas” oraz „Przedwiośnie”.

Bolesław Prus (1847–1912) – polski prozaik i publicysta okresu pozytywizmu, współtwórca polskiego realizmu, kronikarz Warszawy, myśliciel i popularyzator wiedzy – jest jednym z najwybitniejszych i najważniejszych pisarzy w historii literatury polskiej. W odróżnieniu od Henryka Sienkiewicza, którego twórczość powieściową można określić jako narodowo-pokrzepiającą, Prus w swoich utworach zwraca uwagę przede wszystkim na palące problemy Polski mu współczesnej. W jego prozie panuje realizm, a szczególny nacisk kładzie autor na opis codzienności. Twórczość prozatorska Prusa najbliższa jest pracom takich pisarzy jak Charles Dickens czy Anton Czechow. W multibooku znalazło się 5 największych powieści autora, takich jak: „Lalka”, „Emancypantki”, „Faraon”, „Placówka” oraz „Dusze w niewoli”.

Rewolucja francuska, epoka terroru. Główny bohater Ewaryst Gamelin zdobywa pracę jako prawnik. Jego początkowa sprawiedliwość wraz z kolejnymi awansami i zmianą statusu społecznego ustępuje miejsca tyranii. Ewaryst skazuje niewinnych ludzi na śmierć.

Najsłynniejsi pisarze polskiego pozytywizmu – Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus i Henryk Sienkiewicz – mają w swoim dorobku oprócz licznych powieści także setki nowel i opowiadań.Utwory te poruszały aktualne problemy, opisywały życie środowisk zacofanych, nawoływały do poprawy warunków na wsiach. Te zwięzłe, jednowątkowe utwory wypowiadały protesty pisarzy, którzy starali się w ten sposób walczyć z niesprawiedliwością i krzywdą ludzką. Pozytywiści podejmowali próby pracy u podstaw, pragnęli działać na rzecz klas najuboższych. Głoszono również hasła emancypacji kobiet i asymilacji Żydów.Odzwierciedlenie haseł epoki pozytywizmu można było przede wszystkim odnaleźć właśnie w nowelistyce. Utwory typu: „Gloria victis”, „Antek”, „Sachem”, „Janko Muzykant” czy „Nasza szkapa”, zebrane w tomie „Nowele i opowiadania pozytywistyczne”, nie tylko tworzą kanon literatury, lecz także pozwalają zobaczyć, jak bardzo świat zmienił się od drugiej połowy XIX stulecia.

Akcja powieści „ Emancypantki ” toczy się w Warszawie u schyłku XIX wieku. Emma Latter, osoba silna i władcza, boryka się z coraz poważniejszymi problemami finansowymi. Rodzice uczennic zalegają z opłatami, a jej własne dzieci mają coraz większe wymagania. Syn Kazimierz, utracjusz i hulaka, wyłudza od matki duże sumy, kłopotów przysparza jej także dorosła już córka Helena, która bezskutecznie usiłuje skłonić do małżeństwa milionera Solskiego. Pani Latter, która przez całe życie troszczyła się o to, by jej dzieciom niczego nie brakowało, zadręcza się teraz ich niepowodzeniami i zaniedbuje sprawy pensji. Szkoła dla dobrze urodzonych panien powoli traci swój prestiż, a przełożona – autorytet. Piętrzą się niepokojące zdarzenia.Przedstawiane w powieści wydarzenia widziane są oczami Madzi Brzeskiej, naiwnej, młodziutkiej nauczycielki z pensji pani Latter. Głównym tematem podejmowanym w utworze jest emancypacja kobiet w XIX wieku. Temat ten jest pretekstem do krytycznego nakreślenia stosunków społecznych tego okresu.

Powieść „ Uroda życia ” opisuje losy Piotra Rozłuckiego, syna Jana, powstańca, wspomnianego w utworze „Echa leśne”. Piotr Rozłucki jest oficerem armii rosyjskiej. Został wychowany przez stryja generała w duchu wierności wobec caratu i Rosji. Kiedy dowiaduje się o tragicznym losie swojego ojca powstańca, zabitego przez Rosjan, jego nastawienie się zmienia. Utwierdza się co do słuszności swego postępowania, gdy widzi mogiłę ojca. Postanawia wówczas powrócić do swoich polskich korzeni. Na przeszkodzie stoi jednak miłość do pięknej Rosjanki Tatiany. Piotr musi dokonać wyboru...

W lutym 1876 r. Henryk Sienkiewicz wraz z aktorką Heleną Modrzejewską i grupą znajomych wybrał się w podróż do USA. W owym czasie nie było to czymś powszednim. W Ameryce zatrzymał się dłużej w Kalifornii. Pod wpływem podróży do Stanów Zjednoczonych napisał „ Nowele amerykańskie ” – kilka ważnych dla swej twórczości nowel i opowiadań: „Komedia z pomyłek”, „Przez stepy”, „Orso”, „W krainie złota”, „Za chlebem”, „Latarnik”, „Wspomnienie z Maripozy” i „Sachem”.

Zbiór dziewiętnastu najznakomitszych nowel i opowiadań Bolesława Prusa.Małe formy narracyjne – nowele i opowiadania – to trzeci po felietonistyce i powieściopisarstwie dział twórczości Prusa, wysoko notowany przez współczesnych i potomnych. Atutem tych utworów są wnikliwe, psychologicznie zarysowanie, sylwetek bohaterów. Ich przygody nie kojarzą się nam z tradycją awanturniczą i nie zadziwiają „przypadkami nadzwyczajnymi”. Przykuwają jednak naszą uwagę treściami społecznymi, problematyką moralną, delikatnością rysunku życia wewnętrznego, sugestywnością wymowy parabolicznej i starannością konstrukcji.W tomie zamieszczono następujące utwory: „Filozof i prostak”, „Pod szychtami”, „Ogród saski”, „Konkurs żniwiarek”, „Doktor filozofii na prowincji”, „Szkatułka babki”, „Nawrócony”, „On”, „Milknące głosy”, „Pleśń świata”, „Przy księżycu”, „Na wakacjach”, „Żywy telegraf”, „Cienie”, „W górach”, „Z legend dawnego Egiptu”, „Sen”, „Opowiadanie lekarza” i „Widziadła.

„ Ta trzecia ” to satyra na środowisko burżuazji oraz interesująca charakterystyka przedstawicieli cyganerii artystycznej. Magórski jest ubogim artystą malarzem. Zaręczył się z panną z dobrego domu. Został jednak odrzucony z powodu ekscentrycznego zachowania. Jego życie zmienia się, kiedy jeden z jego obrazów „Żydzi nad rzekami Babilonu” otrzymuje nagrodę w konkursie paryskim. Nagroda przynosi malarzowi sławę i pieniądze, a także powodzenie u kobiet. Ostatecznie artysta znajduje szczęście w małżeństwie z zakochaną w nim od dawna uroczą aktorką.

Twórczość nowelistyczna Henryka Sienkiewicza obejmuje trzy – zazębiające się – kręgi tematyczne: chłopski, antyzaborczo-patriotyczny oraz amerykański. Ten ostatni jest wynikiem obserwacji podjętych w podróży po Ameryce, którą autor odbył w latach 1876–1878. Najczęściej powracającym motywem zbioru „ Nowele i opowiadania ” jest niezawiniona niedola bohaterów: bezradność ciemnego i oszukanego chłopa („Szkice węglem”, „Bartek Zwycięzca”), bezradność krzywdzonego dziecka („Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”), obraz skutków cywilizacji („Orso”, „Sachem”). Narracja nowel i opowiadań Sienkiewicza oscyluje pomiędzy ujęciem groteskowym (zwłaszcza w nowelach chłopskich) a liryczno-patetycznym. Autor z umiarem stosuje rozmaite efekty kompozycyjne, dba o powściągliwość stylistyczną i stara się osiągnąć efektowne zakończenie. Dużą wagę przykłada też do elementów opisowych, celując w perspektywicznym ujęciu krajobrazu oraz w oddaniu jego kolorystycznych i świetlnych walorów. W zbiorze znajdziemy następujące utwory: „Latarnik”, „Wspomnienie z Maripozy”, „Orso”, „Sachem”, „Janko Muzykant”, „Jamioł”, „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”, „Stary sługa”, „Tissot w Warszawie”, „Lux in tenebris lucet”, „Sielanka”, „Organista z Ponikły”, „Duma”, „Dzwonnik”, „U źródła”, „Sen”, „Autorki”, „We mgle”, „Sabałowa bajka”, „Płomyk”, „Komedia z pomyłek”, „Toast”, „Żurawie”, „Jako się p. Lubomirski nawrócił i kościół w Tarnawie wybudował”, „Kordecki”, „Korynek”, „Ongi i dziś”, „Wyrok Zeusa”, „Na Olimpie”, „Przygoda Arystoklesa”, „Diokles”, „Biesiada”, „Co się raz stało w Sydonie”, „Sąd Ozyrysa”, „Wesele”, „Z dawnych dziejów”, „Czy ci najmilszy? „, „Legenda żeglarska”, „Śmierć Delfina”, „Bajka”, „Osiczyna”, „U bramy Raju”, „H. K. T.”, „Bądź błogosławiona” oraz „Dwie łąki”.

Wawrzon Toporek i jego córka Marysia – bohaterowie „ Za chlebem ” – są prostymi rolnikami. Przez upór ojca, który nie chciał zapłacić trzech rubli, stracili prawie cały majątek i zmuszeni zostali opuścić rodzinną wieś. W dodatku Wawrzon, podkuszony przez jednego Niemca w karczmie, zdecydował się na opuszczenie nie tylko Lipniec, ale i Polski. Usłyszał bowiem o odległym kraju, gdzie rozdają za darmo ziemię i można szybko się na niej wzbogacić. Nie wiele myśląc, kazał córce spakować się i razem ruszyli do owego, cudownego miejsca. Jednak gdy docierają na miejsce, okazują się być całkowicie nieprzystosowani do lokalnych warunków. Z wielkim trudem odnajdują się na emigracji, w dodatku coraz bardziej tęsknią za krajem...

Bogna Malinowska zasiada w radzie nadzorczej banku, w którym jej mąż – Ewaryst – pracuje jako referent. Uchodzi za skrupulatnego, obowiązkowego i uprzejmego urzędnika bankowego. Wkrótce żona załatwia Ewarystowi posadę wicedyrektora. Od tej chwili życie obojga ulega radykalnej zmianie. Ewaryst staje się pozbawionym skrupułów szefem. Bez najmniejszych wyrzutów sumienia eliminuje swoich konkurentów. Nie lepiej wiedzie się życie osobiste obojga bohaterów. Ewaryst dopuszcza się zdrady małżeńskiej. Czy Bognie uda się uwolnić od cynicznego karierowicza, który ją bezustannie wykorzystuje i poniża? Czy kobieta odzyska utraconą godność? „ Świat pani Malinowskiej ” to pasjonująca opowieść o losach wytwornej kobiety, która z miłości wyszła za mąż za sympatycznego urzędnika, a przyszło jej dzielić życie z pozbawionym uczuć karierowiczem.